Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77+78: Văn bản Sông nước Cà Mau - Năm học 2019-2020 - Nguyễn Thị Thu Hiền

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77+78: Văn bản Sông nước Cà Mau - Năm học 2019-2020 - Nguyễn Thị Thu Hiền

1. Chọn đáp án đúng nhất trong các câu sau: Câu 1: Qua đoạn trích Đường đời đầu tiên em thấy nhân vật Dế Mèn không có nét tính cách nào? AA.Tự tin, dũng cảm. B.Tự phụ, kiêu căng. C. Khệnh khạng, xem thường mọi người. D. Hung hăng, xốc nổi. Câu 2: Thái độ của Dế Mèn trước cái chết thương tâm của Dế Choắt? A. Buồn rầu và sợ hãi; C. Than thở và buồn phiền; BB.Thương và ăn năn, hối hận; D. Nghĩ ngợi và xúc động.
2. - Là Quantỉnh cuối sát cùngbản đồcủa Việt Namvà xác định vị trí - Bắcđịa giáp lý củaKiên tỉnh Giang, Cà Bạc Liêu Mau? - Đông giáp biển Đông - Tây và Nam giáp vịnh Thái Lan Ba mặt đều giáp biển, cóVị diện trí tíchđịa lýrừng tỉnh ngập mặnCà lớn,Mau sông có gì ngòi, đặc hệ động thựcbiệt? vật đa dạng phong phú.
3. Video giới thiệu về Sông nước Cà Mau
4. - Đoàn Giỏi (1925-1989), bút Hãy giới thiệu danh Nguyễn Hoài – những hiểu Nguyễn Phú Lễ. biết của em về - Quê ở Châu Thành, Tiền nhà văn Đoàn Giang. Giỏi? - Đề tài sáng tác: Viết về thiên nhiên, cuộc sống và con người Nam Bộ. - Những tác phẩm chính: Người Nam thà chết không hàng (1947); Kí (1948); Chiến sỹ Tháp Mười (1949); Cá bống mú (1956); Đất rừng Phương Nam (1957).
5. ĐOÀN GIỎI
6. - Bài vănBốiNêu cảnh“Sông xuất sứnước Cà Mau” được trích từ chươnglịchcủa sử VănXVIIItrong bản của truyện dài “Đất rừng phươngcâu“SôngNam” truyện nước - Bốilàcảnh thờiCà Mau” lịchkì sử: cuộc sống của người dân vùngnào?Cà Mau trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp (1930) - Đất rừng phương NamEmlà truyệnbiết gì nổivề tiếng nhất của Đoàn Giỏi, đã đượctácdịch phẩmra nhiều Đất thứ tiếng (Anh, Pháp, Nga, Hoarừng ) ;phươngtruyện đã được chuyển thể thành phim, là phim VN đầu tiên Nam? được xuất khẩu qua Mỹ với phụ đề tiếng Anh.
7. Đước là loài thực vật như thế nào? Hãy phân Sống ở đâu?biệt mái dầm và cây mái dầm?
8. Đèn Măng-xông là gì? Phân biệt thuyền chài, thuyền lưới?
9. Sông nước Cà Mau P 1 P 2 P 3 (Từ đầu -> một (Tiếp theo -> khói màu xanh đơn điệu) (Phần còn lại) sóng ban mai) Ấn tượng chung Cảnh sông ngòi, Cảnh chợ về toàn cảnh kênh rạch Năm Căn sông nước Cà Mau
10. - Địa hình: đồng bằng phù sa - HệQuanthống sát sông ngòi,lượckênh đồ, rạch chằngnhận xétchịt về - Khí hậu: Nhiệt địađới hình,ẩm, gió khímùa hậu Cà - Thuậnmau?lợi: Động, thực vật đa dạng, phongĐịa hình,phú, khí môi trườnghậu nhưrừng vậy ngập mặncó thuậnlà nơi lợibảo tồn TN, đa dạng sinh học gì?
