Đề cương ôn tập kiểm tra học kì I môn Địa lí Lớp 10 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Thái Phiên

Nội dung text: Đề cương ôn tập kiểm tra học kì I môn Địa lí Lớp 10 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Thái Phiên

1. TRƯỜNG THPT THÁI PHIÊN ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KIỂM TRA HỌC KỲ I MÔN: ĐỊA LÍ- KHỐI 10. NĂM HỌC 2018-2019. KHUNG MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I MÔN ĐỊA LÍ 10 Cấp độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Tên chủ đề Chủ đề 1: - Biết được ngày đêm dài ngắn khác nhau Địa lí tự theo vĩ độ. nhiên - Lớp Manti trên có đặc điểm quánh dẻo. - Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng mưa. Số điểm: 1,0 Số điểm: 1,0 Chủ đề 2: - Nhận biết hình dạng - Hiểu được các -Tính mật độ tháp dân số. thuật ngữ: tỉ suất dân số một số Địa lí dân cư sinh thô, tử thô. châu lục năm - Phân bố dân cư Phân biệt được gia 2005. không đều theo không tăng dân số tự gian, thời gian. - Vẽ biểu đồ so nhiên, cơ học, gia sánh tỉ lệ dân cư tăng dân số. thành thị và nông
2. - Hậu quả của gia thôn thời kì tăng dân số. 1900-2005. Rút ra nhận xét và - Ảnh hưởng của đô giải thích. thị hóa đến pt kinh tế. Số điểm: 6,5 Số điểm: 1,0 Số điểm: 1,5 Số điểm: 4,0 Chủ đề 3: Các bộ phận hợp thành Hiểu được khái cơ cấu nền kinh tế. niệm nguồn lực và Cơ cấu nền vai trò của chúng kinh tế Sự khác nhau trong cơ trong phát triển kt. cấu kinh tế của các nhóm nước. Số điểm: 2,5 Số điểm:1,0 Số điểm: 1,5 Tổng số 3,0 3,0 4,0 điểm:10 II. Nội dung kiến thức thống nhất chung của Tổ: Bài 1: THỦY QUYỂN MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT. I. Thủy quyển 1.Khái niệm: là lớp nước trên Trái đất, bao gồm nước trong các biển và đại dương, nước trên lục địa và hơi nước trên khí quyển. 2.Tuần hoàn của nước trên trái đất: a.Vòng tuần hoàn nhỏ: Nước biển (hoặc ao, hồ, song ngòi, ) bốc hơi tạo thành mây và mưa, mưa rơi xuống, rồi nước lại bốc hơi . b. Vòng tuần hoàn lớn : Nước biển bốc hơi tạo thành mây ,mây được gió đưa vào đất liền, ở vùng vĩ độ thấp,núi thấp mây gặp lạnh ngưng kết tạo thành mưa, ở vùng vĩ độ cao, núi cao mây gặp lạnh tạo thành tuyết, mưa nhiều và tuyết tan chảy thành sông và các dòng ngầm từ lục địa ra biển, biển lại bốc hơi
3. II. Một số nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông: 1.Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầm: - Miền khí hậu nóng, miền ôn đới địa hình thấp: nguồn cung cấp nước cho sông chủ yếu là nước mưa nên chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa. - Miền ôn đới lạnh, sông bắt nguồn từ vùng núi cao: nguồn nước cung cấp cho sông ngòi là băng tuyết tan nên sông nhiều nước vào mùa xuân. - Nước ngầm : Ở những vùng đất dễ thấm nước, nước ngầm có vai trò điều hòa chế độ nước sông. 2.Địa thế, thực vật, hồ đầm: a.