Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng Tin học dành cho THCS - Quyển 1

51 trang Đăng Bình 11/12/2023 590

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng Tin học dành cho THCS - Quyển 1", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

huong_dan_thuc_hien_chuan_kien_thuc_ki_nang_tin_hoc_danh_cho.pdf

Nội dung text: Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng Tin học dành cho THCS - Quyển 1

HƯỚNG D ẪN TH ỰC HI ỆN CHU ẨN KI ẾN TH ỨC K Ĩ N ĂNG TIN H ỌC DÀNH CHO THCS QUY ỂN 1 I. Ch ươ ng trình, chu ẩn KTKN Tin h ọc dành cho THCS quy ển 1 A) Ch ươ ng trình 1. Một s ố khái ni ệm c ơ b ản c ủa Tin h ọc 2. Hệ điều hành . Khái ni ệm H ệ điều hành Tệp và Th ư m ục 3. So ạn th ảo v ăn b ản Ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản So ạn th ảo v ăn b ản ti ếng Vi ệt Bảng Tìm ki ếm và thay th ế Vẽ hình trong v ăn b ản Chèn m ột đố i t ượng vào v ăn b ản 4. Khai thác ph ần m ềm h ọc t ập B) Chu ẩn KTKN CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ Ki ến th ức - Gi ới thi ệu các d ạng thông tin, • Bi ết khái ni ệm ban đầ u v ề thông dữ li ệu. tin và d ữ li ệu ớ ệ ấ Đ • - Gi i thi u c u trúc MT T: Bi ết s ơ l ược v ề c ấu trúc c ủa máy thi ết b ị ngo ại vi và m ột s ố ch ức Một s ố khái tính điện t ử năng c ủa các b ộ ph ận chính c ủa • ni ệm c ơ b ản Bi ết được Tin h ọc là m ột khoa MT ĐT. Điểm qua m ột s ố đặ c học x ử lí thông tin b ằng máy tính của Tin h ọc thù c ủa MT ĐT. điện t ử. - Gi ới thi ệu các ứng d ụng c ủa MT ĐT - Gi ới thi ệu các thi ết b ị ngo ại vi thông d ụng và cách s ử d ụng t ại phòng máy. Hệ điều hành Ki ến th ức - S ử d ụng m ột h ệ điều hành c ụ th ể, thông d ụng. • Bi ết được ch ức n ăng c ủa h ệ điều - HS c ần đạ t: th ực hi ện được hành. 1. Khái ni ệm v ề một s ố l ệnh ch ủ y ếu qua b ảng hệ điều hành • Bi ết được qui trình làm vi ệc v ới ch ọn; bi ết tr ả l ời m ột s ố yêu c ầu hệ điều hành, vào/ra h ệ điều hành của h ệ điều hành. Kỹ n ăng 10
CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ • Giao ti ếp được v ới h ệ điều hành Ki ến th ức • Hi ểu được khái ni ệm t ệp, th ư - S ử d ụng công c ụ c ủa h ệ điều mục và đường d ẫn. để ấ ủ ư • hành xem c u trúc c a th Hi ểu m ột s ố thao tác liên quan mục và sao chép, xoá t ệp. đến t ệp và th ư m ục 2. T ệp và th ư - Các thao tác liên quan đến t ệp mục Kĩ n ăng và th ư m ục: sao chép t ệp; xóa • Th ực hi ện được xem n ội dung tệp; t ạo th ư m ục m ới; xóa th ư của th ư m ục và t ệp. mục; di chuy ển t ệp; xem n ội • Th ực hi ện được vi ệc sao chép dung c ủa th ư m ục và t ệp. tệp; xóa t ệp; t ạo th ư m ục m ới, xóa th ư m ục; di chuy ển t ệp. So ạn th ảo v ăn bản Ki ến th ức - Nêu được tính n ăng ưu vi ệt c ủa so ạn th ảo v ăn b ản b ằng máy tính • Bi ết m ột s ố ch ức n ăng c ơ b ản 1. Ph ần m ềm của ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản. so ạn th ảo v ăn • Bi ết m ột s ố khái ni ệm đị nh d ạng bản văn b ản nh ư: l ề, phông ch ữ, ki ểu ch ữ, c ỡ ch ữ, dãn dòng, tiêu đề đầ u trang, cu ối trang. Ki ến th ức - S ử d ụng m ột h ệ so ạn th ảo c ụ • Bi ết gõ v ăn b ản và v ăn b ản ti ếng th ể để minh h ọa Vi ệt. ể ử ụ ầ ề • - Có th s d ng ph n m m gõ Bi ết cách đị nh d ạng trang v ăn ti ếng Vi ệt nh ư VietKey và bản nh ư c ăn l ề, phông ch ữ, ki ểu phông UNICODE. ch ữ, c ỡ ch ữ. - C ần xây d ựng các bài th ực • 2. So ạn th ảo Bi ết cách sao chép, c ắt dán đoạn hành và t ổ ch ức th ực hi ện t ại văn b ản ti ếng văn b ản phòng máy để h ọc sinh đạ t được • Vi ệt Bi ết cách ghi v ăn b ản thành t ệp nh ững k ĩ n ăng theo yêu c ầu • Bi ết cách m ở t ệp c ũ. • Bi ết cách in v ăn b ản. Kĩ n ăng • So ạn được m ột vài v ăn b ản nh ư bài báo t ường, đơn xin phép, b ản báo cáo, 3. B ảng Ki ến th ức 11
CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ • Bi ết cách t ạo b ảng; ch ỉnh độ - Ch ưa đặt ra yêu c ầu trang trí rộng c ủa hàng, c ột. bảng. • Bi ết cách: chèn, xoá, tách, g ộp các ô, hàng và c ột. • Bi ết cách gõ v ăn b ản trong b ảng Kĩ n ăng • Th ực hi ện được t ạo b ảng nh ư: lập danh sách l ớp, t ổ, l ập th ời khoa bi ểu, Ki ến th ức - Tìm ki ếm và thay th ế t ừ, c ụm • Bi ết cách tìm ki ếm, thay th ế . 4. Tìm ki ếm và từ thay th ế Kĩ n ăng - Chú ý đến ý ngh ĩa s ử d ụng c ủa • Th ực hi ện được thao tác tìm tìm ki ếm và thay th ế. ki ếm và thay th ế đơn gi ản. Ki ến th ức - S ử d ụng công c ụ v ẽ của h ệ so ạn • Bi ết cách v ẽ hình tr ực ti ếp tr ên th ảo. một trang v ăn b ản. 5. V ẽ hình Kĩ n ăng trong v ăn b ản • Vẽ được hình và th ực hi ện được các thao tác sao chép, c ắt, dán hình b ằng công c ụ v ẽ . Ki ến th ức - Nên cho h ọc sinh làm m ột bài • Bi ết cách chèn m ột đố i t ượng báo t ường có tranh, ảnh minh vào v ăn b ản. 6. Chèn m ột ho ạ. đối t ượng vào Kĩ n ăng văn b ản • Chèn được đồ th ị, hình v ẽ, ảnh, vào v ăn b ản. B ố c ục b ức tranh tươ ng đối h ợp lý. Ki ến th ức - L ựa ch ọn ph ần m ềm h ọc t ập • Bi ết cách s ử d ụng ph ần m ềm h ọc theo h ướng d ẫn th ực hi ện tập đã l ựa ch ọn ch ươ ng trình. Khai thác ph ần m ềm Kĩ n ăng HT • Th ực hi ện được các công vi ệc kh ởi độ ng/ra kh ỏi, s ử d ụng b ảng ch ọn , các thao tác t ươ ng tác v ới ph ần m ềm. 12
II. SGK th ể hi ện Ch ươ ng trình, Chu ẩn KTKN Sách giáo khoa g ồm 4 ch ươ ng t ươ ng ứng v ới 4 ch ủ đề c ủa Chươ ng trình tin h ọc dành cho THCS quy ển 1, c ụ th ể: Ch ủ để trong Ch ươ ng trình Ch ươ ng trong SGK Số bài Một s ố khái ni ệm c ơ b ản c ủa Ch ươ ng 1. Làm quen v ới Tin 4 LT + 1 TH (*) Tin h ọc học và máy tính điện t ử Khai thác ph ần m ềm h ọc t ập Ch ươ ng 2. Ph ần m ềm h ọc t ập 0 LT + 04 TH Hệ điều hành Ch ươ ng 3. H ệ điều hành 4 LT + 3 TH So ạn th ảo v ăn b ản Ch ươ ng 4. So ạn th ảo v ăn b ản 9 LT + 6 TH * L ưu ý: - Cách vi ết 4 LT + 1 TH được hi ểu là 4 bài lí thuy ết và 1 bài th ực hành. - Các bài ở ch ươ ng 2 (Ph ần m ềm h ọc t ập) là các bài lý thuy ết k ết h ợp với th ực hành. - Vi ệc phân b ổ th ời l ượng dạy h ọc th ực hi ện theo h ướng d ẫn c ủa B ộ GD& ĐT. - Các ph ần m ềm c ụ th ể được s ử d ụng ch ỉ để minh h ọa yêu c ầu v ề KTKN. Khi s ử d ụng ph ần m ềm khác để d ạy h ọc, điều quan tr ọng là đảm b ảo các KTKN t ươ ng đươ ng. Th ực hi ện vi ệc s ử d ụng các ph ần mềm mi ễn phí, mã ngu ồn m ở để d ạy h ọc theo h ướng d ẫn c ủa B ộ GD& ĐT. Ch ươ ng 1. Làm quen v ới Tin h ọc và máy tính điện t ử A) N ội dung tr ọng tâm c ủa ch ươ ng • Khái ni ệm thông tin, các d ạng thông tin ph ổ bi ến. • Cấu trúc MT ĐT: thi ết b ị ngo ại vi và m ột s ố ch ức n ăng c ủa các b ộ ph ận chính c ủa MT ĐT. M ột s ố đặ c thù c ủa MT ĐT. • Một s ố ứng d ụng c ủa MT ĐT. B) Yêu c ầu KTKN c ủa ch ươ ng 1. Ki ến th ức: • Bi ết khái ni ệm ban đầu v ề thông tin và d ữ li ệu, các d ạng thông tin ph ổ bi ến. • Bi ết máy tính là công cụ h ỗ tr ợ ho ạt động x ử lí thông tin c ủa con ng ười và tin h ọc là ngành khoa h ọc nghiên c ứu các ho ạt động x ử lí thông tin t ự động b ằng máy tính điện t ử. • Hi ểu c ấu trúc s ơ l ược c ủa máy tính điện t ử và các thành ph ần c ơ bản nh ất của máy tính. B ước đầu bi ết khái ni ệm ph ần c ứng và ph ần m ềm máy tính. • Bi ết m ột s ố ứng d ụng c ủa tin h ọc và máy tính điện t ử. 2. K ĩ n ăng: • Nh ận bi ết được m ột s ố b ộ ph ận c ơ b ản c ủa máy tính cá nhân. • Bi ết cách b ật/t ắt máy tính. • Làm quen v ới bàn phím và chu ột máy tính. 13
3. Thái độ • Nh ận th ức được t ầm quan tr ọng c ủa môn h ọc, có ý th ức h ọc t ập b ộ môn, rèn luy ện tính c ần cù, ham thích tìm hi ểu và t ư duy khoa h ọc. C) KTKN và n ội dung trong bài §1. Thông tin và Tin h ọc 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết khái ni ệm v ề thông tin và ho ạt động thông tin c ủa con ng ười • Bi ết máy tính là công c ụ h ỗ tr ợ con ng ười trong các ho ạt động thông tin • Bi ết khái ni ệm ban đầ u v ề tin h ọc và nhi ệm v ụ chính c ủa tin h ọc 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết thông tin là t ất c ả nh ững gì đem l ại s ự hi ểu bi ết v ề th ế gi ới xung quanh và v ề chính con ng ười. Minh h ọa b ằng ví d ụ c ụ th ể. • Bi ết ho ạt động thông tin bao g ồm: ti ếp nh ận, x ử lý, l ưu tr ữ và truy ền thông tin. • Bi ết ho ạt động thông tin c ủa con ng ười: Ti ếp nh ận thông tin qua các giác quan, b ộ não giúp con ng ười x ử lí, l ưu tr ữ thông tin và truy ền thông tin thông qua hành động, l ời nói, bi ểu c ảm. • Bi ết nhi ệm v ụ chính c ủa tin h ọc là nghiên c ứu vi ệc th ực hi ện các ho ạt động thông tin m ột cách t ự động nh ờ s ự tr ợ giúp c ủa máy tính điện t ử. §2. Thông tin và bi ểu di ễn thông tin 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Phân bi ệt được các d ạng thông tin c ơ b ản • Bi ết khái ni ệm bi ểu di ễn thông tin và cách bi ểu di ễn thông tin trong máy tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Phân bi ệt được ba d ạng thông tin c ơ b ản: D ạng v ăn b ản, d ạng hình ảnh, dạng âm thanh. • Bi ết bi ểu di ễn thông tin là cách th ể hi ện thông tin. Bi ết thông tin có th ể được bi ểu di ễn b ằng nhi ều cách khác nhau. Bi ết d ữ li ệu là thông tin được lưu tr ữ trong máy tính. • Bi ết trong máy tính thông tin được bi ểu di ễn d ưới d ạng dãy bit ch ỉ g ồm số 0 và s ố 1. T ất c ả thông tin đưa vào máy tính đều ph ải bi ểu di ễn d ưới dạng dãy bit. §3. Em có th ể làm được nh ững gì nh ờ máy tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết kh ả n ăng ưu vi ệt c ủa máy tính 14
• Bi ết tin h ọc được ứng d ụng trong nhi ều l ĩnh v ực c ủa đời s ống xã h ội • Bi ết máy tính ch ỉ là công c ụ th ực hi ện theo ch ỉ d ẫn c ủa con ng ười 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết kh ả n ăng ưu vi ệt c ủa máy tính: Tính toán nhanh; Tính toán v ới độ chính xác cao; Kh ả n ăng l ưu tr ữ l ớn; Kh ả n ăng làm vi ệc không m ệt m ỏi. • Kể tên, l ấy ví d ụ v ề m ột s ố ứng d ụng c ủa máy tính trong các l ĩnh v ực nh ư: Th ực hi ện các tính toán; T ự động hoá công vi ệc v ăn phòng; H ỗ tr ợ công tác qu ản lí; Công c ụ h ọc t ập và gi ải trí; Điều khi ển t ự động và robot; Liên l ạc, tra c ứu và mua bán tr ực tuy ến. • Bi ết t ất c ả nh ững gì máy tính th ực hi ện đều do con ng ười ch ỉ d ẫn thông qua câu l ệnh, không có ch ỉ d ẫn c ủa con ng ười máy tính không làm được gì c ả. §4. Máy tính và ph ần m ềm máy tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết s ơ l ược v ề c ấu trúc c ủa máy tính điện t ử • Bi ết m ột s ố thành ph ần chính c ủa máy tính cá nhân • Bi ết khái ni ệm ph ần m ềm máy tính và vai trò c ủa ph ần m ềm máy tính • Bi ết máy tính ho ạt động theo ch ươ ng trình • Có ý th ức mong mu ốn hi ểu bi ết v ề máy tính và ý th ức rèn luy ện tác phong làm vi ệc khoa h ọc, chu ẩn xác. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết mô hình quá trình ba b ước c ủa ho ạt động thông tin: Nh ập → X ử lí → Xu ất. • Bi ết để có th ể giúp con ng ười trong ho ạt động thông tin, máy tính c ần ph ải có các thành ph ần t ươ ng ứng để th ực hi ện các ch ức n ăng thu nhận (nh ập), x ử lý và xu ất thông tin. • Bi ết (và nh ận bi ết được, nếu có máy tính minh h ọa trên l ớp h ọc) c ấu trúc chung c ủa máy tính điện t ử bao g ồm các thành ph ần: Thi ết b ị vào (bàn phím, chu ột), b ộ x ử lí trung tâm (CPU), thi ết b ị ra (màn hình, máy in). • Bi ết máy tính ho ạt độ ng theo ch ươ ng trình (ch ươ ng trình bao g ồm dãy lệnh, m ỗi l ệnh ch ỉ d ẫn cho máy tính th ực hi ện m ột thao tác). Chính điều này đã làm cho quá trình x ử lý thông tin trên máy tính được ti ến hành một cách t ự động và máy tính tr ở thành công c ụ t ự động hoá cao nh ất trong t ất c ả các công c ụ mà con ng ười đã sáng t ạo ra. • Bi ết ph ần m ềm máy tính là ch ươ ng trình ch ỉ d ẫn cho máy tính ho ạt động. Không có ph ần m ềm máy tính không ho ạt động được. • Bi ết ph ần m ềm máy tính có th ể chia thành hai lo ại chính: Ph ần m ềm h ệ th ống và ph ần m ềm ứng d ụng. Bài th ực hành 1. Làm quen v ới m ột s ố thi ết b ị máy tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Nh ận bi ết được các b ộ ph ận c ơ b ản c ủa máy tính cá nhân • Th ực hi ện được vi ệc b ật/t ắt máy tính 15
