Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Đọc hiểu: Chuyện người con gái Nam Xương (Nguyễn Dữ) - Trường THCS Trưng Vương

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Đọc hiểu: Chuyện người con gái Nam Xương (Nguyễn Dữ) - Trường THCS Trưng Vương

1. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG (NGUYỄN DỮ)
2. Con hổ có nghĩa Lớp 6 Truyện Thầy thuốc giỏi . Nam quốc Qua đèo Ngang Lớp 7 Thơ VĂN Bánh trôi nước . HỌC . TRUNG ĐẠI Hịch tướng sĩ (TK X – Lớp 8 Nghị luận HẾT TK Nước Đại Việt ta XIX Chiếu dời đô Bàn luận về Lớp 9 ? ? ?
3. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG 1.Tác giả
4. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG 1.Tác giả 2.Tác phẩm
5. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG 1.Tác giả 2.Tác phẩm
6. TRUYỀN KỲ MẠN LỤC: Gồm 20 truyện - Văn xuôi tự sự có nguồn gốc từ Trung Quốc - Đề tài: đả kích chế độ phong kiến, vặch mặt bọn tham ô,, bệnh vực ngừời nông dân, ca ngợi tình yêu, tình cảm gia đình, - Đối tượng khai thác: những truyện cổ dân gian, truyền thuyết lịch sử, dã sử của Việt Nam. - Nhân vật chính: Thường là những người phụ nữ đức hạnh mà bất hạnh, => Thiên cổ kỳ bút - “Chuyện người con gái Nam Xương” là truyện thứ 16 trong số 20 truyện nằm trong tác phẩm nổi tiếng nhất của Nguyễn Dữ “Truyền kỳ mạn lục”. Truyện có nguồn gốc từ một truyện cổ dân gian trong kho tàng cổ tích Việt Nam “Vợ chàng Trương”. -Thể loại: Truyện truyền kỳ mạn lục (ghi chép tản mạn những truyện kỳ lạ vẫn được lưu truyền). Viết bằng chữ Hán. -Chủ đề: Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết thương tâm của Vũ Nương, “Chuyện người con gái Nam Xương” thể hiện niềm thương cảm đối với số phận oan nghiệt, đồng thời ca ngợi vẻ đẹp truyền thống của những phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến.
7. Đền Vũ Điện, còn gọi là Đền Bà Vũ, miếu vợ chàng Trương, thuộc thôn Vũ Điện, xã Chân Lý, huyện Lý Nhân, Hà Nam. Phía trước đền.
8. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích
9. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục BỐ CỤC Từ đầu “cha mẹ Tiếp “ việc trót Đoạn còn lại đẻ của mình”- đã qua rồi” Cuộc hôn nhân Nỗi oan khuất và Vũ Nương dưới giữa Vũ Nương và cái chết của Vũ Thủy Cung và được Trương Sinh. Nương. giải oan. - Vũ Nương ở trần gian Vũ Nương dưới thuỷ cung
10. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Vũ Nương: thùy mị nết na, tư dung tốt đẹp II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN -Trương Sinh: +Vì mến dung hạnh của Vũ Nương xin mẹ 1.Đọc – chú thích trăm lạng vàng cưới về. 2. Bố cục + Con nhà hào phú nhưng không có học - Tính tình đa nghi 3. Phân tích => Ngắn gọn, đầy đủ, hé mở mâu thuẫn a. Giới thiệu nhân vật truyện ( cuộc hôn nhân không bình đẳng) .
11. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN THẢO LUẬN BÀN VÂU HỎI 2- SGK 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục 3. Phân tích a. Giới thiệu nhân vật b. Nhân vật Vũ Nương * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian.
12. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục 3. Phân tích a. Giới thiệu nhân vật b. Nhân vật Vũ Nương * Vũ Nương ở trần gian. - Vị trí của người vợ.
