Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 19: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 19: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

1. Tiết 19:
2. Vớ dụ: a) Cháu ở liền trong trạm hàng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc, cháu gan lì nhất định không xuống. Ấy thế là một hôm, bác lái phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” ngời là gì?” b) Hoạ sĩ nghĩ thầm: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu cha kịp quét tớc dọn dẹp, cha kịp gấp chăn chẳng hạn.”
3. - Bộ phận đợc dẫn đứng sau: Hoạ sĩ nghĩ thầm: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu cha kịp quét tớc dọn dẹp, cha kịp gấp chăn chẳng hạn.” - Bộ phận đợc dẫn đứng trớc: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu cha kịp quét tớc dọn dẹp, cha kịp gấp chăn chẳng hạn” - hoạ sĩ nghĩ thầm.
4. * Ghi nhớ 1: Dẫn trực tiếp, tức là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của ngời hoặc nhân vật; lời dẫn trực tiếp đợc đặt trong dấu ngoặc kép.
5. Ví dụ: Hôm sau, lão Hạc sang nhà tôi vừa thấy tôi lão bảo ngay : - Cậu vàng đi đời rồi ông giáo ạ ! - Cụ bán rồi ? - Bán rồi ! Họ vừa bắt xong.
6. Ví dụ: a) Lão tìm lời lẽ giảng giải cho con trai hiểu. Lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này, để dùi giắng lại ít lâu, xem có đám nào khá mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đứa này thì lấy đứa khác; làng này đã chết hết con gái đâu mà sợ. (Nam Cao, Lão Hạc) b) Nhng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. (Phạm Văn Đồng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lơng tâm của thời đại)
7. * Ghi nhớ 2: Dẫn gián tiếp, tức là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của ngời hoặc nhân vật, có điều chỉnh cho thích hợp; lời dẫn gián tiếp không đặt trong dấu ngoặc kép.
8. Bài tập: a) Nam nói: “Ngày mai tớ nghỉ học nhé”. b) Lan nói rằng Minh là ngời không tốt.
9. Bài tập: a) Nam nói: “Ngày mai tớ nghỉ học nhé”. → Nam nói rằng (là) ngày mai bạn ấy nghỉ học. b) Lan nói rằng Minh là ngời không tốt. → Lan nói: “Minh là ngời không tốt”
10. * Những lu ý khi chuyển lời dẫn trực tiếp thành lời dẫn gián tiếp: - Bỏ dấu hai chấm và dấu ngoặc kép. - Thay đổi đại từ nhân xng cho phù hợp - Lợc bỏ các từ chỉ tình thái. - Thêm từ rằng (là) trớc lời dẫn. - Không nhất thiết phải chính xác từng từ nhng phải đúng về ý. * Những lu ý khi chuyển lời dẫn gián tiếp thành lời dẫn trực tiếp: - Khôi phục lại nguyên văn lời dẫn (thay đổi đại từ nhân xng, thêm bớt các từ ngữ cần thiết) - Sử dụng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
11. Bài tập 1: a) Nó cứ làm in nh nó trách tôi; nó kêu ử, nhìn tôi, nh muốn bảo tôi rằng:“A!“A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão nh thế mà lão xử với tôi nh thế này à?” -> Dẫn lời nói, cách dẫn trực tiếp. b) Sau khi thằng con đi, lão tự bảo rằng: “Cái vờn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra đợc năm mơi đồng bbạcạc tậu. Hồi ấy, mọimọi thứcthức đềuđều rẻrẻ cảcả ”” -> Dẫn ý nghĩ, cách dẫn trực tiếp.
12. Bài tâp 2: c) Ngời Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình. (Đặng Thai Mai, Tiếng Việt, một biểu hiện Đoạn văn mẫu: hùng hồn của sức sống dân tộc) * Dẫn trực tiếp: Để khẳng định những giá trị vô cùng quý báu của Tiếng Việt, giáo s Đặng Thai Mai đã nói: “Ngời Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình”. Chúng ta tự hào về Tiếng Việt thì phải biết giữ gìn sự trong sáng và giàu đẹp của nó, phải biết phát huy nó theo một tầm cao mới của thời đại. * Dẫn gián tiếp: Để khẳng định những giá trị vô cùng quý báu của Tiếng Việt, giáo s Đặng Thai Mai cũng đã nói rằng ngời Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình.
13. a) Chúng ta phải ghi nhớ *Dẫn trực tiếp: Trong "Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng", Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ: "Chúng ta phải ghi nhớ công lao " * Dẫn gián tiếp: Trong "Báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng", Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định rằng chúng ta phải ghi nhớ
14. Bài tập 3: * Cách dẫn trực tiếp: Hôm * Cách dẫn gián tiếp: sau Linh Phi lấy một cái túi Hôm sau Linh Phi lấy bằng lụa tía, đựng mời hạt minh một cái túi bằng lụa tía, đựng châu, sai sứ giả Xích Hỗn đa mời hạt minh châu, sai sứ giả Phan ra khỏi nớc. Vũ Nơng Xích Hỗn đa Phan ra khỏi n- nhân đó cũng đa gửi một chiếc ớc. Vũ Nơng nhân đó cũng đ- hoa vàng mà dặn: a gửi một chiếc hoa vàng và - Nhờ nói hộ với chàng Tr- dặn Phan nói hộ với chàng ơng, nếu còn nhớ chút tình xa Trơng rằng nếu còn nhớ chút nghĩa cũ, thì xin lập một đàn tình xa nghĩa cũ, thì xin lập giải oan ở bến sông, đốt cây một đàn giải oan ở bến sông, đèn thần chiếu xuống nớc, tôi đốt cây đèn thần chiếu xuống sẽ trở về. nớc, Vũ Nơng sẽ trở về.
15. - Học bài - Hoàn tất cỏc bài tập - Soạn bài: Luyện tập túm tắt văn bản tự sự.