• Th ực hi ện được m ột s ố thao tác v ới bàn phím • Hi ểu và th ấy s ự c ần thi ết ph ải tuân th ủ n ội quy phòng máy tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Hi ểu n ội quy và th ấy được s ự c ần thi ết ph ải th ực hi ện n ội quy phòng máy tính. • Nh ận bi ết được các b ộ ph ận c ơ b ản c ủa máy tính và liên h ệ v ới c ấu trúc chung c ủa máy tính nh ư: Bàn phím, chu ột (b ộ ph ận nh ập thông tin); Thân máy tính (b ộ ph ận x ử lí, l ưu tr ữ thông tin); Màn hình, máy in (b ộ ph ận xu ất thông tin). • Th ực hi ện được thao tác b ật/t ắt máy tính đúng qui trình (theo th ực t ế c ủa phòng máy đang s ử d ụng). • Phân bi ệt được khu v ực phím so ạn th ảo, phím s ố, phím ch ức n ăng, m ột số phím thông d ụng nh ư Enter, Shift, Alt, Ctrl c ủa bàn phím. Ch ươ ng 2. Ph ần m ềm h ọc t ập A) N ội dung tr ọng tâm c ủa chươ ng • Gi ới thi ệu m ột s ố ph ần m ềm h ọc t ập • Thông qua ph ần m ềm h ọc t ập rèn luy ện m ột s ố KTKN c ơ b ản khai thác, sử d ụng ph ần m ềm máy tính. B) Yêu c ầu KTKN c ủa ch ươ ng 1. Ki ến th ức: • Nh ận bi ết chu ột và bàn phím, bi ết các thao tác c ơ b ản v ới chu ột và bàn phím • Bi ết l ợi ích c ủa vi ệc gõ m ười ngón, t ầm quan tr ọng c ủa cách đặt đúng các ngón tay trên bàn phím • Bi ết quy t ắc gõ các phím trên hàng phím • Bi ết s ử d ụng các ph ần m ềm đã l ựa ch ọn để luy ện t ập s ử d ụng chu ột và bàn phím • Bi ết s ử d ụng ph ần m ềm h ọc t ập để m ở r ộng ki ến th ức 2. K ĩ n ăng: • Th ực hi ện được các thao tác c ơ b ản v ới chu ột • Đặt ngón tay đúng v ị trí t ại hàng phím c ơ s ở • Sử d ụng c ả m ười ngón tay để gõ các phím trên các hàng c ơ s ở, hàng trên, hàng d ưới và hàng phím s ố, ch ỉ yêu c ầu gõ đúng, ch ưa yêu c ầu gõ nhanh, ch ưa đòi h ỏi gõ hoàn toàn chính xác. • Sử d ụng được ph ần m ềm để luy ện t ập các thao tác v ới chu ột và luy ện gõ bàn phím ở m ức đơ n gi ản 3. Thái độ • Có thái độ nghiêm túc, kiên trì rèn luy ện gõ bàn phím, thao tác v ới chu ột. • Có ý th ức t ự khám phá, s ử d ụng ph ần m ềm. C) KTKN và n ội dung trong bài 16
Bài 5. Luy ện t ập chu ột 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Phân bi ệt các nút chu ột • Bi ết các thao tác c ơ b ản v ới chu ột • Th ực hi ện được các thao tác c ơ b ản v ới chu ột 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết cách c ầm chu ột và th ực hi ện được vi ệc c ầm chu ột đúng qui cách. Nh ận bi ết được tr ỏ chu ột trên màn hình. Th ấy được vai trò c ủa chu ột trong vi ệc điều khi ển máy tính. • Bi ết các thao tác c ơ b ản v ới chu ột và th ực hi ện được đúng các thao tác: di chuy ển chu ột, nháy chu ột, nháy nút ph ải chu ột, nháy đúp chu ột và kéo th ả chu ột Bài 6. H ọc gõ m ười ngón 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết các khu v ực phím trên bàn phím, các hàng phím trên bàn phím • Hi ểu được l ợi ích c ủa vi ệc ng ồi đúng t ư th ế và gõ bàn phím b ằng m ười ngón • Xác định được v ị trí các phím trên bàn phím, phân bi ệt được các phím so ạn th ảo và các phím ch ức n ăng. • Bi ết và b ước đầ u th ực hi ện được vi ệc ng ồi đúng t ư th ế • Bi ết quy t ắc gõ m ười ngón và b ước đầu th ực hi ện được gõ m ười ngón • Có thái độ nghiêm túc trong vi ệc rèn luy ện gõ m ười ngón, ng ồi đúng t ư th ế 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Nh ận bi ết khu v ực phím s ố, phím ch ức năng, phím điều khi ển và phím so ạn th ảo v ăn b ản. • Xác định được 5 hàng phím chính: hàng phím s ố, hàng phím trên, hàng phím c ơ s ở, hàng phím d ưới và hàng phím ch ứa phím d ấu cách. • Bi ết l ợi ích c ủa vi ệc gõ m ười ngón: ban đầu luy ện t ập tuy khó kh ăn và ch ậm nh ưng v ề sau t ốc độ gõ s ẽ nhanh h ơn và chính xác h ơn. • Bi ết t ư th ế ng ồi đúng tránh được các nguy c ơ m ắc các b ệnh v ề m ắt, c ột sống , t ư th ế ng ồi đúng cho phép làm vi ệc lâu h ơn và hi ệu qu ả h ơn. • Bi ết và b ước đầ u th ực hi ện được đặt tay và gõ phím đúng quy cách. Ch ưa yêu c ầu gõ nhanh, ch ỉ yêu c ầu HS s ử d ụng đúng ngón tay khi gõ phím. Bài 7. S ử d ụng ph ần m ềm Mario để luy ện gõ phím 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết cách kh ởi động/thoát kh ỏi ph ần m ềm. Bi ết s ử d ụng ph ần m ềm để luy ện gõ m ười ngón 17
• Th ực hi ện được vi ệc kh ởi động/thoát kh ỏi ph ần m ềm. Th ực hi ện được đă ng kí, thi ết đặt tu ỳ ch ọn, l ựa ch ọn bài h ọc phù h ợp. Th ực hi ện được bài gõ phím đơ n gi ản nh ất. • Rèn luy ện tính kiên trì trong h ọc t ập, rèn luy ện 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được kh ởi động ph ần m ềm thông qua bi ểu t ượng trên màn hình n ền, th ực hi ện được vi ệc thoát kh ỏi ph ần m ềm. • Th ực hi ện được vi ệc thi ết đặt các l ựa ch ọn để luy ện t ập và l ựa ch ọn bài học, m ức luy ện gõ bàn phím. • Th ực hi ện được bài luy ện t ập ở m ức 1 - m ức đơ n gi ản nh ất. Bài 8. Quan sát trái đất và các vì sao trong h ệ m ặt tr ời 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết cách kh ởi động/thoát kh ỏi ph ần m ềm. • Bi ết s ử d ụng chu ột để điều khi ển nút l ệnh quan sát để tìm hi ểu v ề H ệ m ặt tr ời • Có ý th ức t ự khám phá ph ần m ềm, v ừa làm v ừa quan sát, không s ợ sai 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được vi ệc s ử d ụng chu ột để điều khi ển các nút l ệnh c ủa ph ần mềm để quan sát, khám phá H ệ m ặt tr ời. • Th ực hi ện được vi ệc điều khi ển khung nhìn để quan sát H ệ m ặt tr ời; chuy ển động của Trái Đất và M ặt Tr ăng; hi ện t ượng nh ật th ực và nguy ệt th ực. • Bi ết cách khám phá và có ý th ức t ự khám phá ph ần m ềm m ới d ựa trên nh ững ki ến th ức, k ĩ n ăng và thông tin đã có nh ư: phán đoán, th ử và quan sát hi ệu ứng để tìm hi ểu v ề ch ức n ăng các l ệnh, các nút l ệnh, thanh tr ượt. Ch ươ ng 3. H ệ điều hành A) N ội dung tr ọng tâm c ủa ch ươ ng • Gi ới thi ệu vai trò, ch ức n ăng c ủa h ệ điều hành máy tính • Cách t ổ ch ức thông tin trong máy tính • Một s ố thao tác c ơ b ản giao ti ếp v ới h ệ điều hành c ụ th ể B) Yêu c ầu KTKN c ủa ch ươ ng 1. Ki ến th ức: • Bi ết vai trò, ch ức n ăng c ủa h ệ điều hành • Bi ết cách t ổ ch ức và qu ản lí thông tin trên đĩa c ủa h ệ điều hành • Nh ận bi ết được giao di ện c ủa h ệ điều hành, màn hình n ền và các đối tượng chính trên màn hình n ền 2. K ĩ n ăng: • Th ực hi ện được giao ti ếp được v ới h ệ điều hành • Th ực hi ện được vi ệc xem thông tin trong các ổ đĩa, trong các th ư m ục • Phân bi ệt được tên t ệp, th ư m ục, đường d ẫn. 18
• Th ực hi ện được thao tác v ới t ệp và th ư m ục: t ạo m ới, xoá, đổi tên, sao chép, di chuy ển. 3. Thái độ • Có ý th ức b ảo v ệ, gìn gi ữ thông tin l ưu trong máy C) KTKN và n ội dung trong bài Bài 9. Vì sao c ần có h ệ điều hành 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết vai trò c ủa h ệ điều hành 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Dựa trên các ý t ưởng đưa ra trong hai quan sát trong SGK HS th ấy được vai trò điều khi ển, điều hành. T ừ đó bi ết h ệ điều hành có vai trò r ất quan tr ọng, h ệ điều hành điều khi ển ph ần c ứng và ph ần m ềm máy tính tham gia vào ho ạt động thông tin. Bài 10. H ệ điều hành làm nh ững vi ệc gì? 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết ch ức n ăng c ủa h ệ điều hành 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết h ệ điều hành là m ột ph ần m ềm máy tính được cài đặt đầ u tiên trong máy tính (h ệ điều hành điều khi ển t ất c ả các tài nguyên và ch ươ ng trình có trong máy tính; Các ph ần m ềm khác ph ải cài đặt trên n ền c ủa m ột h ệ điều hành đã có s ẵn trong máy tính) • Bi ết hai ch ức n ăng quan tr ọng c ủa h ệ điều hành: Điều khi ển ph ần c ứng và t ổ ch ức th ực hi ện ph ần m ềm khác Cung c ấp môi tr ường giao ti ếp gi ữa ng ười và máy tính • Bi ết máy tính không b ị g ắn c ứng v ới m ột h ệ điều hành c ụ th ể nào và t ất cả các h ệ điều hành đều có ch ức n ăng chung. • Bi ết có nhi ều h ệ điều hành, th ấy s ự c ần thi ết l ựa ch ọn và s ử d ụng h ệ điều hành mi ễn phí. Bài 11. T ổ ch ức thông tin trong máy tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bước đầ u hi ểu khái ni ệm t ệp, th ư m ục, đĩa và đường d ẫn 19
• Bi ết vài trò c ủa h ệ điều hành trong vi ệc t ạo ra, l ưu tr ữ và qu ản lí thông tin trên máy tính • Hi ểu c ấu trúc cây th ư m ục • Bi ết các thao tác chính v ới t ệp, th ư m ục 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết t ệp là đơ n v ị c ơ b ản để l ưu tr ữ thông tin trên đĩa • Bi ết th ư m ục có th ể ch ứa các t ệp và các th ư m ục con. • Hi ểu t ổ ch ức phân c ấp hình cây th ư m ục (HS ch ỉ ra được quan h ệ m ẹ- con c ủa th ư m ục) • Bi ết t ệp và th ư m ục đều ph ải được đặt tên. Qui t ắc đặt tên t ệp và th ư m ục ph ụ thu ộc vào t ừng h ệ điều hành. Thông th ường tên t ệp, th ư m ục g ồm ph ần tên và ph ần m ở không dài quá 255 kí t ự, đặc bi ệt tên t ệp không ch ứa các kí t ự sau: \ / : * ? " |. HS c ần nh ận bi ết được tên t ệp, th ư mục đặt sai qui t ắc, đặt được tên t ệp, th ư m ục đúng qui t ắc c ủa h ệ điều hành c ụ th ể đang s ử d ụng. • Hi ểu khái ni ệm đường d ẫn. Đường d ẫn cho bi ết v ị trí c ủa t ệp (ho ặc th ư mục) được l ưu tr ữ. Đường d ẫn g ồm tên các th ư m ục theo chi ều t ừ th ư mục g ốc đến t ệp (ho ặc th ư m ục) c ần tìm. HS th ực hi ện được vi ệc xác định v ị trí tên t ệp, th ư m ục qua đường d ẫn, vi ết được đường d ẫn đúng khi bi ết c ấu trúc cây th ư m ục. • Bi ết các thao tác chính có th ể th ực hi ện v ới th ư m ục, t ệp: Xem, t ạo m ới, xoá, đổi tên, sao chép, di chuy ển. Bài 12. H ệ điều hành Windows 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Nh ận bi ết được m ột s ố bi ểu t ượng chính trên màn hình n ền c ủa h ệ điều hành Windows • Bi ết ý ngh ĩa c ủa các khái ni ệm: màn hình n ền, thanh công vi ệc, nút Start, các bi ểu t ượng ch ươ ng trình ứng d ụng và khái ni ệm c ửa s ổ trong h ệ điều hành. • Bi ết và hi ểu được ch ức n ăng c ủa các thành ph ần chính c ủa m ột c ửa sổ trong Windows. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Nh ận bi ết và bi ết cách ch ạy m ột s ố ch ươ ng trình ứng d ụng đã được cài đặt s ẵn. Bi ết hai cách ch ạy ch ươ ng trình ho ặc nháy đúp chu ột lên 20
bi ểu t ượng c ủa ch ươ ng trình trên màn hình n ền ho ặc ch ọn bi ểu t ượng của ch ươ ng trình trong b ảng ch ọn Start. • Bi ết trên Windows m ỗi ch ươ ng trình ứng d ụng khi ch ạy s ẽ được th ể hi ện trong m ột c ửa s ổ riêng. Nh ận bi ết m ột s ố thành ph ần chính c ủa cửa s ổ: thanh tiêu đề, thanh b ảng ch ọn, thanh công c ụ, thanh cu ốn dọc, thanh cu ốn ngang, các nút phóng to, thu nh ỏ, đóng c ửa s ổ. Bi ết các thao tác c ơ b ản v ới các c ửa s ổ ứng d ụng này. • Nh ận bi ết được màn hình n ền và các bi ểu t ượng My Computer, My Documents, Thùng rác, thanh công vi ệc (Taskbar), nút Start. Phân bi ệt được bi ểu t ượng ổ đĩa v ới th ư m ục khác. • Phân bi ệt được c ửa s ổ c ủa m ột ứng d ụng và c ửa s ổ h ệ th ống c ủa windows (ví d ụ My Computer) Bài th ực hành 2. Làm quen v ới Windows 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Rèn luy ện k ĩ n ăng s ử d ụng chu ột • Th ực hi ện các thao tác vào/ra h ệ th ống • Bước đầ u làm quen s ử d ụng b ảng ch ọn Start • Th ực hi ện các thao tác c ơ b ản v ới c ửa s ổ, bi ểu t ượng, thanh b ảng ch ọn trong môi tr ường Windows. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được vi ệc s ử d ụng chu ột m ở b ảng ch ọn Start và ch ạy được ch ươ ng trình có trong m ục All Programs. • Th ực hi ện được thao tác s ử d ụng chu ột để ch ọn, kích ho ạt bi ểu t ượng trên màn hình n ền. • Th ực hi ện được các thao tác phóng to, thu nh ỏ, đóng c ửa s ổ, di chuy ển c ửa s ổ, s ử d ụng thanh tr ượt để xem n ội dung c ửa s ổ và làm quen v ới b ảng ch ọn File, Edit, View. Bài th ực hành 3. Các thao tác v ới th ư m ục 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Làm quen v ới h ệ th ống qu ản lý t ệp trong Windows XP 21
