Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 87: Cách làm bài văn lập luận chứng minh. Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đô thị Việt Hưng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 87: Cách làm bài văn lập luận chứng minh. Tìm hiểu chung về phép lập luận chứng minh - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đô thị Việt Hưng

1. Tiết 87: CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHÉP LẬP LUẬN CHỨNG MINH
2. I. Mục đích và phương pháp chứng minh. 1. Chứng minh trong đời sống *- TrongTình huống:đời sống, người ta dùng sự thật (chứng cứ xác thực) để chứng atỏ) mộtEm điđiều học gì về đó muộn là đáng do tin. bạn em bị ốm nên em phải đưa bạn về nhà, nhưng2. Chứng khi emminh trình trong bày vănlí do b thìản mẹngh emị lu lạiận không tin. Trong tình huống đó em làm thế nào? b)Trong Trongvăn khi nghđi tàu,ị lu ậlênn, đxeể chbuýtứng , khitỏ mnhânột ý viênkiến trênlà đ tàu,úng xethì kiểmngườ trai ta véph ải dcủaùng hànhlập lukhách,ận, lý emlẽ vphảià nh làmững gìbằ đểng chứngchứng tỏx ámìnhc thự đãc đã chấpđượ hànhc kiể đúng?m chứ ng thừa nhận để chứng minh điều mình nói là đáng tin cậy. c) Em khoe với các bạn là mình mới học được cách gấp một chiếc hộp giấy3. Ví rất dụ: đẹp. văn Các bản bạn “ khôngĐừng tin.sợ vấpEm phảingã” -làmSGK gì đểtrang các 41bạn tin lời mình?
3. ĐỪNG SỢ VẤP NGÃ Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã. Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt chết đuối phải không? Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng không? Không sao đâu vì Oan Đi-xnây từng bị toà báo sa thải vì thiếu ý tưởng. Ông cũng nếm mùi phá sản nhiều lần trước khi sáng tạo nên Đi-xnây-len. Lúc còn học phổ thông, Lu-i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. Về môn Hoá, ông đứng hạng 15 trong số 22 học sinh của lớp. Lép Tôn-xtôi, tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng Chiến tranh và hoà bình, bị đình chỉ học đại học vì "vừa không có năng lực, vừa thiếu ý chí học tập". Hen-ri Pho thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công. Ca sĩ ô-pê-ra nổi tiếng En-ri-cô Ca-ru-xô bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng và không thể nào hát được. Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại. Điều đáng sợ hơn là bạn đã bỏ qua nhiều cơ hội chỉ vì không cố gắng hết mình. (Theo Trái tim có điều kì diệu)
4. + Luận điểm: - Đừng sợ vấp ngã - "Vậy xin bạn chớ lo sợ thất bại”. + Lập luận: Tác giả lập luận: Vấp ngã là thường , sau đó dưa ra dẫn chứng về những người nổi tiếng đã từng thất bại (vấp ngã). + Dẫn chứng: - Lần đầu tiên chập chững biết đi, bạn đã bị ngã. - Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt chết đuối phải không? - Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng không? - Oan Đi-xnây từng bị toà báo sa thải vì thiếu ý tưởng. - Lúc còn học phổ thông, Lu- i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. - Lép Tôn- xtôi tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng Chiến tranh và hoà bình bị đình chỉ học đại học vì "vừa không có năng lực, vừa thiếu ý chí học tập". - Hen- ri Pho thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công. - Ca sĩ ô- pê- ra nổi tiếng En- ri- cô Ca- ru- xô bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng và không thể nào hát đựơc.
5. * Dẫn chứng: - Lần đầu tiên chập chững biết đi, bạn đã bị ngã. - Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt chết đuối phải không? - Lần đầu tiên chơi bóng bàn, bạn có đánh trúng bóng không? * Dẫn chứng: - Oan Đi-xnây từng bị toà báo sa thải vì thiếu ý tưởng. - Lúc còn học phổ thông, Lu- i Pa-xtơ chỉ là một học sinh trung bình. - Lép Tôn- xtôi tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng Chiến tranh và hoà bình bị đình chỉ học đại học vì "vừa không có năng lực, vừa thiếu ý chí học tập". - Hen- ri Pho thất bại và cháy túi tới năm lần trước khi thành công. - Ca sĩ ô- pê- ra nổi tiếng En- ri- cô Ca- ru- xô bị thầy giáo cho là thiếu chất giọng và không thể nào hát đựơc.
6. Oan Đi-xnây Lu- i Pa-xtơ (1901-1966) (1822-1895) Nhà làm phim hoạt hình Mĩ nổi tiếng, người sáng lập Đi-xnây- Nhà khoa học Pháp, người đặt len, công viên giải trí khổng lồ nền móng cho ngành vi sinh vật tại ca-li-phoóc-ni-a, nước Mĩ học cận đại.
