Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 27: Văn bản Chị em Thúy Kiều

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 27: Văn bản Chị em Thúy Kiều

1. Đặc sắc nghệ thuật của Truyện Kiều Xây dựng nhân vật Xây dựng nhân vật phản diện chính diện Bút pháp hiện Bút pháp lí t- thực hoá ởng hoá Tinh thần nhân đạo của Nguyễn Du
2. Tiết 27: Chị em Thuý Kiều
3. I, Tỡm hiểu chung 1, Vị trí đoạn trích: *Thuộc phần “Gặp gỡ và đính ớc ” (từ câu thứ 15 đến câu thứ 38). 2, Kết cấu: 3 phần: *4 câu thơ đầu: Giới thiệu chung vẻ đẹp của hai chị em Thuý Kiều. *16 câu thơ tiếp theo: Vẻ đẹp của Thuý Vân và Thuý Kiều. *4 câu thơ còn lại: Cuộc sống và đức hạnh của hai chị em .
4. Đầu lòng hai ả tố nga Thuý Kiều là chị em là Thuý Vân Mai cốt cách, tuyết tinh thần Mỗi ngời một vẻ, mời phân vẹn mời. •Bút pháp ớc lệ: Mai: Tợng trng cho sự thanh cao. Tuyết: Tợng trng cho sự trong trắng. • ẩn dụ: Cốt cách thanh cao nh mai. Tinh thần trắng trong nh tuyết • Tiểu đối: Mai cốt cách – tuyết tinh thần Mỗi ngời một vẻ – mời phân vẹn mời
5. Vân xem trang trọng khác vời Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang Hoa cời, ngọc thốt đoan trang Mây thua nớc tóc, tuyết nhờng màu da. • Bút pháp ớc lệ: Trăng, hoa, mây, tuyết, ngọc Tợng trng cho vẻ đẹp. • Liệt kê: Khuôn mặt, lông mày, nụ cời, giọng nói, mái tóc làn da (đầy đặn), (nở nang), (đoan trang) • ẩn dụ: Khuôn mặt tròn trịa đầy đặn nh mặt trăng, lông mày sắc nét đậm nh con ngài, miệng cời tơi nh hoa, tiếng nói trong nh ngọc, mái tóc óng hơn mây, làn da trắng hơn tuyết.
6. Kiều càng sắc sảo mặn mà, So bề tài sắc lại là phần hơn: Làn thu thuỷ nét xuân sơn, Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh. Một hai nghiêng nớc nghiêng thành, Sắc đành đòi một tài đành hoạ hai. Thông minh vốn sẵn tính trời Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm. Cung thơng lầu bậc ngũ âm, Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trơng. Khúc nhà tay lựa nên chơng. Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân
7. Kiều càng sắc sảo mặn mà,mà, So bề tài sắc lại là phần hơn:hơn: Làn thu thuỷ nét xuân sơn,sơn, Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh. Một hai nghiêng nớc nghiêng thành Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai
8. Điểm giống và khác trong việc miêu tả nhan sắc Thuý Vân, Thuý Kiều: • Điểm giống: Mời phân vẹn mời Nâng niu trân trọng Dùng bút pháp ớc lệ •Điểm khác: Thuý Vân: Thuý Kiều: Trang trọng khác vời Sắc sảo mặn mà Liệt kê cụ thể. Đặc tả đôi mắt.
9. Làn thu thuỷ nét xuân sơn. Có ý kiến cho rằng: Việc Nguyễn Du đặc tả đôi mắt Thuý Kiều là để làm nổi bật cái thần trong vẻ đẹp của nàng. Em có đồng ý không? Vì sao? Thảo luận nhóm lớn Thời gian 2’ Cử đại diện trình bày. 120100208060400
10. Làn thu thuỷ nét xuân sơn. •Nghệ thuật ớc lệ, ẩn dụ. • Đôi mắt đẹp trong sáng long lanh nh làn nớc mùa thu, lông mày thanh thoát nh nét núi mùa xuân • Gợi tả nhan sắc rực rỡ, đồng thời thể hiện chiều sâu nội tâm • Thể hiện cảm hứng ngợi ca trân trọng vẻ đẹp của con ngời. • Giúp ngời đọc có thể hình dung ra một nhan sắc rực rỡ và có hồn của Thuý Kiều
11. Thông minh vốn sẵn tính trời, Pha nghề thi hoạ, đủ mùi ca ngâm Cung thơng làu bậc ngũ âm Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trơng Khúc nhà tay lựa nên chơng Một thiên Bạc mệnh lại càng não nhân • Tài năng đạt đến mức lí tởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến • Sở trờng đặc biệt : Tài đàn. • Tài năng nghệ thuật thể hiện tâm hồn đa sầu đa cảm.
12. Mây thua nớc tóc tuyết nhờng màu da Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh Thái độ của thiên nhiên(Tạo hoá) Sắc đẹp của Thuý Vân: Sắc đẹp của Thuý Kiều: thua ,nhờng hờn ,ghen Chấp nhận nhờng nhịn. Ghen ghét đố kị Cuộc đời phẳng lặng, bình yên. Cuộc đời trầm luân, sóng gió. Số phận êm ả. Số phận đau khổ.
13. Phong lu rất mực hồng quần Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê Êm đềm trớng rủ màn che Tờng đông ong bớm đi về mặc ai Thành ngữ: Trớng rủ màn che Ong bớm đi về. Lối đảo cú pháp: Phong lu, êm đềm
14. Bài tập trắc nghiệm
15. III, Tổng kết 1, Về nghệ thuật: Sử dụng bút pháp nghệ thuật ớc lệ, lấy vẻ đẹp của thiên nhiên để gợi tả vẻ đẹp con ngời. 2, Về nội dung: * Khắc hoạ rõ nét chân dung chị em Thuý Kiều. * Ca ngợi vẻ đẹp, tài năng của con ngời và dự cảm về kiếp ngời tài hoa bạc mệnh.
16. Luyện tập Trên cơ sở so sánh đoạn Chị em Thuý Kiều (Trích Truyện Kiều của Nguyễn Du) với đoạn đọc thêm (Trích Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân) trong SGK, em hãy chỉ ra những nét khác nhau trong cách tả ngời của hai tác giả. Gợi ý: Thanh Tâm Tài Nhân chủ yếu là kể về hai chị em Kiều; Còn Nguyễn Du thì thiên về gợi tả sắc đẹp Thuý Vân, tài sắc Thuý Kiều Thanh Tâm Tài Nhân kể về Kiều trớc, Vân sau; Còn Nguyễn Du, ngợc lại gợi tả vẻ đẹp Thuý Vân trớc để làm nền tôn lên vẻ đẹp Thuý Kiều.
17. Đọc diễn cảm 1 câu thơ (Đoạn thơ) em thích nhất trong đoạn trích “Chị em Thuý Kiều.” Nói rõ lí do em thích câu thơ (Đoạn thơ) ấy.
18. Dặn dò: 1. Học thuộc lòng đoạn thơ. 2. Hoàn chỉnh phần luyện tập vào vở. 3. Chuẩn bị bài sau: - Cảnh ngày xuân.