13. THẢO LUẬN NHÓM • Vũ nương ở vịị trí của người vợ: Hoàn cảnh Hành động – lời nói Nhận xét Khi mới lấy chống Khi tiễn chồng ra trận Khi chồng ở mặt trận
14. • Vũ nương ở vịị trí của người vợ: Hoàn cảnh Hành động – lời nói Nhận xét Khi mới lấy -Giữ gìn khuôn phép. - Miêu tả nhân chống -Không lúc nào vợ chồng thất hòa. vật qua hành động, lời nói => Vũ Nương Khi tiễn chồng -Rót chén rượu đầy, bày tỏ tâm tình, là người vợ ân ra trận dăn dò chu đáo cần, chu đáo, -“ chỉ xin ngày về mang theo được hết lòng yêu hai chữ bình yên” thương chống Khi chồng ở -Thay chồng lo lắng chu toàn việc gia và khao khát mặt trận đình. hạnh phúc gia -Sinh con, nuôi dạy con lấy bóng đình bình dị. mình bảo là “ cha Đản” để nguôi ngoai nỗi nhớ
15. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Đối với mẹ chồng: II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN + Mẹ ốm: thuốc thang, ngọt ngào 1.Đọc – chú thích + Mẹ mất: lo việc ma chay tế lễ như mẹ đẻ 2. Bố cục => Hiếu thảo, đang đang 3. Phân tích -Với con: a. Giới thiệu nhân vật + Sinh con và nuôi dạy b. Nhân vật Vũ Nương +Chỉ chiếc bóng mình để dỗ con * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. => Hết lòng thương con - Vị trí của người vợ. - Vị trí của con dâu - Vị trí của người mẹ
16. Phẩm chất, đức hạnh của Vũ Nương (Thùy mị, nết na. tư dung tốt đẹp) Người vợ thủy chung Con dâu hiếu thảo Người mẹ hiền, ấm áp - Tác giả đặt nhân vật trong các hoàn cảnh khác nhau để bộc lộ phẩm chất cao đẹp của nàng: đức hạnh, yêu thương chung thuỷ với chồng, hiểu thảo với mẹ. - Giọng văn biền, nhiều hình ảnh ước lệ tượng trưng -> Nhân vật có đời sống tâm lý, có tích cách rõ rệt.
17. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục 3. Phân tích a. Giới thiệu nhân vật b. Nhân vật Vũ Nương * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. - Vị trí của người vợ. - Vị trí của con dâu - Vị trí của người mẹ * Nỗi bất hạnh, bi thảm.
18. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Nỗi oan không trinh tiết. II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN -> Nỗi oan khủng khiếp với người phụ nữ 1.Đọc – chú thích - Bị chống la mắng, đánh đuổi đi 2. Bố cục => Bị đối xử bất công, tàn nhẫn. 3. Phân tích - Không có cơ hội minh oan a. Giới thiệu nhân vật b. Nhân vật Vũ Nương Đọc và nêu cảm nhận về lời nhân * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. vật trong đoạn truyện? - Vị trí của người vợ. - Vị trí của con dâu - Vị trí của người mẹ * Nỗi bất hạnh, bi thảm.
19. ->Câu văn biền ngẫu giàu hình ảnh- lời chân thành, giãy bày tình cảm, và nỗi lòng xa cách hy vọng níu kéo hạnh phúc. => Vũ Nương đau khổ tột cùng khi hạnh phúc tan vỡ- Cam chịu số phận. =>Lời thề ai oán. Nàng bế tắc , tuyệt vọng, phẫn uất, quyết lấy cái chết để chứng minh
20. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Nỗi oan không trinh tiết. II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN -> Nỗi oan khủng khiếp với người phụ nữ 1.Đọc – chú thích - Bị chống la mắng, đánh đuổi đi 2. Bố cục => Bị đối xử bất công, tàn nhẫn. 3. Phân tích - Không có cơ hội minh oan a. Giới thiệu nhân vật => Danh dự bị chà đạp, lòng tự trọng bị b. Nhân vật Vũ Nương tổn thương phải tìm đến cái chết - Vũ * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. Nương bị bức tử. - Vị trí của người vợ. - Vị trí của con dâu - Vị trí của người mẹ * Nỗi bất hạnh, bi thảm.
