Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản: Ánh trăng (Nguyễn Duy) - Trường THCS Bồ Đề

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Văn bản: Ánh trăng (Nguyễn Duy) - Trường THCS Bồ Đề

1. Trường THCS Bồ Đề Môn: Văn
2. C©u hái: - Nh÷ng h×nh ¶nh trªn ®îc nãi ®Õn trong c¸c v¨n b¶n nµo? - V¨n b¶n: §ång chÝ (ChÝnh H÷u); §oµn thuyÒn ®¸nh c¸ (Huy CËn); BÕp löa (B»ng ViÖt);- HäKhóc cã nh h¸t÷ng ru ®Æcnh÷ ng®iÓm em gbÐ× chung?lín trªn lng mÑ (NguyÔn Khoa §iÒm) - Yªu níc nång nµn, s½n sµng chiÕn ®Êu hy sinh ®Ó b¶o vÖ vµ dùng x©y ®Êt níc - BiÓu tîng cao cña chñ nghÜa anh hïng c¸ch m¹ng chÝnh hä ®· ®em l¹i vinh quang cho ®Êt níc cho d©n téc
3. V¨n b¶n NguyÔn Duy
4. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶: NguyÔn Duy (1948)
5. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶: - Tªn khai sinh: - N¨m sinh: - Quª: - Cuéc ®êi: - Sù nghiÖp s¸ng t¸c: . NguyÔn Duy (1948)
6. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶: - Tªn khai sinh: NguyÔn Duy NhuÖ - N¨m sinh: 1948 - Quª: Thanh Ho¸. NguyÔn Duy (1948) - Cuéc ®êi: - N ¨ m 1966, NguyÔn Duy gia nhËp qu©n ®éi, tham gia chiÕn ®Êu ë nhiÒu chiÕn trêng. - Sau n¨m 1975, «ng chuyÓn vÒ lµm b¸o V¨n nghÖ gi¶i phãng. - Sù nghiÖp s¸ng t¸c: - NguyÔn Duy ® îc trao gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña b¸o V¨n nghÖ n¨m 1972 – 1973. - G¬ng mÆt tiªu biÓu trong líp nhµ th¬ trÎ thêi chèng Mü vµ tiÕp tôc bÒn bØ s¸ng t¸c.
7. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶: NguyÔn Duy giao lu víi kh¸n gi¶ h¸t xÈm ë Hµ Néi
8. LÞch th¬ cña NguyÔn Duy
9. Mét sè t¸c phÈm tiªu biÓu cña NguyÔn Duy
10. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) Phong c¸ch nghÖ thuËt Thơ Nguyễn Duy nhiều bài có cái ngang tàng nhưng nhưng vẫn trầm tĩnh và giàu chiêm nghiệm vì thế cứ ngấm vào người đọc và trong cái đà ngấm ấy có lúc khiến người ta phải giật mình suy nghĩ, Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã nói như sau: "Hình hài Nguyễn Duy giống như đám đất hoang, còn thơ Nguyễn Duy là thứ cây quý mọc trên đám đất hoang đó."
11. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm: * Hoµn c¶nh ra ®êi: - In trong tËp th¬ “Ánh tr¨ng”, viÕt n¨m 1978, t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. * ThÓ th¬: Tù do 5 ch÷ * Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh: biÓu c¶m, tù sù * Nh©n vËt tr÷ t×nh: VÇng tr¨ng, nhµ th¬ *§äc- Bè côc:
12. ¸nh tr¨ng NguyÔn Duy Håi nhá sèng víi ®ång Tõ håi vÒ thµnh phè Ngöa mÆt lªn nh×n mÆt víi s«ng råi víi bÓ quen ¸nh ®iÖn cöa g¬ng cã c¸i g× rng rng håi chiÕn tranh ë rõng vÇng tr¨ng ®i qua ngâ nh lµ ®ång lµ bÓ vÇng tr¨ng thµnh tri kØ nh ngêi dng qua ®êng nh lµ s«ng lµ rõng TrÇn trôi víi thiªn nhiªn Th×nh l×nh ®Ìn ®iÖn t¾t Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh hån nhiªn nh c©y cá phßng buyn-®inh tèi om kÓ chi ngêi v« t×nh ngì kh«ng bao giê quªn véi bËt tung cöa sæ ¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c c¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa ®ét ngét vÇng tr¨ng trßn ®ñ cho ta giËt m×nh. C¶m nghÜ vÒ vÇng C¶m nghÜ vÒ vÇng tr¨ng hiÖn t¹i tr¨ng qu¸ khø vµ Suy ngÉm cña t¸c gi¶ (Giäng chËm, ®Òu t©m t×nh) (Giäng cao ngì ngµng) (ThiÕt tha, trÇm l¾ng )
13. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung 1.T¸c gi¶: 2.T¸c phÈm: * Hoµn c¶nh ra ®êi: - In trong tËp th¬ “Ánh tr¨ng”, viÕt n¨m 1978, t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. * ThÓ th¬: Tù do 5 ch÷ * Ph¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh: biÓu c¶m, tù sù * Nh©n vËt tr÷ t×nh: VÇng tr¨ng, nhµ th¬ * Bè côc: 2 phÇn -Tr¨ng vµ ngêi trong qu¸ khø - Tr¨ng vµ ngêi trong hiÖn t¹i
14. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) C©u hái: Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc tr×nh bµy c¸c dßng th¬? ®iÒu ®ã cã dông ý g×? - Nh÷ng ch÷ ®Çu dßng kh«ng viÕt hoa (chØ viÕt hoa ®Çu khæ th¬) - Kh«ng sö dông dÊu chÊm c©u ( sö dông dÊu chÊm c©u duy nhÊt) ➔Nhµ th¬ muèn cho c¶m xóc ®îc dµo d¹t tr«i theo dßng ch¶y cña thêi gian kû niÖm. ➔ Nh÷ng c©u th¬ tù nhiªn dung dÞ nh bËt ra tõ ®¸y lßng tõ cuéc sèng .
15. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Tr¨ng vµ ngêi trong qu¸ khø Håi nhá sèng víi ®ång víi s«ng råi víi bÓ håi chiÕn tranh ë rõng vÇng tr¨ng thµnh tri kØ TrÇn trôi víi thiªn nhiªn hån nhiªn nh c©y cá ngì kh«ng bao giê quªn c¸i vÇng tr¨ng t×nh nghÜa
16. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Tr¨ng vµ ngêi trong qu¸ khø -Håi nhá: - víi ®ång, - víi s«ng - víi bÓ Qu¸ khø ➔ Tuæi th¬ g¾n bã víi thiªn - TrÇn trôi nhiªn. - Hån nhiªn - Håi chiÕn tranh (trëng thµnh) - Ngì - ë rõng - T×nh nghÜa - tri kØ(nh©n ho¸) ➔ Tr¨ng gÇn gòi, th©n thiÕt chia xÎ, ®ång c¶m. ➔ Håi øc ®Ñp ®Ï trong s¸ng, tr¨ng ©n t×nh thuû chung
17. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n - HiÖn t¹i ( Thêi hoµ b×nh) 1. Tr¨ng vµ ngêi trong qu¸ khø - ¸nh ®iÖn, cöa g¬ng, phßng buyn-®inh → cuéc sèng vËt chÊt hiÖn ®¹i, tiÖn nghi Qu¸ khø ®¾t tiÒn -Tri kØ - Ngêi dng: → L·ng quªn vÇng tr¨ng -T×nh nghÜa + So s¸nh nh©n ho¸ ➔ Con ngêi ®· thay ®æi, xãt xa tª t¸i - Ngì * §Ìn ®iÖn t¾t - Th×nh l×nh Khã kh ¨ n 2.Tr¨ng vµ ngêi BÊt ngê trong thùc t¹i. - §ét ngét cuéc sèng * Véi bËt tung cö sæ- gÆp l¹i vÇng tr¨ng
18. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) Th¶o luËn (2 phót) H×nh ¶nh vÇng tr¨ng trë ®i trë l¹i trong ®o¹n th¬ mang ý nghÜa nh thÕ nµo? Nhãm 1. T×m hiÓu h×nh ¶nh “®ét ngét vÇng tr¨ng trßn” Nhãm 2, 3. T×m hiÓu h×nh ¶nh “Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh” Nhãm 4. T×m hiÓu h×nh ¶nh “¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c”
19. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Tr¨ng vµ ngêi N1. H × nh ¶nh “®ét ngét vÇng tr¨ng trßn” trong qu¸ khø - Vầng trăng vẫn vẹn nguyên, tròn đầy như ngày nào, không hề thay đổi trăng vẫn thuỷ chung tình nghĩa vẫn Qu¸ khø theo bước ta đến với ta lúc ta khó khăn. -Tri kØ - Rng rng: - -T×nh nghÜa ➔ Xóc ®éng nghÑn ngµo, ©n hËn lÉn xãt ®au - Nh lµ ®ång - Ngì §iÖp tõ, liÖt kª - Lµ bÓ - Lµ s«ng ➔ KÝ øc trë l¹i 2.Tr¨ng vµ ngêi dån dËp, NghÑt thë trong thùc t¹i. - Lµ rõng - Ngêi dng - Sự trở lại của quá khứ tốt đẹp→ con người đã trở lại với chính mình, trở lại phần đẹp đẽ mà có lúc đã vô tình lãng quên.
20. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) Nhãm 2,3 . H×nh ¶nh “Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh” - Cø trßn vµnh v¹nh: kh«ng thay ®æi, kh«ng tÝnh ®Õn lçi lÇm cña ta, mÆc cho biÕn cè ®æi thay, lßng ngêi v« t×nh ➔ Bao dung, ®é lîng
21. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) N4. “¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c” - c¸i nh×n nghiªm kh¾c trong im lÆng, tr¶ ta vÒ víi chÝnh m×nh. - GiËt m×nh: Con ngêi hiÓu râ m×nh nhÊt c¸i giËt m×nh thøc tØnh l¬ng t©m. ➔ Sù giËt m×nh cña lÝ trÝ khi nhËn thøc ®ùoc th¸i ®é cña m×nh víi qu¸ khø
22. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) C©u hái 1: ChØ ra ý nghÜa biÓu tîng cña ¸nh tr¨ng ? A. Lµ biÓu tîng cho vÎ ®Ñp vÜnh h»ng cña thiªn nhiªn B. Lµ biÓu tîng cña qu¸ khø t×nh nghÜa C. Lµ biÓu tîng cña nh©n d©n, ®Êt níc: B×nh dÞ, nh©n hËu, thuû chung mµ kh«ng ®ßi ®Òn ®¸p C©u hái 2. Bµi th¬ cã nhan ®Ò lµ “¸nh tr¨ng” dông ý A.g Tr×?¨ng mang tÝnh triÕt lÝ, thÓ hiÖn chiÒu s©u t tëng B. Tr¨ng lµ ¸nh s¸ng cña lý trÝ, cña l¬ng t©m, lµ ®éng lùc gióp con ngêi thøc tØnh. C. C¶ A,B
23. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) C©u hái 3 : Nªu ý nghÜa ®¹i tõ ta ? C©u 4. Tõ h×nh ¶nh vÇng tr¨ng t¸c gi¶ muèn nh¾c nhë chóng ta ®iÒu g×? Lêi nh¾c nhë thÊm thÝa - H·y biÕt sèng ©n nghÜa, thuû chung - H·y dòng c¶m soi l¹i chÝnh m×nh - H·y sèng b»ng lßng bao dung nh©n ¸i
24. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1. Tr¨ng vµ ngêi trong qu¸ khø Qu¸ khø -Tri kØ -T×nh nghÜa - Ngì 2.Tr¨ng vµ ngêi trong thùc t¹i. - Ngêi dng -GiËt m×nh II. Tæng kÕt
25. Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tríc ý tr¶ lêi ®óng: 1. T tëng cña nhµ th¬ göi g¾m qua bµi th¬ nµy lµ g×? A. Con ngêi cã thÓ v« t×nh, l·ng quªn tÊt c¶, nhng thiªn nhiªn, nghÜa t×nh qu¸ khø th× lu«n trßn ®Çy, bÊt diÖt. B. Bµi th¬ nh lêi nh¾c nhë con ngêi th¸i ®é sèng uèng níc nhí nguån, ©n nghÜa thuû chung cïng qu¸ khø. C. C©u A vµ B ®Òu ®óng. D. C©u A vµ B ®Òu sai. 2. Nh÷ng yÕu tè nghÖ thuËt nµo ®· gãp phÇn lµm nªn thµnh c«ng cña bµi th¬? A. ThÓ th¬ 5 ch÷, kÕt hîp hµi hoµ gi÷a yÕu tè tù sù vµ yÕu tè tr÷ t×nh. B. Giäng th¬ t©m t×nh nh c©u chuyÖn theo dßng ch¶y thêi gian. C. H×nh ¶nh Èn dô mang ý nghÜa biÓu tîng D. TÊt c¶ c¸c ý trªn ®Òu ®óng
26. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) I. §äc – T×m hiÓu chung II. T×m hiÓu v¨n b¶n 1.NghÖ thuËt: 1. Tr¨ng vµ ngêi - ThÓ th¬ 5 ch÷, kÕt hîp hµi hoµ gi÷a trong qu¸ khø yÕu tè tù sù vµ yÕu tè tr÷ t×nh. Qu¸ khø - Giäng th¬ t©m t×nh nh c©u chuyÖn -Tri kØ theo dßng ch¶y thêi gian. - H×nh ¶nh Èn dô mang ý nghÜa biÓu -T×nh nghÜa tîng - Ngì 2.Néi dung. 2.Tr¨ng vµ ngêi - Con ng êi cã thÓ v« t×nh, l·ng quªn tÊt trong thùc t¹i. c¶, nhng thiªn nhiªn, nghÜa t×nh qu¸ khø - Ngêi dng th× lu«n trßn ®Çy, bÊt diÖt. -GiËt m×nh -Bµi th¬ nh lêi nh¾c nhë con ngêi th¸i ®é II. Tæng kÕt sèng uèng níc nhí nguån, ©n nghÜa thuû chung cïng qu¸ khø.
