Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 36: Văn bản Kiều ở lầu Ngưng Bích (Trích Truyện Kiều)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 36: Văn bản Kiều ở lầu Ngưng Bích (Trích Truyện Kiều)

1. TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ
2. Khởi động
3. Câu 1: Nhân vật Mã Giám Sinh trong đoạn trích “Mã Giám Sinh mua Kiều” là một người như thế nào? A.Ăn mặc chải chuốt mà lố lăng B.Nĩi năng cộc lốc, vơ giáo dục C.Cĩ những cử chỉ thiếu văn hĩa D.Kết hợp cả ba ý trên
4. Câu 2: Tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du thể hiện như thế nào trong đoạn trích trên? -Lên án, tố cáo các thế lực đồng tiền chà đạp con người -Cảm thương sâu sắc trước thực trạng con người bị hạ thấp, chà đạp
5. (Trích “Truyện Kiều” – Nguyễn Du )
6. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) I. Đọc và tìm hiểu chú thích: a. Vị trí: Nằm ở phần II (Gia biến và lưu lạc) b. Đại ý:
7. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân Sân Lai cách mấy nắng mưa, Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung Có khi gốc tử đã vừa người ôm Bốn bề bát ngát xa trông Buồn trông cửa bể chiều hôm, Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia. Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa Bẽ bàng mây sớm đèn khuya, xa? Nửa tình nửa cảnh như chia tấm Buồn trông ngọn nước mới sa, lòng. Hoa trôi man mác biết là về đâu? Tưởng người dưới nguyệt chén Buồn trông nội cỏ rầu rầu, đồng, Chân mây mặt đất một màu xanh Tin sương luống những rày trông mai xanh. chờ. Buồn trông gió cuốn mặt duềnh, Bên trời gốc bể bơ vơ, Aàm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế Tấm son gột rửa bao giờ cho phai. ngồi. Xót người tựa cửa hôm mai, Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?
8. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) b. Đại ý: Tâm trạng Thúy Kiều khi ở lầu Ngưng Bích. Vì sao Kiều phải ra ở lầu Ngưng Bích?
9. Sau khi biết mình bị Mã Giám Sinh lừa bán vào lầu xanh, Kiều định tự vẫn.Tú Bà sợ mất vốn nên dụ dỗ Kiều ra ở lầu Ngưng Bích nhưng thực chất là giam lỏng Kiều để buộc nàng phải chấp nhận cuộc sống của gái lầu xanh.
10. c.Bố cục: 3 phần Sáu câu đầu: Khung cảnh trước lầu Ngưng Bích Tám câu tiếp: nỗi thương nhớ Kim Trọng và thương nhớ cha mẹ của nàng. Tám câu cuối: Tâm trạng đau buồn, âu lo của Kiều thể hiện qua cách nhìn cảnh vật.
11. KiKiềềuu ởở llầầuu NgNgưưngng BíchBích (TríchTruy(TríchTruyệệnn KiKiềềuu NguyNguyễễnn Du)Du) II. Đọc và tìm hiểu văn bản 1. Khung cảnh trước lầu Ngưng Bích Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung Bốn bề bát ngát xa trông Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia Bẽ bàng mây sớm đèn khuya Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng
12. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) a. Khơng gian: _ Non xa, trăng gần _Bốn bề bát ngát _ Cát vàng cồn nọ, bụi hồng dặm kia Cảnh mênh mơng, hoang vắng
13. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) “Bẽ bàng mây sớm đèn khuya” Đèn b. Thời gian: Mây khuya sớm Đèn Mây khuya sớm Khép kín, nàng chỉ biết làm bạn với “mây sớm, đèn khuya”. Cơ đơn, tội nghiệp “Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lịng”
14. Khung cảnh trước lầu Ngưng Bích hiện lên qua cái nhìn tâm trạng của Kiều -> Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình (tả cảnh để nĩi tâm trạng).
