Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 91+92: Văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đô thị Việt Hưng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 91+92: Văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ - Năm học 2020-2021 - Trường THCS Đô thị Việt Hưng

1. CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI LỚP HỌC TRỰC TUYẾN
2. PHẠM VĂN ĐỒNG (1906-2000)
3. Nêu hiểu biết của con I. Tìm hiểu chung về tác giả? Tác phẩm? 1. Tác giả: Phạm Văn Đồng (1906 – 2000) - Quê quán: Đức Mộ- Quảng Ngãi. - Sự nghiệp: là nhà cách mạng, nhà văn hóa lớn, từng là Thủ tướng chính phủ hơn 30 năm. + Ông có nhiều công trình, bài nói và viết về văn hóa, văn nghệ, về Chủ tịch Hồ Chí Minh và các danh nhân văn hóa của dân tộc với tư tưởng sâu sắc, giản dị, tình cảm sổi nổi, lời văn trong sáng, hấp dẫn. - Cuộc đời: Ông là người học Cố Thủ tướng Chính phủ Phạm Văn Đồng trò và là người cộng sự gần gũi (1906 – 2000) với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
4. 2. Tác phẩm: a. Xuất xứ : Trích từ diễn văn « Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại» trong Lễ kỉ niệm 80 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (1970). b. Phương thức biểu đạt: Nghị luận (Chứng minh kết hợp giải thích và bình luận). c. Bố cục: 2 phần. - Phần 1: Đặt vấn đề: Nhận định về đức tính giản dị của Bác (Từ đầu -> tuyệt đẹp). - Phần 2: Giải quyết vấn đề: Chứng minh sự giản dị của Bác Hồ và bác Phạm Văn Đồng Bác (Phần còn lại).
5. Tiết 91,92 Văn bản: ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ (Phạm Văn Đồng) II. Tìm hiểu văn bản 1. Nhận định chung về đức tính Em có nhận “Rất lạ lùng và rất kì diệu là trong giản dị của Bác Hồ: 60 nămxétcủa gìmột về cuộccáchđời đầy sóng gió diễnnêura ởvấnrất đềnhiều nơi trên thế - Sự nhất quán giữa đời hoạt giới cũngcủanhư tác ởgiả?nước ta, Bác Hồ động chính trị và đời sống bình vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quí thường giản dị. của Tácngười giảchiến nhận địnhsĩ cách về đứcmạng, tất - Gi¶i thÝch, b×nh luËn më réng cả vìtínhnước, giảnvì dịdân, củavì Bácsự nghiệpnhư lớn, vÊn ®Ò. trong sáng, thanhthế nào?bạch, tuyệt đẹp”.  Cách nêu vấn đề : trực tiếp, ngắn gọn, sâu sắc, làm nổi bật đức tính giản dị của Câu thứ hai có Bác Hồ. vai trò gì?
6. Tiết 91,92 Văn bản ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ (Phạm Văn Đồng) II. Tìm hiểu văn bản 1. Nhận định chung về đức tính giản dị của Bác 2. Những- HS đọcbiểuđoạnhiệnvănvề thứđức3tính,4,5.giảnTrả dịlờicủacâuBáchỏi: ? Đức tính giản dị của Bác được thể hiện trên những phương diện nào ? Ở mỗi phương diện, đức tính đó được thể hiện cụ thể ra sao?
7. *Những biểu hiện về đức tính giản dị của Bác Hồ. (Chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ) Để làm rõ luận điểm chính trong phần còn lại của văn bản tác giả đã nêu ra những luận điểm phụ nào ? - Luận điểm 1: Bác giản dị trong đời sống (Bữa ăn, nơi ở, tác phong làm việc và quan hệ với mọi người.) - Luận điểm 2: Bác giản dị trong lời nói và bài viết
8. Chứng minh đức tính giản dị của Bác Luận điểm 1: Luận điểm 2: Bác giản dị trong đời sống. Bác giản dị trong lời nói, bài viết.
9. Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người. Bữa ăn Nơi ở Cách làm việc QH với mọi người - Vài ba món giản - Nhà sàn chỉ - Làm từ việc - Viết thư cho đồng đơn. vẻn vẹn vài ba rất lớn đến chí. - Ăn không rơi vãi. phòng. việc rất nhỏ. - Nói chuyện với các - Ăn xong cái bát - Nhà lúc nào - Việc gì tự cháu Miền Nam. bao giờ cũng sạch. cũng lộng gió và làm được thì - Thăm nhà tập thể -Thức ăn còn được ánh sáng, phảng không cần của công nhân. sắp xếp tươm tất. phất hương hoa. người giúp. - Đặt tên cho đồng chí. Đạm bạc, tiết Đơn sơ, Tỉ mỉ, yêu kiệm, dân dã. thoáng mát công việc Gần gũi, yêu =>Bác quý trọng =>Thanh thương, quan sản xuất, quý bạch, tao tâm trọng người phục nhã biết bao. 13 vụ.