27. V¨n b¶n: ¸nh tr¨ng (NguyÔn Duy) ghi nhí Víi giäng ®iÖu t©m t×nh, h×nh ¶nh giµu tÝnh biÓu c¶m, ¸nh tr¨ng cña NguyÔn Duy nh mét lêi tù nh¾c nhë vÒ nh÷ng n¨m th¸ng gian lao ®· qua cña cuéc ®êi ngêi lÝnh g¾n bã víi thiªn nhiªn, ®Êt níc b×nh dÞ, hiÒn hËu. Bµi th¬ cã ý nghÜa gîi nh¾c, cñng cè ë ng- êi ®äc th¸i ®é sèng “uèng níc nhí nguån”, ©n nghÜa thuû chung cïng qu¸ khø.
28. - §äc ¸nh tr¨ng cña NguyÔn Duy mét lÇn n÷a con ngêi ®îc ®èi diÖn víi chÝnh m×nh, ®îc thanh läc t©m hån ®Ó cuéc sèng tèt ®Ñp h¬n. §ång thêi ®îc giao c¶m víi mét t©m hån ®¸ng tr©n träng vÉn cßn trong trÎo trªn cao, vÇng tr¨ng trßn vµnh v¹nh nh vÉn cßn v¬ng vÊn ®©u ®©y ¸nh s¸ng trong m¸t, nhÑ nhµng g¾n quyÖn t©m hån mâi chóng ta
29. IV.LuyÖn tËp Khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®øng tríc ý tr¶ lêi ®óng: 1. NguyÔn Duy lµ nhµ th¬ trëng thµnh trong thêi k× nµo? A. Thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p B. Thêi k× cuèi cña kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p C. Thêi k× kh¸ng chiÕn chèng MÜ D. Sau n¨m 1975 2. ¸nh tr¨ng ®îc viÕt cïng thÓ th¬ víi bµi nµo sau ®©y? A. C¶nh khuya C. §Ëp ®¸ ë C«n L«n B. §ªm nay B¸c kh«ng ngñ D. Lîm 3. NhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nhÊt nh÷ng vÊn ®Ò vÒ th¸i ®é cña con ngêi mµ bµi th¬ ®Æt ra? A. Th¸i ®é ®èi víi qu¸ khø B. Th¸i ®é ®èi víi nh÷ng ngêi ®· khuÊt C. Th¸i ®é ®èi víi chÝnh m×nh D. C¶ A, B, C ®Òu ®óng .
30. ✓Học thuộc lòng bài thơ ✓Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về bài thơ “ Ánh trăng” ✓Soạn bài: “ Tổng kết về từ vựng”
31. -“Ánh trăng” đã đi vào lòng người đọc bao thế hệ như một lời nhắc nhở đối với mỗi người: Nếu ai đã lỡ quên đi, đã lỡ đánh mất những giá trị tinh thần qúy giá thì hãy thức tỉnh và tìmlại những giá trị đó. còn ai chưa biết coi trọng những giá trị ấy thì hãy nâng niu những kí ức quý giá của mình ngay từ bây giờ, đừng để quá muộn.
32. - Häc thuéc lßng ghi nhí - Häc thuéc lßng vµ ®äc diÔn c¶m bµi th¬, n¾m ch¾c néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi - So¹n bµi: Tæng kÕt vÒ tõ vùng (LuyÖn tËp tæng hîp) Chó ý «n l¹i nh÷ng kiÕn thøc lÝ thuyÕt vÒ tõ vùng ®· häc trong nh÷ng bµi tríc.
33. Bµi häc kÕt thóc Xin Ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o Cïng toµn thÓ c¸c em häc sinh