Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc - Nguyễn Thị Lan

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc - Nguyễn Thị Lan

1. ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐAN PHƯỢNG TRƯỜNG MẦM NON ĐAN PHƯỢNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 – 6 TUỔI HỨNG THÚ THAM GIA VÀO HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC Lĩnh vực: Giáo dục mẫu giáo Cấp học: Mầm non Tên tác giả: Nguyễn Thị Lan Đơn vị công tác: Trường mầm non Đan Phượng xã Đan Phượng, huyện Đan Phượng Chức vụ: Giáo viên NĂM HỌC 2019 - 2020
2. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI 1. Lý do về mặt lý luận Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người, nó mang đến cho chúng ta những phút giây thư giãn thực sự thoải mái, cho ta cảm nhận được cái hay cái đẹp của tự nhiên, quê hương đất nước, con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Ở trường mầm non đặc biệt đối với lứa tuổi trẻ mẫu giáo, âm nhạc là một trong những loại hình nghệ thuật phát triển năng lực cảm xúc, tưởng tượng, sáng tạo, sự tập trung chú ý, khả năng diễn tả hứng thú cho trẻ. Khác với các loại hình nghệ thuật khác như hội họa, văn học, điện ảnh, âm nhạc không hoàn toàn xác định rõ những hình ảnh cụ thể. Âm nhạc bằng ngôn ngữ riêng là giai điệu, âm sắc, cường độ, nhịp độ hòa âm tiết tấu, cùng với thời gian đã thu hút, hấp dẫn làm thỏa mãn nhu cầu tình cảm của trẻ. Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động giáo dục âm nhạc đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường mầm non. Trong những năm qua, bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp thích hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho hoạt động làm quen giáo dục âm nhạc. Nhưng đối với đặc điểm của lứa tuổi mẫu giáo, giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng, đồ chơi âm nhạc. Bên cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt hàng ngày ở trường của trẻ. Giáo dục âm nhạc được tích hợp trong các hoạt động như làm quen văn học, làm quen chữ viết, hoạt động khám phá, hoạt động tạo hình, làm quen với toán, thể dục buổi sáng, Nhờ đó mà cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ, mạnh dạn, tự tin, hồn nhiên, tràn đầy hứng thú. Với tâm huyết và lòng yêu nghề mến trẻ, tôi luôn mong muốn truyền đạt thật nhiều kiến thức cho trẻ, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có của mình. Chính vì điều đó tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Trong tất cả các môn học của trẻ tôi đặc biệt yêu thích bộ môn âm nhạc, có lẽ vì bản thân âm nhạc đã mang nhiều thế mạnh. Đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non âm nhạc là môn học giúp trẻ phát triển toàn diện nhất. Và thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, tự tin, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện 1/19
3. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đẩy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác. Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật có tác dụng giáo dục thẩm mỹ ngoài ra nó còn giúp trẻ phát triển trí tuệ, trẻ có khả năng trải nghiệm những cảm xúc trong quá trình cảm thụ và thể hiện âm nhạc: Khi nghe nhạc, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của âm nhạc, ảnh hưởng những trạng thái cảm xúc có trong tác phẩm. Đồng thời âm nhạc cũng dẫn dắt trẻ đến với những hiện tượng sống động của đời sống, giúp trẻ hình thành sự liên tưởng. Nhịp điệu rắn rỏi của bản hành khúc gợi cho trẻ niềm vui, hào hứng phấn khởi. Bài hát êm dịu đưa trẻ đến tình cảm nhẹ nhàng, Ngoài ra âm nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ. Với tôi âm nhạc giống như một bí quyết riêng giúp tôi thu hút trẻ, tạo ấn tượng đẹp khi tới trường lớp. Vì tất cả những những lý do này, tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để giúp trẻ hứng thú, học thật tốt hoạt động giáo dục âm nhạc. Tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo, để tìm ra những cách thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. Bằng tất cả sự nỗ lực, cố gắng đó, tôi cảm thấy một phần nào ý nguyện của mình đã thực hiện được. 2. Lý do về mặt thực tiễn Trong thực tế việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ hoạt động âm nhạc đã được giáo viên mầm non rất quan tâm, các giáo viên đã biết cách tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động âm nhạc hiệu quả đạt được rất cao. Đó là trẻ đã có hứng thú với các hoạt động âm nhạc trong giờ học cũng như ở mọi lúc, mọi nơi Qua đó đã hình thành một số kỹ năng âm nhạc ở trẻ: hát đúng nhạc, hát rõ lời, vận động theo phách, theo nhịp, vận động minh họa. Nhưng bên cạnh đó vẫn còn hiện tượng là một số giáo viên chưa biết cách tổ chức hoạt động cho trẻ, chưa biết vận dụng những biện pháp linh hoạt, sáng tạo vào trong quá trình dạy trẻ và đặc biệt là chưa biết thu hút sự tập trung chú ý, sự tích cực tham gia vào các hoạt động của trẻ nên sự cảm nhận âm nhạc của trẻ cũng như các kỹ năng hoạt động âm nhạc còn hạn chế: Trẻ còn hay quên, hay nhầm lẫn, chưa rèn luyện được kỹ năng cho trẻ dẫn tới hiệu quả giáo dục chưa cao. Đứng trước vấn đề trên là một giáo viên mầm non tôi nghĩ rằng nếu tình trạng trên cứ diễn ra lâu dài thì sẽ ảnh hướng đến chất lượng học của trẻ. Ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Vì hoạt động âm nhạc có vai trò quan trọng liên quan đến sự phát triển toàn diện của trẻ, có liên quan tới các môn học khác mà trẻ ở độ tuổi mẫu giáo lớn càng cần phải cho trẻ nắm bắt kiến thức, cảm nhận âm nhạc một cách đầy đủ, chính xác chắc chắn để trẻ có cơ sở học tốt ở các lớp sau, chính vì vậy tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 2/19
4. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc” làm đề tài nghiên cứu của mình. II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Tìm những biện pháp thích hợp để gây hứng thú cho trẻ 5 - 6 tuổi tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc. Giúp trẻ được phát triển cả về thể chất lẫn tâm hồn, luôn mạnh dạn tự tin, yêu thích và cảm nhận được cái đẹp qua giai điệu, lời ca; đem lại cho trẻ tác phong nhanh nhẹn, hát chính xác giai điệu của bài hát, múa. Góp phần giáo dục nhân cách cho trẻ, tạo cho trẻ có đời sống văn hóa lành mạnh, phát triển đức - trí - thể - mĩ cho trẻ. Tạo cho trẻ tham gia vào các hoạt động khác một cách hứng thú để từ đó giúp cho kết quả trên trẻ được cao hơn, mạnh dạn tự tin hơn. III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU “ Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc”. IV. ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT, THỰC NGHIỆM Trẻ mẫu giáo lớn lớp 5 tuổi A5. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trong quá trình triển khai đề tài tôi đã sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp quan sát sư phạm. - Phương pháp thực nghiệm sư phạm. - Phương pháp thực hành, trải nghiệm. - Phương pháp thống kê toán học. - Phương pháp kiểm tra đánh giá. VI. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU - Phạm vi thực hiện: Trẻ 5 – 6 tuổi lớp A5. - Thời gian thực hiện: Từ tháng 9/2019 đến tháng 1/2020. B. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1. Tình trạng khi chưa thực hiện Năm học 2019 - 2020, tôi được ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 5 tuổi A5. Với số trẻ là 39, trong đó có 20 trẻ nam và 19 trẻ nữ. Tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn sau: a. Thuận lợi Phòng Giáo dục và Đào tạo Huyện, Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện mở các lớp chuyên đề bồi dưỡng chuyên môn và tổ chức các buổi kiến tập của huyện, trường cho chị em giáo viên học hỏi nâng cao nghiệp vụ sư phạm. 3/19
5. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc Nhà trường đạt chuẩn Quốc gia, có phòng âm nhạc riêng cho trẻ, được các cấp bổ sung cơ sở vật chất như đàn, đài, ti vi, Nhà trường có đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình, sáng tạo, chị em đồng nghiệp luôn quan tâm giúp đỡ và cùng trao đổi các phương pháp giảng dạy hay để cùng nhau tiến bộ. Trẻ được tham gia nhiều hoạt động văn nghệ của trường, lớp giúp trẻ được thể hiện khả năng và nâng cao tính tự tin, hứng thú ở trẻ. Lớp có 2 giáo viên, có trình độ trên chuẩn, có lòng yêu nghề mến trẻ, nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ, luôn trau dồi phẩm chất đạo đức nhà giáo, luôn học tập bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn của mình. b. Khó khăn Bản thân tôi và một số giáo viên trong trường còn chưa thạo đánh đàn và số trẻ trẻ trên lớp đông nên khó khăn trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ. Do trình độ nhận thức của trẻ không đồng đều.Trong lớp một số trẻ nhút nhát, trẻ rụt rè, quá hiếu động, chưa tự tin, chưa thực sự hứng thú khi thể hiện trước cô và các bạn nên ảnh hưởng đến hoạt động của trẻ. Một số phụ huynh chưa quan tâm tới việc giáo dục âm nhạc cho trẻ, chỉ quan tâm cho con học viết, đọc nên khả năng âm nhạc của trẻ còn hạn chế. Đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động âm nhạc đã được bổ sung tuy nhiên còn ít, cơ sở vật chất chưa nhiều. 2. Số liệu điều tra trước khi nghiên cứu Để thực hiện đề tài, ngay từ đầu năm học 2019 - 2020 tôi đã tiến hành khảo sát đánh giá về mức độ hứng thú của trẻ qua các giờ giáo dục âm nhạc ở nhóm lớp tôi được giao với các tiêu chí, kết quả cụ thể như sau: (Bảng số liệu kèm theo sau sáng kiến) II. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Từ việc khảo sát trên, tôi đã nghiên cứu và tìm ra được các biện pháp hiệu quả để giúp trẻ hứng thú với hoạt động giáo dục âm nhạc như sau: 1. Biện pháp 1: Tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và khả năng âm nhạc Là một giáo viên dù giảng dạy môn học nào hay cấp học nào chăng nữa, bên cạnh những yêu cầu về phẩm chất đạo đức, sức khỏe, khả năng sư phạm năng lực chuyên ngành là rất cần thiết trong công tác giảng dạy. Cần phải tự rèn luyện để nâng cao năng lực chuyên môn, có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay. Muốn thực hiện tốt việc giáo dục âm nhạc, giáo viên phải có khả năng, kiến thức âm nhạc, biết biểu diễn vì hiệu quả giáo dục ảnh hưởng trực 4/19
6. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc tiếp tới trẻ. Qua việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và năng khiếu âm nhạc, tôi sẽ có nhiều kiến thức và kỹ năng trong việc tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ. Và qua đó tôi sẽ truyền tải tới trẻ kiến thức âm nhạc có tính chính xác cao hơn như việc dạy trẻ hát đúng nhạc, đúng giai điệu của bài hát. Bên cạnh đó, Phòng Giáo dục luôn tạo điều kiện cho giáo viên đi kiến tập về hoạt động giáo dục âm nhạc ở các trường bạn: Mầm non Tân Lập, Mầm non Tân Hội, Mầm non Liên Hà, Mầm non Việt Triều, nên tôi cũng học hỏi và rút được rất nhiều kinh nghiệm cho bản thân để có phương pháp tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ tốt hơn. Tận dụng đặc điểm của trẻ mẫu giáo đó là tính bắt chước người lớn từ đó tôi lôi cuốn, kích thích được trẻ tham gia hoạt động âm nhạc và hứng thú tham gia. Tích cực trong việc tìm tòi học hỏi kỹ năng âm nhạc qua việc xem băng đĩa, ti vi, nghe đài, thấy có động tác nào đẹp tôi học và làm theo. Có bài hát hay phù hợp với chương trình mầm non tôi ghi chép lại để hướng dẫn thêm cho trẻ. Trước khi dạy hát hoặc hát cho trẻ nghe, tôi tập đi tập lại nhiều lần, hát cho thuộc lời, đúng giai điệu, tôi còn tập hát cho trẻ nghe. Tích cực làm việc trực tiếp với nhóm, cá nhân để giúp trẻ thể hiện tốt hoạt động âm nhạc. Trẻ hoạt động không bị áp đặt để trẻ phát huy được năng lực bản thân, được trao đổi, nhận xét để trở nên năng động, tự tin hơn. Vào những buổi sinh hoạt văn nghệ cuối ngày, cuối tuần, sinh hoạt văn nghệ cuối chủ đề, tôi luôn cùng trẻ thể hiện năng khiếu, giọng hát của mình cho trẻ nghe, không những thế tôi còn khuyến khích trẻ tham gia cùng với tôi như múa cùng cô, hoặc cô hát trẻ sử dụng dụng cụ âm nhạc phù họa theo, Để thực hiện tốt việc tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và năng khiếu âm nhạc trong trường mầm non, giáo viên phải chịu khó sưu tầm, tìm tòi , học hỏi những bài hát hay những động tác múa đẹp để có thể tổ chức tốt các hoạt động âm nhạc cho trẻ. Có đầy đủ những trang thiết bị phục vụ cho việc tự học, bồi dưỡng của giáo viên như: Hệ thống ti vi, đàn nhạc và mạng công nghệ thông tin để qua đó giáo viên có thể sưu tầm, tự học bồi dưỡng để nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ. Có thể nói đây là một trong những biện pháp rất hữu ích giúp giáo viên tự tin về chuyên môn, kiến thức, kĩ năng về âm nhạc để truyền tải cho trẻ sự hứng thú với hoạt động giáo dục âm nhạc. 2. Biện pháp 2: Làm đồ dùng đồ chơi, tạo môi trường phong phú cho trẻ hoạt động Trong trường mầm non có rất nhiều loại đồ dùng đồ chơi để phục vụ các môn học và các hoạt động. Đồ dùng đồ chơi là nhu cầu không thể thiếu đối với 5/19
7. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc cuộc sống trẻ thơ. Đối với môn giáo dục âm nhạc có nhiều đồ dùng, dụng cụ âm nhạc, những đồ dùng ấy phát ra những âm thanh sôi động giúp cho bài hát hay hơn, thu hút được sự hứng thú của trẻ vào tiết học. Để đạt được kết quả cao tôi đã chuẩn bị một số đồ dùng, dụng cụ tự tạo từ nguyên vật liệu dễ kiếm, dễ tìm từ những phế liệu thải để làm đồ dùng, dụng cụ phục vụ cho môn giáo dục âm nhạc. Đồ dùng có 2 loại chủ yếu: Đồ dùng có sẵn: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục Đồ dùng tự tạo: Đồ dùng tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được tạo ra từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ dùng tự tạo là vô tận. Làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn những đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những vật liệu tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được. * Ví dụ: Tận dụng những đoạn tre già để đẽo làm phách tre, những chai nước giặt để tạo thành nhiều chiếc đàn có hình dáng khác nhau. Dùng các vỏ lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc, làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ. Vỏ hộp sữa làm trống cơm. Tận dụng những hộp bánh để làm những chiếc trống thật xinh xắn, xin vải vụn của thợ may làm hoa cài tay, những chai C2 để làm những bông hoa cầm tay thật đẹp, mút xốp làm mũ múa, v.v Sử dụng đầy đủ đồ dùng trực quan phong phú về chủng loại đó là cô phải sử dụng các loại đồ dùng trực quan như tranh, ảnh, mô hình, đồ dùng, đồ chơi, vật thật, màn hình, bởi vì trẻ mầm non luôn thích cái mới lạ, nếu trong giờ học cô chỉ sử dụng một loại đồ dùng trực quan hoặc tranh ảnh, hoặc đồ chơi, hoặc mô hình, thì sẽ gây cho trẻ sự chán nản, nhàm chán. Mặt khác, mỗi loại đồ dùng đồ chơi đều có một ưu điểm, hạn chế riêng. Tranh ảnh thì đẹp nhưng không sinh động, không thể hiện hết được những đặc điểm của sự vật, hiện tượng. Vật thật thì giúp trẻ nắm bắt được đầy đủ, chính xác các kiến thức về đối tượng và sinh động hơn tranh, ảnh. Nhưng không thể có đầy đủ các vật thật cho tất cả các tiết học và nhiều vật thật không thể cho trẻ chơi trò chơi được, cho nên giáo viên phải biết lựa chọn nhiều loại đồ dùng trực quan để đưa vào trong tiết dạy và phù hợp với nội dung tiết dạy của mình sao cho vừa có thể thuận tiện cho việc truyền thụ kiến thức của cô, vừa có thể gây được hứng thú cho trẻ, giúp trẻ tập trung chú ý, quan sát đối tượng, tích cực hoạt động với đối tượng để nắm bắt kiến thức một cách dễ dàng, nhanh chóng, đầy đủ chính xác. Qua biện pháp này tôi thấy trẻ rất hứng thú trong giờ hoạt động âm nhạc. Ảnh đồ dùng, nhạc cụ tự tạo kèm theo cuối sáng kiến 6/19
8. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc 3. Biện pháp 3: Nghiên cứu các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc lôi cuốn hấp dẫn trẻ Qua thực tế và nghiên cứu các tài liệu, suy nghĩ thay đổi các hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng việc sử dụng các hình thức dạy học đa dạng, sinh động sáng tạo: Trẻ mẫu giáo rất thích cái mới lạ, hấp dẫn sinh động còn những cái quen thuộc, lặp đi lặp lại nhiều lần gây cho trẻ sự nhàm chán, cho nên trong quá trình dạy trẻ tôi phải lựa chọn những hình thức dạy cho sinh động hấp dẫn, sáng tạo và luôn có sự thay đổi xuyên suốt bài dạy để lôi cuốn sự chú ý của trẻ đặc biệt là phải xác định được nội dung trọng tâm bài dạy sau đó tổ chức các hình thức hoạt động: a. Xác định nội dung trọng tâm Để trẻ tiếp thu bài tốt và phát huy được hết khả năng của trẻ thì việc xác định nội dung trọng tâm là vô cùng quan trọng, cô lựa chọn hoạt động để tiến hành giờ học và tuỳ vào nội dung trọng tâm của hoạt động để lựa chọn 1- 2 nội dung kết hợp cho nhẹ nhàng mà vẫn gây hứng thú cho trẻ. - Nếu bài hát đa số trẻ chưa biết: Cô tiến hành hoạt động dạy hát là trọng tâm. - Nếu bài hát đa số trẻ đã biết: Cô tiến hành dạy vận động theo