• Th ực hi ện vi ệc xem n ội dung các th ư m ục qua s ử d ụng bi ểu t ượng My Computer • Th ực hi ện được vi ệc t ạo th ư m ục m ới, đổi tên và xoá th ư m ục đã có. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Nh ận bi ết được cách th ể hi ện c ấu trúc cây th ư m ục trong c ửa s ổ - xác định được quan h ệ th ư m ục m ẹ, th ư m ục con. Th ực hi ện được vi ệc xem n ội dung ổ đĩa, th ư m ục b ằng chu ột. • Th ực hi ện được vi ệc t ạo th ư m ục m ới, đổi tên th ư m ục và xoá th ư mục. Bài th ực hành 4. Các thao tác v ới t ệp tin 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được đổ i tên, xóa, sao chép và di chuy ển t ệp tin 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được thao tác v ới t ệp: đổ i tên, xóa, sao chép và di chuy ển tệp tin. • HS th ực hi ện đầ y đủ các b ước nh ư mô t ả trong SGK và t ự hoàn thành bài t ập ở m ục th ực hành t ổng h ợp. Ch ươ ng 4. So ạn th ảo v ăn b ản A) N ội dung tr ọng tâm c ủa ch ươ ng • Một s ố ki ến th ức m ở đầu v ề so ạn th ảo v ăn b ản trên máy tính. • Th ực hi ện được vi ệc so ạn th ảo, trình bày v ăn b ản đơn gi ản B) Yêu c ầu KTKN c ủa ch ươ ng 1. Ki ến th ức • Bi ết m ột s ố ch ức n ăng c ơ b ản c ủa ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản. • Bi ết m ột s ố khái ni ệm đị nh d ạng v ăn b ản nh ư: l ề, phông chữ, ki ểu ch ữ, cỡ ch ữ, dãn dòng, tiêu đề đầ u trang, cu ối trang. • Bi ết gõ v ăn b ản và v ăn b ản ti ếng Vi ệt. • Bi ết cách đị nh d ạng trang v ăn b ản nh ư c ăn l ề, phông ch ữ, ki ểu ch ữ, c ỡ ch ữ. • Bi ết cách sao chép, c ắt dán đoạn v ăn b ản • Bi ết cách ghi v ăn b ản thành t ệp • Bi ết cách m ở t ệp c ũ. • Bi ết cách in v ăn b ản. • Bi ết cách t ạo b ảng; ch ỉnh độ r ộng c ủa hàng, c ột. • Bi ết cách: chèn, xoá, tách, g ộp các ô, hàng và c ột. 22
• Bi ết cách gõ v ăn b ản trong b ảng • Bi ết cách tìm ki ếm, thay th ế. • Bi ết cách chèn m ột đố i t ượng vào v ăn b ản. • Bi ết cách s ử d ụng ph ần m ềm h ọc t ập đã l ựa ch ọn 2. K ĩ n ăng • So ạn được m ột vài v ăn b ản nh ư bài báo t ường, đơn xin phép, b ản báo cáo, • Th ực hi ện được t ạo b ảng nh ư: l ập danh sách l ớp, t ổ, lập th ời khoa bi ểu, • Th ực hi ện được thao tác tìm ki ếm và thay th ế đơn gi ản. • Chèn được đồ th ị, hình v ẽ, ảnh, vào v ăn b ản. B ố c ục b ức tranh t ươ ng đối hợp lý. • Th ực hi ện được các công vi ệc kh ởi độ ng/ra kh ỏi, s ử d ụng b ảng ch ọn , các thao tác t ươ ng tác v ới ph ần m ềm. 3. Thái độ • Rèn luy ện phong cách làm vi ệc khoa h ọc, có t ổ ch ức. * L ưu ý: • Trong chu ẩn KTKN, ph ần So ạn th ảo v ăn b ản có yêu c ầu v ề KT: Bi ết cách v ẽ hình tr ực ti ếp trên m ột trang v ăn b ản; v ề KN: V ẽ được hình và th ực hi ện được các thao tác sao chép, c ắt, dán hình b ằng công c ụ v ẽ. Tuy nhiên trong SGK hi ện hành không có n ội dung đáp ứng yêu c ầu này. Vì v ậy, KTKN này là không b ắt bu ộc đố i v ới HS. C) KTKN và n ội dung trong bài Bài 13. Làm quen v ới so ạn th ảo v ăn b ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết vai trò c ủa ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản. Bi ết có nhi ều ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản. • Nh ận bi ết được bi ểu t ượng c ủa word và bi ết cách th ực hi ện thao tác kh ởi động word. Phân bi ệt được các thành ph ần c ơ b ản c ủa màn hình làm vi ệc Word. • Bi ết vai trò c ủa các b ảng ch ọn và các nút l ệnh. Bi ết cách th ực hi ện l ệnh trong b ảng ch ọn và trên thanh công c ụ • Bi ết cách tạo v ăn b ản m ới, m ở v ăn b ản đã có, l ưu v ăn b ản trên đĩa và k ết thúc phiên làm vi ệc v ới Word. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản là ph ần m ềm ứng d ụng ph ục v ụ công vi ệc so ạn th ảo trên máy vi tính, bao g ồm: gõ v ăn bản, s ửa đổi, trình bày, lưu tr ữ và in v ăn b ản. • Bi ết các thành ph ần chính trên c ửa s ổ Word: B ảng ch ọn, thanh công c ụ chu ẩn, thanh công c ụ định d ạng, thanh cu ốn d ọc, thanh cu ốn ngang, vùng so ạn th ảo và con tr ỏ so ạn th ảo. 23
• Bi ết hai cách để th ực hi ện m ột l ệnh: m ở b ảng ch ọn r ồi ch ọn l ệnh t ươ ng ứng ho ặc nháy vào nút l ệnh t ươ ng ứng trên thanh công c ụ. • Bi ết cách t ạo m ột v ăn b ản, nh ập v ăn b ản, m ở m ột v ăn b ản đã có, l ưu v ăn bản. • Bi ết có nhi ều ph ần m ềm so ạn th ảo v ăn b ản và th ấy s ự c ần thi ết ph ải s ử dụng ph ần m ềm so ạn th ảo mi ễn phí, mã ngu ồn m ở. Bài 14. So ạn th ảo v ăn b ản đơ n gi ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết các thành ph ần c ơ b ản c ủa m ột v ăn b ản • Nh ận bi ết được con tr ỏ so ạn th ảo, vai trò c ủa nó và cách di chuy ển con tr ỏ so ạn th ảo • Bi ết quy t ắc so ạn th ảo v ăn b ản b ằng Word • Bi ết cách gõ v ăn b ản ch ữ Vi ệt. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết các thành ph ần c ơ b ản c ủa v ăn b ản: kí t ự, dòng, đoạn và trang v ăn bản. • Nh ận bi ết được con tr ỏ so ạn th ảo (v ạch đứng nh ấp nháy trong vùng so ạn th ảo), phân bi ệt v ới tr ỏ chu ột. Con tr ỏ so ạn th ảo cho bi ết v ị trí c ủa kí t ự ti ếp theo được gõ vào. Trong khi gõ con tr ỏ so ạn th ảo s ẽ di chuy ển t ừ trái sang ph ải và t ự động xu ống dòng m ới n ếu đã hết dòng. • Bi ết m ột s ố quy t ắc gõ v ăn b ản để ph ần m ềm so ạn th ảo ki ểm soát vi ệc t ự động ng ắt dòng, dàn trang. • Bi ết quy t ắc gõ ch ữ Vi ệt theo ki ểu Telex ho ặc VNI. Bài th ực hành 5. V ăn b ản đầu tiên c ủa em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Nh ận bi ết được m ột s ố thành ph ần trong màn hình làm vi ệc c ủa Word: bảng ch ọn, m ột s ố nút l ệnh thông d ụng. • Bước đầ u th ực hi ện được l ệnh thông qua b ảng ch ọn và thông qua nút lệnh trên thanh công c ụ. • Gõ được ch ữ Vi ệt b ằng m ột trong hai ki ểu Telex ho ặc Vni • Tạo được t ệp v ăn b ản đơ n gi ản và l ưu được t ệp v ăn b ản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được kh ởi động/thoát khỏi Word. • Nh ận bi ết được các b ảng ch ọn, th ực hi ện được vi ệc m ở b ảng ch ọn và ch ọn l ệnh. Th ực hi ện được m ột s ố l ệnh qua b ảng ch ọn nh ư: M ở, đóng, lưu và m ở t ệp v ăn b ản m ới. • Nh ận bi ết được thanh công c ụ định d ạng và thanh công c ụ chu ẩn. Th ực hi ện được các l ệnh c ơ b ản (m ở, đóng, l ưu và m ở t ệp v ăn b ản m ới) thông qua các nút l ệnh t ươ ng ứng trên thanh công c ụ. • So ạn th ảo v ăn b ản đơ n gi ản: gõ được ch ữ Vi ệt có d ấu (ki ểu Telex ho ặc Vni), gõ được ch ữ hoa (s ử d ụng phím Shift). Th ực hi ện được vi ệc di 24
chuy ển được con tr ỏ soạn th ảo b ằng các phím m ũi tên đến v ị trí mong mu ốn. Th ực hi ện được ch ỉnh s ửa l ỗi chính t ả do gõ nh ầm (b ằng cách xóa đi và gõ l ại). • Lưu được t ệp v ăn b ản vào đĩa. Bài 15. Ch ỉnh s ửa v ăn b ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Hi ểu m ục đích c ủa thao tác ch ọn ph ần v ăn b ản • Bi ết cách th ực hi ện các thao tác biên t ập v ăn b ản đơ n gi ản: xoá, sao chép và di chuy ển các ph ần v ăn b ản. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Sử d ụng được phím Delete và Backspace trong tình hu ống phù h ợp (k ết hợp v ới s ử d ụng phím m ũi tên để di chuy ển con tr ỏ so ạn th ảo). • Tr ước khi th ực hi ện m ột thao tác v ới m ột ph ần v ăn b ản nào đó c ần ph ải ch ọn ph ần v ăn b ản đó. Bi ết cách th ực hi ện vi ệc ch ọn ph ần v ăn b ản nào đó (nháy chu ột t ại v ị trí b ắt đầu, r ồi kéo th ả chu ột đến cu ối ph ần v ăn b ản cần ch ọn, ph ần v ăn b ản được ch ọn s ẽ được bôi đen). • Bi ết cách th ực hi ện và bi ết s ự khác nhau (v ề hi ệu qu ả tác độ ng trên v ăn bản) gi ữa các thao tác: xoá, sao chép, di chuy ển ph ần v ăn b ản. Bài th ực hành 6. Em t ập ch ỉnh s ửa v ăn b ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Rèn luy ện thao tác t ạo v ăn b ản m ới, m ở v ăn b ản đã có. • Luy ện k ĩ n ăng gõ v ăn b ản ch ữ Vi ệt • Th ực hi ện được các thao tác c ơ b ản để ch ỉnh s ửa n ội dung v ăn b ản. • Th ực hi ện được các thao tác sao chép, di chuy ển v ăn b ản. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được vi ệc soạn th ảo v ăn b ản ch ữ Vi ệt và rèn luy ện s ử d ụng các phím m ũi tên, Delete, Backspace để ch ỉnh s ửa lỗi chính t ả do gõ nh ầm. • Th ực hi ện được các thao tác ch ọn ph ần v ăn b ản, th ực hi ện được vi ệc sao chép, di chuy ển v ăn b ản theo yêu c ầu c ủa bài th ực hành (SGK). Bài 16. Định d ạng v ăn b ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Hi ểu n ội dung và m ục tiêu c ủa định d ạng v ăn b ản • Hi ểu các n ội dung định d ạng kí t ự • Bi ết cách th ực hi ện được các thao tác định d ạng kí t ự c ơ b ản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết đị nh d ạng v ăn b ản bao g ồm trình bày kí t ự, s ố, kí hi ệu, hình ảnh của v ăn b ản để v ăn b ản đẹp và để ng ười đọc d ễ nh ớ n ội dung tr ọng tâm. • Bi ết cách s ử d ụng nút l ệnh trên thanh công c ụ để định d ạng kí t ự bao gồm: phông ch ữ, c ỡ ch ữ, ki ểu ch ữ. 25
Bài 17. Định d ạng đoạn v ăn b ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết n ội dung và bi ết cách th ực hi ện định d ạng đoạn v ăn b ản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết đị nh d ạng đoạn v ăn b ản bao g ồm thay đổi ki ểu c ăn l ề, v ị trí c ủa l ề, kho ảng cách l ề c ủa dòng đầu tiên, kho ảng cách đến đoạn văn b ản trên ho ặc d ưới và kho ảng cách gi ữa các dòng trong đoạn v ăn b ản. • Bi ết cách s ử d ụng các nút l ệnh trên thanh công c ụ để th ực hi ện c ăn l ề, thay đổi v ị trí c ủa l ề, kho ảng cách dòng trong đoạn v ăn. Bài th ực hành 7. Em t ập trình bày v ăn b ản 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Luy ện t ập các k ĩ n ăng t ạo v ăn b ản m ới, gõ v ăn b ản ch ữ Vi ệt và l ưu tr ữ văn b ản. • Th ực hi ện được các thao tác định d ạng kí t ự, định d ạng đoạn v ăn b ản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được các thao tác thay đổi phông ch ữ, ki ểu chữ, c ỡ ch ữ. • Th ực hi ện được c ăn l ề hai bên, c ăn l ề trái, c ăn l ề ph ải và c ăn l ề gi ữa. Bài 18. Trình bày trang v ăn b ản và in 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết được m ột s ố kh ả n ăng trình bày v ăn b ản c ủa h ệ so ạn th ảo v ăn b ản. • Bi ết cách đặt l ề trang v ăn b ản • Bi ết cách th ực hi ện vi ệc ch ọn h ướng trang in, xem tr ước khi in và in v ăn bản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết trình bày trang g ồm đặt h ướng và các kho ảng cách l ề cho trang v ăn bản. Bi ết cách đặ t h ướng gi ấy, đặ t l ề trang v ăn b ản. • Bi ết tr ước khi in ra gi ấy nên ki ểm tra tr ước b ố trí trang trên màn hình bằng nút l ệnh trên thanh công c ụ. • Bi ết cách in v ăn b ản b ằng nút l ệnh trên thanh công c ụ. Bài 19. Tìm và thay th ế 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết được tác d ụng và cách s ử d ụng các tính n ăng tìm và thay th ế • Bi ết cách th ực hi ện các thao tác tìm ki ếm, thay th ế đơ n gi ản trong v ăn bản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết Tìm và thay th ế là công c ụ h ỗ tr ợ tìm và thay th ế nhanh các kí t ự, t ừ, câu, đoạn v ăn b ản giúp nâng cao hi ệu qu ả so ạn th ảo trên máy tính. • Bi ết cách s ử d ụng công c ụ Tìm và thay th ế m ột t ừ (ho ặc c ụm t ừ). Không cần đi sâu vào các tùy ch ọn c ủa công c ụ Tìm và thay th ế. 26