10. ? Ngoài những dẫn chứng trong bài văn nghị luận, em tìm thêm được những chi tiết, sự việc nào trong đời sống hay trong các sáng tác văn học nói về sự giản dị của Bác? Bữa cơm tại Chiến khu Việt Bắc năm 1951
11. «Nhà gác đơn sơ một góc vườn Gỗ thường mộc mạc chẳng mùi sơn Giường mây chiếu cói đơn chăn gối Tủ nhỏ vừa treo mấy áo sờn »
12. Căn nhà sàn - Nơi Bác Hồ sinh sống và làm việc Đồ dùng sinh hoạt quen thuộc của Bác Hồ 16
13. Bác Hồ bên bàn làm việc
14. Bác Hồ thăm các cháu thiếu nhi miền Nam
15. Bác Hồ đi thăm nhà tập thể của công nhân từ nơi làm việc đến phòng ở, phòng ăn
16. Bác tham gia lao động sản xuất
17. 2. Những biểu hiện về đức tính giản dị của Bác: a. Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người + Bữa ăn: đạm bạc, tiết kiệm, dân dã. + Nơi ở: đơn sơ, thoáng mát. + Cách làm việc: tỉ mỉ, yêu công việc. + Quan hệ với mọi người: gần gũi, yêu thương, quan tâm. - Luận cứ toàn diện. Dẫn chứng phong phú, cụ thể, xác thực. Kết hợp chặt chẽ dẫn chứng với lí lẽ và bình luận ngắn gọn. - Đời sống vật chất giản dị hòa hợp với đời sống tinh thần phong phú. ➔ Lối sống văn minh
18. Ngoài những dẫn chứng, tác giả còn dùng lí lẽ để ta hiểu thêm về đời sống giản dị của Bác đó là so sánh lối sống của Bác với nhà tu hành và hiền triết ẩn dật trong đoạn văn * Đoạn văn 4: «Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Đời sống vật chất giản dị càng hòa hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay.» GiữaNhưng lối sốngtại sao của lối Bác sống và của nhàBác tu khônghành, phải nhà hiềnlà lối triết sống ẩn của dật nhàcó gì tu giốnghành nhau ? ?
19. Tác giả bình luận về lối sống giản * Đoạn văn 4: dị của Bác Hồ bằng các phương “Nhưng chớ hiểu lầm rằng pháp lập luận nào? Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu Lập luận phản bác hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời Lập luận nhân quả sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Đời sống vật chất giản dị càng hòa hợp với đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, Lập luận tương đồng những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay. Lập luận chặt chẽ, bình luận sắc sảo
20. Luận điểm 2: Bác giản dị trong lời nói, bài viết. Để kết thúc luận điểm 1 sang luận điểm 2, tác giả đã chuyển ý bằng câu văn nào? Tác giả đã đưa ra các dẫn chứng nào và để khẳng định điều gì? “ Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, Hồ Chủ tịch cũng rất giản dị trong lời nói, bài viết, vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được.”
21. * Giản dị trong lời nói, bài viết + “Không có gì quý hơn độc lập, tự do.” + “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một, sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lí ấy không bao giờ thay đổi.” + “Những chân lý giản dị mà sâu sắc đó lúc thâm nhập vào quả tim và bộ óc của hàng triệu con người đang chờ đợi nó, thì đó là sức mạnh vô địch.» - Dẫn chứng tiêu biểu, chân thực, bình luận sâu sắc, tình cảm chân thành, tác giả khẳng định : + Giản dị là đức tính nổi bật của Bác Hồ. + Ở Bác, sự giản dị hòa hợp với đời sống tinh thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp. Đó là biểu hiện của đời sống văn minh, tấm gương sáng mà mọi người cần noi theo. Em học được điều gì từ lối sống giản dị của Bác Hồ?
22. III. Tổng kết 1. Nghệ thuật. - Luận điểm rõ ràng, lí lẽ chặt chẽ, dẫn chứng chân thực. - Kết hợp chứng minh với bình luận, biểu cảm để làm rõ hơn luận điểm. 2. Nội dung - Giản dị là đức tính nổi bật ở Bác Hồ: giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong lời nói và bài viết. Sự giản dị đó hòa hợp với đời sống tinh thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp. - Bài học về việc học tập, rèn luyện noi theo tấm gương của Bác.
23. *Câu hỏi: Qua văn bản “Đức tính giản dị của Bác Hồ”, em hiểu như thế nào về đức tính giản dị và ý nghĩa của nó trong cuộc sống? Hãy viết một đoạn văn nghị luận 7-10 câu trình bày suy nghĩ của em về vấn đề đó. Trong đoạn văn có sử dụng ít nhất một trạng ngữ (Gạch chân chỉ rõ). *Gợi ý: - Kĩ năng: + Đoạn văn nghị luận XH có đủ kết cấu 3 phần: Mở đoạn, thân đoạn, kết đoạn. + Độ dài 7- 10 câu văn. - Nội dung: + Giải thích: Giản dị là gì? + Vì sao phải sống giản dị (Ý nghĩa của lối sống giản dị)? + Làm thế nào để sống giản dị (Liên hệ bản thân)?
24. Sưu tầm tư liệu: - Tổ 1,2: Những bài thơ, câu thơ viết về đức tính giản dị của Bác Hồ. - Tổ 3, 4: Những bài hát ca ngợi đức tính giản dị của Bác Hồ.
25. Văn bản: ĐỨC TÍNH GIẢN DỊ CỦA BÁC HỒ - Phạm Văn Đồng - - Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị, Màu quê hương bền bỉ đậm đà. - Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời, Áo nâu, túi vải đẹp tươi lạ thường. - Bác để tình thương cho chúng con Một đời thanh bạch chẳng vàng son Mênh mông áo vải hồn muôn trượng Hơn tượng đồng phơi những lối mòn. - Bác thường để lại đĩa thịt gà mà ăn trọn mấy quả cà xứ Nghệ. Tránh nói to và đi rất nhẹ ở trong vườn. 30
26. Hướng dẫn học bài: * Bài cũ: + Học bài theo vở ghi kết hợp với văn bản. + Học thuộc lòng đoạn văn 1 (tr. 54), hoàn thành bài tập. * Bài mới: - Soạn bài: Ý nghĩa văn chương.
27. Hoàng Thị Thanh Thảo