Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 45: Văn bản Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 45: Văn bản Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh)

1. TIẾT 45: rằm tháng giêng
2. Rằm tháng giêng (Nguyên tiêu) Phiên âm: Kim dạ nguyên tiêu/ nguyệt chính viên, Xuân giang/ xuân thuỷ / tiếp xuân thiên; Yên ba thâm xứ / đàm quân sự, Dạ bán quy lai / nguyệt mãn thuyền. Dịch nghĩa: Đêm nay, đêm rằm tháng giêng, trăng đúng lúc tròn nhất Sông xuân, nớc xuân tiếp giáp với trời xuân; Nơi sâu thẳm mịt mù khói sóng bàn việc quân, Nửa đêm quay về trăng đầy thuyền. Dịch thơ: Rằm xuân lồng lộng trăng soi Sông xuân nớc lẫn màu trời thêm xuân; Giữa dòng bàn bạc việc quân, Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.
3. Tiết 46: Rằm tháng giêng HỒ CHÍ MINH
4. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) * Hoàn cảnh sáng tác: Viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp (1948) .
5. Việt Bắc Trông lên Việt Bắc cụ Hồ sáng soi HangSuối PácLê nin Bó
6. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) * Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệt Đờng luật, chữ Hán. * Bố cục: - Hai câu đầu: Cảnh đêm rằm tháng giêng - Hai câu cuối: Hình ảnh con ngời
7. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) 1. Hai câu thơ đầu. - Phiên âm: - Nghệ thuật: Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên + Điệp từ “xuân”, - Dịch thơ: + Miêu tả + biểu cảm Rằm xuân lồng lộng trăng soi Sông xuân nớc lẫn màu trời thêm xuân; => Khung cảnh đêm trăng rằm tháng giêng với không gian cao rộng, bát ngát và tràn đầy sức sống của mùa xuân. ➔ Tâm hồn Bác chan hoà cùng cảnh sắc đất trời, sông n- ớc mùa xuân với một tình yêu tha thiết, nồng nàn.
8. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) I. Đọc và tìm hiểu chung II. Phân tích. 1. Hai câu thơ đầu. 2. Hai câu thơ cuối. - Phiên âm: Yên ba thâm xứ đàm quân sự, - Nghệ thuật: Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền. - Dịch thơ: ẩn dụ: nguyệt mãn thuyền Giữa dòng bàn bạc việc quân, Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền. => Hình ảnh đẹp, tơi sáng, lãng mạn. => Phong thái ung dung, lạc quan tin tởng vào t- ơng lai tơi sáng của dân tộc.
9. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) Kim dạ nguyên tiêu nguyệt chính viên, Yên ba thâm xứ đàm quân sự, Xuân giang xuân thuỷ tiếp xuân thiên; Dạ bán quy lai nguyệt mãn thuyền. Cảnh sông nớc đêm rằm tháng giêng Con ngời Trăng Sông, nớc, trời Bàn bạc Đi trên thuyền việc quân chở đầy trăng Tròn đầy, sáng nhất Tràn ngập sắc xuân Ung dung, lạc quan Không gian cao rộng, bát ngát, tràn đầy ánh sáng, tràn đầy sắc xuân.
10. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) Cùng với phong trào Học tập và làm theo tấm gơng đạo đức Hồ Chí Minh hiện nay, qua bài thơ này, em học tập đợc điều gì ở Bác?
11. Tiết 46: Rằm tháng giêng (Hồ Chí Minh) 1. Nghệ thuật: 2. Nội dung: - Phong cách thơ vừa cổ điển - Bức tranh trăng trên sông nớc bát vừa hiện đại ngát, tràn đầy sắc xuân. - Kết hợp miêu tả và biểu cảm - Tâm hồn rộng mở trớc thiên nhiên và - Biện pháp điệp từ; hình ảnh ẩn phong thái ung dung, lạc quan. dụ, ngôn từ giàu nhạc điệu, gợi cảm. * Ghi nhớ: (SGK- 143)
12. Luyện tập (Thảo luận nhóm). BT 1: Hóy nờu những nột giống, khỏc nhau về nghệ thuật và nội dung hai bài thơ “Cảnh khuya” và “Rằm thỏng giờng” BT 2: Cảm nhận về vẻ đẹp trong tâm hôn Bác qua hai bài thơ: “Cảnh khuya” và “Rằm tháng giêng” ?
13. BT 1: Hãy nêu những điểm giống nhau về nội dung và nghệ thuật của hai bài thơ “Cảnh khuya” và “Rằm tháng giêng? Gợi ý: * Nội dung: - Cảnh trăng ở chiến khu Việt Bắc huyền ảo, tràn đầy sức sống. - Thể hiện tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu nớc và phong thái ung dung, lạc quan. * Nghệ thuật: - Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt. - Sử dụng hiệu quả biện pháp điệp từ. - Ngôn từ bình dị, gợi cảm Vẻ đẹp vừa cổ điển vừa hiện đại.
14. Cảnh khuya Rằm tháng giêng Cảnh trăng trong rừng Cảnh trăng rằm trờn sụng -Yêu thiên nhiên -Ung dung tự tại Nỗi lo nớc nhà Bàn bạc việc quân Yêu nớc, yờu cỏch mạng - Bút pháp cổ điển, hiện đại. - Phong thái ung dung. - Tâm hồn thi sĩ và tinh thần chiến sĩ.
15. BT 2: Cảm nhận về vẻ đẹp trong tâm hôn Bác qua hai bài thơ: “Cảnh khuya” và “Rằm tháng giêng” ? Gợi ý: Vẻ đẹp trong tâm hồn Bác qua hai bài thơ : - Tình yêu thiên nhiên tha thiết, t chất cốt cách nghệ sĩ tuyệt vời. - Lòng yêu nớc thiết tha, sâu nặng, hết lòng vì nớc vì dân. - Phong thái ung dung, sự tài ba của nhà lãnh đạo kháng chiến. - Niềm lạc quan cách mạng, tin tởng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến. - Nhà lãnh đạo cách mạng và nhà thơ lớn thống nhất hoà hợp trong con ngời Hồ Chí Minh.
16. - Học thuộc lòng 2 bài thơ “Cảnh khuya” và “Rằm tháng giêng” . Trình bày cảm nhận về 2 bài thơ. -Tìm đọc, su tầm các bài thơ, câu thơ về trăng của Bác. -Đọc các TLTK liên quan, liên hệ thực tế bản thân. - Chuẩn bị bài: Thành ngữ. (Đọc kĩ nội dung SGK, su tầm 10 câu mà em cho là thành ngữ, tìm hiểu các truyện đã học, đọc thêm có sử dụng thành ngữ)
17. 20-11 Kính chúc các thầy, cô giáo sức khỏe, hạnh phúc, thành đạt !