Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể - Nguyễn Mai Thu

ppt 29 trang thuongdo99 3770
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể - Nguyễn Mai Thu", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_sinh_hoc_lop_9_bai_21_dot_bien_cau_truc_nhiem_sac.ppt

Nội dung text: Bài giảng Sinh học Lớp 9 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể - Nguyễn Mai Thu

  1. TRƯỜNG THCS BỒ ĐỀ MÔN: SINH HỌC 9 GV: Nguyễn Mai Thu
  2. KIỂM TRA BÀI CŨ - Đột biến gen là gì ? Trình bày nguyên nhân phát sinh đột biến gen.
  3. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? A B C D E F G H A B C D E F G a AB C D E F G H A BC B C D E F G H b AB C D E F G H AD C B E F G H c Hình 22. Một số dạng đột biến cấu trúc NST
  4. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? a A B C D E F GG H
  5. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? b A B C D E F G H
  6. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? b A B C B C D E F G H
  7. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? c A B C D E F G H
  8. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? c A E F G H B C D
  9. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? c A E F G H D C B
  10. NST ban đầu NST bị biến đổi cấu trúc Trường NST ban đầu NST sau khi bị biến đổi khác Tên dạng hợp với NST ban đầu như thế nào? đột biến Gồm các đoạn a Mất đoạn H Mất đoạn ABCD.EFGH b Gồm các đoạn Lặp lại đoạn BC Lặp đoạn ABCD.EFGH c Gồm các đoạn Trình tự đoạn BCD đổi Đảo đoạn ABCD.EFGH lại thành đoạn DCB
  11. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? ĐộtQuabiến nội cấudungtrúc trên,NST em làhãynhững cho biếtbiến độtđổi biếntrong cấucấutrúc trúcNST NSTgồm là gìcác ? Gồmdạng :nhữngmất đoạn dạng, lậpnàođoạn ? , đảo đoạn Theo em, ngoài những dạng trên còn có dạng nào nữa không ?
  12. Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có dạng chuyển đoạn. Chuyển đoạn tương hỗ a b c d e f g h A B C D E F G H
  13. Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có dạng chuyển đoạn. Chuyển đoạn tương hỗ a b c d e f g h A B C D E F G H
  14. Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có dạng chuyển đoạn. Chuyển đoạn không tương hỗ a b c d e f g h A B C D E F G H
  15. Ngoài 3 dạng đột biến cấu trúc NST: mất đoạn, lặp đoạn, đảo đoạn còn có dạng chuyển đoạn. Chuyển đoạn không tương hỗ a b c d e f g h A B C D E F G H
  16. Vì sao đột biến cấu trúc NST có khả năng di truyền? - NST gồm 2 crômait . Mỗi cromatit gồm một phân tử AND và protein loại histon. -Ph©n tö ADN lµ n¬i lu gi÷ th«ng tin di truyÒn & còng Lµ b¶n m· gèc truyÒn ®¹t th«ng tin di truyÒn. - khi NST bÞ biÕn ®æi cÊu tróc =>ADN (b¶n m· gèc) còng bÞ biÕn ®æi theo .V× vËy ®ét biÕn cÊu tróc nhiÔm s¾c thÓ cã kh¶ n¨ng di truyÒn
  17. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể 1/ Nguyên nhân phát sinh: Theo- Đột em,biến độtcấu biếntrúc cấuNST trúccó NSTthể xuấtcó thểhiện xảytrong ra trongđiều kiệnnhữngtự điềunhiên kiệnhoặc nàodo ?con người tạo ra. - Nguyên nhân chủ yếu là do các tác nhân vật Theo em, những nguyên nhân nào gây ra đột lí và hóa học trong ngoại cảnh đã phá vỡ cấu biến cấu trúc NST ? trúc NST hoặc gây ra sắp xếp lại các đoạn của chúng.
  18. Chúng ta phải làm gì + Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu , diệt cỏ để hạn chế phát sinh + Có ý thức chống sản xuất , sử dụng vũ khí hoá đột biến cấu trúc NST học ở người? + Vệ sinh môi trường .