Bài 20. Thêm hình ảnh để minh ho ạ 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết tác d ụng minh ho ạ c ủa hình ảnh trong v ăn b ản • Bi ết cách th ực hi ện chèn hình ảnh vào v ăn b ản và ch ỉnh s ửa v ị trí c ủa hình ảnh trên v ăn b ản. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết hình ảnh giúp cho v ăn b ản tr ở nên tr ực quan, sinh động h ơn, d ễ hi ểu hơn. • Bi ết cách s ử d ụng l ệnh trong b ảng ch ọn (ho ặc nút l ệnh trên thanh công cụ) để chèn hình ảnh vào v ăn b ản s ử d ụng. • Bi ết hình ảnh được chèn vào có th ể n ằm trên dòng nh ư m ột kí t ự đặc bi ệt ho ặc n ằm trên n ền v ăn b ản. Bài th ực hành 8. Em vi ết báo t ường 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Rèn luy ện k ĩ n ăng nh ập v ăn b ản, biên t ập, định dạng và trình bày v ăn bản • Th ực hành chèn hình ảnh t ừ m ột t ệp có s ẵn vào v ăn b ản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được nh ập v ăn b ản, biên t ập và định d ạng v ăn b ản theo m ẫu văn b ản có s ẵn. • Th ực hi ện được vi ệc chèn thêm m ột hình ảnh s ẵn có trong máy tính vào văn b ản. • Th ực hi ện được vi ệc thay đổi v ị trí c ủa hình ảnh để trình bày v ăn b ản. Bài 21. Trình bày cô đọng b ằng b ảng 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết được l ợi ích c ủa vi ệc trình bày thông tin d ưới d ạng b ảng • Bi ết cách t ạo được b ảng đơ n gi ản, thêm hàng, c ột, xoá hàng, c ột. • Bi ết cách nh ập, định d ạng v ăn b ản trong b ảng 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết cách s ử d ụng nút l ệnh trên thanh công c ụ (ho ặc l ệnh trong b ảng ch ọn) để t ạo b ảng v ới s ố hàng, s ố c ột nh ất đị nh (ch ọn s ố hàng, số c ột). • Bi ết cách s ử d ụng l ệnh trong b ảng ch ọn để chèn thêm c ột, chèn thêm hàng, xóa hàng, xóa c ột. • Bi ết để di chuy ển đến các ô có th ể dùng chu ột hay các phím m ũi tên trên bàn phím. • Bi ết vi ệc nh ập v ăn b ản vào ô, định d ạng v ăn b ản trong ô (gi ống nh ư v ới một trang v ăn b ản bình th ường). Bài th ực hành 9. Danh b ạ riêng c ủa em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được t ạo b ảng, nh ập, biên t ập, định d ạng v ăn b ản trong b ảng 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính 27
• Tạo được b ảng v ới s ố hàng, s ố c ột theo yêu c ầu. • Th ực hi ện được vi ệc nh ập v ăn b ản, biên t ập và định d ạng v ăn b ản trong các ô c ủa b ảng. Bài th ực hành t ổng h ợp. Du l ịch ba mi ền 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Rèn luy ện các k ĩ n ăng gõ ch ữ Vi ệt, biên t ập, định d ạng v ăn b ản • Th ực hi ện được vi ệc chèn hình ảnh minh ho ạ vào v ăn b ản • Th ực hi ện được vi ệc t ạo b ảng, nh ập thông tin cho b ảng 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Gõ được ch ữ Vi ệt và định d ạng được các kí t ự theo v ăn b ản m ẫu. • Chèn được hình ảnh vào v ăn b ản và th ực hi ện được vi ệc di chuy ển hình ảnh để v ăn b ản được trang trí phù h ợp. • Tạo được v ăn b ản, nh ập được v ăn b ản vào b ảng và định d ạng được v ăn bản trong ô. 28
HƯỚNG D ẪN TH ỰC HI ỆN CHU ẨN KI ẾN TH ỨC K Ĩ N ĂNG TIN H ỌC DÀNH CHO THCS QUY ỂN 2 I. Ch ươ ng trình, chu ẩn KTKN Tin h ọc dành cho THCS quy ển 2 A) Ch ươ ng trình 1. Bảng tính điện t ử Khái ni ệm B ảng tính điện t ử Làm vi ệc v ới B ảng tính điện t ử Tính toán trong B ảng tính điện t ử Đồ th ị Cơ s ở d ữ li ệu 2. Khai thác ph ần m ềm h ọc t ập B) Chu ẩn KTKN CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ Bảng tính điện t ử Ki ến th ức 1. Khái • Hi ểu khái ni ệm b ảng tính điện t ử v à vai trò ni ệm b ảng - Khi trình bày khái của b ảng tính trong cu ộc s ống và h ọc t ập. tính điện t ử ệ • ni m, nên so sánh Bi ết c ấu trúc c ủa m ột b ảng tính điện t ử: dòng, với các b ảng mà h ọc cột, đị a ch ỉ c ủa ô tính ( đị a ch ỉ t ươ ng đối và sinh quen thu ộc tuy ệt đố i) trong cu ộc s ống. Ki ến th ức • Bi ết các ch ức n ăng ch ủ y ếu c ủa ph ần m ềm - chọn ph ần m ềm bảng tính ả ụ ể để • b ng tính c th Bi ết nh ập d ữ li ệu, s ử d ụng l ệnh COPY d ữ li ệu. dạy h ọc • 2. Làm vi ệc Bi ết đị nh d ạng m ột trang b ảng tính: dòng, c ột, - Nên l ấy ví d ụ quen với b ảng ô thu ộc, ch ẳng h ạn tính điện t ử • Bi ết s ửa c ấu trúc trang b ảng tính: chèn xoá nh ư b ảng điểm c ủa dòng, c ột, ô lớp • Bi ết các thao tác: m ở t ệp b ảng tính, đóng t ệp, - C ần xây d ựng các tạo t ệp m ới, s ửa t ệp c ũ, ghi t ệp. bài th ực hành và t ổ • Bi ết in m ột vùng, m ột trang b ảng tính. ch ức th ực hi ện t ại Kĩ n ăng phòng máy để h ọc • Tạo được m ột b ảng tính theo khuôn d ạng cho sinh đạt được nh ững tr ước kỹ n ăng theo yêu cầu 3. Tính Kiến th ức toán trong - Gi ới h ạn ở các • Hi ểu cách th ực hi ện m ột s ố phép toán thông bảng tính hàm tính t ổng, trung 29
CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ điện t ử dụng. bình. • Hi ểu m ột s ố hàm có s ẵn để th ực hi ện phép - Gi ới h ạn công th ức tính. ch ỉ ch ứa đị a ch ỉ • Bi ết cách s ử d ụng l ệnh COPY công th ức. tươ ng đối. Kĩ n ăng • Vi ết đúng công th ức tính m ột s ố phép toán. • S ử d ụng được m ột s ố hàm có s ẵn. Ki ến th ức • Bi ết m ột s ố thao tác ch ủ y ếu v ẽ đồ th ị, trang trí đồ th ị d ạng: LINE, BAR, PIE. 4. Đồ th ị • Bi ết in đồ th ị. Kĩ n ăng • Th ực hi ện v ẽ và trang trí đồ th ị. Ki ến th ức - Nêu m ột s ố ví d ụ • Hiểu được khái ni ệm v ề c ơ s ở d ữ li ệu trong qu ản lí quen thu ộc bảng tính điện t ử. Vai trò c ủa C ơ s ở d ữ li ệu trong tr ường trong qu ản lí. 5. C ơ s ở d ữ • Bi ết s ắp x ếp m ột trang tính (hay m ột vùng) d ữ li ệu li ệu. • Bi ết tìm ki ếm b ằng l ệnh l ọc ( Filter ) d ữ li ệu. Kĩ n ăng • Th ực hi ện được s ắp x ếp, tìm ki ếm và l ọc d ữ li ệu. Ki ến th ức - L ựa ch ọn ph ần • Bi ết cách s ử d ụng ph ần m ềm h ọc t ập đã l ựa mềm h ọc t ập theo ch ọn hướng d ẫn th ực hi ện Khai thác ph ần m ềm ch ươ ng trình. Kĩ n ăng HT • Th ực hi ện được các công vi ệc kh ởi độ ng/ra kh ỏi, s ử d ụng b ảng ch ọn, các thao tác t ươ ng tác với ph ần m ềm. II. SGK th ể hi ện Ch ươ ng trình, Chu ẩn KTKN Sách giáo khoa g ồm 2 ph ần t ươ ng ứng v ới 2 ch ủ đề c ủa Ch ươ ng trình tin h ọc dành cho THCS quy ển 2, c ụ th ể: Ch ủ để trong Ch ươ ng trình Ph ần trong SGK Số bài Bảng tính điện t ử Ph ần 1. B ảng tính điện t ử 09 LT + 10 TH Khai thác ph ần m ềm h ọc t ập Ph ần 2. Ph ần m ềm trò ch ơi 0 LT + 04 TH 30
* L ưu ý: Cách vi ết 09 LT + 10 TH được hi ểu là 9 bài lí thuy ết và 10 bài th ực hành. Các bài ở Ph ần 2 (Ph ần m ềm trò ch ơi) là các bài lý thuy ết k ết h ợp với th ực hành. Vi ệc phân b ổ th ời l ượng d ạy h ọc th ực hi ện theo h ướng d ẫn c ủa B ộ GD& ĐT. Các ph ần m ềm c ụ th ể được s ử d ụng ch ỉ để minh h ọa yêu c ầu v ề KTKN. Khi s ử d ụng ph ần m ềm khác để d ạy h ọc, điều quan tr ọng là đảm b ảo các KTKN t ươ ng đươ ng. Th ực hi ện vi ệc s ử d ụng các ph ần m ềm mi ễn phí, mã ngu ồn m ở để d ạy h ọc theo h ướng d ẫn c ủa Bộ GD& ĐT. PH ẦN 1. B ẢNG TÍNH ĐIỆN T Ử A) N ội dung tr ọng tâm c ủa ph ần 1 • Vai trò và ch ức n ăng chung c ủa ch ươ ng trình b ảng tính điện t ử • Tạo được m ột b ảng tính v ới khuôn d ạng cho tr ước. Th ực hi ện được tính toán b ằng công th ức đơ n gi ản và s ử d ụng được m ột s ố hàm thông d ụng. B) Yêu c ầu KTKN c ủa ph ần 1 1. Ki ến th ức: • Bi ết khái ni ệm b ảng tính điện t ử và vai trò c ủa b ảng tính trong cu ộc sống và h ọc t ập. • Bi ết c ấu trúc c ủa m ột b ảng tính điện t ử: dòng, c ột, địa ch ỉ c ủa ô tính ( địa ch ỉ t ươ ng đối và tuy ệt đối) • Bi ết các ch ức n ăng ch ủ y ếu c ủa ph ần m ềm b ảng tính • Bi ết nh ập d ữ li ệu, s ử d ụng l ệnh COPY d ữ li ệu. • Bi ết định d ạng m ột trang b ảng tính: dòng, c ột, ô • Bi ết s ửa c ấu trúc trang b ảng tính: chèn xoá dòng, c ột, ô • Bi ết các thao tác: m ở t ệp b ảng tính, đóng t ệp, t ạo t ệp m ới, s ửa t ệp c ũ, ghi t ệp. • Bi ết in m ột vùng, m ột trang b ảng tính. • Hi ểu cách th ực hi ện m ột s ố phép toán thông d ụng. • Hi ểu m ột s ố hàm có s ẵn để th ực hi ện phép tính. • Bi ết cách s ử d ụng l ệnh COPY công th ức. • Bi ết m ột s ố thao tác ch ủ y ếu v ẽ đồ th ị, trang trí đồ th ị d ạng: LINE, BAR, PIE. • Bi ết in đồ th ị. • Hi ểu được khái ni ệm v ề c ơ s ở d ữ li ệu trong b ảng tính điện t ử. Vai trò c ủa Cơ s ở d ữ li ệu trong qu ản lí. • Bi ết s ắp x ếp m ột trang tính (hay m ột vùng) d ữ li ệu. • Bi ết tìm ki ếm b ằng l ệnh l ọc (Filter) d ữ li ệu. 2. K ĩ n ăng: • Tạo được m ột b ảng tính theo khuôn d ạng cho tr ước 31
• Vi ết đúng công th ức tính m ột s ố phép toán. • S ử d ụng được m ột s ố hàm có s ẵn. • Th ực hi ện v ẽ và trang trí đồ th ị. • Th ực hi ện được s ắp x ếp, tìm ki ếm và l ọc d ữ li ệu. 3. Thái độ: • Rèn luy ện đức tính c ẩn th ận, chính xác, t ư duy khoa h ọc trong công vi ệc. C) KTKN và n ội dung trong bài Bài 1. Ch ươ ng trình b ảng tính là gì? 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết được nhu c ầu s ử d ụng b ảng tính trong đời s ống và trong h ọc t ập • Bi ết được các ch ức n ăng chung c ủa ch ươ ng trình b ảng tính • Nh ận bi ết được các thành ph ần c ơ b ản c ủa màn hình b ảng tính • Hi ểu khái ni ệm hàng, c ột, ô, địa ch ỉ ô tính • Bi ết cách nh ập, s ửa, xoá, d ữ li ệu trên trang tính và cách di chuy ển trên trang tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết thông tin được th ể hi ện d ưới d ạng b ảng th ường ti ện cho vi ệc x ử lí nh ư: theo dõi, so sánh, s ắp x ếp, tính toán. • Bi ết ch ươ ng trình b ảng tính là ph ần m ềm h ỗ tr ợ vi ệc x ử lí thông tin d ưới dạng b ảng. • Nh ận bi ết được đặ c tr ưng c ủa màn hình b ảng tính: khu v ực nh ập d ữ li ệu là m ột b ảng g ồm các dòng và các c ột; thanh công th ức. • Bi ết khái ni ệm ô tính (giao gi ữa c ột và dòng). Khái ni ệm đị a ch ỉ ô tính (địa ch ỉ c ủa ô tính g ồm là tên c ột và tên dòng). • Bi ết cách di chuy ển đế n ô tính mong mu ốn b ằng chu ột, b ằng phím m ũi tên. • Bi ết khái ni ệm và cách nh ận bi ết ô tính được ch ọn hay ô tính được kích ho ạt. • Bi ết cách nh ập d ữ li ệu vào ô tính (kích ho ạt ô tính, nh ập d ữ li ệu và k ết thúc b ằng cách nh ấn phím enter). • Bi ết cách s ửa d ữ li ệu trong ô tính (kích ho ạt ô tính, nh ấn phím F2 hay nháy đúp chu ột, s ửa d ữ li ệu và k ết thúc s ửa d ữ li ệu b ằng cách nh ấn Enter). 32
Th ực hành 1. Làm quen v ới b ảng tính điện t ử 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được kh ởi động và k ết thúc ph ần m ềm b ảng tính • Nh ận bi ết được màn hình làm vi ệc c ủa b ảng tính • Th ực hi ện được vi ệc di chuy ển trên trang tính và nh ập d ữ li ệu vào trang tính • Th ực hi ện được thao tác l ưu b ảng tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được kh ởi độ ng và k ết thúc ph ần m ềm b ảng tính. • Nh ận bi ết được ô, hàng, c ột trên b ảng tính. • Th ực hi ện được vi ệc s ử d ụng chu ột, bàn phím để di chuy ển đến ô tính (kích ho ạt ô tính), nh ận bi ết được ô tính đang được ch ọn ( đang kích ho ạt). • Th ực hi ện được: Nh ập d ữ li ệu vào ô tính và k ết thúc nh ập d ữ li ệu cho ô tính b ằng cách nh ấn phím Enter; Xoá d ữ li ệu c ủa ô tính đang đang ch ọn bằng phím Delete. • Th ực hi ện được vi ệc ch ỉnh s ửa d ữ li ệu trong ô tính (s ử d ụng phím F2 ho ặc nháy đúp chu ột vào ô tính). Bài 2. Thành ph ần chính và d ữ li ệu trên trang tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết h ộp tên, kh ối, thanh công th ức • Hi ểu vai trò thanh công th ức • Bi ết cách ch ọn m ột ô, m ột hàng, m ột c ột và m ột kh ối • Phân bi ệt được ki ểu d ữ li ệu s ố, ki ểu d ữ li ệu kí t ự 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Phân bi ệt được b ảng tính và trang tính. • Bi ết v ị trí và vai trò c ủa h ộp tên: h ộp tên ở góc trên, bên trái c ủa trang tính và hi ển th ị địa ch ỉ ô tính đang được kích ho ạt. • Bi ết kh ối bao g ồm m ột nhóm các ô li ền k ề nhau t ạo thành m ột hình ch ữ nh ật. Bi ết cách ch ọn m ột hàng, một c ột, ch ọn m ột kh ối. 33
