Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 85, Bài 21: Sự giàu đẹp của Tiếng việt - Đoàn Hưng

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 85, Bài 21: Sự giàu đẹp của Tiếng việt - Đoàn Hưng

1. CHµO MõNG QUý THÇY C¤ Vµ C¸C EM
2. TiÕt 85 Sù giµu ®Ñp cña tiÕng viÖt TrÝch - §Æng Thai Mai
3. KiÓm tra bµi cò ? Nªu luËn ®iÓm chÝnh cña v¨n b¶n “ Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta” cña Hå ChÝ Minh ? ? §Ó chøng minh cho luËn ®iÓm Êy t¸c gi¶ ®· ®­a ra nh÷ng dÉn chøng nµo? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch ®­a ra dÉn chøng cña t¸c gi¶? §¸p ¸n: LuËn ®iÓm: D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu n­íc. §ã lµ truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc ta. DÉn chøng: TruyÒn thèng yªu n­íc trong lÞch sö vµ thêi ®¹i ngµy nay. -> D/c cô thÓ, râ rµng, chän läc
4. TiÕt 85 Sù giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt (TrÝch- §Æng Thai Mai)
5. I. §äc – giíi thiÖu chung 1. Tác giả : Đặng Thai Mai (1902 - 1984) - Người làng Lương Điền (nay là Thanh Xuân), huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, sinh ra trong một gia đình nho học. - Trước 1945: Dạy học, hoạt động cách mạng, sáng tác và nghiên cứu văn học. - Sau 1945: Giữ nhiều trọng trách trong bộ máy chính quyền và các cơ quan văn nghệ, viết một số công trình nghiên cứu văn học có giá trị lớn. - Năm 1996: Được Nhà nước phong tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn hóa – Nghệ thuật.
6. 2. Tác phẩm: l Văn học khái luận (1944) l Lỗ Tấn (1944) l Tạp văn trong văn học Trung Quốc ngày nay (1945) l Chủ nghĩa nhân văn thời kì văn hóa Phục Hưng (1949) l Giảng văn Chinh Phụ Ngâm (1950) l Lược sử văn học hiện đại Trung Quốc (1958) l Văn thơ Phan Bội Châu (1958) l Văn thơ cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX (1961) l Trên đường học tập và nghiên cứu, tập 1 (1959), tập 2 (1969), tập 3 (1070) l Đặng Thai Mai – tác phẩm, tập 1 (1978), tập 2 (1984) l Hồi kí (1985) Môc ®Ých: Kh¼ng ®Þnh sù giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt Ph­¬ng thøc: NghÞ luËn chøng minh
7. + P1: Tõ ®Çu ®Õn “ lÞch sö” 3. Bè côc : NhËn ®Þnh chung vÒ phÈm 2 phÇn chÊt giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt + P2: Cßn l¹i Lµm râ phÈm chÊt giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt
8. II. Đọc, hiểu văn bản 1- NhËn ®Þnh chung vÒ phÈm "Tiếng Việt có những đặc sắc của chÊt giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay". => Cách lập luận : Ngắn gọn, rành mạch, đi Nãi thÕ nghÜa lµ nãi r»ng từ ý khái quát đến ý cụ thể. => Tác dụng : Lµm râ luËn - NhÞp ®iÖu: Hµi hoµ vÒ ©m h­ëng, ®iÓm “TiÕng ViÖt lµ thø tÕng thanh ®iÖu ®Ñp, mét thø tiÕng hay” - Có ph¸p : tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn - §ñ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t tõ ng÷ - Tho¶ m·n cho yªu cÇu ￿
9. S¬ ®å 1 Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Tiếng Việt TiÕng ViÖt đẹp hay Hài hòa về mặt Có ph¸p tÕ §ñ kh¶ n¨ng Thỏa mãn âm hưởng, nhÞ, uyÓn diÔn ®¹t tõ đời sống văn thanh điệu chuyÓn ng÷ hóa nước nhà.