21. Những nguyên nhân nào dẫn đến cái chết của Vũ Nương? Nguyên nhân dẫn đến cái chết của Vũ Nương Do Trương Do lời nói Do chiến Do Vũ Sinh đa nghi, vô tình, ngây tranh PK dẫn Nương trọng ghen tuông thơ của bé đến cảnh vợ danh dự hơn mù quáng, Đản đã đốt lên xa chồng, con mạng sống, hành động vũ ngọn lửa ghen không biết lấy cái chết để phu. tuông ở cha. mặt cha minh oan Đã có bòng đền chơi với trẻ Thời chi chiếc bóng gọi là chồng ( Lê Thánh Tông)
22. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Cảnh vật và con người đẹp, ân tình. - Gặp Phan Lang - Ngậm ngùi thương II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN nhớ và đau đớn vì bị oan phải tự vẫn. 1.Đọc – chú thích - Nghe chuyện nhà cửa , ứa nước mắt, 2. Bố cục đổi giọng “tôi trở về có ngày” 3. Phân tích =>Vương vấn tình người, có trách nhiệm a. Giới thiệu nhân vật với gia đình. b. Nhân vật Vũ Nương -Gửi hoa vàng, nhắn chồng lập giải oan * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. => Khao khát được trả lại sự trong sạch. * Vũ Nương dưới thủy cung
23. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG -Vương vấn tình người, có trách nhiệm II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN với gia đình. - Khao khát được trả lại sự trong sạch. 1.Đọc – chú thích - Vũ Nương ngồi trên kiệu hoa theo 2. Bố cục sau là năm mươi chiếc xe cờ tán, võng 3. Phân tích lọng rực rỡ, lúc ẩn, lúc hiện a. Giới thiệu nhân vật =>Yếu tố kỳ ảo, thần bí thể hiện Vũ b. Nhân vật Vũ Nương Nương hiện về uy nghi, lộng lẫy, huyền * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. ảo, lung linh. * Vũ Nương dưới thủy cung: -“ Thiếp cảm ơn đức chẳng thể trở về nhân gian được nữa” => Ngôn ngữ đối thoại - Vũ Nương ân ngĩa ,thủy chung, độ lượng, vị tha và luôn khao khát hạnh phúc.
24. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG -Vương vấn tình người, có trách nhiệm II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN với gia đình. - Khao khát được trả lại sự trong sạch. 1.Đọc – chú thích - Vũ Nương ngồi trên kiệu hoa theo 2. Bố cục sau là năm mươi chiếc xe cờ tán, võng 3. Phân tích lọng rực rỡ, lúc ẩn, lúc hiện a. Giới thiệu nhân vật =>Yếu tố kỳ ảo, thần bí thể hiện Vũ b. Nhân vật Vũ Nương Nương hiện về uy nghi, lộng lẫy, huyền * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. ảo, lung linh. * Vũ Nương dưới thủy cung: -“ Thiếp cảm ơn đức chẳng thể trở về nhân gian được nữa” => Ngôn ngữ đối thoại - Vũ Nương ân nghĩa ,thủy chung, độ lượng, vị tha và luôn khao khát hạnh phúc.
25. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG Hoàn thiện sơ đồ: II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích Chi tiết kết thúc 2. Bố cục 3. Phân tích Tình nhân văn Tính bi kich a. Giới thiệu nhân vật b. Nhân vật Vũ Nương * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. * Vũ Nương dưới thủy cung:
26. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN Chi tiết kết thúc 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục Tình nhân văn Tính bi kich 3. Phân tích a. Giới thiệu nhân vật Người Thông Người Hạnh b. Nhân vật Vũ Nương có điệp chết phúc oan về bảo không tan vỡ * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. được vệ thể không * Vũ Nương dưới thủy cung: giải hạnh sống thể hàn phúc lại gắn
27. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Em có nhận xét gì về lời thoại của II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN nhân vật trong việc bộc lộ tính cách? 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục -Lời bà mẹ: nhân hậu, yêu thương 3. Phân tích - lời bé Đản:thật thà, hồn nhiên a. Giới thiệu nhân vật -Lời Vũ Nương: dịu dàng,chân b. Nhân vật Vũ Nương * Vẻ đẹp của Vũ Nương ở trần gian. * Vũ Nương dưới thủy cung: 4. Tổng kết
28. Có ý kiến cho rằng: chi tiết chiếc bóng là quan trọng nhất, ý kiến của em? Ý nghĩa Tính cách nhân vật Với bé Đản Với Trương Sinh Với Vũ Nương Đánh giá Nghệ thuật Nội dung
29. Chi tiết chiếc bóng là quan trọng nhất Ý nghĩa Tính cách nhân vật Với bé Đản -Chiếc bóng là người cha kì lạ và Ngây thơ , hồn nhiên bí ẩn. Với Trương Sinh -Chiếc bóng là bằng chứng cho Đa nghi, mù quáng sự hư hỏng của vợ Với Vũ Nương -Chiếc bóng là để dỗ con và để Yêu chồng, thương nguôi ngoai nỗi nhớ chồng (vợ con với chồng như hình với bóng). Đánh giá Nghệ thuật:Chiếc bóng có vai trò thắt mở nút truyện, tạo kịch tính Nội dung:Thể hiện tính cách nhân vật và góp phần thể hiện giá hiện thực ( tố cáo XH PK ) và nhân đạo ( cảm thông số phận mong manh của người phụ nữ)
30. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích 2. Bố cục 3. Phân tích 4. Tổng kết
31. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG - Em hãy tìm những yếu tố thần kỳ của II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN truyện cổ tích và yếu tố hiện thực trong 1.Đọc – chú thích câu chuyện? 2. Bố cục 3. Phân tích - Cảnh thuỷ cung, cảnh Phan Lang trở về, 4. Tổng kết Vũ Nương hiện lên III. LUYỆN TẬP + Yếu tố hiện thực: - Cuộc chiến tranh phong kiến, cảnh người mẹ mòn mỏi chờ con, cảnh người vợ héo mòn nhớ chồng,
32. - Theo cách nhìn của con người hiện đại: Vũ Nương có lỗi gì trong sự ghen tuông của chồng không? ý kiến của nhóm em về cách minh oan của Vũ Nương? Theo cách nhìn đương thời, Vũ Nương giãi bày, thổ lộ không được, nàng cam chịu, thề nguyền cùng trời đất và lấy cái chết để minh oan- Đó là giải pháp trong khuôn khổ của xã hội phong kiến. Nhưng theo cách nhìn của con người hiện đại, Vũ Nương cũng phần nào có lỗi trong sự hiểu lầm của Trương Sinh. Nguyễn Công Trứ đã từng viết “ Đã có bóng đèn chơi với trẻ/ Thời chi chiếc bóng gọi là chồng ”.Vũ Nương chỉ biết yêu thương. Nhưng chỉ như vậy thôi thì chưa đủ, yêu một người phải hiểu về người đó, lựa cách sống cho hài hoà, hạn chế điểm yếu của người ta. Nếu như nàng biết chồng hay ghen, đừng tạo ra cái cớ để chồng ghen Nếu như nàng biết tâm hồn con trẻ rất trắng trong mà nói điều có thật và nếu như Con người hiện đại không cam chịu mà còn biết vượt lên số phận, sống sao cho đẹp hơn, có ích hơn và tự khẳng định chính mình.
33. CHUYỆN NGƯỜI CON GÁI NAM XƯƠNG ( Nguyễn Dữ ) I.TÌM HIỂU CHUNG Phân tích nhân vật Trương Sinh. II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1.Đọc – chú thích - Lời giới thiệu của tác giả: 2. Bố cục - Hành động: 3. Phân tích - Hậu quả: 4. Tổng kết - Nhân vật đại diện cho: III. LUYỆN TẬP Bằng lời của Trương Sinh, kể lại đoạn truyện từ đầu đến “ trót qua rồi”.