Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 35+36: Ôn tập chương 2 - Năm học 2018-2019 - Đào Thị Thu

Nội dung text: Giáo án Hình học Lớp 9 - Tiết 35+36: Ôn tập chương 2 - Năm học 2018-2019 - Đào Thị Thu

1. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 TiÕt 35 - ¤n tËp ch­¬ng II I. Môc tiªu: * Kiến thức: H/s «n tËp c¸c kiÕn thøc ®· häc ch­¬ng 2 vÒ tÝnh chÊt ®èi xøng cña ®.trßn, liªn hÖ gi÷a d©y vµ kho¶ng c¸ch tõ d©y ®Õn t©m. vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®th¼ng vµ ®trßn, vÞ trÝ t® cña 2 ®trßn. *Kĩ năng: VËn dông ®­îc c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo bµi tËp vÒ tÝnh to¸n vµ chøng minh. H/s biÕt ph©n tÝch, t×m lêi gi¶i vµ tr×nh bµy lêi gi¶i, lµm quen víi d¹ng bµi t×m vÞ trÝ cña 1 ®iÓm ®Ó 1 ®o¹n th¼ng cã ®é dµi lín nhÊt. *Thái độ: HS cã ý thøc tù «n tËp. *Năng lực: Phát triên các năng lực tự học, tự nghiên cứu; năng lực báo cáo, tư duy logic, hợp tác nhóm. II. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n gi¶ng 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ theo h­íng dÉn cuèi tiÕt häc tr­íc III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Kiểm tra bài cũ(xen kẽ): 3. Bài mới A,B: HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG, HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực H§ 1: ¤n tËp lý thuyÕt, kÕt hîp kiÓm tra bµi h.s (25') C©u 1: Nèi víi « ë cét tr¸i víi 1 « ë cét ph¶i ®Ó I. Lý thuyÕt. ®îc k.®Þnh ®óng? 1. §.trßn ngo¹i tiÕp a. lµ g® cña ®­êng ph©n 1 tam gi¸c. gi¸c trong tam gi¸c. C©u 1: 2. §trßn néi tiÕp 1 b. lµ ®trßn ®i qua 3 ®Ønh 1-b ; 2-g ; 3-d ; 4-e ; 5-a ; 6-c Năng lực tam gi¸c. cña tam gi¸c. báo cáo 3. T©m ®.xøng cña c.lµ g® cña c¸c ®­êng tt ®trßn. c¸c c¹nh tg'. 4. Trôc ®x cña d. chÝnh lµ t©m cña ®trßn. ®trßn. 5. T©m cña ®trßn e. lµ bÊt kú ®k nµo cña néi tiÕp tg. ®trßn. 6. T©m cña ®trßn g. lµ ®­êng trßn tiÕp xóc ngo¹i tiÕp tg. víi tÊt c¶ c¸c c¹nh cña tam gi¸c. C©u 2: §iÒn vµo chç ( ) ®Ó ®îc c¸c ®Þnh lý. C©u 2: Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên
2. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực 1. Trong c¸c d©y cña 1 ®trßn, d©y lín nhÊt lµ 1. ®­êng kÝnh . 2. 2. Trong 1 ®trßn: 2. Trung ®iÓm cña d©y Êy a. §kÝnh vu«ng gãc víi 1 d©y th× ®i qua Kh«ng ®i qua t©m vu«ng gãc b. §kÝnh ®i qua t.®iÓm cña 1 d©y th× víi d©y Êy c. Hai d©y b»ng nhau th× C¸ch ®Òu t©m hai d©y .th× b»ng nhau C¸ch ®Òu t©m d. D©y lín h¬n th× .t©m h¬n GÇn D©y .t©m h¬n th× .hpn GÇn lín C©u 3: nªu c¸c vÞ trÝ H/s nªu hÖ thøc t­¬ng Năng lực t.