Báo cáo chuyên đề Phát huy tinh thần tự học và định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT trong tiết dạy môn Tin học

Nội dung text: Báo cáo chuyên đề Phát huy tinh thần tự học và định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT trong tiết dạy môn Tin học

1. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu CHUYÊN ĐỀ Phát huy tinh thần tự học và định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT trong tiết dạy môn Tin học I.MỞ ĐẦU: 1. Cơ sở lí luận: Việc đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực của học sinh được triển khai từ nhiều năm qua. Đổi mới phương pháp dạy học để học sinh chủ động, tích cực, sáng tạo trong học tập là một vấn đề cần thiết và không thể thiếu. Bởi, chỉ có đổi mới phương pháp dạy học, chúng ta mới nâng cao được chất lượng giáo dục. Chỉ có đổi mới phương pháp dạy học, chúng ta mới tham gia được vào sân chơi quốc tế trong việc nâng cao chất lượng giáo dục cũng như tiếp cận phương pháp giáo dục hiện đại. Vì những lẽ đó, việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay không chỉ là phong trào mà còn là một yêu cầu bắt buộc với mọi giáo viên. Trong giáo dục phổ thông, môn Tin học có nhiệm vụ hình thành, phát triển ở học sinh năng lực tin học, ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông để học tập, làm việc, định hướng nghề nghiệp và nâng cao chất lượng cuộc sống, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc. Trong quá trình dạy học, Tôi nhận thấy Tin học là môn học có ứng dụng ngoài thực tế rất nhiều, tuy nhiên nó vẫn chưa được chú trọng, các giáo viên đa số là truyền tải một chiều, học sinh rất lơ là, không chú ý, học lý thuyết suông; dẫn đến sự nhàm chán, không yêu thích môn Tin học. Vì thế, phương pháp dạy học của giáo viên có vai trò vô cùng quan trọng, giúp học sinh cảm thấy hứng thú, thích học tập và tự giác học tập. Vì vậy khi giảng dạy, giáo viên nên hướng cho học sinh ý thức tự học, tự tìm tòi nghiên cứu, học thông qua nhiều nguồn khác nhau, đổi mới phương pháp trong giảng dạy, sử dụng các phương tiện dạy học mới để phát huy được tính tích cực, tự giác học tập của học sinh. 2. Cơ sở thực tiễn: Với sự phát triển không ngừng của khoa học công nghệ, ngày càng cho ra đời nhiều thiết bị công nghệ số đa dạng về mẫu mã, chất lượng và giá thành sản phẩm để phục vụ cho mọi đối tượng trong xã hội. Song song với đó là nhu cầu mua các thiết bị ấy ngày càng cao và cần thiết; như vậy trong quá trình giảng dạy phải trang bị cho học sinh GV: Trần Thị Luyến Trang 1
2. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu những kiến thức cơ bản để có thể đánh giá hoặc lựa chọn mua các sản phẩm như máy tính, điện thoại, máy in, ti vi, tủ lạnh đáp ứng nhu cầu sử dụng của cá nhân và gia đình. Đất nước ta đang trong quá trình hội nhập, nên có sự đòi hỏi cao ở thế hệ trẻ, đặc biệt là học sinh phải năng động, làm việc khoa học và có nhiều kỹ năng mềm để xử lý cũng như đáp ứng nhu cầu công việc ngày càng cao. Vì vậy, ngoài việc trang bị cho học sinh kiến thức, giáo viên còn phải biết đổi mới phương