Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 141: Văn bản Những ngôi sao xa xôi (Tiết 1) - Năm học 2017-2018

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 141: Văn bản Những ngôi sao xa xôi (Tiết 1) - Năm học 2017-2018

1. KIỂM TRA BÀI CŨ Tóm tắt truyện “Bến quê” và nêu nhận xét về tình huống của nhân vật chính - Nhĩ?
2. Tính đến ngày Việt Nam thống nhất, đường Trường Sơn đã tồn tại gần 6000 ngày đêm. Các lực lượng công binh, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến Trường Sơn gồm khoảng 120.000 người đã làm nên mạng đường liên hoàn, vững chắc với 5 hệ thống đường trục dọc, 21 đường trục ngang, nối Đông với Tây Trường Sơn, vươn tới các chiến trường, với tổng chiều dài gần 2 vạn km đường ô tô, 1.400 km đường ống dẫn xǎng dầu, 3.140 km "đường kín" cho xe chạy ban ngày và hàng ngàn cầu, cống, ngầm. Trong các chiến dịch đánh phá từ năm 1965 đến năm 1972, Mỹ đã huy động khoảng 733.000 chuyến máy bay, đánh phá khoảng 152.000 trận; ném xuống các tuyến đường Trường Sơn gần 4 triệu tấn bom đạn. Hơn 20.000 bộ đội, thanh niên xung phong, công nhân giao thông đã hy sinh; hơn ba vạn người bị thương, khoảng 14.500 xe - máy các loại, hơn 700 khẩu súng pháo bị hư hỏng; hơn 90.000 tấn hàng hóa bị đánh cháy
3. Tiết 141: (Tiết 1) - Lê Minh Khuê -
4. I. ĐỌC - TÌM HIỂU CHUNG: ❖ Tác giả: - Lê Minh Khuê sinh năm 1949, quê ở Thanh Hoá. - Thuộc thế hệ nhà văn thời kỳ chống Mỹ. - Là thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. - Bắt đầu viết văn từ đầu những năm 1970. - Đề tài: + Trước 1975: Viết về cuộc sống chiến đấu của TNXP, bộ đội trên đường Trường Sơn. + Sau 1975: Viết về những chuyển biến xã hội và con người trên tinh thần đổi mới. - Sở trường: Viết truyện ngắn với ngòi bút miêu tả tâm lí phụ nữ tinh tế, đặc sắc.
5. Một số tác phẩm của Lê Minh Khuê: Những ngôi sao xa xôi Một chiều xa thành phố tập truyện, NXB Kim Đồng 1973, tập truyện ngắn, tái bản có bổ sung 2006 Nxb Tác phẩm Mới 1986
6. ❖ Tác phẩm: - Hoàn cảnh sáng tác: Năm 1971, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước đang diễn ra vô cùng gay go, ác liệt.
7. Tóm tắt văn bản Truyện "Những ngôi sao xa xôi" kể về ba cô gái trong một tổ trinh sát phá bom ở một cao điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Nhiệm vụ của họ là quan sát máy bay địch ném bom, đo khối lượng đất đá để san lấp hố bom do địch gây ra và đánh dấu những quả bom chưa nổ để phá. Họ ở trong một cái hang dưới chân cao điểm cách xa đơn vị. Cuộc sống gian khổ, vất vả nhưng đầy ắp tình yêu thương, tình đồng đội cùng với những mơ mộng của tuổi trẻ. Trong một lần phá bom, Nho bị thương, hai người đồng đội hết lòng lo lắng và chăm sóc cho Nho. Một cơn mưa đá vụt đến và vụt đi đã gợi trong lòng Phương Định bao hoài niệm, khát khao.
8. ❖ Thể loại - ngôi kể - phương thức biểu đạt: - Thể loại: Truyện ngắn - Ngôi kể: Ngôi thứ nhất thông qua lời kể của nhân vật Phương Định. - Phương thức biểu đạt: Tự sự, miêu tả, biểu cảm.
9. ❖ Bố cục: 3 phần Từ đầu→ Hoàn cảnh sống và làm việc “ ngôi sao trên mũ” của tổ trinh sát mặt đường. Tiếp theo → Một lần phá bom Nho bị thương, “ là buổi trưa” cả tổ lo lắng chăm sóc. Sau phút hiểm nguy, niềm vui Đoạn còn lại của cả tổ với cơn mưa bất chợt.
10. II. ĐỌC - TÌM HIỂU CHI TIẾT: 1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong Ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Con đường: bị đánh lở loét, màu đất đỏ trắng lẫn lộn Không Hai bên đường không có lá xanh - những gian thân cây bị tước khô cháy Một vài thùng xăng, ô tô méo mó, han gỉ. Tiếng máy bay: trinh sát rè rè, phản lực gầm gào; bom nổ Hoàn cảnh gian khổ, nguy hiểm.
11. ÁC LIỆT ĐƯỜNG TRƯỜNG SƠN
12. Chạy trên cao điểm giữa ban ngày. Quan sát máy bay Mĩ thả bom. Nhiệm Đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom. vụ Đếm và đánh dấu vị trí những quả bom chưa nổ, phá bom. Nhiệm vụ vô cùng quan trọng và chứa nhiều hiểm nguy, luôn phải đối mặt với cái chết.
13. 1. Học bài cũ: - Tóm tắt lại tác phẩm - Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong. 2. Chuẩn bị bài mới: Tiết 142 - NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI (Tiết 2) - Ba cô gái thanh niên xung phong có điểm chung và điểm riêng nào? - Tập trung phân tích nhân vật Phương Định. + Tính cách. + Tâm hồn. + Tâm lí trong một lần phá bom. - Những nét nghệ thuật chính của truyện? - Ý nghĩa của văn bản?