• Hi ểu vai trò c ủa thanh công th ức (hi ển th ị n ội dung ô đang được kích ho ạt). • Phân bi ệt được d ữ li ệu s ố (c ăn th ẳng l ề ph ải), d ữ li ệu kí t ự (c ăn th ẳng l ề trái). Bài th ực hành 2. Làm quen v ới d ữ li ệu trên trang tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Phân bi ệt được b ảng tính, trang tính và nh ận bi ết được các thành ph ần chính c ủa trang tính • Th ực hi ện được m ở và l ưu b ảng tính trên máy tính • Th ực hi ện được vi ệc ch ọn các đối t ượng trên trang tính • Phân bi ệt và nh ập được m ột s ố d ữ li ệu khác nhau vào ô tính. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Mở được b ảng tính đã có b ằng cách tìm đến th ư m ục ch ứa t ệp và nháy đúp chu ột vào bi ểu t ượng c ủa t ệp. L ưu được b ảng tính v ừa m ở v ới m ột tên khác. • Nh ận bi ết được h ộp tên, thanh công th ức trên màn hình trang tính. • Quan sát và nh ận xét được s ự thay đổi c ủa h ộp tên t ươ ng ứng v ới ô được kích ho ạt. • Nh ận th ấy được thanh công th ức hi ển th ị n ội dung c ủa ô tính đang được kích ho ạt. • Th ực hi ện được ch ọn hàng, c ột và kh ối có các ô li ền k ề nhau. • Nh ập được d ữ li ệu d ạng s ố, d ạng kí t ự vào b ảng tính và nh ận th ấy s ự khác nhau gi ữa hai ki ểu d ữ li ệu v ề c ăn l ề. Bài 3. Th ực hi ện tính toán trên trang tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết cách nh ập công th ức vào ô tính • Vi ết đúng được công th ức tính toán đơ n gi ản theo các kí hi ệu phép toán của b ảng tính • Bi ết cách s ử d ụng địa ch ỉ ô tính trong công th ức 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính 34
• Bi ết m ột kí hi ệu phép toán t ươ ng ứng được s ử d ụng trong b ảng tính và trong toán h ọc nh ư: c ộng (+), tr ừ (-), nhân (*) và chia (/). • Bi ết cách nh ập công th ức (b ắt đầu b ằng d ấu =) và bi ết r ằng k ết qu ả c ủa phép tính được hi ển th ị ở ô tính và n ếu ô tính được ch ọn thì thanh công th ức hi ển th ị công th ức t ươ ng ứng. • Bi ết cách s ử d ụng địa ch ỉ t ươ ng đối c ủa ô tính nh ư m ột toán h ạng trong công th ức đơ n gi ản. Bài th ực hành 3. B ảng điểm c ủa em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết nh ập và s ử d ụng công th ức trên trang tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Chuy ển được công th ức được vi ết d ưới d ạng toán h ọc sang cách vi ết trong b ảng tính. • Nh ập được công th ức (không ch ứa địa ch ỉ ô tính) vào b ảng tính cho k ết qu ả đúng. • Nh ập được công th ức có dùng địa ch ỉ ô tính, gi ải thích được k ết qu ả c ủa công th ức có ch ứa địa ch ỉ ô tính. • Th ấy được l ợi ích c ủa vi ệc s ử d ụng địa ch ỉ ô tính trong công th ức qua vi ệc thay đổi s ố Ti ền g ửi ở bài t ập s ố 3. • Nh ập được công th ức tính trung bình c ộng c ủa các điểm môn h ọc ở bài tập 4. Bài 4. S ử d ụng hàm để tính toán 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết cách s ử d ụng m ột s ố hàm c ơ b ản nh ư SUM, AVERAGE, MAX, MIN • Vi ết đúng cú pháp các hàm, s ử d ụng hàm để tính k ết h ợp các s ố và địa ch ỉ tính, c ũng nh ư địa ch ỉ các kh ối trong công th ức. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết hàm là m ột d ạng đặc bi ệt c ủa công th ức đã được xây d ựng s ẵn. • Bi ết hai cách nh ập hàm: Gõ t ừ bàn phím nh ư công th ức ho ặc s ử d ụng nút lệnh trên thanh công th ức. 35
• Vi ết đúng cú pháp và tính toán được k ết qu ả đối v ới các hàm SUM, AVERAGE, MAX, MIN. • Sử d ụng được địa ch ỉ kh ối làm tham s ố c ủa hàm. Bài th ực hành 4. B ảng điểm c ủa l ớp em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được vi ệc nh ập hàm vào ô tính • Sử d ụng được hàm SUM, AVERAGE, MAX, MIN trong tính toán đơ n gi ản • Rèn luy ện vi ệc nh ập công th ức. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Rèn luy ện vi ệc nh ập công th ức (qua vi ệc nh ập công th ức tính điểm t ổng kết ở bài 1). • Sử d ụng được địa ch ỉ kh ối (trong vi ệc tính điểm trung bình - bài t ập 1, chi ều cao trung bình, cân n ặng trung bình c ủa c ả l ớp - bài t ập 2). Th ấy được l ợi ích c ủa vi ệc s ử d ụng địa ch ỉ kh ối trong công th ức. • Lựa ch ọn được hàm thích h ợp để tính toán trong tr ường h ợp c ụ th ể (s ử dụng hàm AVERAGE để tính điểm t ổng k ết, điểm trung bình - câu a, bài tập 3). Th ấy được s ự t ươ ng đươ ng gi ữa hàm và công th ức. • Sử d ụng được hàm MAX, MIN ( để xác định môn h ọc có điểm trung bình cao nh ất, th ấp nh ất). Th ấy được s ự ti ện l ợi c ủa hàm, đôi khi r ất khó kh ăn để thay th ế hàm b ằng công th ức t ươ ng đươ ng. • Sử d ụng được hàm SUM ( để tính t ổng giá tr ị s ản xu ất theo n ăm – bài t ập 4). Bài 5. Thao tác v ới b ảng tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết cách điều ch ỉnh độ r ộng c ủa c ột và chi ều cao c ủa hàng • Bi ết chèn thêm, xoá c ột, hàng • Bi ết sao chép và di chuy ển d ữ li ệu • Bi ết sao chép công th ức • Hi ểu được s ự thay đổi c ủa địa ch ỉ ô tính khi sao chép công th ức 36
2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết nguyên nhân n ội dung ô tính b ị che khu ất, nguyên nhân xu ất hi ện dấu # trong ô tính. Bi ết cách s ử d ụng chu ột để điều ch ỉnh độ r ộng c ủa c ột và chi ều cao c ủa hàng. • Bi ết cách chèn thêm c ột, hàng đúng v ị trí mong mu ốn. Bi ết cách xoá c ột, hàng. • Bi ết cách th ực hi ện sao chép, di chuy ển n ội dung ô tính, kh ối đến đúng vị trí mong mu ốn (khi chọn m ột ô đích thì ô đó luôn là ô trên, bên trái của kh ối đích). • Hi ểu được s ự thay đổi địa ch ỉ ô tính trong công th ức khi sao chép công th ức sang ô tính khác. Bi ết được l ợi ích c ủa vi ệc sao chép công th ức. Phân bi ệt gi ữa sao chép công th ức v ới di chuy ển công th ức. Bài th ực hành 5. Trình bày l ại trang tính c ủa em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được các thao tác điều ch ỉnh độ r ộng c ủa c ột, độ cao c ủa hàng • Th ực hi ện được thao tác chèn thêm, xoá hàng, c ột • Th ực hi ện được các thao tác sao chép và di chuy ển d ữ li ệu, công th ức. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được thao tác chèn thêm c ột, hàng vào đúng v ị trí mong mu ốn. • Th ực hi ện được thao tác điều ch ỉnh độ r ộng c ột, độ cao c ủa hàng b ằng chu ột. • Hi ểu rõ s ự thay đổi địa ch ỉ ô tính trong công th ức khi chèn thêm ho ặc xoá c ột. • Th ực hi ện được thao tác di chuy ển d ữ li ệu trong các c ột. • Th ực hi ện được sao chép công th ức. Nh ận bi ết được l ợi ích c ủa s ự thay đổi t ự động địa ch ỉ ô tính trong công th ức khi th ực hi ện sao chép công th ức. Bài 6. Định d ạng trang tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN 37
• Bi ết được các b ước th ực hi ện định d ạng phông ch ữ, c ỡ ch ữ, ki ểu ch ữ và ch ọn màu ch ữ • Bi ết th ực hi ện c ăn l ề ô tính • Bi ết t ăng, gi ảm ch ữ s ố th ập phân c ủa d ữ li ệu s ố • Bi ết cách k ẻ đường biên và tô màu n ền cho ô tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đối v ới các n ội dung chính • Bi ết đị nh d ạng ô tính (ho ặc kh ối ô tính) b ằng cách s ử d ụng các nút l ệnh trên thanh công c ụ để đị nh d ạng phông ch ữ, c ỡ ch ữ, ki ểu ch ữ, màu ch ữ và c ăn l ề ô tính. • Bi ết cách s ử d ụng nút l ệnh trên thanh công c ụ để t ăng hay gi ảm ch ữ s ố th ập phân c ủa d ữ li ệu s ố. Bài th ực hành 6. Trang trí trang tính c ủa em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được các thao tác c ăn ch ỉnh d ữ li ệu và định d ạng trang tính • Bi ết được m ục đích c ủa định d ạng trang tính 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được vi ệc đị nh d ạng v ề phông ch ữ, c ỡ ch ữ, ki ểu ch ữ. S ử d ụng được nút l ệnh trên thanh công c ụ để đư a tiêu đề ra gi ữa, cân đối v ới trang tính. • Th ấy được ý ngh ĩa c ủa vi ệc định d ạng trang tính giúp cho trang tính d ễ đọc, d ễ hi ểu và đẹp h ơn. • Sử d ụng được nút l ệnh t ăng, gi ảm ch ữ s ố th ập phân trên thanh công c ụ để đặt hi ển th ị s ố th ập phân. Bài 7. Trình bày và in trang tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Hi ểu được m ục đích c ủa vi ệc xem trang tính tr ước khi in • Bi ết cách xem tr ước khi in • Bi ết điều ch ỉnh trang in b ằng cách di chuy ển d ấu ng ắt trang, đặt l ề và hướng gi ấy in • Bi ết cách in trang tính 38
2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết cách s ử d ụng l ệnh trong b ảng ch ọn để xem ng ắt trang. Bi ết l ợi ích của vi ệc k ết h ợp gi ữa điều ch ỉnh độ cao, chi ều r ộng c ủa hàng, c ột v ới điều ch ỉnh d ấu ng ắt trang và hi ển th ị trang tính ở ch ế độ có ng ắt trang để điều ch ỉnh trang in. • Bi ết cách đặt l ề in, h ướng gi ấy in, xem trang tính tr ước khi in và in trang tính. Bài th ực hành 7. In danh sách l ớp em 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được vi ệc xem trang tính tr ước khi in • Th ực hi ện được vi ệc đặt l ề và h ướng gi ấy cho trang in • Th ực hi ện được vi ệc điều ch ỉnh d ấu ng ắt trang 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Sử d ụng được nút l ệnh trên thanh công c ụ để xem trang tính tr ước khi in. Th ực hi ện vi ệc di chuy ển để xem trang tr ước, trang sau và thoát kh ỏi ch ế độ xem tr ước khi in. • Th ực hi ện được vi ệc thi ết l ập l ề trang in, h ướng gi ấy và điều ch ỉnh ng ắt trang. Th ực hi ện vi ệc quan sát để nh ận ra hi ệu ứng khi thay đổi các tu ỳ ch ọn v ề l ề trang in, h ướng gi ấy, c ăn gi ữa trang gi ấy theo chi ều đứng, theo chiều ngang. • Th ực hi ện được xem trang tính ở ch ế độ ng ắt trang và điều ch ỉnh ng ắt trang cho phù h ợp. • Th ực hi ện được xem trang tính tr ước khi in. * L ưu ý: Trong chu ẩn KTKN không yêu c ầu ph ải th ực hi ện in trang tính ra gi ấy mà ch ỉ d ừng l ại ở m ức bi ết cách in (ngh ĩa là bi ết r ằng nh ấn nút t ươ ng ứng trên thanh công c ụ s ẽ cho phép in b ảng tính ra gi ấy). Tuy nhiên, trong điều ki ện cho phép, r ất nên để HS (ho ặc m ột vài h ọc sinh làm bài t ốt) th ực hi ện được vi ệc in trang tính ra gi ấy để gây h ứng thú cho gi ờ h ọc. Bài 8. S ắp x ếp và l ọc d ữ li ệu 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Hi ểu được nhu c ầu s ắp x ếp và l ọc d ữ li ệu 39
• Bi ết các b ước th ực hi ện s ắp x ếp, l ọc d ữ li ệu 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết cách s ử d ụng nút l ệnh trên thanh công c ụ để s ắp x ếp d ữ li ệu trên trang tính theo chi ều giá tr ị t ăng d ần ho ặc gi ảm d ần c ủa m ột c ột nào đó. • Bi ết cách s ử d ụng l ệnh l ọc t ự động (AutoFilter) để l ọc nh ững hàng d ữ li ệu tho ả mãn điều ki ện nào đó. Bài th ực hành 8. Ai là ng ười h ọc gi ỏi? 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được các thao tác s ắp x ếp d ữ li ệu • Th ực hi ện được vi ệc l ọc d ữ li ệu 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Sử d ụng được nút l ệnh trên thanh công c ụ để s ắp x ếp danh sách theo th ứ tự t ăng d ần ho ặc gi ảm d ần c ủa m ột c ột. • Sử d ụng l ệnh l ọc d ữ li ệu để l ọc ra các hàng th ỏa mãn điều ki ện nào đó. * L ưu ý: Trong chu ẩn KTKN còn có yêu c ầu: “Hi ểu được khái ni ệm v ề c ơ s ở dữ li ệu trong b ảng tính điện t ử. Vai trò c ủa C ơ s ở d ữ li ệu trong qu ản lí.” Trong SGK hi ện hành không đề c ập sâu đế n khái ni ệm CSDL c ũng nh ư vai trò c ủa CSDL mà ch ỉ gi ới thi ệu ở m ức danh sách d ữ li ệu (hay b ảng d ữ li ệu) để h ọc sinh c ảm nh ận d ần qua các bài. Vì v ậy, KT này không b ắt bu ộc đố i v ới HS. Bài 9. Trình bày d ữ li ệu b ằng bi ểu đồ 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết m ục đích c ủa vi ệc s ử d ụng bi ểu đồ • Bi ết m ột s ố d ạng bi ểu đồ th ường dùng • Bi ết các b ước c ần th ực hi ện để t ạo bi ểu đồ t ừ m ột b ảng d ữ li ệu • Bi ết cách thay đổi d ạng bi ểu đồ đã được t ạo ra 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết m ục đích c ủa bi ểu đồ là minh ho ạ d ữ li ệu, thông tin m ột cách tr ực quan b ằng hình ảnh, giúp d ễ so sánh, d ễ nh ận bi ết xu th ế t ăng hay gi ảm của các s ố li ệu. • Bi ết ba d ạng bi ểu đồ th ường dùng là: bi ểu đồ c ột, bi ểu đồ đường g ấp khúc, bi ểu đồ hình tròn 40
• Bi ết cách th ực hi ện v ẽ bi ểu đồ v ới các thu ộc tính ng ầm định và b ảng d ữ li ệu thích h ợp có s ẵn. • Bi ết cách thay đổi d ạng bi ểu đồ đã có Bài th ực hành 9. T ạo bi ểu đồ để minh ho ạ 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Th ực hi ện được thao tác t ạo bi ểu đồ đơ n gi ản 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Sử d ụng nút l ệnh trên thanh công c ụ (Chart Wizart) để t ạo được bi ểu đồ hình c ột theo yêu c ầu. • Th ực hi ện được vi ệc thay đổi d ạng bi ểu đồ theo yêu c ầu. Bài th ực hành 10. Th ực hành t ổng h ợp 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Ôn t ập ki ến th ức, rèn luy ện các k ĩ n ăng đã h ọc 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện được: nh ập d ữ li ệu trang tính và ch ỉnh độ cao c ủa hàng, độ rộng c ủa c ột. • Th ực hi ện được thao tác sao chép và ch ỉnh s ửa d ữ li ệu. • Nh ập được công th ức có s ử d ụng địa ch ỉ t ươ ng đối và th ực hi ện được vi ệc sao chép công th ức. • Lựa ch ọn và s ử d ụng hàm thích h ợp v ới tình hu ống c ụ th ể. • Th ực hi ện được vi ệc chèn thêm hàng và định d ạng được tiêu đề b ảng d ữ li ệu, tiêu đề c ột. • Th ực hi ện được s ắp x ếp (v ới c ột d ữ li ệu s ố). L ọc ra được các hàng theo một yêu c ầu c ụ th ể. • Vẽ được bi ểu đồ d ạng hình c ột b ằng cách s ử d ụng nút l ệnh trên thanh công c ụ v ới các thông s ố m ặc định. PH ẦN 2. PH ẦN M ỀM H ỌC T ẬP A) N ội dung tr ọng tâm c ủa ph ần 2 • Gi ới thi ệu m ột s ố ph ần m ềm h ọc t ập • Thông qua ph ần m ềm h ọc t ập rèn luy ện m ột s ố KTKN c ơ b ản khai thác, sử d ụng ph ần m ềm máy tính. 41
B) Yêu c ầu KTKN c ủa ph ần 2 1. Ki ến th ức: • Bi ết được ý ngh ĩa, l ợi ích c ủa các ph ần m ềm máy tính ứng d ụng trong các l ĩnh v ực khác nhau c ủa cu ộc s ống. 2. K ĩ n ăng: • Sử d ụng được các ph ần m ềm h ọc t ập đã l ựa ch ọn. • Rèn luy ện k ĩ n ăng s ử d ụng bàn phím, chu ột. 3. Thái độ: • Có ý th ức s ử d ụng máy tính đúng m ục đích. Ham thích s ử d ụng máy tính và ph ần m ềm máy tính trong h ọc t ập, khám phá tri th ức. C) KTKN và n ội dung trong bài Bài 10. Luy ện gõ phím nhanh b ằng Typing Test 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết ý ngh ĩa c ủa ph ần m ềm • Th ực hi ện được thao tác kh ởi động/thoát kh ỏi ph ần m ềm, m ở được các bài ch ơi • Rèn luy ện gõ phím nhanh, chính xác 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết ý ngh ĩa c ủa ph ần m ềm này là thông qua trò ch ơi luy ện gõ phím nhanh và chính xác. • Th ực hi ện được các thao tác để ch ọn trò ch ơi. • Bi ết lu ật ch ơi c ủa m ỗi trò ch ơi. Bi ết cách luy ện t ập v ới m ỗi trò ch ơi. • Hoàn thành được bài đầu tiên ở m ỗi trò ch ơi Bài 11. H ọc địa lí th ế gi ới v ới Earth Explorer 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Bi ết ý ngh ĩa và m ột s ố ch ức n ăng chính c ủa ph ần m ềm • Th ực hi ện được các thao tác: xem, d ịch chuy ển b ản đồ, phóng to, thu nh ỏ, thay đổi thông tin th ể hi ện trên b ản đồ, đo kho ảng cách gi ữa hai điểm và tìm ki ếm thông tin trên b ản đồ. • Bi ết ý ngh ĩa c ủa ph ần m ềm trong vi ệc h ỗ tr ợ h ọc t ập, khám phá tri th ức 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Bi ết ý ngh ĩa c ủa ph ần m ềm này là giúp nâng cao hi ểu bi ết địa lí th ế gi ới • Bi ết cách khai thác ph ần m ềm b ằng chu ột. • Th ực hi ện khám phá ph ần m ềm b ằng cách th ử nút l ệnh và quan sát hi ệu ứng để suy ra ch ức n ăng c ủa nút l ệnh. • Th ực hi ện được vi ệc quan sát b ản đồ b ằng cách cho trái đất t ự quay, phóng to, thu nh ỏ, tính kho ảng cách gi ữa hai v ị trí trên b ản đồ Bài 12. H ọc toán v ới Toolkit Math 1. Yêu c ầu v ề KTKN 42
• Nh ận bi ết và phân bi ệt được các màn hình chính và các ch ức n ăng chính của ph ần m ềm • Th ực hi ện được m ột s ố l ệnh chính t ừ h ộp tho ại và t ừ dòng l ệnh • Sử d ụng được m ột s ố tính n ăng c ủa ph ần m ềm trong h ọc t ập 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Sử d ụng được ph ần m ềm để tính toán các bi ểu th ức đơ n gi ản (ví d ụ: 1/5 + 3/4; 2^4 + (3/4)^2 ), v ẽ đồ th ị hàm s ố đơ n gi ản (ví d ụ: y = a.x + b; y = a/x) Bài t ập 13. H ọc v ẽ hình h ọc động v ới Geogebra 1. Yêu c ầu v ề KTKN • Hi ểu được các đối t ượng hình h ọc c ơ b ản c ủa ph ần m ềm và quan h ệ gi ữa chúng • Thao tác được m ột s ố l ệnh đơ n gi ản liên quan đến điểm, đoạn, đường th ẳng và cách thi ết l ập quan h ệ gi ữa chúng • Bi ết được các ứng d ụng c ủa ph ần m ềm trong vi ệc v ẽ và minh ho ạ các hình hình h ọc. 2. Yêu c ầu v ề m ức độ đố i v ới các n ội dung chính • Th ực hi ện thao tác để v ẽ được hình liên quan đến điểm, đoạn, đường th ẳng và thi ết l ập được quan h ệ gi ữa chúng (v ẽ tam giác, t ứ giác, hình thang, hình thang cân, hình thoi, hình vuông) 43
HƯỚNG D ẪN TH ỰC HI ỆN CHU ẨN KI ẾN TH ỨC K Ĩ N ĂNG TIN H ỌC DÀNH CHO THCS QUY ỂN 3 I. Ch ươ ng trình, chu ẩn KTKN Tin h ọc dành cho THCS quy ển 3 A) Ch ươ ng trình 1. L ập trình đơ n gi ản Thu ật toán và ngôn ng ữ l ập trình Ch ươ ng trình đơ n gi ản Tổ ch ức r ẽ nhánh Tổ ch ức l ặp Ki ểu m ảng và bi ến có ch ỉ s ố Một s ố thu ật toán tiêu bi ểu 2. Khai thác ph ần m ềm h ọc t ập B) Chu ẩn KTKN CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ Lập tr×nh đơ n gi ản Ki ến th ức • Bi ết được khái ni ệm bài toán, thu ật toán. • Bi ết r ằng có th ể mô t ả thu ật toán b ằng 1. Thu ật cách li ệt kê các b ước ho ặc sơ đồ kh ối. - Nên ch ọn thu ật toán và ngôn • Bi ết được m ột ch ươ ng trình là mô t ả c ủa ng ữ l ập trình toán c ủa bài toán một thu ật toán trên m ột ngôn ng ữ c ụ th ể. gần g ũi, quen thu ộc Kĩ n ăng với h ọc sinh • Mô t ả được thu ật toán đơn gi ản b ằng li ệt kê các b ước Ki ến th ức • Bi ết s ơ b ộ v ề m ột ngôn ng ữ l ập trình c ụ - Có th ể s ử d ụng th ể ngôn ng ữ l ập trình • Bi ết c ấu trúc c ủa m ột ch ươ ng trình: c ấu khác theo h ướng trúc chung và các thành ph ần. dẫn th ực hi ện • 2. Ch ươ ng Bi ết các thành ph ần c ơ s ở c ủa m ột ngôn ch ươ ng trình. trình TP đơ n ng ữ l ập trình c ụ th ể. - Minh ho ạ các khái gi ản • Hi ểu được m ột s ố ki ểu d ữ li ệu chu ẩn. ni ệm b ằng m ột • Hi ểu được cách khai báo bi ến. ch ươ ng trình đơ n • Biết được các khái ni ệm: phép toán, bi ểu gi ản. th ức s ố h ọc, hàm s ố h ọc chu ẩn, bi ểu th ức - C ần xây d ựng các quan h ệ. bài th ực hành và t ổ • Hi ểu được l ệnh gán. ch ức th ực hi ện t ại • Bi ết các câu l ệnh vào/ra đơ n gi ản để nh ập phòng máy để h ọc 44
CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ thông tin t ừ bàn phím và đư a thông tin ra sinh đạt được nh ững màn hình. kỹ n ăng theo yêu Kĩ n ăng cầu • Vi ết được ch ươ ng trình đơ n gi ản, khai báo đúng bi ến, câu l ệnh vào/ra để nh ập thông tin t ừ bàn phím ho ặc đưa thông tin ra màn hình. Ki ến th ức - Nh ấn m ạnh 3 c ấu • Hi ểu được câu l ệnh r ẽ nhánh (d ạng thi ếu trúc điều khi ển là và d ạng đủ ). tu ần t ự, r ẽ nhánh và • Hi ểu được câu l ệnh ghép. lặp. 3. T ổ ch ức Kĩ n ăng - Trình bày được rẽ nhánh • Vi ết đúng các l ệnh r ẽ nhánh khuy ết, r ẽ thu ật toán c ủa m ột nhánh đầy đủ . số bài toán r ẽ nhánh • Bi ết s ử d ụng đúng và có hi ệu qu ả câu l ệnh th ường g ặp, ch ẳng rẽ nhánh. hạn gi ải ph ươ ng trình b ậc nh ất. Ki ến th ức - K ĩ n ăng ch ỉ yêu • Hi ểu được câu l ệnh l ặp ki ểm tra điều ki ện cầu s ử d ụng l ệnh tr ước, vòng l ặp v ới s ố l ần đị nh tr ước. lặp v ới s ố l ần đị nh • 4. T ổ ch ức Bi ết được các tình hu ống s ử d ụng t ừng tr ước. lặp lo ại l ệnh l ặp. Kĩ n ăng • Vi ết đúng l ệnh l ặp v ới s ố l ần đị nh tr ước. Ki ến th ức • Bi ết được khái ni ệm m ảng m ột chi ều • 5. Ki ểu Bi ết cách khai báo m ảng, truy c ập các - Yêu c ầu h ọc sinh mảng và ph ần t ử c ủa m ảng vi ết được ch ươ ng bi ến có ch ỉ Kĩ n ăng trình c ủa m ột s ố bài số • Th ực hi ện được khai báo m ảng, truy c ập toán sau: nh ập giá ph ần t ử m ảng, s ử d ụng các ph ần t ử c ủa tr ị ph ần t ử c ủa mảng trong bi ểu th ức tính toán mảng, in, tính t ổng các ph ần t ử Ki ến th ức 6. M ột s ố • Hi ểu thu ật toán c ủa m ột s ố bài toán thu ật toán th ường g ặp nh ư: tìm s ố l ớn nh ất, s ố nh ỏ tiêu bi ểu nh ất; ki ểm tra 3 s ố cho tr ước có ph ải là độ dài 3 c ạnh c ủa tam giác không. 45
CH Ủ ĐỀ MỨC ĐỘ C ẦN ĐẠ T GHI CHÚ Ki ến th ức • Bi ết cách s ử d ụng ph ần m ềm h ọc t ập đã - L ựa ch ọn ph ần Khai thác lựa ch ọn ph ần m ềm mềm h ọc t ập theo học t ập Kĩ n ăng hướng d ẫn th ực • Th ực hi ện được các công vi ệc kh ởi hi ện ch ươ ng trình. động/ra kh ỏi, s ử d ụng b ảng ch ọn , các thao tác t ươ ng tác v ới ph ần m ềm. II. SGK th ể hi ện Ch ươ ng trình, Chu ẩn KTKN Sách giáo khoa g ồm 2 ph ần t ươ ng ứng v ới 2 ch ủ đề c ủa Ch ươ ng trình Tin h ọc dành cho THCS quy ển 3, c ụ th ể: Ch ủ để trong Ch ươ ng Ch ươ ng trong SGK Số bài trình Lập trình đơ n gi ản Ph ần I. L ập trình đơ n gi ản 09 LT + 7 TH Khai thác ph ần m ềm Ph ần II. Ph ần m ềm h ọc t ập 0 LT + 04 TH học t ập * L ưu ý: Cách vi ết 09 LT + 7 TH được hi ểu là 9 bài lí thuy ết và 7 bài th ực hành. Các bài ở Ph ần II (Ph ần m ềm trò ch ơi) là các bài lý thuy ết k ết h ợp v ới th ực hành. Vi ệc phân b ổ th ời l ượng d ạy h ọc th ực hi ện theo h ướng d ẫn c ủa B ộ GD& ĐT. Các ph ần m ềm c ụ th ể được s ử d ụng ch ỉ để minh h ọa yêu c ầu v ề KTKN. Khi s ử d ụng ph ần m ềm khác để d ạy h ọc, điều quan tr ọng là đảm b ảo các KTKN t ươ ng đươ ng. Th ực hi ện vi ệc s ử d ụng các ph ần m ềm mi ễn phí, mã ngu ồn m ở để d ạy h ọc theo h ướng d ẫn c ủa B ộ GD& ĐT. Ph ần I. L ập trình đơ n gi ản A) N ội dung tr ọng tâm c ủa ph ần I Kh¸i niÖm bi to¸n, kh¸i niÖm thuËt to¸n v mét sè thuËt to¸n c¬ b¶n, ®¬n gi¶n. KiÕn thøc c¬ b¶n ban ®Çu vÒ lËp tr×nh, ng«n ng÷ lËp tr×nh KÜ n¨ng c¬ b¶n tèi thiÓu vÒ lËp tr×nh th«ng qua ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao. B) Yêu c ầu KTKN c ủa ph ần I 1. KiÕn thøc BiÕt ®−îc kh¸i niÖm bi to¸n, thuËt to¸n, m« t¶ thuËt to¸n b»ng c¸ch liÖt kª. 46
BiÕt ®−îc mét ch−¬ng tr×nh l m« t¶ cña mét thuËt to¸n trªn mét ng«n ng÷ cô thÓ HiÓu thuËt to¸n cña mét sè bi to¸n ®¬n gi¶n (t×m sè lín nhÊt, sè nhá nhÊt; kiÓm tra 3 sè cho tr−íc cã ph¶i l ®é di 3 c¹nh cña tam gi¸c hay kh«ng; tÝnh tæng N sè tù nhiªn ®Çu tiªn). BiÕt cÊu tróc cña mét ch−¬ng tr×nh, mét sè thnh phÇn c¬ së cña ng«n ng÷ HiÓu mét sè kiÓu d÷ liÖu chuÈn, ®¬n gi¶n, c¸ch khai b¸o biÕn. BiÕt c¸c kh¸i niÖm: phÐp to¸n, biÓu thøc sè häc, hm sè häc chuÈn, biÓu thøc quan hÖ. HiÓu ®−îc lÖnh g¸n. BiÕt c¸c c©u lÖnh vo/ra ®¬n gi¶n ®Ó nhËp th«ng tin tõ bn phÝm v ®−a th«ng tin ra mn h×nh HiÓu ®−îc c©u lÖnh rÏ nh¸nh, c©u lÖnh ghÐp, c©u lÖnh lÆp kiÓm tra ®iÒu kiÖn tr−íc, vßng lÆp víi sè lÇn ®Þnh tr−íc. BiÕt ®−îc c¸c t×nh huèng sö dông tõng lo¹i lÖnh lÆp. BiÕt ®−îc kh¸i niÖm m¶ng mét chiÒu, c¸ch khai b¸o m¶ng, truy cËp c¸c phÇn tö cña m¶ng 2. KÜ n¨ng M« t¶ ®−îc thuËt to¸n ®¬n gi¶n b»ng liÖt kª c¸c b−íc ViÕt ®−îc ch−¬ng tr×nh ®¬n gi¶n, khai b¸o ®óng biÕn, c©u lÖnh vo/ra ®Ó nhËp th«ng tin tõ bn phÝm hoÆc ®−a th«ng tin ra mn h×nh. ViÕt ®óng c¸c lÖnh rÏ nh¸nh khuyÕt, rÏ nh¸nh ®Çy ®ñ. BiÕt sö dông ®óng v cã hiÖu qu¶ c©u lÖnh rÏ nh¸nh ViÕt ®óng lÖnh lÆp víi sè lÇn ®Þnh tr−íc. Thùc hiÖn ®−îc khai b¸o m¶ng, truy cËp phÇn tö m¶ng, sö dông c¸c phÇn tö cña m¶ng trong biÓu thøc tÝnh to¸n 3. Th¸i ®é Nghiªm tóc trong häc tËp, ham thÝch lËp tr×nh trªn m¸y tÝnh ®Ó gi¶i c¸c bi tËp. C) KTKN và n ội dung trong bài Bài 1. Máy tính và ch ươ ng trình máy tính 1. Yêu c ầu v ề KTKN ••• BiÕt con ng−êi chØ dÉn cho m¸y tÝnh thùc hiÖn c«ng viÖc th«ng qua lÖnh. ••• BiÕt ch−¬ng tr×nh l c¸ch ®Ó con ng−êi chØ dÉn cho m¸y tÝnh thùc hiÖn nhiÒu c«ng viÖc liªn tiÕp mét c¸ch tù ®éng. 47