®èi cña ®th¼ng vµ øng. giải quyết vđ ®trßn. ? ? ph¸t biÓu c¸c t/c t.t ®.trßn ? G/v chèt l¹i c¸c k.t c¬ b¶n cña ch­¬ng C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP Bµi 41 ( SGK – T.128) A II. Bµi tËp. Chøng minh : a) BEH cã Eµ 900 (gt) C B I H O K IB = IH I lµ t©m ®­êng trßn Năng lực ngo¹i tiÕp BEH . giải quyết T­¬ng tù KH = KC K lµ vđ, tư duy D t©m ®­êng trßn ngo¹i tiÕp logic GT : Cho (O;BC ) ;AD BC  H ; HE  AB ; 2 HFC . HF  AC + Ta cã : IO = OB - IB (I) KL : a) x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña (I) vµ (O) , (K) vµ tiÕp xóc trong víi (O) ( theo (O) , (I) vµ (K) hÖ thøc liªn hÖ vÒ c¸c vÞ trÝ t- b) Tø gi¸c AEHF lµ h×nh g× ? ­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn ) c) AE.AB = AF.AC + Ta cã : OK = OC - KC d) EF  IE ; EF  KF (K) tiÕp xóc trong víi (O) ( hÖ e) H ? ®Ó EF lín nhÊt thøc liªn hÖ vÒ vÞ trÝ t¬ng ®èi - GV ra bµi tËp gäi HS ®äc ®Ò bµi , vÏ h×nh cña hai ®­êng trßn ) HS ®äc ®Ò bµi , vÏ vµ ghi GT , KL cña bµi + Ta cã : IK = IH + KH (I) h×nh vµ ghi GT , KL to¸n . tiÕp xóc ngoµi (K) ( theo hÖ Năng lực cña bµi to¸n . thøc tiÕp xóc ngoµi ) . giải quyết  0 - GV vÏ h×nh lªn b) Theo (gt) ta cã : Eµ F 90 vđ, tư duy b¶ng , h­íng dÉn (1) Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên
3. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực HS chøng minh . ABC néi tiÕp trong (O) cã logic - Bµi to¸n cho g× ? HS tr¶ lêi miÖng. BC lµ ®­êng kÝnh . L¹i cã OA yªu cÇu g× ? - Ta dùa vµo hÖ thøc = OB = OC Aµ 900 ( 2) - §Ó xÐt vÞ trÝ t­¬ng gi÷a d víi R vµ r. Tõ (1) vµ (2) tø gi¸c AEHF ®èi cña hai ®­êng lµ h×nh ch÷ nhËt v× cã 3 gãc trßn ta dùa vµo hÖ vu«ng . thøc nµo ? c) Theo (gt) ta cã HAB - Gîi ý : Dùa vµo c¸c vÞ trÝ t­¬ng ®èi vu«ng t¹i H , mµ HE  AB t¹i E (gt) Theo hÖ thøc gi÷a cña hai ®­êng trßn HS tÝnh vµ hÖ thøc liªn hÖ c¹nh vµ ®­êng cao trong tam gi÷a ®­êng nèi t©m gi¸c vu«ng ta cã : - d = R – r > 0 2 vµ b¸n kÝnh . AH = AB . AE (3) + H·y tÝnh IO = ? L¹i cã AHC vu«ng t¹i H , cã OB ? IB (I) ? (O) HF lµ ®­êng cao theo hÖ + Khi nµo th× hai ®- thøc liªn hÖ gi÷a c¹nh vµ ®- ­êng trßn tiÕp xóc - d = R + r ­êng cao trong tam gi¸c vu«ng trong ? ta cã : AH2 = AC . AF (4) + TÝnh OK theo OC Tõ (3) vµ (4) ta suy ra : AB . vµ KC tõ ®ã suy ra AE = AC . AF ( ®cpcm) vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña d) Gäi G lµ giao ®iÓm cña EF vµ AH . Theo ( cmt) ta cã (K) vµ (O) . ABC néi tiÕp trong - Khi nµo th× hai ®- (O) cã BC lµ ®êng kÝnh AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt GA ­êng trßn tiÕp xóc = GH = GE = GF ( t/c hcn ) ngoµi ? tø gi¸c AEHF lµ h×nh GHF c©n t¹i G + TÝnh IK theo IH ch÷ nhËt v× cã 3 gãc G· FH G· HF (5) vµ KH råi nhËn xÐt . vu«ng . L¹i cã KHF c©n t¹i K - Cã nhËn xÐt g× vÒ · · ABC ? So s¸nh KFH KHF (6) OB , OC , OA råi Mµ G· HF K· HF 900 ( gt) nhËn xÐt ? (7) - Tø gi¸c AEHF lµ Tõ (5) , (6) , (7) h×nh g× ? v× sao ? cã G· FH K· FH 900 G· FK mÊy gãc vu«ng ? AH2 = AC . AF VËy GF  FK EF  FK t¹i - Theo ( cmt ) AB . AE = AC . AF F EF lµ tiÕp tuyÕn cña (K) HAB vµ HAC lµ Chøng minh t­¬ng tù ta còng tam gi¸c g× ? cã EF  IE t¹i E EF còng - TÝnh tÝch AB . AE lµ tiÕp tuyÕn cña (I) vµ AC . AF sau ®ã e) Theo ( cmt) ta cã tø gi¸c so s¸nh . AEHF lµ h×nh ch÷ nhËt Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên
4. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực - Theo hÖ thøc liªn EF = AH ( t/c hcn) , mµ hÖ gi÷a c¹nh vµ ®- HS lµm theo gîi ý. 1 AH = AD . ­êng cao trong tam 2 gi¸c vu«ng ta cã VËy EF lín nhÊt nÕu AD lín hÖ thøc nµo ? TÝch nhÊt . D©y AD lín nhÊt khi AB . AE b»ng g× ? AD lµ ®­êng kÝnh H trïng - VËy ta cã thÓ rót víi O. ra ®iÒu g× ? VËy d©y AD vu«ng gãc víi - Gäi G lµ giao ®iÓm BC t¹i O th× EF cã ®é dµi lín cña AH vµ EF nhÊt . nµo c©n c¸c gãc nµo b»ng nhau. - Gîi ý : Chøng minh GHF c©n gãc GFH = gãc GHF ; KHF c©n gãc KFH = gãc KHF råi tÝnh GFK . - GV yªu cÇu HS chøng minh . - Nªu c¸ch t×m vÞ trÝ cña H ®Ó EF lín nhÊt . - H·y tÝnh EF = AH = ? - EF lín nhÊt khi AD lµ d©y nh thÕ nµo ? vËy H ë vÞ trÝ nµo th× EF lín nhÊt . *H­íng dÉn vÒ nhµ. - N¾m ch¾c dÊu hiÖu nhËn biÕt tiÕp tuyÕn . C¸c vÞ trÝ t­¬ng ®èi cña hai ®­êng trßn vµ hÖ thøc liªn hÖ øng víi tõng vÞ trÝ ®ã . - Häc thuéc c¸c ®Þnh lý vµ tÝnh chÊt. Gi¶i bµi tËp 42 , 43 ( sgk – tr.128) IV. Rút kinh nghiệm . Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên
5. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 TiÕt 36 - ¤n tËp ch­¬ng II I. Môc tiªu: *Kiến thức: TiÕp tôc cñng cè c¸c kiÕn thøc ®· häc ch­¬ng 2 *Kĩ năng: VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo bµi tËp vµo tÝnh to¸n; chøng minh häc sinh biÕt vÏ h×nh; ph©n tÝch bµi to¸n, tr×nh bµy lËp luËn. - Kü n¨ng vÏ h×nh, ph©n tÝch bµi to¸n tr×nh bµy *Thái độ: Yêu thích bộ môn *Năng lực: Phát triên các năng lực tự học, tự nghiên cứu; năng lực báo cáo, tư duy logic, hợp tác nhóm. II. ChuÈn bÞ: 1. Gi¸o viªn: Nghiªn cøu so¹n gi¶ng 2. Häc sinh: ChuÈn bÞ theo h­íng dÉn cuèi tiÕt häc tr­íc III. TiÕn tr×nh d¹y häc: 1. æn ®Þnh tæ chøc: 2. Kiểm tra bài cũ(xen kẽ): 3. Bài mới A,B: HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG, HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực ? Ph¸t biÓu ®Þnh lý ®- ­êng kÝnh vµ d©y HS ph¸t biÓu c¸c Năng lực cung (§L1;2) ®Þnh lý báo cáo ? §Ó CM 1 ®t' lµ tiÕp tuyÕn cña 1 ®trßn ta CM ntn? ? Ph¸t biÓu ®/lý vÒ 2 t.t c¾t nhau cña 1 ®trßn ? Gäi h/s nhËn xÐt C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP Bµi tËp 1: cho (0 ; 20 Bµi tËp 1: cm) c¾t (0' ; 15cm) T¹i A ; B (0 vµ 0' n»m H/s th¶o luËn nhãm Năng lực kh¸c phÝa ®v AB vÏ ®- ngang hoạt động ­êng kÝnh A0E vµ ®- nhóm, giải ­êng kÝnh A0'F biÕt - KÕt qu¶ quyết vấn đề AB = 24cm - KÕt qu¶ a. B. 25cm a. §o¹n nèi t©m 00' a. B. 25cm b. A. 50cm cã ®é dµi lµ b. A. 50cm c. 600cm2 Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên
6. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực A. 7cm ;B. 25cm ; C. c. 600cm2 30cm b. §o¹n EF cã ®é dµi lµ Bµi 42 (SGK-128) A.50cm; B.60cm ; C.20cm c. DiÖn tÝch AEF b»ng B 2 M A. 150cm ; B. C 1200cm2 ; C.600cm2 E - Cho h/s th¶o luËn F nhãm ngang (3') O A O' 1 h/s ®äc ®Ò bµi. - Y/cÇu h/s t×m kÕt H/s ghi gi¶ thiÕt kÕt luËn bµi to¸n. Năng lực qu¶ ®óng, gi¶i thÝch hoạt động c¸ch tÝnh. nhóm, giải - Yªu cÇu 1 h/s ®äc to quyết vấn đề ®Ò bµi H/s : GT: (O) tiÕp xóc ngoµi (O') ë - G/v HD h/sinh vÏ - T/g cã 3 gi¸o viªn A tiÕp tuyÕn chung ngoµi h×nh - H×nh b/hµnh cã 2 BC ; BE (O) ; C (O') ®.chÐo = nhau - TiÕp tuyÕn chung trong Yªu cÇu H/s ghi gi¶ - H×nh b/hµnh cã 1 t¹i A c¾t BC t¹i M ; thiÕt kÕt luËn bµi to¸n gãc vu«ng OM  AB  E H/s CM: O'M AC  F Gãc M = gãc E = gãc KL: a. AEMF lµ hcn F =1v b. ME.MO = MF.MO' P2 Ch/minh 1 tø gi¸c M0  M0' ME c. OO' lµ T2 cña ®kÝnh lµ hcn  AB BC d. BC OO' Ch/minh: a. Cã OM lµ ph©n gi¸c gãc BMA (t/c 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau) - §Ó CM tø gi¸c H/s t©m M v× MB = T­¬ng tù M0' lµ ph©n gi¸c gãc AEMF lµ hcn? MC = MA ®.trßn nµy CMA MOMO' O· MO' = cã qua A 900 H/s theo dâi, CM Cã MA = MB tÝnh chÊt 2 tiÕp CM: BC lµ tiÕp tuyÕn 2 tuyÕn c¾t nhau - G/v kh¾c s©u P cûa ®.trßn ®.kÝnh 00' OA = OB = R (O) Ch/m Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên
7. Giáo án: Hình Năm học 2018 - 2019 Hoạt động của Gv Hoạt động của HS Nội dung Năng lực - Y/cÇu h/s nªu c¸ch MO lµ tuyÕn tuyÕn cña AB CM kh¸c ®v viÖc CM H/s t©m I ; I lµ t®' cña MOAB Gãc MEA= 900 Năng lực tư gãc E = 1v ; gãc F = 00' CM t­¬ng tù cã gãc MFA = 900 duy logic, 1v VËy tø gi¸c AEMF cã 3 gãc giải quyết H/s CM ®­êng th¼ng vu«ng nªn cã lµ h×nh ch÷ nhËt vấn đề ®ã vu«ng gãc b¸n b. MAO AE  MO kÝnh t¹i mót b¸n MA2= ME.MO - Yªu cÇu h/s nªu kÝnh. vu«ng MAO' cã c¸ch CM H/s kh¸c ¸p dông ht AF  MO' MA2 = MF.MO liªn hÖ c¹nh vµ ®.cao Suy ra ME.MO = MF.MO' trong vu«ng. 2 c. V× MA = MB = MC (tÝnh chÊt c. CM 00' lµ T cña - CM: tam gi¸c ®ång tiÕp tuyÕn c¾t nhau) ®.trßn ®.kÝnh BC d¹ng A (M) ®.kÝnh. ? §.trßn ®kÝnh BC cã => ®pcm. t©m ë ®©u cã ®i qua Cã OO'  b¸n kÝnh MA A kh«ng ? OO' lµ tiÕp tuyÕn cña (M) ? T¹i sao 00' lµ tiÕp ®.kÝnh BC tuyÕn cña (M) ? d. §trßn ®kÝnh OO' cã t©m lµ I lµ t®' cña OO' ? §trßn ®.kÝnh 00' cã vu«ng OMO' cã MI lµ t/tuyÕn t©m n»m ë ®©u c¹nh huyÒn. Y/c CM: M (I) ; MI = OO'/2 M (I) BC  IM - H×nh thang OBCO' cã MI lµ ®- - G/v chèt l¹i c¸c bíc ­êng t/b×nh (v× BC = MC vµ Ch/m bµi to¸n. IO = IO') ? Ph­¬ng ph¸p CM MI//OB mµ BC  0B 1®t' lµ tiÕp tuyÕn ®- BC  IM ­êng trßn trong bµi. BC lµ tiÕp tuyÕn cña ®­êng - P2 CM: HÖ thøc trßn ®­êng kÝnh OO' ®o¹n th¼ng *Hướng dÉn vÒ nhµ. - ¤n tËp kü c¸c kiÕn thøc ®· häc, häc thuéc c¸c kh¸i niÖm , ®Þnh nghÜa , ®Þnh lý . - Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· ch÷a, c¸ch vËn dông ®Þnh lý vµo chøng minh bµi to¸n . - ChuÈn bÞ kü c¸c kiÕn thøc cho «n tËp häc kú I. IV. Rút kinh nghiệm Giáo viên: Đào Thị Thu Trường THCS Long Biên