Địa thế: ở miền núi nước sông chảy nhanh hơn đồng bằng. b.Thực vật: điều hòa chế độ nước sông, giảm lũ lụt. c.Hồ đầm: điều hòa chế độ nước sông. Bài 2: SÓNG - THUỶ TRIỀU – DÒNG BIỂN I) Sóng biển: 1. Khái niệm: Sóng biển là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng. 2. Nguyên nhân: chủ yếu là do gió 3. Sóng thần: - Là sóng có chiều cao khoảng 20-40 m, truyền theo chiều ngang với tốc độ truyền sóng rất cao khoảng 400-800km/h - Nguyên nhân: + Động đất + Núi lửa phun ngầm dưới đáy biển. + Bão II) Thuỷ triều: 1. Khái niệm: Thuỷ triều là hiện tượng dao động thường xuyên, có tính chu kì của các khối nước trong các biển & đại dương. 2. Nguyên nhân: Ảnh hưởng sức hút của Mặt Trăng, Mặt Trời. 3. Đặc điểm: - Triều cường: Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất nằm thẳng hàng vào ngày không trăng hoặc trăng tròn. - Triều kém: Mặt Trăng, Trái Đất, Mặt Trời ở vị trí vuông góc vào ngày trăng khuyết. III) Dòng biển: + Dòng biển nóng thường phát sinh hai bên xích đạo, chảy về hướng Tây → gặp lục địa, chảy về cực. + Dòng biển lạnh xuất phát khoảng 30 – 400 gần bờ Đông của đại dương, chảy về xích đạo, hợp với dòng biển nóng tạo thành những vòng hoàn lưu. + Hướng chảy của các vòng hoàn lưu ở BBC theo chiều kim đồng hồ, NBC ngược chiều kim đồng hồ. + Vùng gió mùa: xuất hiện các dòng biển đổi chiếu theo mùa. + Các dòng biển nóng & lạnh đối xứng nhau qua bờ các đại dương.
4. Bài 3: THỔ NHƯỠNG QUYỂN – CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG I) Thổ nhưỡng: 1. Thổ nhưỡng (đất): Là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt lục địa, được đặc trưng bởi độ phì. 2. Độ phì: là khả năng cung cấp nước, nhiệt, khí & các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng & phát triển. 3. Thổ nhưỡng quyển: Là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt lục địa. II) Các nhân tố hình thành đất: 1. Đá mẹ: Là những sản phẩm phong hoá từ đá gốc. Vai trò: + Cung cấp vật chất vô cơ cho đất. + Quyết định thành phần khoáng vật, thành phần cơ giới & ảnh hưởng trực tiếp tới tính chất của đất. Ví dụ: Đất được hình thành từ macma axit → có màu xám, chua, nhiều cát Đất được hình thành từ macma bazơ: màu nâu đỏ, nhiều chất dinh dưỡng. 2. Khí hậu: - Ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành đất thông qua nhiệt độ và độ ẩm. - Nhiệt độ, ẩm: +đá bị phá huỷ thành sản phẩm phong hoá. + Hoà tan, rửa trôi, tích tụ vật chất trong các tầng đất. + tạo môi trường để vi sinh vật phân giải và tổng hợp chất hữu cơ. Ví dụ: vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa: đất đỏ vàng Vùng khí hậu ôn đới : đất pôtdon. - Ảnh hưởng gián tiếp qua lớp phủ thực vật. 3. Sinh vật: - Vai trò chủ đạo trong việc hình thành đất. + Thực vật: cung cấp vật chất hữu cơ, rễ cây → phá huỷ đá. + Vi sinh vật: phân giải xác sinh vật & tổng hợp thành mùn. + Động vật: biến đổi tính chất đất. Ví dụ: Rùng nhiệt đới, xích đạo: đất giàu dinh dưỡng Rừng đài nguyên: đất nghèo dinh dưỡng và sơ khai. 4. Địa hình: - Vùng núi cao: quá trình hình thành đất yếu. - Địa hình dốc : tầng đất mỏng. - Địa hình bằng phẳng: tầng đất dày và giàu chất dinh dưỡng. Ví dụ: miền núi: đất bị xói mòn, rửa trôi mạnh Đồng bằng: đất phù sa. 5. Thời gian: - Thời gian hình thành đất còn gọi là tuổi của đất; tuổi của đất là nhân tố biểu thị thời gian tác động của các yếu tố hình thành đất dài hay ngắn, mặt khác còn thể hiện cường độ của các quá trình tác động đó. 6. Con người:
5. - Hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp của con người có thể làm biến đổi tính chất đất, làm tăng hoặc giảm độ phì của đất. Bài 4: SINH QUYỂN – CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN & PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT I) Sinh quyển: - Khái niệm: Là một quyển của Trái Đất, trong đó có toàn bộ sinh vật sinh sống. - Phạm vi: tuỳ thuộc vào giới hạn phân bố của sinh vật, - Giới hạn: toàn bộ thuỷ quyển, phần thấp của khí quyển, lớp phủ thổ nhưỡng & lớp vỏ phong hoá. II) Các nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển & phân bố của sinh vật: 1. Khí hậu: - Ảnh hưởng trực tiếp thông qua: nhiệt độ, độ ẩm, nước & ánh sáng. + Nhiệt độ: mỗi loài SV thích nghi với một chế độ nhiệt nhất định. + Nước & độ ẩm: nhiệt ẩm dồi dào → SV phong phú & ngược lại + Ánh sáng:quyết định quá trình quang hợp của cây xanh 2. Đất: Các đặc tính lí, hóa, độ phì của đất ảnh hưởng tới sự phát triển và phân bố của thực vật 3. Địa hình: - Độ cao, hướng sườn ĐH ảnh hưởng đến sự phân bố SV vùng núi. - Vành đai SV thay đổi theo độ cao. - Lượng nhiệt, ẩm ở các hướng sườn khác nhau nên độ cao bắt đầu & kết thúc của các vành đai SV khác nhau. 4. Sinh vật: - Động vật có quan hệ với thực vật về nơi cư trú và nguồn thức ăn, do đó thực vật có ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của động vật. - Nhiều loài động vật ăn thực vật là thức ăn của động vật ăn thịt, vì vậy các loài động vật ăn thực vật và động vật ăn thịt phải cùng chung sống với nhau trong 1 môi trường sinh thái nhất định. 5 Con người: Có ảnh hưởng lớn đối với sự phân bố sinh vật + Tác động tích cực: con người làm thay đổi phạm vi phân bố của nhiều loại cây trồng, vật nuôi; việc trồng rừng đã làm mở rộng diện tích rừng. + Tác động tiêu cực: con người đã và đang gây nên sự thu hẹp diện tích rừng tự nhiên, làm mất nơi sinh sống và làm tuyệt chủng nhiều loài động, thực vật hoang dã. Bài 5: SỰ PHÂN BỐ SINH VẬT & ĐẤT TRÊN TRÁI ĐẤT I) Sự phân bố sinh vật & đất theo vĩ độ: -Sự phân bố sinh vật và đất trong tự nhiên chịu ảnh hưởng chủ yếu của khí hậu, vì vậy với mỗi kiểu khí hậu sẽ có kiểu thảm thực vật và nhóm đất tương ứng. 1) Thực vật và đất đài nguyên
