Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 9 - Tiết 25, Bài 14: Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân (Tiếp theo)

Nội dung text: Bài giảng Giáo dục công dân Lớp 9 - Tiết 25, Bài 14: Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân (Tiếp theo)

1. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động
2. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động - Bộ luật Lao động gồm 17 chơng, 198 điều. - Nội dung – quy định các vấn đề về:
3. - Bộ luật Lao động gồm 17 chơng, 198 điều. - Nội dung – quy định các vấn đề về: + Việc làm. + Những quy định riêng đối với lao động cha + Học nghề. thành niên và một số loại lao động khác. + Hợp đồng lao động. + Bảo hiểm xã hội. + Thoả ớc lao động tập thể. + Công đoàn. + Tiền lơng. + Thời giờ làm việc; + Giải quyết tranh chấp lao động. Thời giờ nghỉ ngơi. + Quản lí Nhà nớc về lao động. + Kĩ luật lao động. + Thanh tra Nhà nớc về lao động; + An toàn lao động; Xử phạt vi phạm pháp luật lao động. Vệ sinh lao động. + Những quy định riêng đối với + Ngoài ra còn những quy định chung và lao động nữ. những điều khoản thi hành.
4. Những quy định riêng đối với lao động cha thành niên Điều 119: 1- Ngời lao động cha thành niên là ngời lao động dới 18 tuổi. Nơi có sử dụng ngời lao động ch- a thành niên phải lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủ họ tên, ngày sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khoẻ định kì và xuất trình khi Thanh tra viên lao động yêu cầu. 2- Nghiêm cấm lạm dụng sức lao động của ngời cha thành niên. Điều 120 : Cấm nhận trẻ em cha đủ 15 tuổi vào làm việc trừ một số nghề và công việc do Bộ Lao động - Thơng binh xã hội quy định. Điều 121: Cấm sử dụng ngời lao động cha thành niên làm những công việc nặng nhọc nguy hiểm hoặc tiếp xúc với những chất độc hại theo danh mục do Bộ Lao động – Thơng binh xã hội và Bộ Y tế ban hành. Điều 122 1- Thời giờ làm việc của ngời lao động cha thành niên không đợc quá 7 giờ 1 ngày hoặc 42 giờ 1 tuần
5. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động Những quy định đối với lao động cha thành niên - Cấm nhận trẻ em dới 15 tuổi vào làm việc. - Cấm lạm dụng sức lao động của ngời lao động dới 18 tuổi; Cấm sử dụng ngời lao động dới 18 tuổi làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại.
6. Lao động trẻ em trong hầm mỏ ở Anh (đầu thế kỉ 19) ở Anh, năm 1833 : Một “công nhân” nhỏ tuổi đã kể : “Tôi năm nay 12 tuổi, đã làm việc trong xởng dệt từ năm ngoái. Bình quân mỗi ngày làm việc 12h30. Thỉnh thoảng còn phải làm thêm giờ” Một ngời khác kể : “Tôi đã làm việc 2 năm ở đây, từ lúc 12 tuổi, hành ngày phải làm việc 16 giờ. Giờ đây tôi không chịu đợc nữa, bị ốm nên đã đề nghị rút xuống 12h. Ông chủ bảo tôi : Nếu vậy thì mày ra khỏi nhà máy, đừng quay lại nữa”. (Trích theo sách Lịch sử 8 – Nhà xuất bản Giáo dục 2004)
7. Những quy định đối với lao động cha thành niên - Cấm nhận trẻ em dới 15 tuổi vào làm việc. Lao động trẻ em trong hầm mỏ ở Anh (đầu thế kỉ 19) - Cấm lạm dụng sức lao ở Anh, năm 1833 : động của ngời lao động dới Một “công nhân” nhỏ tuổi đã kể : “Tôi năm nay 12 tuổi, đã 18 tuổi; Cấm sử dụng ngời làm việc trong xởng dệt từ năm ngoái. Bình quân mỗi ngày h . lao động dới 18 tuổi làm làm việc 12 30 Thỉnh thoảng còn phải làm thêm giờ” những công việc nặng Một ngời khác kể : “Tôi đã làm việc 2 năm ở đây, từ lúc 12 tuổi, hành ngày phải làm việc 16 giờ. Giờ đây tôi không chịu nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp đợc nữa, bị ốm nên đã đề nghị rút xuống 12h. Ông chủ bảo xúc với các chất độc hại. tôi : Nếu vậy thì mày ra khỏi nhà máy, đừng quay lại nữa”. (Trích theo sách Lịch sử 8 – Nhà xuất bản Giáo dục 2004)
8. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động * Những quy định đối với lao động cha thành niên - Cấm nhận trẻ em dới 15 tuổi vào làm việc. - Cấm lạm dụng sức lao động của ngời lao động dới 18 tuổi; Cấm sử dụng ngời lao động dới 18 tuổi làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại. * ý nghĩa của Bộ luật Lao động : - Thể hiện quan điểm của Đảng về lao động. - Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ngời lao động, ngời sử dụng lao động và của toàn xã hội.
9. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động
10. Câu hỏi thảo luận Câu hỏi Phân công (Nhóm 1) 1) Hợp đồng lao động là gì? 2) Hợp đồng lao động gồm những nội dung nào? (Nhóm 2) 3) Hình thức của hợp đồng lao động? 4) Dựa vào hớng dẫn số 3 hãy xác định các loại hợp (Nhóm 3) đồng lao động? (Nhóm 4) 5) Nguyên tắc kí kết hợp đồng lao động?
11. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động Bộ luật Lao động Điều 26 : Hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa ngời lao động và ngời sử dụng lao động về việc làm có trả công, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.
12. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 4 - Hợp đồng lao động Bộ luật Lao động Điều 29 1- Hợp đồng lao động phải có những nội dung chủ yếu sau đây : Công việc phải làm, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, tiền lơng, địa điểm làm việc, thời hạn hợp đồng, điều kiện về an toàn lao động, vệ sinh lao động và bảo hiểm xã hội đối với ngời lao động
13. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động Bộ luật Lao động Điều 27 1- Hợp đồng lao động phải đợc giao kết theo một trong các loại sau đây: a) Hợp đồng lao động không xác định thời hạn b) Hợp đồng lao động xác định thời hạn từ 1 năm đến 3 năm c) Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định mà thời hạn dới 1 năm
14. Sau khi thoả thuận và kí cam kết với công ty Trách nhiệm hữu hạn Hoàng Long về tiền công, thời gian lao động và các điều kiện khác, chị Ba đợc nhận vào làm việc tại công ty. Làm việc đợc hơn 1 tháng thấy nơi khác công việc cũng nh thế nhng trả công cao hơn, chị đã tự ý thôi việc mà không báo trớc cho giám đốc công ty. (ý 2 phần đặt vấn đề)
15. Bộ luật Lao động Điều 41 4 - Trong trờng hợp đơn phơng chấm dứt hợp đồng lao động nếu viphạm quy định về thời hạn báo trớc, bên vi phạm phải bồi thờng cho bên kia một khoản tiền tơng ứng với tiền lơng của ngời lao động trong những ngày không báo trớc.
16. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩavụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động 5 - Trách nhiệm của nhà nớc và công dân với quyền và nghĩa vụ lao động •Trách nhiệm của Nhà nớc
17. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động 5 - Trách nhiệm của nhà nớc và công dân với quyền và nghĩa vụ lao động •Trách nhiệm của nhà nớc - Nhà nớc có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi : + Cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nớc đầu t phát triển sản xuất, kinh doanh để giải quyết việc làm cho ngời lao động. + Các hoạt động tạo ra việc làm, dạy nghề và học nghề để có việc làm
18. Hiến pháp năm 1992 Điều 55 Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân. Nhà nớc và xã hội có kế hoạch tạo ra ngày càng nhiều việc làm cho ngời lao động. Điều 56 Nhà nớc ban hành chính sách, chế độ bảo hộ lao động. Nhà nớc quy định thời gian lao động, chế độ tiền lơng, chế độ nghỉ ngơi và chế độ bảo hiểm xã hội đối với viên chức nhà nớc và những ngời làm công ăn lơng; khuyến khích phát triển các hình thức bảo hiểm xã hội khác đối với ngời lao động.
19. Bộ luật lao động Điều 5 Mọi hoạt động tạo ra việc làm, tự tạo việc làm, dạy nghề và học nghề để có việc làm, mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh thu hút nhiều ngời lao động đều đợc nhà nớc khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi hoặc giúp đỡ Điều 14 Nhà nớc có chính sách khuyến khích tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nớc, bao gồm cả ng- ời Việt nam định c ở nớc ngoài đầu t, phát triển sản xuất kinh doanh để giải quyết việc làm cho ngời lao động
20. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động 5 - Trách nhiệm của nhà nớc và công dân với quyền và nghĩa vụ lao động * Trách nhiệm của Nhà nớc: - Nhà nớc có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi : + Cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nớc đầu t phát triển sản xuất, kinh doanh để giải quyết việc làm cho ngời lao động. + Các hoạt động tạo ra việc làm, dạy nghề và học nghề để có việc làm. - Tuyên truyền phổ biến rộng rãi để mọi công dân nắm đợc các văn bản pháp lí - Kiểm tra việc thực hiện. - Giải quyết khiếu nại tố cáo về lao động; - Xử lý các vụ việc vi phạm quyền và nghĩa vụ lao động của công dân
21. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động 5 - Trách nhiệm của nhà nớc và công dân với quyền và nghĩa vụ lao động * Trách nhiệm của Nhà nớc: * Trách nhiệm của công dân:
22. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động 5 - Trách nhiệm của nhà nớc và công dân với quyền và nghĩa vụ lao động
23. Là một ngời khá bận rộn, cả cuộc đời cống hiến cho sự nghiệp vì nớc, vì dân. Giáo s còn đảm trách rất nhiều cơng vị : Giám đốc kiêm bí th Đảng uỷ Bệnh viện châm cứu Trung Ương, tiền thân là Viện châm cứu Việt nam. Chủ tịch hội Châm cứu Việt nam. Chủ tịch hội cứu trợ trẻ tàn tật Việt nam, Phó chủ tịch phụ trách kỹ thuật Liên hiệp các tổ chức Châm cứu thế giới. Giáo s Nguyễn Tài Thu đã ở độ tuổi 75 nhng vẫn lao động quên mình với sức lao động rất dẻo dai. Dù bận công việc nhng sẵn sàng chăm nom bệnh cho các bệnh nhân. Giáo s Giáo sư Nguyễn Tài Thu được có quan hệ về khoa học kỹ thuật với 135 n- nhận bằng tiến sĩ danh dự của Mexico ớc trên thế giới. Là giáo s danh dự của 16 trờng Đại học nớc ngoài. (http:// Ngời đơng thời. com.vn)
24. I- Đặt vấn đề II- Nội dung bài học 1 - Khái niệm lao động 2 - Lao động là quyền và nghĩa vụ của công dân 3 - Bộ luật Lao động 4 - Hợp đồng lao động 5 - Trách nhiệm của nhà nớc và công dân với quyền và nghĩa vụ lao động * Trách nhiệm của Nhà nớc: * Trách nhiệm của công dân: - Mỗi ngời phải thấy rõ sự cần thiết của lao động đối với bản thân, gia đình và xã hội. Không vì bất cứ lý do gì mà không làm việc. - Phải phấn đấu đạt tới đỉnh cao trong công việc mình làm.
25. * Trách nhiệm của công dân: - Mỗi ngời phải thấy rõ sự cần thiết của lao động đối với bản thân, gia đình và xã hội. Không vì bất cứ lý do gì mà không làm việc. - Phải phấn đấu đạt tới đỉnh cao trong công việc mình làm. Theo số liệu thống kê, báo cáo của 64 tỉnh, thành phố năm 2006 đã xảy ra 5.881 vụ tai nạn lao động làm 6088 ngời bị nạn. - Phải nghiêm chỉnh tuân theo pháp luật, kỷ luật lao động nhất là những quy định về an toàn lao động để không gây thiệt hại cho bản thân và ngời khác
26. * Trách nhiệm của công dân: - Mỗi ngời phải thấy rõ sự cần thiết của lao động đối với bản thân, gia đình và xã hội. Không vì bất cứ lý do gì mà không làm việc. - Phải phấn đấu đạt tới đỉnh cao trong công việc mình làm. - Phải nghiêm chỉnh tuân theo pháp luật, kỷ luật lao động nhất là những quy định về an toàn lao động để không gây thiệt hại cho bản thân và ngời khác. Công dân – học sinh: + Ngoài giờ học tập cần tham gia giúp đỡ cha mẹ những công việc phù hợp với sức của mình + Để lao động có năng suất cao cần phải có tri thức khoa học, có kỹ năng, kỹ xảo. Bởi vậy công dân-học sinh cần phải học tập thật tốt, học đi đôi với hành.
27. Bài tập 2 (SGK trang 50) Hà, 16 tuổi, học hết lớp 9, do nhà đông em, gia đình khó khăn, Hà muốn có việc làm để giúp đỡ bố mẹ. Theo em, Hà có thể tìm việc bằng cách nào trong các cách sau đây? a : Xin vào biên chế, làm việc trong các cơ quan nhà nớc; b:b: XinXin làmlàm hợphợp đồngđồng tạitại cáccác cơcơ sởsở sảnsản xuất,xuất, kinhkinh doanh;doanh; c : Nhận hàng của sơ sở sản xuất về làm gia công; d: Vay tiền của ngân hàng để lập cơ sở sản xuất và thuê thêm lao động.
28. Bài tập 6 (SGK trang 51) Em hãy xác định ai là ngời có hành vi vi phạm pháp Luật Lao động trong các trờng hợp dới đây (ngời lao động hay ngời sử dụng lao động): Ngời sử dụng Hành vi vi phạm Ngời lao động lao động Thuê trẻ em 14 tuổi làm thợ may công nghiệp x Đi xuất khẩu lao động cha hết thời hạn đã bỏ việc, trốn ở lại nớc x ngoài Không trả công cho ngời thử việc x Kðo dài thời gian thử việc x Không sử dụng trang bị bảo hộ lao động khi làm việc x Tự ý bỏ việc không báo trớc x Nghỉ việc dài ngày không có lí do x Không trả đủ tiền công theo thoả thuận x Không cung cấp trang, thiết bị bảo hộ lao động cho ngời làm việc x trong môi trờng độc hại nh đã cam kết trong hợp đồng lao động Tự ý đuổi việc ngời lao động khi cha hết hạn hợp đồng x
29. Bài giảng kết thúc    Xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo đã về dự Chỳc cỏc em học giỏi! 