Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 116, Bài 23: Văn bản Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 116, Bài 23: Văn bản Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải)

1. Trò chơi mảnh ghép Mùa xuân Hoa mai Bánh chưng Chim én Nhac sĩ Văn Cao
2. -Tên thật Phạm Bá Ngoãn(1930-1980), quê Thừa Thiên Huế, thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành từ kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. - Phong cách thơ hồn hậu,tự nhiên, trong sáng, thiết tha, sâu lắng. Thanh Hải
3. MUØA XUAÂN NHO NHOÛ I. Đọc và tìm hiểu chung : 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: - Baøi thô Muøa xuaân nho nhoû ñöôïc saùng taùc vaøo cuoái naêm 1980, khoâng bao laâu tröôùc khi oâng qua ñôøi.
4. Sáng tác tháng 11-1980 khi nhà thơ còn nằm trên giường bệnh “Tôi luôn có cái ám ảnh của một người đau bệnh hiểm nghèo, rằng không biết mình sẽ nằm xuống vào lúc nào, để rồi không dậy được nữa. Lúc đó để lại bao nhiêu chuyện dở dang trong đó có những tác phẩm Khi có điều kiện, người cảm thấy thoải mái đôi chút là tôi liền ngồi vào bàn. Tôi tự nhủ: phải sống những ngày tháng cuối có ích, để có thể làm việc đến giờ chót”.
5. TiÕt 116: V¨n b¶n: I. Đọc tìm hiểu chung. Thanh H¶i 1.T¸c gi¶. 2 Tác phẩm . *ThÓ th¬ :Ngũ ng«n Bố cục: -Cảm xúc về mùa xuân thiên nhiên đất trời. -Cảm xúc về mùa xuân đất nước. -Tâm niệm của nhà thơ. -Lời ca ngợi quê hương đất nước.
6. TiÕt 116: V¨n b¶n: Thanh H¶i Bµi th¬ b¾t ®Çu b»ng m¹ch c¶m xóc trùc tiÕp tríc vÎ ®Ñp vµ søc sèng cña mïa xu©n thiªn nhiªn. Më réng thµnh hình ¶nh mïa xu©n cña ®Êt níc. Tõ m¹ch c¶m xóc,m¹ch th¬ chuyÓn sang biÓu hiÖn ,suy nghÜ vµ íc nguyÖn cña nhµ th¬ muèn ®îc hoµ nhËp,®ãng gãp cho cuéc ®êi chung. Bµi th¬ kÕt thóc b»ng sù trë vÒ víi nhưng c¶m xóc thiÕt tha,tù hµo vÒ quª h¬ng,®Êt níc qua ®iÖu d©n ca HuÕ.
7. TiÕt 116: V¨n b¶n: Thanh H¶i Ii.Đäc hiÓu văn b¶n. Bøc tranh mïa xu©n ®Ñp,th¬ méng 1.Ph©n tÝch . ,®Çy søc sèng:Kh«ng gian cao réng a.C¶m xóc tríc mïa xu©n cña thiªn nhiªn. (dßng s«ng,mÆt ®Êt, bÇu trêi) ,mµu s¾c t¬i th¾m(s«ng xanh, hoa tÝm biÕc), ©m thanh vang väng cña tiÕng chim chiÒn Mäc giữa dßng s«ng xanh chiÖn( hãt vang trêi) Mét b«ng hoa tÝm biÕc NghÖ thuËt Èn dô chuyÓn ®æi c¶m ¥i con chim chiÒn chiÖn gi¸c:TiÕng chim ©m thanh(c¶m Hãt chi mµ vang trêi nhËn b»ng thÝnh gi¸c),chuyÓn thµnh Tõng giät long lanh r¬i tõng giät(h×nh vµ khèi) c¶m nhËn T«i ®a tay t«i høng. b»ng thÞ gi¸c, tõng giät Êy l¹i long lanh ¸nh s¸ng vµ mµu s¾c, cã thÓ c¶m nhËn b»ng xóc gi¸c(T«i ®a tay t«i høng). C¶m xóc cña t¸c gi¶:Say sa , ng©y ngÊt,tríc vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn,®Êt trêi lóc vµo xu©n.
8. • ? Đọc hai khổ thơ tiếp theo và cho biết nhà thơ có những cảm nhận như thế nào về đất nước và con người Việt nam trong quá khứ và hiện tại?
9. Thanh H¶i a.C¶m xóc tríc mïa xu©n cña thiªn nhiªn. b. Hình ảnh mïa xu©n của đất níc TÊt c¶ nh hèi h¶ TÊt c¶ nh x«n xao §Êt níc bèn ngµn n¨m Kh«ng khÝ rén r· tng bõng cña ®Êt níc lóc VÊt v¶ vµ gian lao vµo xu©n ĐÊt níc như vì sao Hình ¶nh so s¸nh ®Ñp kì vÜ biÓu lé niÒm tù Cø ®I lªn phÝa tríc hµo vÒ ®Êt níc,niÒm tin yªu vµ ý chÝ v¬n lªn cña d©n téc.
10. • ? Từ cảm xúc về mùa xuân của đất trời và dân tộc, nhà thơ chuyển sang bày tỏ ước nguyện của mình, đó là ước nguyện gì? Cách bày tỏ có gì đặc sắc?
11. C. Mùa xuân của lòng người. . Ta làm con chim hót Ta làm một cành hoa Ta nhập vào hoà ca Một nốt trầm xao xuyến. - Điệp khúc “Ta làm”, “Ta nhập” như khúc ca chan chứa nhiệt huyết tình yêu cuộc sống và khát vọng dâng hiến phần nhỏ bé nhưng đẹp nhất cho cuộc đời. - Cách xưng hô từ tôi sang ta, ước nguyện, tâm niệm của nhà thơ cũng là ước nguyện, tâm niệm chung của nhiều người.