6. Phân bố ở khoảng vĩ tuyến trên 650 - 800 B, thuộc Bắc Mỹ, Bắc Á- Âu. 2) Thực vật và đất ở đới ôn hòa - Phân bố trong khoãng vĩ độ 300 -650. - Vì khí hậu phân hóa đa dạng nên có nhiều thảm thực vật và nhiều nhóm đất. 3) Thực vật và đất ở đới nóng - Phân bố chủ yếu ở Trung và Nam Mỹ, Châu Phi và ĐNA - Châu Âu không có thảm thực vật và đất ở đới nóng vì Châu Âu có vị trí chủ yếu ở đới ôn hòa. II) Sự phân bố đất & sinh vật theo độ cao: - Sinh vật & đất có sự thay đổi rõ rệt theo độ cao. + Từ chân núi lên đỉnh núi sẽ có các thảm thực vật & các nhóm đất khác nhau. + Nguyên nhân: Do sự thay đổi của các yếu tố khí hậu theo độ cao địa hình. Bài 6: LỚP VỎ ĐỊA LÍ – QUY LUẬT THỐNG NHẤT & HOÀN CHỈNH CỦA LỚP VỎ ĐỊA LÍ. I) Lớp vỏ địa lí: - Khái niệm: Là lớp vỏ của Trái Đất, ở đó các lớp vỏ bộ phận (các quyển) xâm nhập & tác động lẫn nhau. -Chiều dày: khoảng 30 – 35 km II) Quy luật thống nhất & hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí: 1. Khái niệm: Là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thành phần & của mỗ bộ phận lãnh thổ của lớp vỏ địa lí. 2. Biểu hiện của quy luật: Trong tự nhiên bất cứ lãnh thổ nào cũng gồm nhiều thành phần tự nhiên ảnh hưởng qua lại phụ thuộc lẫn nhau. Nếu một thành phần bị thay đổi sẽ dẫn đến sự thay đổi của các thành phần còn lại và toàn bộ lãnh thổ. 3. Ý nghĩa thực tiến: -Cần phải nghiên cứu kĩ càng & toàn diện điều kiện địa lí của bất cứ lãnh thổ nào trước khi sử dụng chúng. - Có thể dự báo trước về sự thay đổi của các thành phần tự nhiên khi chúng ta sử dụng chúng. Bài 7: QUY LUẬT ĐỊA ĐỚI & QUY LUẬT PHI ĐỊA ĐỚI I) Quy luật địa đới: 1. Khái niệm: Là sự thay đổi có quy luật của tất cả các thành phần địa lí & cảnh quan địa lí theo vĩ độ. 2. Nguyên nhân:
7. Do dạng hình cầu của Trái Đất & luợng bức xạ Mặt Trời nhận được trên bề mặt Trái Đất giảm dần từ xích đạo về cực. 3. Biểu hiện: a. Sự phân bố các vòng đai nhiệt trên Trái Đất: Từ Bắc Cực đến Nam Cực có 7 vòng đai nhiệt b. Các đai khí áp & các đới gió trên Trái Đất: - Có 7 đai áp - Có 6 đới gió hình thành c. Các đới khí hậu trên Trái Đất: Có 7 đới khí hậu chính d. Các nhóm đất & các biểu thảm thực vật: - Có 10 kiểu thảm thực vật - Có 10 nhóm đất II) Quy luật phi địa đới: 1. Khái niệm: Là quy luật phân bố không phụ thuộc vào tính chát phân bố theo địa đới của các thành phần địa lí & cảnh quan. 2. Nguyên nhân: Do nguốn năng lượng bên trong lòng đất → phân chia bề mặt đất thành lục địa, đại dương & ĐH núi cao. 3. Biểu hiện: a. Quy luật đại cao: - Khái niệm: là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên & các cảnh quan địa lí theo độ cao địa hình. - Nguyên nhân: do sự thay đổi nhiệt ẩm theo độ cao - Biểu hiện: sự phân bố các vành đai thực vật theo độ cao b. Quy luật địa ô: - Khái niệm: là sự thay đổi có quy luật của các thành phần tự nhiên & cảnh quan theo kinh độ. - Nguyên nhân: do sự phân bố đất, biển & đại dương. - Biểu hiện: sự thay đổi các thảm thực vật theo kinh độ Bài 8: DÂN SỐ VÀ SỰ GIA TĂNG DÂN SỐ. I) Dân số & tình hình phát triển dân số thế giới: 1. Dân số thế giới: - Dân số TG: 6.477 triệu người (2005). 7,49 tỉ người (22.3.2017) - Quy mô dân số giữa các nước, các vùng lãnh thổ rất khác nhau. 2. Tình hình phát triển dân số thế giới: - Thời gian dân số tăng thêm 1 tỉ người & thời gian dân số tăng gấp đôi ngày càng rút ngắn. + Tăng thêm 1 tỉ người rút ngắn từ 123 năm (1804 – 1927) xuống 12 năm (1987 – 1999).
