Chuyên đề Đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học

Nội dung text: Chuyên đề Đổi mới sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài học

1. TẬP HUẤN TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN ĐỔI MỚI SINH HOẠT CHUYÊN MÔN THEO NGHIÊN CỨU BÀI HỌC 1
2. MỤC TIÊU ◼ Thay đổi nhận thức về SHCM theo NCBH. ◼ Thay đổi về hành động, kiên trì vận dụng NCBH để đổi mới SHCM. ◼ Nâng cao năng lực chuyên môn của GV, nâng cao chất lượng học của HS, phát triển nhà trường bền vững. 2
3. NỘI DUNG CỦA CHUYÊN ĐỀ • Tổng quan về SHCM dựa trên NCBH. • Quy trình SHCM theo NCBH. • Thực hành xây dựng kế hoạch SHCM mới. 3
4. TỔNG QUAN VỀ SHCM THEO NCBH ◼ Vì sao đổi mới SHCM theo NCBH? ◼ Triết lý của SHCM theo NCBH. ◼ Cơ sở lý luận và thực tiễn của SHCM theo NCBH. ◼ Rào cản và khó khăn khi đổi mới SHCM. ◼ Lợi ích của việc đổi mới SHCM theo NCBH. 4
5. VÌ SAO ĐỔI MỚI SHCM THEO NCBH? 5
6. THỰC TRẠNG SINH HOẠT CM Ở CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG HIỆN NAY Thầy, cô hãy chỉ ra những ưu điểm và hạn chế trong SHCM trong các trường phổ thông hiện nay ? 6
7. THỰC TRẠNG SHCM Ở CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG HIỆN NAY - 1 ◼ Về mục đích: đánh giá, xếp loại giờ dạy và thống nhất cách dạy, quy trình dạy các dạng bài của môn học để các GV cùng khối lớp/môn học thực hiện. ◼ Về thiết kế: Bài dạy thường do một GV thiết kế theo đúng mẫu quy định, theo hướng dẫn của SGK và SGV, thiếu sự sáng tạo trong sử dụng phương pháp và phương tiện dạy học. Tiến trình giờ học diễn ra theo đúng quy trình, các câu hỏi của GV đặt ra thường có dự kiến trước câu trả lời của HS 7
8. THỰC TRẠNG SHCM Ở CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG HIỆN NAY - 2 ◼ Về dạy học và dự giờ: ❑ Dạy học: Người dạy thường dạy hết nội dung của bài; hay tập trung vào những HS khá, ít quan tâm đến HS kém; thường áp dụng PP áp đặt một chiều, máy móc khiến cho HS thụ động; GV thường lúng túng khi xử lí tình huống; giờ dạy nặng về trình diễn Vì thế để đối phó với việc đánh giá, xếp loại giờ dạy, GV thường dạy trước hoặc huấn luyện trước cho HS, gợi ý câu trả lời cho một số HS khá ❑ Dự giờ: Người dự thường ngồi ở cuối lớp học, quan sát và ghi chép từng lời nói, việc làm của GV, tiến trình của giờ học, nội dung bài học, phương pháp dạy học xem có đúng với giáo án thiết kế không, theo dõi thời gian của từng hoạt động có khớp không. Người dự chủ yếu “giám sát” GV, ít theo dõi xem HS học như thế nào, có hiểu bài không, những nội dung nào không phù hợp cần thay đổi, HS nào cần sự trợ giúp của GV 8
9. THỰC TRẠNG SHCM Ở CÁC TRƯỜNG PHỔ THÔNG HIỆN NAY-3 ◼ Về thảo luận sau bài dạy: Các ý kiến đưa ra nhằm mục đích đánh giá GV; GV dạy trở thành mục tiêu cho người dự giờ phân tích, mổ xẻ các thiếu sót; không khí của buổi SHCM thường nặng nề, căng thẳng khiến cho GV dạy thiếu tự tin vào bản thân, từ đó ngại dạy minh họa ◼ Kết quả: ❑ Với HS: Kết quả học tập ít được cải thiện; quan hệ giữa HS thiếu thân thiện, có sự phân biệt giữa HS giỏi với HS yếu ❑ Với GV: Việc dạy minh họa thường mang tính hình thức; quan hệ giữa GV với HS thiếu sự gần gũi, cởi mở; quan hệ giữa GV với GV thiếu sự thông cảm, chia sẻ ❑ Với cán bộ quản lí: Ít công nhận sự sáng tạo của GV; quan hệ giữa họ với GV là quan hệ mệnh lệnh, xa cách, hành chính; việc kiểm tra giám sát thiếu chặt chẽ 9