  19. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể 1/ Nguyên nhân phát sinh: 2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST VD1: Mất 1 đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư máu ở người.
  20. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể 1/ Nguyên nhân phát sinh: 2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST VD 2: Đột biến lặp đoạn 16A ở ruồi giấm làm cho mắt hình cầu trở thành mắt dẹt. Nếu lặp nhiều đoạn thì ruồi giấm sẽ mất hẳn mắt
  21. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể 1/ Nguyên nhân phát sinh: 2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST VD 3: Đột biến chuyển đoạn từ NST số 4 sang NST 14 ở lợn làm giảm 56% khả năng sinh sản.
  22. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể 1/ Nguyên nhân phát sinh: 2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST - ĐộtTại biếnsao biếncấu đổitrúc cấuNST trúcthường NST lạigây gâyhại hạicho chosinh vậtconvì: người,trải qua sinhquá vậttrình ? tiến hóa lâu dài các gen được sắp xếp hài hòa trên NST. Biến đổi cấu trúc NST làm thay đổi số lượng và cách sắp xếp gen trên NST.
  23. VD 4: Enzim thủy phân tinh bột ở một giống lúa mạch có hoạt tính cao hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn NST mang gen qui định enzim này
  24. Bài 22. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I- Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì ? II- Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể 1/ Nguyên nhân phát sinh: 2/ Tính chất của đột biến cấu trúc NST Một số đột biến là có lợi →có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hóa
  25. NST bình thường Mất đoạn Lặp đoạn Đảo đoạn Theo em, Trong các dạng đột biến trên, dạng nào Chuyển đoạn gây hậu quả lớn nhất ? → Mất đoạn (mất vật chất di truyền )
  26. Hội chứng “mèo kêu”:Do mất 1 phần cánh của NST số 5 ở người: Trẻ khóc như tiếng mèo kêu, cơ thể có những dị dạng, chậm biết đi, chậm biết nói, thiểu năng trí tuệ.
  27. Có thể bạn chưa biết - Ở tằm nhờ chuyển đoạn, gen kiểm tra màu đen của vỏ trứng từ NST thường chuyển qua NST giới tính Y .Dựa vào màu sắc trứng người ta biết được trứng nào nở ra tằm đực .Tằm đực có sản lượng tơ cao hơn tằm cái -Ứng dụng đột biến chuyển đoạn người ta tạo nhiều giống cây trồng mang các đặc điểm quí: Ngô chống chịu được thuốc diệt cỏ, kháng sâu đục thân, côn trùng có hại
  28. 1. Đột biến gen và đột biến cấu trúc NST giống nhau ở điểm nào ? + Giống nhau : - Đều là những biến đổi xảy ra trên cấu trúc vật chất di truyền ( ADN hoặc NST ) - Đều phát sinh từ tác động của môi trường ngoài và trong cơ thể - Đều di truyền cho thế hệ sau. - Phần lớn gây hại cho sinh vật 2 . Phân biệt đột biến gen và đột biến cấu trúc NST ? + Khác nhau : Đột biến gen Đột biến cấu trúc NST - Làm biến đổi cấu trúc của gen - Làm biến đổi cấu trúc của NST - Gồm các dạng: mất cặp, thêm - Gồm các dạng: mất đoạn, lặp đoạn, đảo cặp, thay thế cặp nucleotit đoạn NST
  29. BÀI TẬP 1.Dạng đột biến cấu trúc NST nào gây hậu quả lớn nhất? a. Lặp đoạn nhiễm sắc thể. b. Đảo đoạn nhiễm sắc thể. c.Mấtc. Mất đoạnđoạn nhiễmnhiễm sắcsắc thể.thể. d. cả a, b và c. 2.Nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST là gì? a. Do các tác nhân vật lý, hóa học làm phá vỡ cấu trúc NST b. Do con người chủ động sử dụng các tác nhân vật lý, hóa học tác động vào cơ thể sinh vật c. Do quá trình giao phối ở các sinh vật sinh sản hữu tính dd.Cả. Cả aa vàvàb b.