7. Lép Tôn- xtôi Hen- ri Pho En-ri-cô Ca-ru-xô (1828-1910) (1863-1947) (1873-1921) Nhà tư bản, người Nhà văn Nga vĩ đại. Danh ca I-ta-li-a sáng lập một tập đoàn kinh tế lớn ở Mĩ. => Các dẫn chứng đưa ra rất đáng tin cậy, vì đó là các danh nhân nổi tiếng mà ai cũng biết, và những sự thật đó ai cũng phải công nhận.
8. 3. Ghi nhớ (SGK/42) Trong đời sống, người ta dùng sự thật (chứng cứ xác thực) để chứng tỏ một điều gì đó là đáng tin. Chứng minh là một phép lập luận dùng những lí lẽ, bằng chứng chân thật, đã được thừa nhận để chứng tỏ luận điểm mới (cần được chứng minh) là đáng tin cậy. Các lí lẽ, bằng chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải được lựa chọn, thẩm tra, phân tích thì mới có sức thuyết phục.
9. CÁCH LÀM BÀI VĂN LẬP LUẬN CHỨNG MINH I. Các bước làm bài văn lập luận chứng minh 1. Tìm hiểu đề và tìm ý a. Xác định yêu cầu chung của đề. b. Tìm ý c. Các cách lập luận chứng minh.
10. 2. Lập dàn ý a. Mở bài: Nêu vài trò quan trọng của lí tưởng, ý Nêu luận điểm chí, và nghị lực trong cuộc sống mà câu tục ngữ cần chứng đã đúc kết. Đó là một chân lí. minh. b. Thân bài: - Xét về lí: + Chí là điều rất cần thiết để con người vượt qua mọi trở ngại. + Không có chí thì không làm được gì. Nêu lí lẽ và dẫn chứng - Xét về thực tế: chứng tỏ luận điểm là đúng đắn. + Những người có chí đều thàng công ( nêu dẫn chứng). + Chí giúp người ta vượt qua những khó khăn tưởng chừng không thể vượt qua được ( nêu dẫn chứng). Nêu ý nghĩa của luận c. Kết bài: Mọi người nên tu dưỡng ý chí, bắt đầu từ điểm đã được chứng những việc nhỏ, để khi ra đời làm được việc lớn. minh.
11. 3. Viết bài - Viết từng đoạn, từm ở bài cho đến kết bài a) Mở bài * Các cách mở bài 1. Hoài bão, ý chí, nghị lực là điều không thể thiếu đối với những ai muốn thành đạt. Câu tục ngữ của dân gian Đi thẳng vào vấn đề. Có chí thì nên đã nêu bật tầm quan trọng đó. 2. Sống tức là khắc phục khó khăn. Không có ý chí, niềm tin, nghị lưc để khắc phục mọi trở ngại trên đường Suy từ cái chung đến đời thì không thể thành đạt được. Do đó, từ xưa nhân cái riêng. dân đã dạy: “ Có chí thì nên”. 3. Ở đời mấy ai mà không mong muốn được thành đạt về sự nghiệp? Nhưng không phải ai cũng có đủ niềm tin, nghị lực để tiếp tục sự nghiệp cho đến thành công. Bởi Suy từ tâm lí con người. thế cho nên từ xưa nhân dân ta đã dạy :Có chí thì nên.
12. b. Thân bài - Trước hết phải có từ ngữ chuyển đoạn, tiếp nối phần Mở bài: Thật vậy hoặc Đúng như vậy - Viết đoạn phân tích lí lẽ. - Viết đoạn nêu các dẫn chứng tiêu biểu về những người nổi tiếng, vì ai cũng biết họ nên dễ có sức thuyết phục. c. Kết bài - Sử dụng từ ngữ chuyển đoạn: Tóm lại , hoặc nhắc lại ý trong phần Mở bài:“ Câu tục ngữ đã cho ta bài học ”. - Chú ý: Kết bài phải hô ứng với Mở bài.
13. * Kết bài phải hô ứng với Mở bài: Mở bài Kết bài Mỗi người chúng ta nên tu dưỡng ý chí, Đi thẳng vào vấn đề hoài bão, nghị lực để làm được những gì ta mong muốn. Mỗi người chỉ sống có một lần, chỉ có một thời tuổi trẻ, nếu không có ý chí, hoài bão, Suy từ cái chung ra nghị lực để làm một công việc xứng đáng, cái riêng chẳng phải là đáng tiếc lắm hay sao?. Cho nên có hoài bão tốt đẹp là rất đáng quý, nhưng đáng quý hơn nữa là nghị lực và Suy từ tâm lí con người niềm tin, nó đảm bảo cho sự thành công của con người. 4. Đọc lại và sửa chữa