12. I.§äc vµ t×m hiÓu Thanh H¶i II.chung.§äc hiÓu v¨n b¶n. H×nh ¶nh Èn dô “Mét mïa xu©n nho nhá”- Mét cuéc ®êi nhá bÐ cña mét ngêi rÊt ®Ñp 1.Ph©n tÝch . rÊt ®¸ng tù hµo-§©y lµ s¸ng t¹o riªng cña a.C¶m xóc tríc mïa xu©n cña thiªn nhiªn. t¸c gi¶ thÓ hiÖn s©u s¾c chñ ®Ò cña t¸c b. Hình ảnh mïa xu©n của ®Êt níc phÈm. c. Mùa xuân của lòng người -ThÓ hiÖn niÒm yªu mÕn thiÕt tha víi cuéc sèng vµ íc nguyÖn ®ãng gãp phÇn nhá bÐ khiªm nhêng cña m×nh cho d©n ,cho níc. Mét mïa xu©n nho nhá -Nhµ th¬ nguyÖn lµm mïa xu©n nho nhá LÆng lÏ d©ng cho ®êi nghi· lµ sèng ®Ñp,sèng cã Ých lµ mïa xu©n nhá gãp vµo mïa xu©n lín cña ®Êt níc,cña Dï lµ tuæi hai m¬i cuéc ®êi chung. Dï lµ khi tãc b¹c -Sù cèng hiÕn kh«ng kÓ chi tuæi t¸c.§ã míi lµ ý nghÜa cao quý cña ®êi ngêi.
13. TiÕt 116: V¨n b¶n: *Ghi nhí:*Bµi th¬Thanh Mïa H¶i xu©n nho nhá lµ tiÕng lßng tha thiÕt 1.Ph©n tÝch . yªu mÕn vµ g¾n bã víi ®Êt níc, 2.Tæng kÕt. víi cuéc ®êi; thÓ hiÖn íc nguyÖn a.NghÖ thuËt. ch©n thµnh cña nhµ th¬ ®îc *ThÓ th¬ năm chữ gÇn víi c¸c ®iÖu d©n ca ®Æc biÖt lµ d©n ca miÒn cèng hiÕn cho ®Êt níc,gãp mét Trung,cã ©m hëng nhÑ nhµng tha “mïa xu©n nho nhá” cña m×nh thiÕt. vµo mïa xu©n lín cña d©n téc. *H×nh ¶nh ®Ñp gi¶n dÞ gîi c¶m. - Bµi th¬ theo thÓ n¨m tiÕng, cã *NghÖ thuËt so s¸nh, Èn dô s¸ng t¹o. nh¹c ®iÖu trong s¸ng,tha b.Néi dung. thiÕt,gÇn gòi v¬i d©n ca, nhiÒu Bµi th¬ ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò nh©n sinh quan cao ®Ñp:Sèng ®Ñp lµ h×nh ¶nh ®Ñp,gi¶n dÞ , gîi sèng cã Ých,cèng hiÕn phÇn tèt c¶m,nh÷ng so s¸nh vµ Èn dô ®Ñp cña m×nh cho nh©n d©n s¸ng t¹o. ,cho ®Êt níc.
14. Sau khi học xong, em hiểu như thế nào về nhan đề của bài thơ?
15. - Nhan ®Ò bµi th¬ lµ mét h×nh ¶nh Èn dô s¸ng t¹o ®éc ®¸o, mét ph¸t hiÖn míi mÎ cña nhµ th¬: H×nh ¶nh “mïa xu©n nho nhá” lµ biÓu tîng cho nh÷ng g× tinh tuý nhÊt , ®Ñp ®Ï nhÊt cña sù sèng vµ cuéc ®êi mçi con ngêi . ThÓ hiÖn íc nguyÖn tha thiÕt, ch©n thµnh cña nhµ th¬ muèn lµm mét mïa xu©n nho nhá, nghÜa lµ muốn được hòa nhập vào cuộc sống đất nước, cống hiến phần tốt đẹp, dù nhỏ bé của mình vào cuộc đời chung. - ThÓ hiÖn quan ®iÓm vÒ sù thèng nhÊt gi÷a c¸i riªng vµ c¸i chung, gi÷a c¸ nh©n vµ céng ®ång mµ vÉn gi÷ ®îc nÐt riªng cña m×nh.
16. Mïa xu©n nho nhá Nh¹c: TrÇn Hoµn Th¬: Thanh H¶i
17. TiÕt 116: V¨n b¶n: I.§äc vµ t×m hiÓu chung. Thanh H¶i Ii.§äc hiÓu v¨n b¶n. 1.Ph©n tÝch . 2.Tæng kÕt. iii.LuyÖn tËp. Bµi tËp tr¾c nghiÖm. C©u1:Sù s¸ng t¹o ®Æc s¾c nhÊt cña Thanh H¶i trong bµi th¬ lµ: A.H×nh ¶nh cµnh hoa. B. H×nh ¶nh con chim. C. H×nh ¶nh nèt nh¹c trÇm. D. H×nh ¶nh mïa xu©n nho nhá. C©u 2: Nhµ th¬ ®· thÓ hiÖn t×nh c¶m g× qua bµi th¬? A.T×nh yªu thiªn nhiªn ®Êt níc. B.T×nh yªu cuéc sèng. C.Kh¸t väng cèng hiÕn cho ®êi. D.C¶ 3 ý trªn.
18. BAØI HOÏC KEÁT THUÙC Kính chuùc quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh vui khoûe, haïnh phuùc.