11. - VịBài trí văn quan miêuBài sát: văn tả NgồiEm cảnh miêu thử trên sông tả hình thuyền nước dung Cà vị Mau. Tác giả Quan sát đoạn văn -“CàngnhậpSông vai ngòi, đổcậu cảnhdần kênhbé An gì?vềtrí rạch là củahướngAi người chằng làngười kểmũi chịt miêu chuyện, Cà tả Mau ngôi thìthứ sông nhất sau và cho biết cảnh ngòi, kênh rạchngườilà càngở kể đâu? bủaVị trí giăng ấy có chi chít như chuyện?sông Ngôi ngòi được miêu mạngVới vị nhện. trí ngồi Trên trêngì thuậnthìthuyền trời lợi xuôi xanh, cho theo việc dưới các thìkênh nước rạch - Quan sát: bằngthứ thị mấy?Cảnhtả giác như được thế nào cảm ? nhậnEm xanh,vùng Cà chung Mau đổ quanh raquan sông sátmình Năm và miêu cũngCăn rộngtả? chỉ lớn, toàn rồi mộtdừng - Nghệ thuật so sánhquacó độc nhậngiác đáo. quanxét gì nào? về sắclại xanh ở chợ cây Năm lá. Căn, sông người ngòi kể nơi có đây? thể quan sát theo trình tự tự nhiên hợpBiện lý, pháptả sông nghệ ngòi, thuật kênh rạch, cảnh hai bên bờ, lúc tả kỹ,nào lúc được lướt sửqua, dụng? làm cho cảnh hiện lên sinh động.
12. “Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông TìmEm ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như Tìmcáccó mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì nước Đâynhậncácchi xanh,- Điệpchungtừ “xanhquanh”, gợimìnhtảcũngrõ nétchỉcảnhtoànsôngmộtnước xétCàchilàtiết gì biện sắcMauxanhđượccây lábao. trùm bởi một màu xanh bạt ngàntiếtcủavềmiêu cósự trời,Tiếngnước,rì ràocây bấtlá tận của những khu rừng phápmàutảquan âm xanh- Cảmbốnnhậnmùa,âmcùngthanhtiếngbằngsóngthínhrìgiácrào từ biển tuxanhthanhsát, từ Đông- =>vàQuanvịnhsát,TháimiêuLantả tỉngàymỉ, tinhđêmtếkhông. ngớt nào??miêucủa Qua vọng về trong hơi gió muối - thứ âm thanh đơn đoạn?Táctảgiác của điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng dụng?quantác làm mòn mỏi và đuối dần đi tác dụng phân biệt nào?giả? của thị giác con người trước cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đơn điệu.”
13. Qua những nội dung vừa tìm hiểu em hãy nhận xét ấn tượng ban đầu của Bằng sự quantácsát giảtinh về toàntế, tác cảnhgiả sôngmiêu tả toàn cảnh sông nước Cà Maunướcvới Cà Mausông nhưngòi, thếkênh rạch chi chít, với màu xanhnàobạt vàngàn đượccủa cảmtrời, nhậnnước, ra cây lá; với âm thanh rì rào bất tận của sóngsao?và gió. -> Cảnh vật còn hoang sơ, hấp dẫn.
14. EmCácEm có độngnên nhận làm vật xétnhưgì gì để vềtrong góp sự hìnhphần naybảo còntồn đaỞ dạngCà Mau sinh có nhiềuhọcTN, ở ĐDSH? không?đây? mộtVì khu sao? dự trữ sinh quyển lớn, em có biết nơi đó ở đâu ko?