••• BiÕt r»ng viÕt ch−¬ng tr×nh l viÕt c¸c lÖnh ®Ó chØ dÉn m¸y tÝnh thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc hay gi¶i mét bi to¸n cô thÓ. ••• BiÕt ng«n ng÷ dïng ®Ó viÕt ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh gäi l ng«n ng÷ lËp tr×nh. ••• BiÕt vai trß cña ch−¬ng tr×nh dÞch. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt ®−îc con ng−êi chØ dÉn cho m¸y tÝnh thùc hiÖn c«ng viÖc th«ng qua c¸c lÖnh (ë ®©y lÖnh ®−îc minh häa ®¬n gi¶n nh− nhÊn nót lÖnh CUT hay nhÊn phÝm Enter trong so¹n th¶o v¨n b¶n). • BiÕt ®−îc ch−¬ng tr×nh l c¸ch ®Ó chØ dÉn m¸y tÝnh thùc hiÖn nhiÒu c«ng viÖc liªn tiÕp mét c¸ch tù ®éng. BiÕt ch−¬ng tr×nh l dy lÖnh liªn tiÕp. • BiÕt viÕt ch−¬ng tr×nh l h−íng dÉn m¸y tÝnh thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc hay gi¶i mét bi to¸n cô thÓ. • BiÕt ng«n ng÷ dïng ®Ó viÕt c¸c ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh ®−îc gäi l ng«n ng÷ lËp tr×nh. Cã rÊt nhiÒu ng«n ng÷ lËp tr×nh kh¸c nhau. • BiÕt ch−¬ng tr×nh dÞch cã vai trß dÞch ch−¬ng tr×nh sang ng«n ng÷ m¸y ®Ó m¸y tÝnh cã thÓ hiÓu ®−îc. Bi 2. Lm quen víi ch−¬ng tr×nh v ng«n ng÷ lËp tr×nh 1. Yêu c ầu v ề KTKN • BiÕt ng«n ng÷ lËp tr×nh gåm c¸c thnh phÇn c¬ b¶n l b¶ng ch÷ c¸i v c¸c quy t¾c ®Ó viÕt ch−¬ng tr×nh, c©u lÖnh. • BiÕt ng«n ng÷ lËp tr×nh cã tËp hîp c¸c tõ khãa dnh riªng cho môc ®Ých sö dông nhÊt ®Þnh. • BiÕt Tªn trong ng«n ng÷ lËp tr×nh l do ng−êi lËp tr×nh ®Æt ra, khi ®Æt tªn ph¶i tu©n thñ c¸c quy t¾c cña ng«n ng÷ lËp tr×nh. Tªn kh«ng ®−îc trïng víi c¸c tõ kho¸. • BiÕt cÊu tróc ch−¬ng tr×nh bao gåm phÇn khai b¸o v phÇn th©n 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt ng«n ng÷ lËp tr×nh l tËp hîp c¸c kÝ hiÖu v quy t¾c sao cho cã thÓ viÕt ®−îc c¸c lÖnh t¹o thnh mét ch−¬ng tr×nh hon chØnh v ch¹y ®−îc trªn m¸y tÝnh. • BiÕt mäi ng«n ng÷ lËp tr×nh th−êng cã tËp hîp c¸c tõ khãa dnh riªng cho môc ®Ých sö dông nhÊt ®Þnh. Minh häa b»ng tõ khãa dnh riªng cña mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. • BiÕt Tªn ®−îc dïng ®Ó ph©n biÖt c¸c ®¹i l−îng trong ch−¬ng tr×nh v do ng−êi lËp tr×nh ®Æt. Minh häa b»ng tªn hîp lÖ v tªn kh«ng hîp lÖ cña mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. 48
• BiÕt mét ch−¬ng tr×nh th−êng cã hai phÇn: PhÇn khai b¸o v phÇn th©n ch−¬ng tr×nh. Minh häa b»ng mét ch−¬ng tr×nh cô thÓ. • BiÕt mçi ng«n ng÷ lËp tr×nh cã qui ®Þnh riªng (vÒ kÝ hiÖu, qui t¾c, tõ khãa, tªn), khi viÕt ch−¬ng tr×nh b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh no ph¶i tu©n thñ qui ®Þnh cña ng«n ng÷ lËp tr×nh ®ã. Bi thùc hnh 1 Lm quen víi ng«n ng÷ lËp tr×nh 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • Thùc hiÖn ®−îc thao t¸c khëi ®éng/kÕt thóc m«i tr−êng lËp tr×nh, lm quen víi mn h×nh so¹n th¶o ch−¬ng tr×nh • Thùc hiÖn ®−îc c¸c thao t¸c më c¸c b¶ng chän v chän lÖnh. • So¹n th¶o ®−îc mét ch−¬ng tr×nh ®¬n gi¶n. • BiÕt c¸ch dÞch, söa lçi trong ch−¬ng tr×nh, ch¹y ch−¬ng tr×nh v xem kÕt qu¶. • BiÕt sù cÇn thiÕt ph¶i tu©n thñ quy ®Þnh cña ng«n ng÷ lËp tr×nh 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt v thùc hiÖn ®−îc: khëi ®éng m«i tr−êng lËp tr×nh, so¹n th¶o, biªn dÞch, ch¹y ch−¬ng tr×nh v tho¸t khái m«i tr−êng lËp tr×nh. • Thùc hiÖn ®−îc nhËp mét ch−¬ng tr×nh ®¬n gi¶n cã phÇn ®Çu v phÇn th©n, cã c©u lÖnh ®−a th«ng tin ra mn h×nh. • NhËn biÕt ®−îc mét sè tõ khãa th−êng dïng cña ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. o VÝ dô c¸c tõ kho¸ program, begin, end, trong Pascal. • NhËn biÕt ®−îc mét sè qui ®Þnh cña ng«n ng÷ lËp tr×nh nh−: ph©n biÖt (hoÆc kh«ng ph©n biÖt) ch÷ hoa, ch÷ th−êng; dÊu hiÖu b¾t ®Çu, kÕt thóc ch−¬ng tr×nh; dÊu hiÖu kÕt thóc c©u lÖnh; ph©n biÖt phÇn khai b¸o, phÇn th©n cña mét ch−¬ng tr×nh ®¬n gi¶n. o VÝ dô: trong Pascal kh«ng ph©n biÖt ch÷ hoa, ch÷ th−êng; ch−¬ng tr×nh th−êng b¾t ®Çu b»ng tõ khãa Program v kÕt thóc b»ng tõ khãa end.; c¸c c©u lÖnh th−êng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm phÈy (;). • T×m hiÓu c©u lÖnh ®−a d÷ liÖu ra mn h×nh b»ng c¸ch thay ®æi th«ng tin cÇn ®−a ra. o VÝ dô: trong Pascal cÇn thÊy ®−îc sù kh¸c nhau gi÷a lÖnh write, writeln khi ®−a d÷ liÖu ra mn h×nh; thay ®æi th«ng tin cÇn in ra mn h×nh v quan s¸t kÕt qu¶ ch¹y ch−¬ng tr×nh ®Ó nhËn thÊy ý nghÜa cña c©u lÖnh write (hoÆc writeln). 49
Bi 3. Ch−¬ng tr×nh m¸y tÝnh xö lý d÷ liÖu g×? 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt kh¸i niÖm kiÓu d÷ liÖu; • BiÕt mét sè phÐp to¸n c¬ b¶n víi d÷ liÖu sè; 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt ng«n ng÷ lËp tr×nh th−êng ph©n chia d÷ liÖu cÇn xö lÝ theo c¸c kiÓu kh¸c nhau. BiÕt kiÓu d÷ liÖu no th× cã phÐp to¸n t−¬ng øng víi kiÓu d÷ liÖu ®ã. • BiÕt tªn kiÓu v ph¹m vi gi¸ trÞ cña kiÓu nguyªn, thùc, kÝ tù, x©u ®Ó tra cøu khi cÇn. • BiÕt c¸c phÐp to¸n céng, trõ, nh©n, chia cã thÓ thùc hiÖn víi sè nguyªn, sè thùc; c¸c phÐp to¸n chia lÊy phÇn nguyªn, chia lÊy phÇn d− chØ thùc hiÖn víi sè nguyªn. • BiÕt ®−îc kÝ hiÖu phÐp to¸n th«ng dông cña ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ v b−íc ®Çu chuyÓn ®−îc biÓu thøc to¸n häc ®¬n gi¶n sang biÓu thøc viÕt trong ng«n ng÷ lËp tr×nh. • BiÕt c¸c phÐp so s¸nh víi kiÓu d÷ liÖu sè. BiÕt kÝ hiÖu (phÐp so s¸nh) t−¬ng øng trong ng«n ng÷ lËp tr×nh ®Ó tra cøu khi cÇn. Bi thùc hnh 2 ViÕt ch−¬ng tr×nh ®Ó tÝnh to¸n 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • ChuyÓn ®−îc biÓu thøc to¸n häc sang biÓu diÔn trong ng«n ng÷ lËp tr×nh; • BiÕt ®−îc kiÓu d÷ liÖu kh¸c nhau th× ®−îc xö lý kh¸c nhau. • HiÓu phÐp to¸n chia lÊy phÇn nguyªn, chia lÊy phÇn d− • HiÓu thªm vÒ c¸c lÖnh in th«ng tin ra mn h×nh. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • ChuyÓn ®−îc biÓu thøc to¸n häc sang biÓu diÔn trong ng«n ng÷ lËp tr×nh víi c¸c phÐp to¸n céng, trõ, nh©n, chia, chia lÊy phÇn nguyªn, chia lÊy phÇn d−. • Thùc hiÖn ®−îc nhËp, dÞch, chØnh söa v ch¹y ch−¬ng tr×nh. KiÓm tra kÕt qu¶ ®Ó thÊy sù t−¬ng ®−¬ng gi÷a hai c¸ch viÕt (trong to¸n häc v trong ng«n ng÷ lËp tr×nh) v ®Ó hiÓu ý nghÜa phÐp to¸n chia lÊy phÇn nguyªn, chia lÊy phÇn d−. • ThÊy ®−îc c¸ch ®−a d÷ liÖu kiÓu sè ra mn h×nh. ThÊy ®−îc kiÓu d÷ liÖu kh¸c nhau th× phÐp xö lÝ kh¸c nhau. 50
o VÝ dô, trong Pascal nÕu tham sè cña lÖnh write l mét biÓu thøc th× lÖnh write sÏ in ra mn h×nh kÕt qu¶ cña biÓu thøc; cïng mét biÓu thøc nh− vËy, nh−ng nÕu viÕt trong cÆp dÊu nh¸y ®¬n th× lÖnh write coi nh− mét x©u kÝ tù v viÕt ra mn h×nh x©u kÝ tù ny. Bi 4. Sö dông biÕn trong ch−¬ng tr×nh 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt kh¸i niÖm biÕn, h»ng; • HiÓu c¸ch khai b¸o, sö dông biÕn, h»ng; • BiÕt vai trß cña biÕn trong lËp tr×nh; • HiÓu lÖnh g¸n. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt biÕn l ®¹i l−îng ®Ó l−u tr÷ d÷ liÖu, trong ch−¬ng tr×nh cã thÓ thay ®æi gi¸ trÞ cña biÕn; H»ng (cã khai b¸o) l ®¹i l−îng l−u tr÷ d÷ liÖu cè ®Þnh, kh«ng ®−îc phÐp thay ®æi gi¸ trÞ cña h»ng trong ch−¬ng tr×nh. • BiÕt c¸ch khai b¸o biÕn cña ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ bao gåm tªn biÕn, kiÓu d÷ liÖu cña biÕn. BiÕt ph¶i tu©n thñ qui ®Þnh cña ng«n ng÷ lËp tr×nh khi khai b¸o biÕn (nh− ®Æt tªn, tªn kiÓu d÷ liÖu, có ph¸p khai b¸o biÕn). • BiÕt trong ch−¬ng tr×nh cã thÓ thùc hiÖn thao t¸c g¸n gi¸ trÞ cho biÕn, tÝnh to¸n víi biÕn. • HiÓu tr×nh tù thùc hiÖn lÖnh g¸n, khi gÆp lÖnh g¸n, biÓu thøc ë bªn ph¶i phÐp g¸n ®−îc tÝnh gi¸ trÞ tr−íc, sau ®ã gi¸ trÞ ny ®−îc g¸n cho biÕn ë bªn tr¸i dÊu g¸n. HS x¸c ®Þnh ®−îc gi¸ trÞ cña biÕn bªn ph¶i phÐp g¸n qua c¸c vÝ dô ®¬n gi¶n vÒ lÖnh g¸n. Bi thùc hnh 3 Khai b¸o v sö dông biÕn 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • Thùc hiÖn ®−îc khai b¸o ®óng có ph¸p, lùa chän ®−îc kiÓu d÷ liÖu phï hîp cho biÕn • KÕt hîp ®−îc gi÷a lÖnh ®−a th«ng tin ra mn h×nh v lÖnh nhËp th«ng tin tõ bn phÝm ®Ó thùc hiÖn viÖc nhËp d÷ liÖu cho biÕn tõ bn phÝm • HiÓu vÒ c¸c kiÓu d÷ liÖu chuÈn: kiÓu sè nguyªn, kiÓu sè thùc. • Sö dông ®−îc lÖnh g¸n gi¸ trÞ cho biÕn. • HiÓu c¸ch khai b¸o v sö dông h»ng. • HiÓu v thùc hiÖn ®−îc viÖc tr¸o ®æi gi¸ trÞ cña hai biÕn. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh 51
• Thùc hiÖn ®−îc khai b¸o biÕn ®óng có ph¸p, ®Æt tªn biÕn ®óng qui ®Þnh v lùa chän kiÓu d÷ liÖu (biÕt lùa chän gi÷a c¸c kiÓu c¬ b¶n nh− sè nguyªn, sè thùc v x©u kÝ tù phï hîp víi t×nh huèng cô thÓ). • Thùc hiÖn ®−îc nhËp, ghi ch−¬ng tr×nh vo ®Üa, dÞch, hiÖu chØnh, ch¹y ch−¬ng tr×nh v kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n cña kÕt qu¶. • HiÓu ®−îc ®o¹n c©u lÖnh trong ch−¬ng tr×nh cã sù kÕt hîp gi÷a c¸c c©u lÖnh vo/ra ®Ó t¹o giao diÖn víi ng−êi sö dông v nhËp d÷ liÖu cho biÕn tõ bn phÝm (®−îc hiÓu nh− mét c¸ch g¸n gi¸ trÞ cho biÕt). • HiÓu thªm vÒ lÖnh ®−a th«ng tin ra mn h×nh víi tham sè l tªn biÕn; • HiÓu thuËt to¸n tr¸o ®æi gi¸ trÞ cña hai biÕn v hiÓu ®o¹n ch−¬ng tr×nh sö dông lÖnh g¸n ®Ó thùc hiÖn viÖc tr¸o ®æi (m« pháng ®−îc víi gi¸ trÞ cô thÓ cña biÕn). Bi 5. Tõ bi to¸n ®Õn ch−¬ng tr×nh 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt kh¸i niÖm bi to¸n, thuËt to¸n; • BiÕt c¸c b−íc gi¶i bi to¸n trªn m¸y tÝnh; • X¸c ®Þnh ®−îc Input, Output cña mét bi to¸n ®¬n gi¶n; • BiÕt ch−¬ng tr×nh l thÓ hiÖn cña thuËt to¸n trªn mét ng«n ng÷ cô thÓ. • BiÕt m« t¶ thuËt to¸n b»ng ph−¬ng ph¸p liÖt kª c¸c b−íc. • HiÓu thuËt to¸n tÝnh tæng cña N sè tù nhiªn ®Çu tiªn, t×m sè lín nhÊt cña mét dy sè. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh ••• BiÕt bi to¸n l mét c«ng viÖc hay mét nhiÖm vô cÇn ph¶i gi¶i quyÕt. ••• BiÕt x¸c ®Þnh bi to¸n l x¸c ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn cho tr−íc (th«ng tin vo INPUT) v c¸c kÕt qu¶ cÇn thu ®−îc (th«ng tin ra – OUTPUT). X¸c ®Þnh ®−îc Input, Output cña bi to¸n ®¬n gi¶n, quen thuéc. ••• BiÕt c¸ch gi¶i bi to¸n l mét thuËt to¸n, gåm dy h÷u h¹n c¸c thao t¸c cÇn thùc hiÖn ®Ó gi¶i mét bi to¸n. ••• BiÕt qu¸ tr×nh gi¶i bi to¸n gåm ba b−íc: X¸c ®Þnh bi to¸n, x©y dùng (lùa chän) thuËt to¸n v viÕt ch−¬ng tr×nh. ••• BiÕt c¸ch m« t¶ thuËt to¸n b»ng ph−¬ng ph¸p liÖt kª c¸c b−íc. ••• HiÓu v thùc hiÖn m« pháng ®−îc thuËt to¸n tÝnh tæng cña N sè tù nhiªn ®Çu tiªn, t×m sè lín nhÊt cña dy sè. ••• 52
Bi 6. C©u lÖnh ®iÒu kiÖn 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt sù cÇn thiÕt cña cÊu tróc rÏ nh¸nh trong lËp tr×nh. • BiÕt cÊu tróc rÏ nh¸nh ®−îc sö dông ®Ó chØ dÉn cho m¸y tÝnh thùc hiÖn c¸c thao t¸c phô thuéc vo ®iÒu kiÖn. • HiÓu cÊu tróc rÏ nh¸nh cã hai d¹ng: D¹ng thiÕu v d¹ng ®ñ. • BiÕt mäi ng«n ng÷ lËp tr×nh ®Òu cã c©u lÖnh ®Ó thÓ hiÖn cÊu tróc rÏ nh¸nh. • HiÓu có ph¸p, ho¹t ®éng cña c¸c c©u lÖnh ®iÒu kiÖn d¹ng thiÕu v d¹ng ®ñ trong mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. • B−íc ®Çu viÕt ®−îc c©u lÖnh ®iÒu kiÖn trong mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt cã nh÷ng t×nh huèng m mét c«ng viÖc chØ ®−îc thùc hiÖn víi mét ®iÒu kiÖn no ®ã, ®iÒu ny thÓ hiÖn qua c¸c d¹ng c©u nãi: NÕu th× hoÆc NÕu th× kh«ng th× . Mäi ng«n ng÷ lËp tr×nh ®Òu ph¶i cung cÊp mét cÊu tróc ®Ó ®¸p øng t×nh huèng ny. Trong ng«n ng÷ lËp tr×nh c©u lÖnh cã vai trß nh− vËy gäi l c©u lÖnh rÏ nh¸nh. • HiÓu ho¹t ®éng cña hai d¹ng cÊu tróc rÏ nh¸nh: * D¹ng thiÕu: NÕu th× . VÝ dô, trong Pascal cÊu tróc ny ®−îc thÓ hiÖn b»ng c©u lÖnh: if then ; §óng §iÒu kiÖn C©u lÖnh Sai * D¹ng ®ñ: NÕu th× kh«ng th× . VÝ dô trong Pascal cÊu tróc ny ®−îc thÓ hiÖn b»ng c©u lÖnh: if then else ; Sai §ón g C©u lÖnh 2 §iÒu kiÖn C©u lÖnh 1 53