8. + Tăng gấp đôi rút ngắn từ 123 năm xuống còn 47 năm. - Tốc độ gia tăng dân số nhanh, quy mô dân số thế giới ngày càng lớn. II) Gia tăng dân số: 1. Gia tăng tự nhiên: a. Tỉ suất sinh thô: - Khái niệm: là tương quan giữa số trẻ em được sinh ra trong nắm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm (.‰). - Tỉ suất sinh thô trên TG có xu hướng giảm mạnh, nhưng các nước phát triển giảm nhanh hơn. - Các yếu tố tác động đến tỉ suất sinh thô: + Yếu tố tự nhiên sinh học + Phong tục tập quán & tâm lí XH + Trình độ phát triển KT-XH + Chính sách dân số. b. Tỉ suất tử thô: - Khái niệm: tương quan giữa số người chết trong năm so với số dân trung bình cùng thời điểm (‰) - Tỉ suất tử thô toần TG có xu hướng giảm rõ rệt. - Các nhân tố ảnh hưởng đến tỉ suất tử thô: + Mức sống dân cư + Trình độ phát triển của ngành y tế & khoa học kĩ thuật + Thiên tai, chiến tranh & tệ nạn XH c. Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên: - Khái niệm: là sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tỉ suất tử thô(%). - Được coi là động lực phát triển dân số. - Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên không đồng đều giữa các quốc gia. Thường các nước đang phát triển có tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên cao. d. Ảnh hưởng của tình hình tăng dân số đối với phát triển KT-XH: Kinh tế : kìm hãm tốc độ tăng trưởng kinh tế, kinh tế chậm phát triển. Xã hội : thất nghiệp, thiếu việc làm, nhà ở, giáo dục, y tế không đảm bảo. Môi trường : TNTN cạn kiệt, môi trường ô nhiễm 2. Gia tăng cơ học: - Là sự chênh lệch giữa số người xuất cư & số người nhập cư. - Tỉ suất gia tăng cơ học là được xác định bằng hiệu số giữa tỉ suất nhập cư & tỉ suất suất xuất cư. 3. Gia tăng dân số: - Tỉ suất gia tăng dân số được xác định bằng tổng số giữa tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên & tỉ suất gia tăng cơ học (%). Bài 9: CƠ CẤU DÂN SỐ I) Cơ cấu sinh học: 1. Cơ cấu dân số theo giới:
9. - Biểu thị tương quan giữa giới nam so với giới nữ hoặc so với tổng số dân (%). - Luôn có sự biến động theo thời gian & có sự khác nhau ở từng nước, từng khu vực. - Ảnh hưởng tới phân bố sản xuất, tổ chức đời sống & hoạch định chiến lược phát triển KT-XH của các quốc gia. 2. Cơ cấu dân số theo tuổi: - Là sự tập hợp những nhóm người sắp xếp theo những nhóm tuổi nhất định. - Trên thế giới chia dân số thành 3 nhóm tuổi: + Nhóm dưới độ tuổi lao động:0-14t + Nhóm trong độ tuổi lao động: 15-59t + Nhóm ngoài độ tuổi lao động: 60 hoặc 65 t trở lên. - Ý nghĩa: thể hiện tổng hợp tình hình sinh, tử, tuỏi thọ, khả năng phát triên dân số & nguồn lao động của một quốc gia. -Căn cứ vào tỉ lệ dân cư trong từng nhóm tuổi ở mỗi quốc gia để phân chia thành dân số già hay dân số trẻ - Để nghiên cứu cơ cấu sinh học, người ta thường sử dụng tháp dân số (tháp tuổi) với 3 kiểu tháp cơ bản: kiểu mở rộng, kiểu thu hẹp và kiểu ổn định. II) Cơ cấu xã hội: 1. Cơ cấu dân số theo lao động: a. Nguồn lao động: - Bao gồm bộ phận dân số trong độ tuổi quy định có khả năng tham gia lao động. - Nguồn lao động được chia thành 2 nhóm: + Dân số hoạt động kinh tế + Dân số không hoạt động kinh tế b. Dân số hoạt động theo khu vực kinh tế: - Chia làm 3 khu vực: + Khu vực I: nông – lâm – ngư nghiệp + Khu vực II: công nghiệp – xây dựng + Khu vực III: dich vụ 2. Cơ cấu dân số theo trình độ văn hoá - Phản ánh trình độ dân trí & học vấn của dân cư, chất lượng cuộc sống của một quốc gia. - Chỉ tiêu đánh giá: + Tỉ lệ biết chữ + Số năm đến trường của những người từ 25 tuổi trở lên. Bài 10: PHÂN BỐ DÂN CƯ – CÁC LOẠI HÌNH QUẦN CƯ VÀ ĐÔ THỊ HÓA. I) Phân bố dân cư: 1. Khái niệm: - Phân bố dân cư là sự sắp xếp dân số một cách tự giác hoặc tự phát trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu của xã hội. - Mật độ dân số: là số dân cư trú, sinh sống trên một đơn vị diện tích (người/km2)