15. Đọc lại đoạn 2 Tên Thiênđất, sông nhiên ngòi, kênh ở đây rạch còn được rất đặt tựtên nhiên,theo đặc điểm riêng của- nóĐặt “ngườihoangvàtên tacho gọiđất, dã, biếttên rộng tênđất, Các tên sônglớn, sông trong theokhông lành. phảiđặc bằngđiểm nhữngriêng, danh Việc đặt tên từ mĩ manglệ, màdòng cứđậm theo sông, tínhđặc điểmđịa con riêngphương biệt của. nó mà gọi thành tên”: - Rạch Mái Giầm vì hai nhưbên bờ vậy rạch gợi mọc ra toàn cây mái giầm cọng - Thiênkênhnhiên ở vùngcòn Càtự nhiên, hoang sơ, trong tròn xốp nhẹ đặc điểm gì về - Kênhlành Bọ Mắt. Mau vì ở đượcđó tụ tập đặt không biết cơ man nào là bọ mắt, đen như hạt vừng,chúngtên nhưcứ thế baythiên nào? theo nhiên thuyền Cà - Kênh Ba Khía vì hai bên bờ tậpMau? trung toàn con ba khía. - Xã Năm Căn vì ngày xưa trên bờ chỉ có một cái lán năm căn. Cà Mau là nói trại theo chữ khơ mâu, tiếng Miên nghĩa là nước đen.
16. “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi CảnhĐoạnCảnh sông về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn Nămvăn sôngCănmiêu và mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển Năm Trìnhrừng tảtự hìnhmiêu đước tả: Từ ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng Căn và gầnđược (dòngảnh miêu gì?sông) tả đến đàn đen trũi, nhô lên hụp xuống như theo trìnhrừng tự người bơi ếch giữa những đầu sóng xa (rừng đước) nào?đước trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi, theo từng lứa trái rụng, ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia, ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ, lòa nhòa ẩn hiện trong sương mù và khói sóng ban mai”
17. “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Cây Đước mọc ở vùng bùn lầyRừngcủaĐướcbờ khôngbiển vùngnhữngnhiệtbảo Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi đới,Vìvệ bờđướccóbiểnChỉbộlà Ven"khỏirễthực rarất bị biểnvậtcácphátănthai lấn trên,sinhvào" trongTạiđất liền, saomà đướccòn mở rộng về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn trên(câyKiênchiĐướcđẻthâncon), tiết Giangcành là quảmiêu loàilạichín có có hạtrấtsẽ nảybờ biểnmầmlại. Đướctrong sinhcònquả, sôicómầm thểrờigiữra mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển đượcnhiềurấtrễchất nhiềuđướctrụlắngđan xenđọngngangcủa khỏi tảcây sựthựcmẹ hùngvà vậtrơi xuốngvĩ bùn, nướcdọc, nảyrủbiển,xuống nởcùng đôngbãivớilầy,lá rụngngoàivà ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng khoảngemvài cógiờ biếtsau nómọc rễ và phântác dụngthườngchim,củachốnglâu dòng ngàymọcđỡ sẽcho thànhcây, thànhđúccây nhưnon,đước trong không đàn đen trũi, nhô lên hụp xuống như đảoĐướcsôngmớicòncònhoặc và cócóđất rừng táctácliền . Rừngdụng người bơi ếch giữa những đầu sóng thoángĐướcngừngở cònsinhđâu?đoạnkhí làvàsôi nơiNóhôvănnảyhấpcư cónở .trú trêncủabãi nhiềulầy tạoloạiradụngđước?mộtchim,vùng tôm,gì rừngcá, cua,đước trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông Đướctác dụnglà cây gì?"máy lọc nướcrộnglàm lớncânbiểnmiêu. không?bằngthành tả?sinhnướctháingọtbờ rộng hơn ngàn thước, dựng lên cao màubiền.xanh ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi, theo từng lứa trái rụng, ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia, ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ, lòa nhòa ẩn hiện trong sương mù và khói sóng ban mai”
18. “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn. Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi, nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. Thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước, Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. Cây đước mọc dài theo bãi, theo từng lứa trái rụng, ngọn bằng tăm tắp, lớp này chồng lên lớp kia, ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ, lòa nhòa ẩn hiện trong sương mù và khói sóng ban mai” -Nghệ thuật so sánh độc đáo Chỉ ra các từ miêuChỉ ra tả các màu biện sắc pháp tu từ trong -Tính từ diễn tả màu sắc, rừng đước trong đoạn văn trên? diễn tả màu xanh ở 3 mức độ đoạn văn trên?