10. SINHCẦN HOẠT ĐỔI MỚICM THEOSHCM NCBH THEO LÀNCBH GÌ? - Cũng là hoạt động SHCM nhưng ở đó GV tập trung phân tích các vấn đề liên quan đến người học như: HS học như thế nào? HS đang gặp khó khăn gì trong học tập? Nội dung và phương pháp dạy học có phù hợp, có gây hứng thú cho học sinh không, kết quả học tập của học sinh có được cải thiện không? Cần điều chỉnh điều gì và điều chỉnh như thế nào? - Không tập trung vào việc đánh giá giờ học, xếp loại GV - Khuyến khích GV tìm ra nguyên nhân tại sao HS chưa đạt kết quả như mong muốn, tìm biện pháp nâng cao chất lượng giờ học, tạo cơ hội cho mọi đối tượng HS được tham gia vào quá trình học tập. 10
11. SHCM TRUYỀN THỐNG - SHCM NCBH-1 Dự giờ, nhận xét truyền thống SHCM -NCBH -Triết lí SHCM: Chưa rõ ràng, - Triết lí SHCM: Mọi HS đều có thống nhất. cơ hội học tập, phát triển năng lực GV, phát triển nhà trường. - Quan điểm chính: Nhận xét, - Quan điểm chính: Bài dạy minh góp ý cách dạy cho GV, thống họa là tình huống nghiên cứu, tìm nhất PPDH chung, học kĩ thuật tòi, phát hiện, học hỏi. dạy học, - Vị trí người dự giờ: Ngồi -Vị trí dự giờ : Đứng phía trước, cuối lớp, không quan sát việc 2 bên lớp học, đi lại xem HS học, học của HS, mà là việc dạy của quan tâm việc học của HS. GV. 11
12. SHCM TRUYỀN THỐNG - SHCM NCBH-2 Dự giờ, nhận xét truyền thống SHCM -NCBH - Vấn đề quan tâm của người - Vấn đề quan tâm: Việc học của dự: Việc dạy của GV (kiến thức, HS (HS học tập như thế nào? khi ngôn ngữ, cử chỉ, điệu bộ của nào ? HS nào gặp phải khó khăn GV, kỹ thuật DH, quy trình DH, gì? Nguyên nhân? GV giúp HS ND kiến thức, trình bày bảng ) vượt qua khó khăn thế nào? ) - Ghi chép: Nội dung, tiến trình - Ghi chép: Tình huống học tập giờ dạy, sai sót, hạn chế của GV. của HS trong bài học. 12
13. SHCM TRUYỀN THỐNG - SHCM NCBH-3 Dự giờ, nhận xét truyền thống SHCM -NCBH - Thảo luận sau dự giờ: Đánh giá - Thảo luận: Suy ngẫm và chia sẻ việc dạy (khen- chê, chỉ ra ưu về việc học của HS, suy đoán các điểm-hạn chế), đưa ra cách dạy nguyên nhân, đưa ra cách giải khác. quyết. -Thời lượng thảo luận: Rất ít - Thời lượng : Không giới hạn (khoảng 2,0-2,5 giờ/buổi) -Số lượng người phát biểu: Ít - Số lượng ý kiến: Nhiều hơn (có trường 100% GV phát biểu, có GV phát biểu 2,3 lần) - Cách nêu ý kiến: Các ý kiến đưa - Chia sẻ: Khó khăn/thành công ra ưu điểm, tồn tại, hạn chế và của đồng nghiệp; suy ngẫm về việc cách dạy khác. học đã quan sát được; cách dạy khác (sau khi chỉ ra vấn đề và - BÀI HỌC : Là của GV dạy nguyên nhân). 13 minh họa. - BÀI HỌC: Là của mọi người. 13
14. SHCM TRUYỀN THỐNG - SHCM NCBH- 4 Dự giờ, nhận xét truyền thống SHCM -NCBH - Người dự: Ngồi quan sát, -Người dự: Có thể tham gia giúp không tham gia (khách thể đánh HS học tập ở nhiều vị trí trong lớp giá) học (chủ thể tham gia trong tổ chức giờ học) - - 14