10. Số người sống trên lãnh thổ Diện tích lãnh thổ 2. Đặc điểm: a. Phân bố dân cư không đều trong không gian: - Những khu vực đông dân: Tây Âu, ĐNA, Trung – Nam Á, Caribê - Những khu vực thưa dân: Châu đại dương, Trung phi, Bắc Mĩ b. Biến động về phân bố dân cư theo thời gian. - Dân số Châu Á chiếm tỉ trọng lớn nhất trên thế giới và đang có xu hướng giảm. - Dân số Châu âu tăng lên ở thế kỉ XIX và sau đó giảm dần. - Dân số Châu Mĩ tăng lên đáng kể. - Dân số Châu phi giảm mạnh từ TK XVII-XVIII, và đến cuối TK XIX đến nay tăng mạnh. - Dân số châu Đại Dương chiếm tỉ trọng rất nhỏ và hiện nay đang có xu hướng tăng lên. 3. Các nhân tố ảnh hưởng đến phân bố dân cư: - Các nhân tố tự nhiên: khí hậu, nguồn nước, địa hình, đất, khoáng sản - Các nhân tố KT-XH: trình độ phát triển của LLSX, tính chất nền kinh tế, lịch sử khai thác, chuyển cư →Nhân tố KT-XH đóng vai trò quyết định. II) Các loại hình quần cư: 1. Khái niệm: Là hình thức biểu hiện cụ thể của việc phân bố dân cư trên bề mặt Trái Đất. 2. Phân loại & đặc điểm: Các loại hình quần cư Loại hình quần Quần cư nông Quần cư thành cư thôn thị Thời gian xuất Sớm Muộn hiện Chức năng SX Nông nghiệp Phi nông nghiệp Mức độ tập Phân tán trong Tập trung dân trung dân cư không gian cư cao Kiến trúc nhà Nhà thấp Các ngôi nhà cao cửa tầng, khu dân cư III) Đô thị hoá:
11. 1. Khái niệm: sgk 2. Đặc điểm: - Dân cư thành thị có xu hướng tăng nhanh: 1900: 13,6% → 2005: 48%. - Dân cư tập trung vào các thành phố lớn & cực lớn. - Phổ biến rộng rãi lối sống thành thị 3. Ảnh hưởng của đô thị hoá đến phát triển KT-XH & môi trường. a. Tích cực: đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, làm thay đổi phân bố dân cư & lao động b. Tiêu cực: ô nhiễm môi trường, thất nghiệp, tệ nạn xã hội tăng Bài 11: CƠ CẤU NỀN KINH TẾ. I) Các nguồn lực phát triển KT 1. Khái niệm: Nguồn lực là tổng thể vị trí địa lí, các nguồn tài nguyên thiên nhiên, hệ thống tài sản quốc gia, nguồn nhân lực, đường lối chính sách, vốn và thị trường ở cả trong nước và ngoài nước có thể được khai thác nhằm phục vụ cho việc phát triển kinh tế của một lãnh thổ nhất định. 2. Các nguồn lực -Căn cứ vào nguồn gốc, phân thành 3 loại: - Vị trí địa lí - Nguồn lực tự nhiên - Nguồn lực KT-XH -Căn cứ vào phạm vi lãnh thổ: +Nguồn lực trong nước. +Nguồn lực nước ngoài. 3. Vai trò của nguồn lực đối với phát triển KT-XH: - Vị trí địa lí tạo ra những thuận lợi hoặc khó khăn cho việc trao đổi, tiếp cận giữa các vùng, các quốc gia. - Nguồn lực tự nhiên ( tài nguyên thiên nhiên, các đk tự nhiên) là đk cần thiết cho sản xuất. - Nguồn lực KT-XH có vai trò quan trọng để lựa chọn chiến lược phát triển, phù hợp với điều kiện của đất nước trong từng giai đoạn. II) Cơ cấu nền kinh tế 1. Khái niệm: là tổng thể các ngành, lĩnh vực, bộ phận kinh tế có quan hệ hữu cơ tương đối ổn định hợp thành. 2. Các bộ phận hợp thành cơ cấu nền kinh tế a. Cơ cấu ngành - Là tập hợp tất cả các ngành hình thành nền kinh tế và các mối quan hệ tương đối ổn định giữa chúng - Gồm 3 nhóm ngành: + Nông- lâm- Ngư nghiệp + Công nghiệp- xây dựng + Dịch vụ b. Cơ cấu thành phân kinh tế
12. - Hình thành dựa trên chế độ sở hữu, bao gồm : +khu vực kinh tế trong nước. +khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài. c.Cơ cấu lãnh thổ - Dựa vào không gian lãnh thổ để phân biêt, gồm : +Toàn cầu và khu vực. +Quốc gia. +Vùng.