Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 73+74: Văn bản Bài học đường đời đầu tiên (Tô Hoài)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 73+74: Văn bản Bài học đường đời đầu tiên (Tô Hoài)

1. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài)
2. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: 1. Tác giả: - Tên thật là Nguyễn Sen, sinh 1920, quê ở làng Nghĩa Đô, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Bút danh Tô Hoài là ý niệm ghi Đông (Nay là Hà Nội). nhớ quê hương của ông (sông Tô Lịch và phủ Hoài Đức). - Ông viết văn từ trước cách mạng tháng Tám (1945); ông Ông có nhiều tác phẩm nổi có khối lượng tác phẩm đồ tiếng với đa dạng thể loại: Võ sộ. sĩ Bọ Ngựa, Đàn chim gáy, Cá đi ăn thề, Chú bồ nông ở Sa -mac-can,
3. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: Trích từ chương I, truyện Dế Mèn phiêu lưu kí, của Tô Hoài. Dế Dế Mèn phiêu lưu kí, tác phẩm đặc sắc, nổi tiếng của Tô Hoài viết về loài vật và dành cho thiếu nhi. Tác phẩm được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nga, Tiệp Khắc, Ru-ma-ni, Ba Lan, Nhật, Nam Tư, Ấn Độ, Mi-an-ma, Đức và Pháp.
4. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 1. Đọc văn bản: Đọc chú ý các từ khó, lời 2. Tóm tắt: thoại, thể hiện được tâm 3. Bố cục: 2 đoạn trạng các nhân vật. - Đ 1: sắp đứng đầu thiên hạ”. → Vẻ đẹp cường tráng của Dế Mèn. - Đ 2: phần còn lại. → Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
5. Đoạn trích kể về Dế Mèn, một chú dế thanh niên cường tráng. Dế Mèn rất tự hào với kiểu cách con nhà võ của mình. Anh ta cà khịa với tất cả người hàng xóm. Dế Mèn rất khinh miệt một người bạn ở gần hang, gọi anh ta là Dế Choắt bởi anh ta quá ốm yếu. Dế Mèn đã trêu chọc chị Cốc rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Dế Choắt nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước lúc chết, Choắt khuyên Dế Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
6. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 1. Đọc văn bản: 2. Tóm tắt: 3. Bố cục: 2 đoạn - Đ 1: sắp đứng đầu thiên hạ”. → Vẻ đẹp cường tráng của Dế Mèn. - Đ 2: phần còn lại. → Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
7. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 4. Phân tích: a. Hình dáng và tính nết của dế Mèn: * Hình dáng: + Đôi càng mẫm bóng; + Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứng dần và nhọn hoắt; + Canh dài đến tận chấm đuôi; + Đầu to và nổi từng tảng; + Răng đen nhánh; + Râu dài và uốn cong. → Đẹp, khỏe mạnh và cường tráng.
8. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 4. Phân tích: a. Hình dáng và tính nết của dế Mèn: * Hình dáng: * Hành động và cử chỉ: + Đạp phanh phách; + Vũ lên giòn giã; + Nhai ngoàm ngoạp; + Vuốt râu; + Đi đứng oai vệ, làm điệu dún dẩy; + Cà khịa với bà con trong xóm, quát chị Cào Cào, ghẹo anh Gọng Vó.
9. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 4. Phân tích: a. Hình dáng và tính nết của dế Mèn: * Hình dáng: * Hành động và cử chỉ: →Tính nết kiêu căng, cà khịa, xốc nổi. ➔ Bằng nghệ thuật miêu tả, Tô Hoài đã khắc họa thành công một chàng Dế Mèn trẻ trung, đầy sức sống, tính tình bồng bột.
10. • Nội dung học ở nhà: - Tập tóm tắt văn bản, học thuộc nội dung bài học. - Chuẩn bị bài Sông nước Cà Mau (Đọc, tóm tắt, chia đoạn và tìm hiểu cảnh sông nước Cà mau).
11. Nội dung học ở nhà: - Tập tóm tắt văn bản, học thuộc nội dung bài học. - Chuẩn bị tiết còn lại: Phân tích nhân vật Dế Choắt, hành động trêu chị Cốc của Dế Mèn, bài học đường đời của Dế Mèn.
12. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 2. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn a. Dế Choắt: - Gầy gò, dài lêu đêu như gã nghiện thuốc phiện. Cánh ngắn củn hở cả nách và mạng sườn, râu ngắn, mặt mũi ngẩn ngơ, đôi càng bè bè. - Hôi như cú mèo, lớn mà không khôn. - Ở trong hang nông sát mặt đất. -> Ốm yếu, gầy gò, xấu xí, thảm hại
13. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 2. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn b. Thái độ của DM với Dế Choắt: - Đặt tên: Dế Choắt - Gọi: chú mày, xưng tao- mày - Giọng điệu: Ôi thôi, Có lớn mà không có khôn - Hành động: hếch răng, xì mắng từ chối thẳng thừng đề nghị của DC -> DM kiêu căng, hách dịch, ích kỉ.
14. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: 2. Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn c. DM trêu chị Cốc: - Hành động: gây sự bằng câu hát - Mục đích: đùa cho vui, thỏa mãn tính nghịch ranh+ ra oai với DC -> HĐ thiếu suy nghĩ, ngông cuồng
15. Diễn biến tâm lý và thái độ của DM Chị Cốc Dế Choắt Dế Mèn Lúc mới Chị Cốc xuất hiện Can ngăn DM đừng - Sợ gì? Mày bảo tao sợ cái gì? Mày bảo trêu trêu tao còn biết sợ ai hơn tao nữa? - Hát trêu chị Cốc Lúc trêu - trợn tròn mắt, - chui tọt vào hang, nằm khểnh bắt xong giương cánh lên chân chữ ngũ như sắp đánh nhau Van lạy - Nép tận đáy mà cũng chết khiếp, nằm - Giận dữ mổ im thin thít. Choắt Lúc Dế - Không dạy được - Hốt hoảng quỳ xuống, nâng đầu Choắt chết nữa, nằm thoi Choắt: “Tôi hối hận lắm chỉ tại cái thóp tội ngông cuồng dại dột của tôi ” - Khuyên: ở đời- Ăn năn, hối hận. mà có vạ vào- Đem Dế Choắt đi chôn, đứng lặng hồi mình. lâu, nghĩ về bài học. Nghệ Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, phù hợp Kể xem kẽ với miêu tả, bình thuật luận Giọng kể sinh động hấp dẫn Tính cách Dế Mèn là kẻ xốc nổi, thích huênh hoang, nhưng cũng biết ăn năn, hối lỗi Dế Mèn
16. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: - Hậu quả: DC chết, DM ăn năn, hối lỗi -> Bài học đường đời đầu tiên: Trong ứng xử cần phải biết bao dung, khiêm tốn, chớ ích kỉ, hung hăng, nghĩ kĩ trước khi làm
17. TIẾT 73: VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích: Dế Mèn phiêu lưu ký – Tô Hoài) I. Giới thiệu chung: II. Đọc và hiểu văn bản: III. Tổng kết: 1. Nghệ thuật: - Kể chuyện kết hợp với miêu tả. - Xây dựng hình tượng nhân vật Dế Mèn gần gũi với trẻ thơ. - Sử dụng hiệu quả các phép tu từ. - Lựa chọn lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc. 2. Nội dung: Dế Mèn – một hình ảnh đẹp của tuổi trẻ sôi nổi nhưng tính tình bồng bột và kiêu ngạo. - Bài học đường đời đầu tiên cho DM.