15. MỤC ĐÍCH CỦA SHCM THEO NCBH • Để hiểu rõ hơn về cách HS học; Tác động của PPDH đến việc học của HS. • Để nâng cao hiệu quả học tập của HS. • Để cải tiến việc dạy học của GV thông qua sự hợp tác có hệ thống với các GV khác trong trường hay cụm trường. • Để phát triển năng lực chuyên môn của GV. 15
16. TRIẾT LÝ, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA SHCM THEO NCBH 16
17. TRIẾT LÝ ĐỔI MỚI SHCM THEO NCBH 1. Đảm bảo việc học của mọi em HS, điều cốt lõi của GV: - Hy vọng giúp đỡ những HS như trong ảnh. - Quan tâm đến những HS như vậy. 17
18. 2.Làm thế nào để các em tham gia vào việc học nhiều hơn? 18
19. 3. Sự cần thiết để GV trở thành chuyên nghiệp - Tất cả GV dạy học minh họa 1 lần/năm. - Tiến hành BH nghiên cứu & thảo luận ít nhất 1 lần/tháng (8 lần/năm). Phát triển chương trình Suy ngẫm Dạy học MH 19
20. 4.Các kỹ năng dạy cơ bản N/vụ HT cao hơn GT Chia sẻ KT cơ bản Giai đoạn 2:cao hơn Giai đoạn 1: chia sẻ KT cơ bản B
21. CƠ SỞ LÝ THUYẾT 1.Thuyết Vygotsky (1896-1934) ・ＺＰＤ (Vùng phát triển tiệm cận) Phát triển A B C 21
22. CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2. Thuyết Mikhail Bakhtin (1895－1975), Wertsch 1. Công cụ vật chất 2. Công cụ tâm lý (ngôn ngữ, biểu tượng) GV tài liệu HS HS ＝ Đối thoại 22
23. NHỮNG CƠ SỞ THỰC TIỄN • Kinh nghiệm quốc tế của Nhật, Mỹ, Hàn Quốc, Singapo, • Thực trạng SHCM ở nhà trường hiện nay. • Nhu cầu đổi mới SHCM, đổi mới nhà trường. • Bài học thành công của các trường ở Bắc Giang. • Vai trò và ý nghĩa quan trọng của SHCM theo NCBH. 23
24. RÀO CẢN VÀ KHÓ KHĂN KHI ĐỔI MỚI SHCM THEO NCBH • Thảo luận: - Hãy dự kiến những rào cản và khó khăn ở đơn vị đ/c công tác khi thực hiện SHCM theo NCBH? - Trách nhiệm của tổ trưởng CM trong việc khắc phục các rào cản, khó khăn như thế nào? 24
25. KHÓ KHĂN ĐỂ HIỂU VÀ MÔ TẢ BÀI HỌC * Dự giờ nhiều bài học với quan điểm của riêng bạn. * Quan điểm dự giờ→Suy ngẫm. (1) Đọc suy nghĩ/cảm nhận bên trong của HS. (2) Nhận thức của HS. (3) Mối quan hệ và sự thay đổi của nó. (4) Các kỹ năng dạy. (5) Cấu trúc của việc học (Cấu trúc của bài học). (6) Chất lượng của việc học. 25
26. Phân tích bài học theo chiều sâu của SHCM.NCBH Phần nhìn thấy thực tế của BH Phần nhìn thấy nhờ NCBH Phần nhìn thấy nhờ PTBH 26
27. LỢI ÍCH CỦA SHCM THEO NCBH • HS cải thiện chất lượng học. • GV phát triển năng lực chuyên môn. • Góp phần xây dựng văn hóa nhà trường mới, trên cơ sở quan hệ thân thiện, tích cực giữa GV-GV, giữa GV- HS, giữa HS-HS. • Nhà trường phát triển bền vững. 27
28. KẾT LUẬN • Quá trình đổi mới SHCM truyền thống sang NCBH là lâu dài, nhiều khó khăn, rào cản. • Trách nhiệm của TTCM là người lãnh đạo, xây dựng tổ CM thành một tổ chức biết học hỏi. • SHCM theo NCBH là trụ cột của phát triển nhà trường. • Kết quả của SHCM theo NCBH là nâng cao chất lượng học của HS, chất lượng dạy của GV. Xây dựng văn hóa nhà trường thân thiện, tích cực. 28