pháp, tổ chức hoạt động dạy và học sao cho tạo điều kiện để học sinh chủ động, tích cực, sáng tạo trong học tập, góp phần phát triển năng lực và định hướng nghề nghiệp cho học sinh. 3. Tính ứng dụng của chuyên đề: Sau quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và xây dựng, Tôi thiết nghĩ chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học “Phát huy tinh thần tự học và định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT trong tiết dạy môn Tin học” sẽ góp phần thay đổi đáng kể về chất lượng dạy và học môn Tin học ở trường phổ thông, học sinh có ý thức tìm tòi kiến thức, thích khám phá, yêu thích môn Tin học hơn vì các em được vận dung kiến thức đã học vào những công việc thực tế trong đời sống (lựa chọn mua sắm các sản phẩm công nghệ, thiết bị số ), các em được rèn luyện thêm nhiều kỹ năng mềm (tự học, thuyết trình, phản biện, làm việc tập thể ) tạo nên thế hệ học sinh năng động, làm việc khoa học; các em được hóa thân vào những công việc trong xã hội góp phần phát hiện năng lực cá nhân và định hướng nghề nghiệp trong tương lai (nhân viên tư vấn bán hàng, khoa học máy tính ). 4. Đối tượng, phạm vi, phương pháp thực hiện: o Đối tượng: học sinh khối 10 o Phạm vi thực hiện: kiến thức phần cứng máy tính o Phương pháp thực hiện: Hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm, vấn đáp, thuyết trình, tư duy, tự học 5. Kế hoạch thực hiện: Chuyên đề được thực hiện trong 9 tiết chia theo nội dung: o Tiết 1, 2: Giới thiệu phần cứng máy tính o Tiết 3, 4: Thực hành làm quen với các thiết bị o Tiết 5: Lựa chọn phần cứng o Tiết 6, 7: Lựa chọn, nâng cấp và lắp ráp máy tính o Tiết 8, 9: Thực hành tư vấn và lắp ráp máy tính GV: Trần Thị Luyến Trang 2
3. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu II. NỘI DUNG: 1) Tiết 1, 2: Giới thiệu phần cứng máy tính a. Mục tiêu bài học: o Kiến thức: Học sinh biết được các thiết bị phần cứng của máy tính và chức năng của nó. o Kỹ năng: HS nhận biết được các thiết bị máy tính, biết được những thông tin cơ bản ghi trên thiết bị. o Thái độ: nhận thấy môn tin học gần gũi với cuộc sống hàng ngày b. Phương pháp/kỹ thuật dạy học: vấn đáp, thuyết trình, thảo luận. c. Hình thức tổ chức các hoạt động: hoạt động cá nhân, hoạt động cặp đôi, nhóm. d. Phương tiện dạy học: máy tính, máy chiếu, các thiết bị phần cứng e. Sản phẩm: Học sinh nhận biết được các thành phần cấu tạo của máy tính và chức năng của từng phần. f. Định hướng hình thành năng lực: o Năng lực thuyết trình, năng lực phản biện. o Năng lực tự học, tìm tòi kiến thức. o Năng lực hợp tác, làm việc nhóm. g. Nội dung: o Cấu trúc máy tính: sơ đồ cấu trúc máy tính o Giới thiệu chức năng các phần cứng máy tính: Tên thiết bị Hình ảnh Mainboard GV: Trần Thị Luyến Trang 3
4. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu Tên thiết bị Hình ảnh CPU Bộ nhớ trong Bộ nhớ ngoài (ổ đĩa cứng ) Thiết bị vào Thiết bị ra 2) Tiết 3, 4: Thực hành làm quen với các thiết bị a. Mục tiêu bài học: o Kiến thức: Làm quen với các thiết bị máy tính o Kỹ năng: Quan sát và nhận biết được các bộ phận chính của máy tính Thao tác trên chuột, phím, máy in, màn hình. Hiểu được những thông tin cơ bản ghi trên thiết bị. Biết được cách bố trí các thiết bị trong máy tính o Thái độ: Hứng thú, thích tìm tòi và khám phá máy tính b. Phương pháp/kỹ thuật dạy học: thực hành trải nghiệm, vấn đáp, thảo luận. GV: Trần Thị Luyến Trang 4
5. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu c. Hình thức tổ chức các hoạt động: hoạt động cặp đôi, nhóm. d. Phương tiện dạy học: máy tính, máy chiếu, máy in, các thiết bị phần cứng và thiết bị ngoại vi. e. Sản phẩm: Học sinh nhận biết được các thiết bị của máy tính, cách sử dụng các thiết bị. f. Định hướng hình thành năng lực: o Năng lực tự học. o Năng lực hợp tác, làm việc nhóm. o Năng lực giải quyết vấn đề thông qua trao đổi, thảo luận. g. Nội dung: o Làm quen với máy tính:  Giới thiệu các thiết bị của máy tính: Mainboard, CPU, Ram, ổ cứng, nguồn, máy in, máy chiếu, bàn phím, chuột, cáp nối, cổng cắm thiết bị  Cách tắt/mở các thiết bị: máy tính, máy in, máy chiếu, màn hình o Sử dụng một số thiết bị: Chuột, phím, màn hình, máy in 3) Tiết 5: Lựa chọn thiết bị phần cứng a. Mục tiêu bài học: o Kiến thức: . Biết thông số kỹ thuật của các thiết bị chính của máy tính. . Những kiến thức cơ bản khi lựa chọn các thiết bị chính của máy tính o Kỹ năng: . So sánh được cấu hình các bộ phận chính của máy tính. . Lựa chọn mua máy tính phù hợp với nhu cầu sử dụng và điều kiện kinh tế. o Thái độ: Tạo cho học sinh niềm yêu thích, hứng thú khi giải quyết được những nhu cầu của thực tế. b. Phương pháp/kỹ thuật dạy học: Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận, tự học. c. Hình thức tổ chức các hoạt động: hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm d. Phương tiện dạy học: máy tính, máy chiếu, phiếu học tập (bảng báo giá) e. Sản phẩm: Học sinh biết đánh giá và lựa chọn mua máy tính Laptop đáp ứng nhu cầu làm việc, học tập và giải trí phù hợp với điều kiện kinh tế. f. Định hướng hình thành năng lực: o Năng lực tự học, tự nghiên cứu GV: Trần Thị Luyến Trang 5
6. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu o Năng lực hợp tác, thảo luận nhóm o Năng lực phân tích, đánh giá và lựa chọn sản phẩm. o Năng lực thuyết trình, phản biện. g. Nội dung: o Những kiến thức cơ bản khi lựa chọn các thiết bị chính của máy tính: CPU, Ram, ổ đĩa cứng: . Dòng sản phẩm, dung lượng, tốc độ hoạt động . o So sánh 2 sản phẩm dựa vào thông số kỹ thuật. INSPIRON N3467C HP 240 G6 (4AN57PA) Nhà sản xuất: Dell HP Thời gian bảo hành: 12 tháng 12 tháng CPU: Intel Core i3 Intel Core i5-8250U Tốc độ CPU: 2.00 GHz, 3Mb cache 1.6 GHz, 6Mb cache Loại RAM: DDR4 DDR4 Dung lượng RAM: 4 GB 4 GB Tốc độ Bus RAM: 2133 MHz 2400 MHz Loại ổ đĩa cứng: HDD HDD Dung lượng : 1 TB 1TB Tích hợp đĩa quang: Có Có Kích thước màn hình: 15.6 inch 14.0 inch Độ phân giải màn hình: HD 1366 x 768 Pixels HD 1366 x 768 Pixels Cổng USB: USB 2.0 / USB 3.0 USB 2.1, USB 3.0 Cổng HDMI: có có HĐH kèm theo máy: Free DOS Free DOS Loại Pin Laptop : 4-Cell Li-Ion 4 cell o Tư vấn lựa chọn mua máy tính Laptop. Cấu hình sản phẩm: . CPU: Pentium, N4200, 1.1 GHz, 2M, Up to: 2.5 GHz . Bộ nhớ: 4 GB, DDR3, 2133 MHz, (No upgrade), 500GB 5400rpm . Khe mở rộng: M.2 2280 Sata . Đồ họa: Intel HD Graphics 505, Share . Màn hình: 15.6 inch, 1366x768, Webcam . 2x USB 2.0, USB 3.0, HDMI, Bluetooth 4.1 GV: Trần Thị Luyến Trang 6
7. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu . Pin: 2Cell, Khối lượng: 1.86 Kg . HĐH: Linux o Những lưu ý khi mua máy tính hoặc sản phẩm công nghệ: . Mẫu mã sản phẩm . Giá thành sản phẩm và nhu cầu công việc . Thông số kỹ thuật . Thời gian bảo hành . Đánh giá sản phẩm của người tiêu dùng 4) Tiết 6, 7: Lựa chọn, nâng cấp và lắp ráp máy tính a. Mục tiêu bài học: o Kiến thức: Biết những linh kiện cấu thành máy tính để bàn Biết những yếu tố để máy tính hoạt động nhanh hơn Quy trình lắp ráp một máy tính để bàn o Kỹ năng: Chọn linh kiện phần cứng lắp ráp thành máy tính để bàn Chọn thiết bị phần cứng phù hợp để nâng cấp máy tính Thực hiện lắp ráp máy tính trong không gian ảo o Thái độ: Yêu thích môn tin học, định hướng nghề nghiệp b. Phương pháp/kỹ thuật dạy học: Thuyết trình, vấn đáp, thảo luận c. Hình thức tổ chức các hoạt động: hoạt động cá nhân, cặp đôi và nhóm. d. Phương tiện dạy học: máy tính, máy chiếu, phiếu học tập (bảng báo giá) e. Sản phẩm: Học sinh biết lựa chọn linh kiện lắp ráp máy tính hoàn chỉnh và hình thành những kiến thức cơ bản của lắp ráp máy tính. f. Định hướng hình thành năng lực: o Năng lực tự học, tự nghiên cứu o Năng lực hợp tác, thảo luận nhóm o Năng lực phân tích, đánh giá và lựa chọn linh kiện phần cứng o Năng lực thuyết trình, phản biện. g. Nội dung: o Những thiết bị phần cứng ảnh hưởng đến tốc độ của máy tính: CPU, Ram, ổ đĩa cứng, Card đồ họa GV: Trần Thị Luyến Trang 7
8. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu o Nâng cấp máy tính: cải thiện tốc độ làm việc của máy tính: chọn linh kiện cần nâng cấp, so sánh các thông số kỹ thuật, và phải tương thích với Mainboard. Những thông tin cần lưu ý khi nâng cấp các thiết bị:  Mainboard: phải hỗ trợ các linh kiện phần cứng khác  CPU: dòng cpu, thế hệ mấy, Socket bao nhiêu?  Ram: dòng Ram, số khe cắm Ram trên Mainboard, Mainboard hỗ trợ bộ nhớ tối đa là bao nhiêu? Ổ đĩa cứng: Mainboard có hỗ trợ chuẩn Sata 2 hoặc 3?  Card đồ họa: tốc độ xử lý của CPU, nguồn máy tính  Nguồn máy tính: nên chiếm khoảng 10% giá trị một máy tính o Lựa chọn linh kiện máy tính để lắp ráp thành máy tính để bàn. o Hướng dẫn lắp ráp máy tính trong không gian ảo: learn và test GV: Trần Thị Luyến Trang 8
9. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu GV: Trần Thị Luyến Trang 9
10. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu 5) Tiết 8, 9: Thực hành tư vấn và lắp ráp máy tính a. Mục tiêu bài học: o Kiến thức: đánh giá được hiệu năng làm việc của một máy tính o Kỹ năng: Tư vấn lựa chọn máy tính phù hợp theo yêu cầu của khách hàng Tư vấn lựa chọn các thiết bị phần cứng phù hợp để lắp ráp thành máy tính đề bàn hoàn chỉnh Lắp ráp máy tính cơ bản Hình thành kỹ năng giao tiếp trong lĩnh vực marketing o Thái độ: tạo cho HS yêu thích môn Tin học, cũng như định hướng nghề nghiệp trong tương lai. b. Phương pháp/kỹ thuật dạy học: Thực hành trải nghiệm, vấn đáp, thảo luận c. Hình thức tổ chức các hoạt động: Hoạt động cặp đôi, hoạt động nhóm d. Phương tiện dạy học: Máy tính, các linh kiện máy tính, phiếu học tập (bảng báo giá) e. Sản phẩm: o Học sinh tư vấn lựa chọn máy tính laptop và linh kiện lắp ráp máy tính để bàn. o Học sinh biết lắp ráp máy tính hoàn chỉnh f. Định hướng hình thành năng lực: o Năng lực tự học o Năng lực hợp tác, hoạt động nhóm o Năng lực tư vấn bán hàng, năng lực đánh giá linh kiện, máy tính. o Năng lực thực hành lắp ráp máy tính g. Nội dung: o Dựa vào sở thích và nhu cầu của mỗi học sinh, lớp học được chia thành nhiều nhóm nhỏ với 2 nhiệm vụ chính: Nhóm tư vấn bán hàng Nhóm kỹ thuật o Cho học sinh trong lớp hoặc lớp khác làm khách hàng, đặt yêu cầu trực tiếp cần mua một máy tính như thế nào? Nhóm tư vấn bán hàng sẽ tư vấn cho khách hàng nên chọn mua Laptop hay máy tính để bàn, chọn như thế nào GV: Trần Thị Luyến Trang 10
11. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu cho phù hợp với nhu cầu và điều kiện kinh tế cá nhân (bảng báo giá được lấy từ một cửa hàng máy tính). o Nhóm kỹ thuật: thực hành lắp ráp máy tính, sao cho máy tính có thể hoạt động và sử dụng được. III.ƯU ĐIỂM, HẠN CHẾ: 1. Ưu điểm: - Chuyên đề thiết thực, có tính ứng dụng cao trong cuộc sống. - Học sinh không còn học lý thuyết suông trong sách, các em được thực hành trong môi trường thực tế, hứng thú và yêu thích môn Tin học hơn. GV: Trần Thị Luyến Trang 11
12. Chuyên đề đổi mới phương pháp dạy học Trường THPT Võ Thị Sáu - Học sinh có thể vận dụng kiến thức được học vào mua sắm các sản phẩm công nghệ: máy tính, điện thoại, máy in, máy giặt, ti vi, tủ lạnh . - Giúp học sinh phát hiện năng lực cá nhân và định hướng nghề nghiệp. - Học sinh năng động, làm việc và học tập khoa học hơn. 2. Hạn chế: - Hình thành cho học sinh những kỹ năng tư vấn đánh giá, lựa chọn và lắp ráp máy tính chỉ ở mức độ cơ bản. - Vì đặc thù là vùng nông thôn, nên vẫn còn học sinh chưa được tiếp cận nhiều với các thiết bị kỹ thuật, vì thế nội dung chuyên đề chưa thật sự phù hợp với mọi đối tượng. - Việc quản lý và hướng dẫn học sinh ở tiết thực hành còn gặp khó khăn. - Điều kiện cơ sở vật chất còn hạn chế. IV. KẾT LUẬN: Sau một thời gian nghiên cứu, tôi nhận thấy chuyên đề vô cùng thiết thực, giúp học sinh yêu thích môn Tin học hơn, tạo nên thế hệ học sinh năng động, làm việc và học tập khoa học hơn, nâng cao hiệu quả dạy và học môn Tin học ở trường phổ thông; bước đầu xây dựng nội dung chủ đề môn học phù hợp với đổi mới chương trình phổ thông môn Tin học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nước nhà; đó là mục tiêu đổi mới phương pháp mà bộ môn Tin học đang hướng đến. Việc xây dựng chuyên đề không tránh khỏi còn có nhiều thiếu sót, rất mong quí Thầy Cô góp ý để tôi hoàn thiện thêm chuyên đề, từ đó có thể ứng dụng rộng rãi cho mọi đối tượng học sinh THPT. Người viết chuyên đề Trần Thị Luyến GV: Trần Thị Luyến Trang 12