15. 2/ Nỗi nhớ của Kiều: Tưởng người dưới nguyệt chén đồng Tin sương luống những rày trơng mai chờ Bên trời gĩc bể bơ vơ Tấm son gột rửa bao giờ cho phai Xĩt người từ cửa hơm mai Quạt nồng ấp lạnh những ai đĩ giờ ? Sân Lai cách mấy nắng mưa Cĩ khi gốc tử đã vừa người ơm
16. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) 2. Nỗi nhớ của Kiều: a. NViệcỗi nhớtácKimgiả Trđểọngcho Thúy Kiều nhớ Kim Trọng-Nhớ trướclời hẹn chaước “tưởngmẹ như ngườivậy dướicó hợp lí không?nguyệtVì chénsao? đồng” -Thương Kim Trọng mòn mõi chờ mong mà uổng công vô ích “tin sương. . . rày trông mai chờ” -“Tấm son gột rửa bao giờ cho phai”: tấm lòng nhớ thương Kim Trọng không bao giờ nguôi quên
17. b.b.Nỗi Nỗi nhnhớớ chacha mẹ: mẹ -Thương cha mẹ sớm chiều tựa cửa ngóng tin con. “Xót người tựa cửa hôm mai” -Xót xa lúc cha mẹ già yếu mà không ai chăm sóc “Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ?” *Thành ngữ “quạt nồng ấp lạnh” + điển cố “Sân Lai”, “gốc tử” ->Tâm trạng nhớ thương, tấm lòng hiếu thảo của Kiều ->Kiều thủy chung, hiếu thảo, có lòng vị tha
18. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) 3.Nỗi buồn của Kiều Buồn trơng cửa bể chiều hơm Thuyền ai thấp thống cánh buồm xa xa ? Buồn trơng ngọn nước mới sa, Hoa trơi man mác biết là về đâu ? Buồn trơng nội cỏ rầu rầu, Chân mây mặt đất một màu xanh xanh Buồn trơng giĩ cuốn mặt duyềnh Ầm ầm tiếng sĩng kêu quanh ghế ngồi
19. 3. Nỗi buồn của Kiều: Tám câu cuối là bốn bức tranh miêu tả cảnh vật qua tâm trạng của Kiều (Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình).
20. Cảnh vật được miêu tả trong 8 câu cuối như thế nào? Những cảnh đó gợi tâm trạng gì của Kiều? Gợi ý : Chia làm 2 cột: Cảnh Tâm trạng
21. Buồn trông cửa bể chiều hôm Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa
22. 3, Nỗi buồn: Cảnh Tâm trạng _ Cánh buồm xa xa _ Nỗi cơ đơn,nhớ quê ngồi cửa bể lúc nhà da diết chiều tà
23. Buồn trông ngọn nước mới sa Hoa trôi man mác biết là về đâu?
24. 3, Nỗi buồn: Cảnh Tâm trạng _ Cánh buồm _ Nỗi cơ đơn, nhớ nhà _ Nỗi buồn về số phận _ Cánh hoa trơi lênh đênh, vơ định mơng lung giữa dịng nước
25. Buồn trông nội cỏ rầu rầu, Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
26. 3, Nỗi buồn: Cảnh Tâm trạng _ Cánh buồm _ Nỗi cơ đơn, nhớ nhà _ Số phận lênh đênh, vơ _ Cánh hoa trơi định. _ Nội cỏ rầu rầu _ Nỗi buồn về cuộc sống vơ vị, tẻ nhạt, khơng biết bao giờ chấm dứt
27. Buồn trông gió cuốn mặt duềnh, Aàm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
28. 3, Nỗi buồn: Cảnh Tâm trạng _ Cánh buồm xa xa _ Nỗi cơ đơn, nhớ nhà _ Cánh hoa trơi _ Số phận lênh đênh, vùi dập, vơ định _ Nội cỏ rầu rầu _ Cuộc sống vơ vị, tẻ nhạt, vơ vọng _ Tiếng sĩng ầm ầm _ Hãi hùng, lo sợ tai họa phía trước _Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình + điệp ngữ “buồn trơng”: tơ đậm nỗi buồn Kiều mỗi lúc một tăng, sự tuyệt vọng ngày càng nổi rõ.
29. III.Ghi nhớ :(SGK trang 96) Kiều ở lầu Ngưng Bích là một trong những đoạn văn miêu tả nội tâm nhân vật thành công nhất trong Truyện Kiều, đặc biệt là bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình. Đoạn thơ cho thấy cảnh ngộ cô đơn, buồn tủi và tấm lòng thủy chung, hiếu thảo của Thúy Kiều.
30. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) IV. Luyện tập: Tâm trạng của Kiều khi ở lầu Ngưng Bích là : A.Lạnh lùng, vô cảm B. Bâng khuâng, lưu luyến C.Tủi thân, nhung nhớ D. Hoảng loạn, lo sợ
31. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) IV. Luyện tập: Nhìn cảnh vật Thúy Kiều nhớ đến những ai? A. Cha mẹ và Kim Trọng B. Cha mẹ và hai em C.Kim Trọng và hai em D.Kim Trọng và cha mẹ
32. Kiều ở lầu Ngưng Bích (TríchTruyện Kiều-Nguyễn Du) HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: -Học lại đoạn trích trên -Soạn bài “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”: +Đọc phần chú thích (tác giả và tác phẩm) +Lục Vân Tiên được miêu tả như thế nào?