Bài giảng Đại số Lớp 9 - Tiết 19: Nhắc lại và bổ sung các khái niệm về hàm số - Trường THCS Nguyễn Huệ

Nội dung text: Bài giảng Đại số Lớp 9 - Tiết 19: Nhắc lại và bổ sung các khái niệm về hàm số - Trường THCS Nguyễn Huệ

1. TRƯỜNG THCS NGUYỄN HUỆ
2. CHƯƠNG II. HÀM SỐ BẬC NHẤT 1. Nhắc lại và bổ sung các khái niệm về hàm số. 2. Hàm số bậc nhất 3. Đồ thị hàm số y = ax + b (b ≠ 0) 4. Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau. 5. Hệ số góc của đường thẳng y = ax + b (b ≠ 0)
3. Tiết 19: NHẮC LẠI VÀ BỔ SUNG CÁC KHÁI NIỆM VỀ HÀM SỐ 1. Khái niệm hàm số a, Khái niệm: Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x, ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng củaKhi y thì nào y được đại lượnggọi là hàm y được số của gọi x, làvà hàmx được gọi là biến số b, Các cách sốcho của bởi đạihàm lượng số: thay đổi x? - Hàm số có thể được cho bằng bảng hoặc bằng công thức . Ví dụ: a/ y là hàmHàm số củasố cóx được thể chođược bằng cho công bởi thức: những cách nào? b/ y là hàm số của x được cho bằng bảng sau: x -2 -1 1 2 3 y 1 2 4 5 6 Công thức không là hàm số vì mỗi giá trị x thỏa mãn có đến 2 giá trị y
4. Bảng sau có phải là hàm số không? Vì sao? x 1 3 3 4 6 y 2 4 6 8 9
5. c, Chú ý: * Khi hàm số được cho bởi công thức y = f(x), ta hiểu rằng biến số x chỉ lấy những giá trị mà tại đó f(x) xác định. VD: Các biểu thức 2x; 2x+3 luôn xác định với mọi giá trị của x nên trong các hàm số y = 2x; y= 2x+3, biến số x có thể lấy giá trị tùy ý. Hàm số y=Thế 4:x chỉnào lấy là những hàm giá trị x ≠ 0 vì giá trị của biểu thức 4:x không xác định khi x = 0. hằng? Cho ví * Khi y là hàm số của x ta có thể viết y = f(x), y = g(x), dụ? VD: y = 2x + 3 ta có thể viết y = f(x) = 2x + 3. Khi đó, thay cho câu “khi x =3 thì giá trị tương ứng của y là 9”, ta viết f(3) = 2 . 3 + 3 = 9. * Khi x thay đổi mà y luôn nhận một giá trị không đổi thì hàm số y được gọi là hàm hằng VD: y = 0x + 3 (hay y =3) Khi x nhận những giá trị bất kỳ thì y nhận duy nhất một giá trị là 3.
6. ?1 Cho hàm số y= f(x) = 2 x + 5 Tính f(0); f(2); f(-3) GIẢI: f(0) = 2 . 0 + 5 = 5 f(2) = 2 . 2 + 5 = 9 f(-3) = 2 . (-3) + 5 = -1
7. 2. ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ ?2 a) Biểu diễn các điểm sau trên mặt phẳng tọa độ Oxy: A(-2; 1); B(-1; 2); C(1; 4); D(2; 5); E(3; 6) b) Vẽ đồ thị hàm số y = 2x
8. 2. Đồ thị của hàm số Đồ thị của hàm số y = f(x) là gì? Khái niệm: Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x;f(x)) trên mặt phẳng tọa độ.
9. ?3 : Tính giá trị y tương ứng của các hàm số y = 2x+1 và y = -2x+1 theo giá trị đã cho của biến x rồi điền vào bảng: x -2.5 -2 -1.5 -1 -0.5 0 0.5 1 1.5 x tăng y=2x+1 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 y tăng y=-2x+1 6 5 4 3 2 1 0 -1 -2 y giảm •Xét hàm số y = 2x+1: xác định với mọi x thuộc R *Khi cho x các giá trị tùy ý tăng lên thì các giá trị tương ứng của y = 2x +1 cũng tăng lên. Ta nói hàm số y = 2x +1 đồng biến trên R. Xét hàm y = -2x+1: xác định với mọi x thuôc R * Khi cho x các giá trị tùy ý tăng lên thì các giá trị tương ứng của y = -2x +1 lại giảm đi. Ta nói hàm số y = -2x + 1 nghịch biến trên R
10. 3. Hàm số đồng biến, nghịch biến: • TỔNG QUÁT: Cho hàm số y = Thếf(x) nào xác là địnhhàm số với đồng mọi giá trị của x thuộc R biến? a) Nếu giá trị của biến x tăng lên mà giá trị tương ứng f(x) cũng tăng lên thì hàm số y = f(x) được gọi là hàm số đồng biến trên R (gọi tắt là hàm số đồng biến) Thế nào là hàm số b) Nếu giá trị của biếnnghịch x tăng biến? lên mà giá trị tương ứng f(x) giảm đi thì hàm số y = f(x) được gọi là hàm số nghịch biến trên R (gọi tắt là hàm số nghịch biến)
11. * NÓI CÁCH KHÁC: Với bất kỳ thuộc R - Nếu mà thì hàm số y = f(x) đồng biến trên R - Nếu mà thì hàm số y = f(x) nghịch biến trên R
12. LUYỆN TẬP: Bài tập 2 SGK: Cho hàm số y= - 0,5x + 3 a) Tính giá trị tương ứng của y theo giá trị của x rồi điền vào bảng sau: X -2 -1,5 -1 0 1 1,5 2 y = - 0,5x+3 b) Hàm số đã cho là hàm số đồng biến hay nghịch biến? Vì sao?
13. GIẢI: a) A X -2 -1,5 -1 0 1 1,5 2 y= -0,5x+3 4 3,75 3,5 3 2,5 2,25 2 b) Hàm số đã cho là hàm số nghịch biến vì khi cho x các giá trị tùy ý tăng lên thì các giá trị tương ứng của y = -0,5x+3 lại giảm đi.
14. Hướng dẫn về nhà - Xem lại bài, học bài và hoàn thành các [?] -Làm bài tập 1,3,5 SGK trang 45 - Chuẩn bị các bài tập cho tiết Luyện tập