Trong ®ã, ®iÒu kiÖn th−êng ®−îc biÓu diÔn b»ng c¸c phÐp so s¸nh; C©u lÖnh, c©u lÖnh 1, c©u lÖnh 2 l mét c©u lÖnh cña ng«n ng÷ lËp tr×nh (vÝ dô c©u lÖnh cña ng«n ng÷ Pascal). • ViÕt ®óng ®−îc c©u lÖnh ®iÒu kiÖn ®¬n gi¶n theo có ph¸p cña mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. Bi thùc hnh 4. Sö dông lÖnh ®iÒu kiÖn 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • ViÕt ®−îc ®−îc c©u lÖnh ®iÒu kiÖn trong ch−¬ng tr×nh; • RÌn luyÖn kÜ n¨ng ban ®Çu vÒ ®äc c¸c ch−¬ng tr×nh ®¬n gi¶n v hiÓu ®−îc ý nghÜa cña thuËt to¸n sö dông trong ch−¬ng tr×nh. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • HiÓu ®−îc c©u lÖnh rÏ nh¸nh trong ch−¬ng tr×nh cã s½n. Thö ch−¬ng tr×nh víi bé sè liÖu kh¸c nhau v gi¶i thÝch ®−îc kÕt qu¶ ch−¬ng tr×nh ®−a ra th«ng qua hiÓu biÕt vÒ ho¹t ®éng cña c©u lÖnh rÏ nh¸nh. • ChuyÓn ®−îc biÓu thøc ®iÒu kiÖn viÕt trong to¸n häc sang biÓu diÔn trong ngén ng÷ lËp tr×nh ®Ó kiÓm tra ba sè nguyªn d−¬ng cã thÓ l ®é di cña c¸c c¹nh cña mét tam gi¸c hay kh«ng. • HiÓu ®−îc ch−¬ng tr×nh cã s½n cho phÐp nhËp ba sè nguyªn d−¬ng v kiÓm tra xem ba sè ny cã thÓ l ®é di cña c¸c c¹nh cña mét tam gi¸c hay kh«ng. Sau khi häc xong bi ny häc sinh ph¶i cã thÓ tù viÕt ch−¬ng tr×nh cã sö dông c©u lÖnh rÏ nh¸nh ®Ó gi¶i bi to¸n t−¬ng tù (vÝ dô, kiÓm tra tÝnh chÊt cña tam gi¸c dùa trªn sè ®o c¹nh). Bi 7. LÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt nhu cÇu cÇn cã cÊu tróc lÆp trong ng«n ng÷ lËp tr×nh. • BiÕt ng«n ng÷ lËp tr×nh dïng cÊu tróc lÆp ®Ó chØ dÉn m¸y tÝnh thùc hiÖn lÆp ®i lÆp l¹i c«ng viÖc no ®ã mét sè lÇn. • HiÓu ho¹t ®éng cña c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc. • ViÕt ®óng ®−îc lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc trong mét sè t×nh huèng ®¬n gi¶n. • HiÓu lÖnh ghÐp 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt cã nh÷ng t×nh huèng ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn lÆp ®i lÆp l¹i víi sè lÇn nhÊt ®Þnh mét sè thao t¸c no ®ã. §Ó ®¸p øng nhu cÇu lÆp ny, hÇu hÕt c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh ®Òu cung cÊp cÊu tróc ®iÒu khiÓn cho phÐp lÆp ®i lÆp l¹i mét sè 54
thao t¸c víi sè lÇn nhÊt ®Þnh. Trong ng«n ng÷ lËp tr×nh c©u lÖnh cã vai trß nh− vËy gäi l c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc. • BiÕt cÊu tróc lÆp ®−îc sö dông ®Ó chØ thÞ cho m¸y tÝnh thùc hiÖn lÆp l¹i mét ho¹t ®éng no ®ã, cho ®Õn khi mét ®iÒu kiÖn no ®ã ®−îc tháa mn. • HiÓu có ph¸p c©u lÖnh, viÕt ®óng ®−îc c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc cña mét ng«n ng÷ cô thÓ trong mét sè t×nh huèng ®¬n gi¶n v thùc hiÖn m« pháng c©u lÖnh lÆp (víi sù thay ®æi sè lÇn lÆp, biÕn ®Õm v kÕt qu¶ thùc hiÖn c©u lÖnh). • Sö dông ®−îc c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc ®Ó hon thiÖn ch−¬ng tr×nh tÝnh tæng cña N sè tù nhiªn ®Çu tiªn víi sù h−íng dÉn cña GV. • HiÓu c©u lÖnh ghÐp l c©u lÖnh gép mét dy c¸c c©u lÖnh. VÝ dô, c©u lÖnh ghÐp trong Pascal cã d¹ng: begin end; Bµi thùc hµnh 5. Sö dông lÖnh víi sè lÇn biÕt tr−íc 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • ViÕt ®−îc ch−¬ng tr×nh cã sö dông vßng lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc; • Sö dông ®−îc c©u lÖnh ghÐp; • RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc hiÓu ch−¬ng tr×nh cã sö dông vßng lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • HiÓu ®−îc c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc trong ch−¬ng tr×nh cã s½n. Thö ch−¬ng tr×nh v gi¶i thÝch ®−îc kÕt qu¶ ch−¬ng tr×nh ®−a ra th«ng qua hiÓu biÕt vÒ ho¹t ®éng cña c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc. • Tù viÕt ®−îc c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc ®Ó gi¶i quyÕt bi to¸n cã t×nh huèng lÆp ®¬n gi¶n (vÝ dô nh− ch−¬ng tr×nh tÝnh tæng N sè tù nhiªn ®Çu tiªn) * L−u ý: KTKN liªn quan ®Õn c¸c hm, thñ tôc vÒ con trá mn h×nh (trong Pascal l WhereX, WhereY, GotoXY) l kh«ng b¾t buéc ®èi víi HS. Bi 8. LÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt nhu cÇu cÇn cã cÊu tróc lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc trong ng«n ng÷ lËp tr×nh; 55
• BiÕt ng«n ng÷ lËp tr×nh dïng cÊu tróc lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc ®Ó chØ dÉn m¸y tÝnh thùc hiÖn lÆp ®i lÆp l¹i c«ng viÖc ®Õn khi mét ®iÒu kiÖn no ®ã ®−îc tho¶ mn; • HiÓu ho¹t ®éng cña c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc trong mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • BiÕt cã nh÷ng t×nh huèng ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn lÆp ®i lÆp l¹i mét sè thao t¸c no ®ã m ch−a biÕt tr−íc sè lÇn lÆp. §Ó ®¸p øng nhu cÇu lÆp ny, hÇu hÕt c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh ®Òu cung cÊp cÊu tróc ®iÒu khiÓn cho phÐp lÆp ®i lÆp l¹i mét sè thao t¸c cho tíi khi mét ®iÒu kiÖn no ®ã ®−îc tháa mn. Trong ng«n ng÷ lËp tr×nh c©u lÖnh cã vai trß nh− vËy gäi l c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc. Sai §iÒu kiÖn §óng C©u lÖnh • HiÓu có ph¸p c©u lÖnh, viÕt ®óng ®−îc c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc cña mét ng«n ng÷ cô thÓ trong mét sè t×nh huèng ®¬n gi¶n v thùc hiÖn m« pháng c©u lÖnh lÆp (víi sù thay ®æi sè lÇn lÆp, ®iÒu kiÖn v kÕt qu¶ thùc hiÖn c©u lÖnh). Bi thùc hnh 6. Sö dông lÖnh lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • HiÓu c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc trong ch−¬ng tr×nh cã s½n • BiÕt lùa chän c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn ch−a biÕt tr−íc hoÆc c©u lÖnh lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc phï hîp cho tõng t×nh huèng cô thÓ. • RÌn luyÖn kÜ n¨ng vÒ khai b¸o, sö dông biÕn • RÌn luyÖn kh¶ n¨ng ®äc hiÓu ch−¬ng tr×nh • BiÕt vai trß cña viÖc kÕt hîp c¸c cÊu tróc ®iÒu khiÓn. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • HS cÇn x¸c ®Þnh ®−îc Input, Output v m« t¶ thuËt to¸n b»ng c¸ch liÖt kª ®Ó tÝnh trung b×nh céng n sè thùc ®−îc nhËp tõ bn phÝm. Qua thuËt to¸n ® ®−îc x©y dùng, HS nhËn biÕt v lùa chän ®−îc c©u lÖnh lÆp phï hîp. §èi chiÕu ch−¬ng tr×nh víi thuËt to¸n ® x©y dùng ®Ó gi¶i thÝch ®−îc ho¹t ®éng cña ch−¬ng tr×nh cã s½n. 56
* L−u ý: Kh«ng yªu cÇu HS tù viÕt ®−îc ch−¬ng tr×nh cã sö dông c©u lÖnh víi sè lÇn lÆp ch−a biÕt tr−íc Bi 9. Lm viÖc víi dy sè 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • BiÕt ®−îc kh¸i niÖm m¶ng mét chiÒu • BiÕt c¸ch khai b¸o m¶ng, nhËp, in, truy cËp c¸c phÇn tö cña m¶ng • HiÓu thuËt to¸n t×m sè lín nhÊt, sè nhá nhÊt cña mét dy sè 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh ••• BiÕt ®−îc nhu cÇu cÇn cã biÕn m¶ng trong ng«n ng÷ lËp tr×nh. ••• BiÕt d÷ liÖu kiÓu m¶ng l mét tËp hîp h÷u h¹n c¸c phÇn tö ®−îc s¾p xÕp theo dy v mäi phÇn tö ®Òu cã cïng mét kiÓu d÷ liÖu. ••• BiÕt c¸ch khai b¸o, g¸n gi¸ trÞ, ®äc gi¸ trÞ v tÝnh to¸n víi c¸c gi¸ trÞ cña mét phÇn tö trong biÕn m¶ng mét chiÒu trong mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ. HiÓu ®−îc c©u lÖnh khai b¸o biÕn m¶ng mét chiÒu, nhãm c©u lÖnh th−êng dïng ®Ó nhËp gi¸ trÞ cho biÕn m¶ng, ••• HiÓu thuËt to¸n t×m gi¸ trÞ lín nhÊt (hoÆc nhá nhÊt) cña dy sè nguyªn, m« pháng ®−îc thuËt to¸n. GV h−íng dÉn HS x©y dùng dn ý chi tiÕt cña ch−¬ng tr×nh t×m sè lín nhÊt (hoÆc nhá nhÊt), HS tù viÕt ch−¬ng tr×nh dùa trªn dn ý ® ®−îc x©y dùng. Bi thùc hnh 7 . Xö lý dy sè trong ch−¬ng tr×nh 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • Thùc hnh khai b¸o v sö dông c¸c biÕn m¶ng ; • ¤n luyÖn c¸ch sö dông c©u lÖnh ®iÒu kiÖn, lÆp víi sè lÇn biÕt tr−íc ; • Cñng cè kÜ n¨ng ®äc, hiÓu v chØnh söa ch−¬ng tr×nh. • HiÓu v viÕt ®−îc ch−¬ng tr×nh víi thuËt to¸n t×m gi¸ trÞ lín nhÊt, nhá nhÊt cña mét dy sè, tÝnh tæng dy sè. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • Thùc hiÖn ®−îc viÖc khai b¸o biÕn m¶ng mét chiÒu, hiÓu khai b¸o biÕn m¶ng mét chiÒu cã s½n trong ch−¬ng tr×nh. • ViÕt ®−îc c¸c ®o¹n ch−¬ng tr×nh nhËp gi¸ trÞ cho biÕn m¶ng tõ bn phÝm, in gi¸ trÞ cña dy sè ra mn h×nh. • Ci ®Æt ®−îc ch−¬ng tr×nh t×m sè lín nhÊt, nhá nhÊt v tÝnh tæng cña dy sè. HiÓu c¸c ch−¬ng tr×nh ny v cã thÓ tù viÕt ®−îc c¸c ch−¬ng tr×nh t−¬ng tù (vÝ dô ®Õm sè l−îng sè lÎ, sè ch½n, tÝnh tæng c¸c sè lÎ, sè ch½n ). 57
PhÇn 2. PhÇn mÒm häc tËp A) Néi dung träng t©m cña phÇn 2 • Giíi thiÖu mét sè phÇn mÒm häc tËp • Th«ng qua phÇn mÒm häc tËp cô thÓ rÌn luyÖn mét sè kÜ n¨ng khai th¸c, sö dông phÇn mÒm m¸y tÝnh. • NhËn thøc ®−îc vai trß cña tin häc trong häc tËp v c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng. B) Yêu c ầu KTKN c ủa ph ần 2 1. KiÕn thøc HS hiÓu v biÕt c¸ch sö dông ®−îc c¸c phÇn mÒm häc tËp ®−îc lùa chän. Th«ng qua c¸c phÇn mÒm HS hiÓu ®−îc ý nghÜa cña c¸c phÇn mÒm m¸y tÝnh øng dông trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau cña cuéc sèng (vÝ dô häc to¸n, ®Þa lÝ; rÌn luyÖn t− duy, tËp gâ bn phÝm nhanh). Th«ng qua phÇn mÒm HS hiÓu biÕt thªm v cã ý thøc trong viÖc sö dông m¸y tÝnh ®óng môc ®Ých. 2. KÜ n¨ng HS cã kÜ n¨ng sö dông v khai th¸c thnh th¹o c¸c phÇn mÒm häc tËp ® ®−îc giíi thiÖu. Th«ng qua ho¹t ®éng häc v ch¬i b»ng phÇn mÒm HS ®−îc rÌn luyÖn kh¶ n¨ng thao t¸c nhanh víi bn phÝm v chuét m¸y tÝnh. 3. Th¸i ®é HS cã th¸i ®é nghiªm tóc khi häc v lm viÖc trªn m¸y tÝnh kh«ng ph©n biÖt phÇn mÒm häc tËp hay phÇn mÒm trß ch¬i. HS cã ý thøc v kh¶ n¨ng liªn hÖ tõ phÇn mÒm ®Õn thùc tÕ ®Ó sö dông phÇn mÒm vo gi¶i quyÕt c¸c bi to¸n, vÊn ®Ò ® ®−îc häc trªn líp, tõ ®ã n©ng cao ý thøc v lßng say mª häc tËp c¸c m«n häc trªn líp cña m×nh. C) KTKN v néi dung trong bi Bi 1: Trß ch¬i luyÖn gâ phÝm Finger Break Out 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • HS hiÓu c«ng dông v ý nghÜa cña phÇn mÒm v cã thÓ tù khëi ®éng, tù më c¸c bi v ch¬i, «n luyÖn gâ bn phÝm. • Th«ng qua c¸c trß ch¬i HS hiÓu v rÌn luyÖn ®−îc kÜ n¨ng gâ bn phÝm nhanh v chÝnh x¸c. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • HiÓu Finger Break Out l phÇn mÒm trß ch¬i ®Ó luyÖn tËp gâ phÝm nhanh v chÝnh x¸c. • Thùc hiÖn ®−îc khëi ®éng/tho¸t khái phÇn mÒm, thiÕt ®Æt ®−îc c¸c th«ng sè ®Ó ch¬i v hon thnh ®−îc trß ch¬i ë møc ®Çu tiªn (dnh cho ng−êi míi b¾t ®Çu). 58
Bi 2: Quan s¸t thêi gian tr¸i ®Êt víi phÇn mÒm Sun Times 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • HS hiÓu ®−îc c¸c chøc n¨ng chÝnh cña phÇn mÒm, sö dông phÇn mÒm ®Ó quan s¸t thêi gian ®Þa ph−¬ng cña c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau trªn tr¸i ®Êt. • HS cã thÓ tù thao t¸c v thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng chÝnh cña phÇn mÒm nh− t×m kiÕm c¸c vÞ trÝ trªn tr¸i ®Êt cã cïng thêi gian mÆt trêi mäc, t×m c¸c vÞ trÝ cã nhËt thùc, cho thêi gian tù chuyÓn ®éng ®Ó quan s¸t hiÖn t−îng ngy v ®ªm, • Th«ng qua khai th¸c phÇn mÒm HS biÕt vËn dông v sö dông phÇn mÒm trong viÖc hç trî häc tËp v n©ng cao kiÕn thøc cña m×nh. • Th«ng qua phÇn mÒm HS sÏ hiÓu biÕt thªm vÒ thiªn nhiªn, tr¸i ®Êt, tõ ®ã n©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i tr−êng sèng. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • HiÓu phÇn mÒm Sun Times cho phÐp quan s¸t sù kh¸c nhau vÒ mói giê gi÷a c¸c ®Þa ph−¬ng trªn tr¸i ®Êt, quan s¸t mÆt trêi mäc, mÆt trêi lÆn, nhËt thùc, nguyÖt thùc v ton c¶nh c¸c vÞ trÝ c¸c thnh phè thñ ®« cña c¸c n−íc trªn thÕ giíi cïng nhiÒu th«ng tin liªn quan ®Õn thêi gian. • Thùc hiÖn ®−îc khëi ®éng/tho¸t khái phÇn mÒm. Thùc hiÖn ®−îc phãng to ®Ó quan s¸t chi tiÕt mét vïng b¶n ®å; quan s¸t v nhËn biÕt thêi gian ngy, ®ªm; quan s¸t v xem th«ng tin thêi gian chi tiÕt cña mét ®Þa ®iÓm cô thÓ Bi 3: Häc vÏ h×nh h×nh häc b»ng phÇn mÒm GeoGebra 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • HS hiÓu ®−îc c¸c ®èi t−îng h×nh häc c¬ b¶n cña phÇn mÒm v quan hÖ gi÷a chóng. • Th«ng quan phÇn mÒm HS biÕt v hiÓu ®−îc c¸c øng dông cña phÇn mÒm trong viÖc vÏ v minh ho¹ c¸c ®èi t−îng h×nh häc v thiÕt lËp quan hÖ to¸n häc gi÷a c¸c ®èi t−îng ny. • HS cã ý thøc trong viÖc øng dung phÇn mÒm trong viÖc häc tËp cña m×nh. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • Th ực hành v ẽ được đường tròn n ội ti ếp tam giác, đường tròn ngo ại ti ếp tam giác, tam gi¸c ®Òu, vÏ mét h×nh l ®èi xøng trôc cña mét ®èi t−îng cho tr−íc trªn mn h×nh, vÏ mét h×nh l ®èi xøng qua t©m cña mét ®èi t−îng cho tr−íc trªn mn h×nh. • Bi 4: Quan s¸t h×nh kh«ng gian víi phÇn mÒm Yenka 1. Yªu cÇu vÒ KTKN • HS hiÓu ®−îc c¸c tÝnh n¨ng chÝnh cña phÇn mÒm, biÕt c¸ch t¹o ra c¸c h×nh kh«ng gian c¬ b¶n; 59
• Th«ng quan phÇn mÒm HS biÕt v hiÓu ®−îc c¸c øng dông cña phÇn mÒm trong viÖc vÏ v minh ho¹ c¸c h×nh h×nh häc ®−îc häc trong ch−¬ng tr×nh m«n To¸n. 2. Yªu cÇu vÒ møc ®é ®èi víi c¸c néi dung chÝnh • Yenka l mét phÇn mÒm gióp lm quen víi c¸c h×nh kh«ng gian nh− h×nh chãp, h×nh nãn, h×nh trô. • Thùc hiÖn ®−îc viÖc t¹o ra c¸c h×nh chãp, h×nh nãn, h×nh trô; xoay m« h×nh trong kh«ng gian 3D, phãng to, thu nhá, dÞch chuyÓn khung m« h×nh, thay ®æi kÝch th−íc, mu s¾c cña m« h×nh. 60