10. 2- PhÈm chÊt giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt a- TiÕng ViÖt ®Ñp - Giµu chÊt nh¹c - UyÓn chuyÓn, c©n ®èi, nhÞp nhµng vÒ có ph¸p ?? §Ó TÝnh chøng uyÓn minh chuyÓn vÏ ®Ñp cña - Tõ vùng dåi dµo ? NhËncñaTV TV, ®­îcxÐt vÒt¸c t¸c c¸ch gi¶ gi¶ dùa nghÞ x¸c trªn - Ng÷ ©m, ph¸t ©m phong phó, giµu luËnnh÷ngnhËn cña t¸ctrªn ®Æc gi¶ s¾cchøng vÒ nµo vÎ cø trong ®êi ®ÑpcÊu sèngcña t¹o TV?nµo ? cña nã ? thanh ®iÖu * TÝnh uyÓn chuyÓn: Rµnh m¹ch - KÕt hîp chøng cø khoa trong lêi nãi häc vµ ®êi sèng lµm cho lý lÏ, tõ ng÷ trë nªn s©u s¾c. Song cßn thiÕu nh÷ng dÉn chøng cô thÓ trong VH nªn lËp luËn cã phÇn kh« cøng, khã hiÓu.
11. Ví dụ: 1. Long lanh đáy nước in trời Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng (Nguyễn Du) 2. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu 3. Đoái trông theo đã cách ngăn Tuôn màu mây biếc trải ngàn núi xanh (Trích Chinh phụ ngâm khúc) 4. Lom khom dướI núi tiều vài chú Lác đác bên sông chợ mấy nhà (Bà Huyện Thanh Quan)
12. Sơ đồ 2: Tiếng Việt [ ] có những đặc sắc của một thứ tiếng khá đẹp. Thứ tiếng giàu chất nhạc. Rành mạch trong lối nói, uyển chuyển trong câu kéo. Hệ thống nguyên âm, phụ âm phong phú. Giàu về thanh điệu.
13. 2- PhÈm chÊt giµu ®Ñp cña TiÕng ViÖt b- TiÕng ViÖt hay - Dåi dµo vÒ cÊu t¹o tõ ng÷, vÒ h×nh t­îng diÔn ®¹t - Tõ vùng t¨ng lªn mçi ngµy ? T¸c gi¶ quan niÖm - Ng÷ ph¸p uyÓn chuyÓn, chÝnh x¸c ntn lµ mét thø tiÕng hay? ? Trong nh÷ng phong c¸ch cña TV mµ t¸c gi¶ vµ ph©n tÝch, phong c¸ch nµo thuéc vÒ HT, phong c¸ch - Lý lÏ, chøng cø KH, nµo thuéc vÒ néi dung? thuyÕt phôc b¹n ®äc ë sù chÝnh x¸c, KH song cßn thiÕu dÉn chøng cô thÓ, - TiÕng ViÖt ®Ñp HT sinh ®éng. -TiÕng ViÖt hay Néi dung -=> Quan hÖ g¾n bã víi nhau. (Cái đẹp gắn với cái hay, chính cái hay tạo ra cái đẹp).
14. Sơ đồ 3: Tiếng Việt hay. Thỏa mãn yêu cầu của đời Thỏa mãn nhu cầu trao đổi sống văn hóa. tình cảm. Cấu tạo từ ngữ, từ vựng Hình thức diễn đạt. tăng.
15. III. Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt : - LËp luËn chÆt chÏ, chøng cí toµn diÖn, phong phó - KÕt hîp gi÷a gi¶i thÝch, chøng minh, b×nh luË 2- Néi dung : Lµm s¸ng tá hai phong c¸ch cña TiÕng ViÖt.
16. IV.LuyÖn tËp: 1- H·y tãm t¾t bµi v¨n mét c¸ch ng¾n, gän, râ (5 c©u) 2- Em cã nhËn xÐt g× vÒ thanh ®iÖu cña c¸c tiÕng trong c©u th¬ sau: BÕn TÇm D­¬ng canh khuya ®­a kh¸ch T B B B B B T 3- Em cã suy nghÜ g× khi mét sè ng­êi hiÖn nay hay dïng c¸c tõ ng÷ h¬i bÞ ®Ñp, h¬i bÞ hay, h¬i bÞ tøc c­êi trong giao tiÕp
17. H­íng dÉn vÒ nhµ + Đọc lại văn bản - Nắm nghệ thuật, nội dung (+ Ghi nhớ). + Luyện tập /SGK/tr.37. + Làm BT trong SBT. Chuẩn bị bài mới: + Đọc, tìm hiểu bài : Thêm trạng ngữ cho câu / SGK / tr.39-40.