19. - Các động từ: Chèo “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh thoát, đổ ra, xuôi về Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi diễn tả hoạt động về Năm Căn. Tìm các động của con thuyền. từ chỉ hoạt - Không thể thay đổi động của con trất tự được vì nó thuyền trong diễn tả quá trình câu văn trên? xuôi theo dòng chảy của conNếuthuyền thay đổi. trình tự những - CáchđộngQua dùngtừ này đâytừ thì chính xácemnộivà códungtinh nhận diễntế. đạtxét trong gì vềcâu có bị thay đổi cáchkhông? dùng từ của tác giả?
20. Chợ Năm Căn
21. - Khung cảnh rộng lớn, thuyền bè san sátQuan sát đoạn - Hàng hóacuối/SGK/20phong phú tìm Sự tấpcácnập, chi đôngtiết diễnvui, tảtrù phú - Chợ họp ngaysự đôngtrên sôngvui, tấpnước, có thể mua mọinập,thứ màtrù khôngphú vàcần độcbước ra khỏi thuyềnđáo; củađa dạng chợ vùngvề màu sức trang phục, ngônCà ngữMau?của nhiều dân tộc Sự độc đáo
22. Em có nhận xét gì về thái độ, tình cảm, sự hiểu biết của tác giả về sông nước Cà Mau? - Miêu tả vừa bao quát, vừa cụEmthể, có nhậnchú ýxétcả màu sắc, hìnhgì về khối,âmcách miêuthanh . tả cảnh chợ -> SựNămam hiểu Cănsâu củasắc, gắn bó; tình yêutác giả?với phong tục, cảnh vật, người Cà Mau
23. EmEm phải thấy làm Đất gì để nướcgópQuaEm phần bàimình sẽ học, làmgiữ từ emgì gìn,Bắccó đểcảm bảođến góp nhận tồnNam phần như TNTNcảnhthếxây sắc nàovà dựng như cảnhvề cảnhquêthế quansông môihươngnào? trườngnước giàu Cà tươi đẹpMau?đẹp? này?
24. 1. Về nghệ thuật: - Miêu tả từ bao quát đến cụ thể; lựa chọn từ ngữ tinh tế, gợi hình, sử dụng có hiệu quả các biện phápKhái tu quáttừ. lại -Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt, trongnhững đó miêu đặc tả là chủ yếu. sắc về nghệ thuật của văn 2. Về nội dung: bản? - Văn bản miêu tả sông nướcNhận Cà xét Mau về cảnh đẹp rộng lớn, hoang dã, hùng vĩ, đầy sức sống;sắc chợ sông Năm nước Căn Cà tấp nập, trù phú độc đáo. Mau và tình cảm - Thể hiện sự gắn bó, tài củaquan tác sát, giả tình dành yêu sâu sắc của tác giả dành cho thiên nhiên vàcho cuộc nơi sống này? ở vùng Cà Mau.
25. ? Đ A 1 Đ O À N G I Ỏ I ? Đ A 2 B Ọ M Ắ T ? Đ A 3 C À M A U ? Đ A 4 Đ Ư Ớ C ? Đ A 5 H O A N G S Ơ ? Đ A 6 C H Ợ N Ổ I CâuCâu6: Chợ1: Aibuôn là tácbán giả trênvăn sôngbản Sông, bằng nướcnhững Càchiếc Mau?ghe CâuCâuCâuCâu2:5:4:3: Tên NhậnLoài Truyệnconcâyxét kênhnàyvềmọcthiênviếtcónhiềunhiềuvềnhiêntìnhở vùngđộngvùngnàongậpvậtcủasôngnhỏnướcmặnnước, đenCàta?CànhưMau?Mau?hạt vừng? nhỏ gọi là gì?