nhạc là nội dung trọng tâm. - Nếu bài hát trẻ đã hát và vận động theo nhịp tốt thì chọn: Hoạt động nghe nhạc, nghe hát là trọng tâm. - Hoạt động sinh hoạt văn nghệ: Sau mỗi chủ đề cô tiến hành 1 hoặc 2 lần nhằm giúp trẻ diễn đạt những bài hát, điệu múa, trò chơi âm nhạc Cô giáo nên chọn những bài có trong chủ đề để trẻ biểu diễn. b. Tạo hứng thú giới thiệu bài Để tạo cho trẻ sự tự tin thoải mái, hứng thú khi vào bài tôi dựa vào nội dung bài hát và tính chất, sắc thái âm nhạc để trò chuyện với trẻ, kết hợp sử dụng các loại rối, tranh ảnh, đồ dùng trực quan, thơ hợp lý để dẫn dắt vào bài. Làm như vậy sẽ tạo sự hứng thú, hấp dẫn cho trẻ, có tác dụng giúp trẻ nhanh chóng làm quen với bài hát. Tùy vào từng bài, tôi tạo hứng thú bằng các cách khác nhau * Ví dụ: Dạy trẻ hát bài: "Cá vàng bơi" nhạc và lời Nguyễn Hà Hải tôi ứng dụng công nghệ thông tin cô cho trẻ xem trên màn hình những con vật sống dưới nước, để trẻ kể tên các con vật đó, cho trẻ xem hình ảnh con tôm, con cua, con cá giới thiệu tên bài hát. * Ví dụ: Dạy trẻ hát bài: “Chú bộ đội đi xa” Nhạc và lời Hoàng Vân, tôi tạo tình huống cô đóng làm chú bộ đội, mặc quần áo bộ đội, đội mũ ngôi sao vàng rất xinh xắn, trò chuyện cùng các cháu: “Chào các cháu, chú bộ đội ở rất xa, về phép đến thăm các con, thấy các cháu học rất ngoan nên ghé thăm các cháu, bạn nào cũng 7/19
9. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc học giỏi vậy mơ ước lớn lên các cháu sẽ làm gì? Chú chúc các cháu chăm ngoan để thực hiện ước mơ của mình nhé. “Tạm biệt các cháu, chú đi đây”. Cô giáo hỏi ai thích làm chú bộ đội? Các con thấy hình ảnh chú bộ đội như thế nào? Trẻ đồng thanh nói: “ mũ cài ngôi sao ” Như vậy tôi vào bài rất nhẹ nhàng tạo cho trẻ sự thoải mái tự tin và hứng thú. c. Các hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc * Nội dung 1: Dạy hát: Để tiến hành dạy hát có hiệu quả với một bài hát mới trẻ chưa biết hát, tôi có thể dạy trẻ theo cách dạy như đã hướng dẫn trong chuyên đề giáo dục âm nhạc được vận dụng phù hợp với điều kiện và khả năng nhận thức của trẻ. Trẻ học hát thông qua bắt chước giáo viên, do đó giáo viên vừa hát vừa bắt nhịp bằng tay để giữ tốc độ đều cho các cháu hát. Giáo viên cần lưu ý đến những bài có nhịp lấy đà, đảo phách để phân biệt cho đúng tránh ngược phách. Khi phối hợp hát cùng nhạc đệm cô vừa bắt nhịp vừa lắng nghe nhạc đệm để điều khiển trẻ hát đúng, khớp nhạc. Nếu trẻ chưa rõ lời bài hát cô đọc lại lời một cách chậm rãi, diễn cảm hoặc đọc lại lời trên nền nhạc bài hát. Với bài hát dài, bài có 2 lời ca, cô có thể chia đoạn dạy trẻ từng câu liên tiếp. Cần thay đổi các hình thức hát, tổ, nhóm luân phiên nối tiếp để trẻ có dịp nghỉ ngơi, theo dõi hoặc hoà nhập đúng lúc với các bạn, chú ý thay đổi tư thế đứng hay ngồi cho trẻ đỡ mỏi, đỡ chán và kết hợp với vận động nhẹ nhàng. * Ví dụ: Khi hát bài:“Cùng múa vui” nhạc và lời Lưu Hữu Phước. Câu hát "Nắm tay nhau, bắt tay nhau" lần đầu hát "nắm" trước, "bắt" sau; lần hai hát "bắt" trước, "nắm "sau, hai từ này ở cùng một độ cao nên trẻ dễ lẫn. Ngoài việc chú ý đến nhịp phách trong khi dạy hát tôi còn tạo ra tình huống cho trẻ vừa hát vừa dùng đồ vật cầm trên tay đung đưa theo nhịp bài hát, và có thể cho từng cặp trẻ giao lưu với nhau. Trong quá trình dạy hát cô giáo cần lưu ý nếu trẻ còn hát chưa đúng âm điệu (luyến chưa đúng) thì cô hát mẫu riêng chỗ cần sửa và cho trẻ nghe trên đàn nhiều lần đặc biệt cần chú ý đến từng cá nhân trẻ. Điều quan trọng khi dạy trẻ hát mà trẻ hát chưa đúng nhạc, chưa thể hiện đúng phong cách, cô không nên nói với trẻ: "Các con hãy hát hay hơn nữa nào" vì câu nói này trẻ khó hình dung phải thể hiện như thế nào, mà tôi sẽ hát lại 2 - 3 lần hát chậm để trẻ ghi nhớ. Khi trẻ thuộc bài hát có thể dạy nâng cao cho trẻ với hình thức hát Acapella. Với hình thức tổ chức như trên trẻ lớp tôi rất hứng thú, hát đúng giai điệu bài hát, tiếp thu bài rất nhanh. * Nội dung 2: Dạy vận động theo nhạc: Vận động theo nhạc giúp trẻ phát triển cảm giác nhịp điệu, sự khéo léo, khả năng phản ứng nhanh. Ngoài ra còn làm thoả mãn nhu cầu tình cảm của trẻ, trẻ được bộc lộ cảm xúc, giao tiếp với bạn bè. 8/19
10. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc Các động tác múa giúp trẻ hiểu biết về kỹ năng, từ đó biết so sánh, lựa chọn vẻ đẹp của múa. Dạy vận động theo nhạc bao gồm nhiều hình thức nhảy múa hoặc gõ đệm theo nhịp theo tiết tấu, theo phách. Phần làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn. Nếu là hát kết hợp vận động vỗ tay, theo tiết tấu thì tôi sử dụng các nhạc cụ: Xắc xô, phách tre, phách dừa, mõ, tôi làm mẫu chậm tiếng gõ, cách gõ, cho trẻ tập chậm rồi mới nhanh dần theo tốc độ bình thường. Tuy nhiên trong tiết học cũng không nhất thiết phải sử dụng nhạc cụ từ đầu đến cuối tiết học mà có thể thay đổi hình thức vận động bằng lắc mông hoặc dậm chân * Ví dụ: Bài “Em đi chơi thuyền” - Nhạc và lời Trần Kiết Tường. Tôi cho cả lớp lắc mông theo tiết tấu chậm, các tổ gõ phách dừa, xắc xô, các nhóm dậm chân theo tiết tấu chậm trẻ lớp tôi rất thích. Ngoài ra khi dạy vận động để phát huy tính sáng tạo của trẻ tôi thường cho trẻ vận động theo ý tưởng của trẻ. * Ví dụ: Bài “Múa cho mẹ xem” - Nhạc và lời Xuân Giao. Tôi cho trẻ vận động theo ý tưởng của trẻ ( 1 - 2 trẻ) và cho cả lớp vận động theo trẻ đó. Sau đó tôi dẫn dắt bằng lời giới thiệu vận động của mình. Nếu trẻ vận động chưa đúng cô có thể sửa chữa dần dần những chi tiết không chính xác bằng cách tách ra để tập riêng. Tuy vậy, không phải bài nào trẻ cũng thuộc ngay ở trên tiết học do đó cô cần luyện cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi. Với hình thức tổ chức dạy vận động như trên tôi thấy trẻ lớp tôi rất tự tin, thoải mái khi hoạt động âm nhạc và đặc biệt trẻ tiếp thu bài rất tốt. Ảnh trẻ hát, vận động theo nhạc để cuối sáng kiến. * Nội dung 3: Cho trẻ nghe nhạc - nghe hát: Nghe nhạc - nghe hát là một sự tác động sâu sắc đối với tâm hồn con người, là cơ sở để trẻ học hát, vận động, chơi theo nhạc. Chuẩn bị cho trẻ nghe hát, tôi dẫn dắt trẻ nghe nhạc bằng cách dùng lời lẽ hấp dẫn sinh động để giới thiệu qua hình tượng âm nhạc, tên tác phẩm, tác giả. Dựa vào lời ca khơi gợi sự tưởng tượng của trẻ. Phần giới thiệu cần ngắn gọn, lựa chọn sắc thái lời nói để thu hút trẻ, gợi nhu cầu muốn nghe ở trẻ, làm cho trẻ chuyển từ trạng thái của một dạng hoạt động trước đó sang hoạt động nghe hát. Nếu hoạt động trước đó là trầm lắng thì lời nói để thu hút trẻ phải vang rõ, sôi nổi. Nếu hoạt động trước là sôi nổi thì lời nói phải âu yếm nhẹ nhàng. Có thể cho trẻ nghe qua phương tiện hoặc nghe trực tiếp. Trẻ được nghe cô đàn hát trực tiếp sẽ gây ấn tượng mạnh mẽ nhất, lôi cuốn nhất. Vì vậy đòi hỏi giáo viên cần phải hát thật chính xác, tự nhiên, diễn cảm thể hiện đúng phong cách tác phẩm. Do đó khi đã hát đúng nhạc tôi chú ý đến việc thể hiện tình cảm qua giọng hát kết hợp với nét mặt cử chỉ, điệu bộ sao cho phù hợp với bài hát. 9/19
11. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc * Ví dụ: Bài hát“Ru con”- Dân ca Nam Bộ. Khi hát cho trẻ nghe tôi hát với tốc độ hơi chậm, nhẹ nhàng, tình cảm thiết tha, còn với bài “Con chim vành khuyên” - tác giả Hoàng Vân, thì tôi hát với tốc độ hơi nhanh vui tươi nhí nhảnh, hồn nhiên vừa hát tôi vừa cúi xuống âu yếm tình cảm với trẻ tạo sự gần gũi quấn quýt trẻ rất hứng thú khi nghe bài hát này. Như vậy bằng hoạt động trực tiếp sáng tạo tôi biểu diễn sống động nội dung bài hát, trẻ lớp tôi rất phấn khởi thích thú hưởng ứng cùng cô. * Nội dung 4: Tổ chức trò chơi âm nhạc: Đối với trẻ mầm non học mà chơi, chơi mà học, do vậy trong hoạt động âm nhạc cũng không thể thiếu trò chơi.Trò chơi âm nhạc là trò chơi được tiến hành bằng các yếu tố âm nhạc, vì vậy ngoài các quy định chung của trò chơi cô cần lưu ý cho trẻ thực hiện hình thức chơi có tác dụng phát triển năng khiếu, cô hướng dẫn trẻ luật chơi và làm mẫu thật rõ ràng để trẻ nhận biết cách chơi. Trò chơi âm nhạc được thực hiện trong giờ học, tạo cho hoạt động nghệ thuật của trẻ thêm sinh động, vì vậy mà cô cần xen kẽ tính chất trò chơi để hướng dẫn trẻ chơi hứng thú có tác dụng giáo dục âm nhạc. Nếu là giờ vận động thì tôi chọn trò chơi nhẹ nhàng. * Ví dụ: Trò chơi: “Nghe âm thanh đoán tên nhạc cụ” cô chia trẻ làm ba tổ. Cô giới thiệu luật chơi và cách chơi cho trẻ biết, sau mở nhạc cho trẻ nghe âm thanh về chiếc đàn ghi ta, trống, kèn, trẻ sẽ chú ý lắng nghe trong thời gian cô quy định trẻ phải nói được tên nhạc cụ. Như vậy sẽ phát triển ở trẻ sự hiểu biết và sự chú ý lắng nghe. Có thể nói trò chơi âm nhạc đã giúp trẻ nhớ lại tên và nội dung bài hát hơn nữa còn phát triển trí tưởng tượng phong phú, tinh thần tập thể cao và rèn phản xạ nhanh cho trẻ giúp trẻ rất hứng thú trong hoạt động học. Ảnh trẻ chơi trò chơi âm nhạc để cuối sáng kiến 4. Biện pháp 4: Tạo hứng thú cho trẻ thông qua việc lồng ghép hoạt động giáo dục âm nhạc vào các hoạt động khác, mọi lúc mọi nơi Ngoài hoạt động âm nhạc thì âm nhạc còn dược sử dụng ở các hoạt động học khác, đây là phương pháp tích hợp có hiệu quả rất cao cho các tiết học vì âm nhạc rất thu hút trẻ vào bài học mà giáo viên muốn truyền đạt, điển hình như: * Đối với hoạt động khám phá: Để giúp trẻ hiểu đúng đắn về những đề tài của giờ hoạt động chung làm quen khám phá khoa học thông qua việc trò chuyện, đàm thoại, quan sát, trò chơi thì việc kết hợp sử dụng âm nhạc trong giờ học góp phần tạo cho trẻ có cảm xúc với các đối tượng như bài “Giới thiệu một số loài hoa” yêu cầu là trẻ phân biệt được một số loại hoa, so sánh, nhận xét sự giống và khác nhau, biết thưởng thức vẻ đẹp, mùi thơm, yêu quí, bảo vệ, Sau đó ta cho trẻ nghe bài “Màu hoa” hoặc có thể cho cháu nghe bài “Ra vườn hoa” của Văn Tấn. 10/19
12. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc Trong chủ đề nghề nghiệp muốn trẻ hiểu về công việc của chú công nhân giáo viên yêu cầu trẻ nắm được công việc, ý nghĩa của công việc đó, yêu quí người lao động, kết hợp cho trẻ nghe bài “Cháu yêu cô chú công nhân” của Hoàng Văn Yến. Khi dạy đề tài “Chú bộ đội” nghe bài “Cháu thương chú bộ đội”, “Làm chú bộ đội”, “Gác trăng” của Nguyễn Trí Tân, Nhằm giúp trẻ hiểu được trong đêm trung thu đó các chú bộ đội phải đứng gác giữ cho Tổ quốc được thanh bình để các em thiếu nhi được “Rước đèn trong đêm trăng”. Và còn nhiều chủ đề khác cũng vậy, ở đây chúng ta không nên dừng lại ở phần nghe để chuyển tiếp mà nghe hát để nắm thêm nội dung thông qua đề tài dạy. * Đối với hoạt động làm quen văn học: Trong giờ làm quen văn học giáo viên dạy trẻ cảm thụ bài thơ, câu chuyện thông qua việc đọc diễn cảm, hiểu nội dung để truyền đạt tới trẻ những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sản phẩm trí tuệ và tình cảm của bao thế hệ người Việt Nam nối tiếp nhau. * Ví dụ: Thông qua việc dạy bài thơ “Hạt gạo làng ta” của Trần Đăng Khoa, sau khi trẻ đọc thơ xong cô kết hợp cho trẻ nghe bài hát “Hạt gạo làng ta” do Trần Viết Bính phổ nhạc. Và chính giai điệu trữ tình của bài hát giúp cho ý thơ trong bài thơ được nâng cao, tiết học thêm sinh động, phong phú và trẻ rất chú ý. * Đối với hoạt động tạo hình: Giáo dục âm nhạc trong giờ tạo hình ngoài việc trẻ thực hành, cô mở máy cho trẻ nghe nhiều bài hát có nội dung tương đối phù hợp với đề tài đó, thì ở đây ngoài nội dung trên tôi đã tổ chức nhiều tiết ở trên lớp với nội dung là cho trẻ nghe bài hát có nội dung phù hợp với đề tài và dạy vào phần hướng dẫn, đàm thoại trước khi trẻ thực hành. Sau đó từ nội dung bài hát giáo viên kết hợp đàm thoại như: Vẽ hoa, nghe hát bài “Màu hoa” rồi cô cùng trẻ trò chuyện về các loại hoa trong bài hát: Trong bài hát các con vừa nghe những bông hoa đó có màu gì?; Ngoài những bông hoa đủ màu sắc đó thì bài hát còn có gì nữa ( nhiều lá, nhiều cây ) . Những câu hỏi đàm thoại đó giúp trẻ có thêm một số ý tưởng trong quá trình vẽ để có sản phẩm sáng tạo. * Ngoài ra âm nhạc còn được tổ chức trong ngày hội, ngày lễ: Tổ chức ngày hội ngày lễ ở trường mầm non là một hoạt động được quy định trong chương trình giáo dục. Hoạt động này tạo điều kiện hình thành cho trẻ phẩm chất đạo đức, trí tuệ và kĩ năng nghệ thuật. Vào các ngày lễ, ngày hội (như ngày khai giảng, ngày nhà giáo Việt Nam, Ngày Tết trung thu, ngày Quốc tế thiếu nhi, ) là những hình thức tổ chức quan trọng trong việc tạo ra môi trường âm nhạc phong phú, sinh động cho trẻ, điều quan trọng nhất trẻ được thể hiện khả năng nghệ thuật của mình, trẻ sẽ cảm thấy tự tin và mạnh dạn hơn. * Tạo hứng thú cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi: Giáo dục âm nhạc không những được hoạt động trên tiết học mà còn được diễn ra ở mọi lúc mọi nơi nhằm giúp trẻ 11/19
13. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc củng cố, ôn luyện kĩ năng các bài hát đã học. Hoạt động âm nhạc luôn tham gia cùng với các hoạt động khác như: Hoạt động đón - trả trẻ, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc, hoạt động chiều, hoạt động chuyển tiếp giữa các tiết học mang lại hiệu quả rất cao. 5. Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong hoạt động học Tôi thường xuyên tìm các tư liệu phù hợp với nội dung bài dạy sau đó sử dụng máy chiếu, làm các hiệu ứng với hình ảnh, ảnh động, âm thanh, video clip kết hợp với các phần mềm để xử lý hình ảnh, âm thanh và sử dụng trong bài dạy. * Ví dụ: Ở chủ đề gia đình: Cho trẻ nghe bìa hát “Ba ngọn nến lung linh” sử dụng đoạn clip gia đình Ngọc Lễ - Phương Thảo đang biểu diễn bài hát này để trẻ cảm nhận về tình cảm gia đình. Ở chủ đề động vật: Dạy bài hát “Đố bạn” có thể kết hợp cho trẻ nghe và xem clip về thế giới động vật, tương ứng với mỗi câu hát, đến câu hát về con vật nào thì trẻ xem hình ảnh tương ứng với con vật đó. Trẻ có thế vừa hát vừa bắt chước các hành động của con vật trong bài hát như con khỉ, voi, gấu Tiết học sẽ vui nhộn và sinh động hơn. Với những bài hát nghe thuộc làn điệu dân ca, cô có thể cho trẻ xem hình ảnh clip về những cuộc thi hát dân ca, hát đối, hát quan họ ở hội Lim. Khi trẻ được trực tiếp xem các đoạn video clip trẻ sẽ hứng thú và có cảm xúc hơn với những làn điệu dân ca đó. Với các bài hát về Bác Hồ, khi nghe bài hát “Ai yêu nhi đồng bằng Bác Hồ Chí Minh” kết hợp trẻ xem các hình ảnh về Bác Hồ với các bạn thiếu nhi, Trẻ sẽ thấy và cảm nhận thấy Bác rất hiền từ giống như người ông rất thân thuộc, gần gũi với các cháu. Ảnh ứng dụng công nghệ thông tin - múa rối bóng để cuối sáng kiến 6. Biện pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền công tác với giáo viên cùng lớp và phụ huynh Để có thể đạt hiệu quả cao trong giáo dục thì việc tuyên truyền, kết hợp với giáo viên phụ trách cùng lớp là điều vô cùng quan trọng. Ngoài bài giảng trên lớp, trẻ cần được ôn luyện ở mọi lúc, mọi nơi, được trình bày hay thể hiện những gì mình học được, nên tôi sẽ kết hợp với giáo viên phụ trách lớp cho trẻ được thực hành ôn luyện thường xuyên, cùng nhau thống nhất lựa chọn các bài dạy, tìm các động tác phù hợp với trẻ lớp mình. Vào các giờ đón và trả trẻ tôi kết hợp với giáo viên phụ trách lớp gặp gỡ, trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập, các lĩnh vực phát triển của trẻ 5 - 6 tuổi. Tôi gặp trực tiếp phụ huynh hoặc viết bài tuyên truyền về tầm quan trọng của hoạt động âm nhạc đối với trẻ. Lên kế hoạch về chương trình dạy theo chủ đề và thay nội dung trên bảng tuyên truyền hàng tuần để phụ huynh biết và phối hợp với giáo viên rèn luyện thêm cho trẻ. Tôi khuyến khích các bậc phụ huynh nên tạo điều kiện về vật chất và tinh thần cho trẻ được hoạt 12/19
14. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc động âm nhạc, cho trẻ nghe băng đĩa nhạc ở nhà, cha mẹ có thể cùng trẻ thể hiện bài hát. Từ đó làm phong phú thêm vốn hiểu biết về âm nhạc của trẻ, giúp trẻ tự nhiên khi thể hiện ca khúc mình yêu thích. Ngoài ra tôi còn kết hợp với phụ huynh sưu tầm băng đĩa nhạc hay, những bài hát hay có nội dung phù hợp với trẻ ngoài chương trình để dạy trẻ hoặc ghi âm giọng hát của trẻ vài đĩa và xây dựng thư viện âm nhạc của lớp. Nhiều phụ huynh đã mua sắm đầu đĩa, giàn karaoke cho trẻ tập hát, được hát vào các ngày nghỉ, trẻ được giải trí và tập luyện. Có gia đình có điều kiện đã cho trẻ tham gia các lớp năng khiếu, học đàn, học hát múa tại các trung tâm văn hóa, do đó có nhiều cháu phát huy được năng khiếu của mình, có kỹ năng biểu diễn âm nhạc. Khi nhà trường tổ chức các ngày lễ, ngày hội các bậc phụ huynh lớp tôi rất hào hứng tham gia, họ quan tâm đến con, mua sắm cho trẻ trang phụ đẹp, các đồ dùng để tham gia biểu diễn. Bên cạnh đó, tôi và giáo viên phụ trách lớp còn vận động các bậc phụ huynh hỗ trợ các vật liệu: thùng giấy, ống lon, hộp sữa, chai nhựa, giấy bóng kính, quần áo cũ, dụng cụ hóa trang để cô và trẻ làm đồ dùng biểu diễn âm nhạc. Có phụ huynh làm thợ may còn nhận may và sửa giúp nhiều trang phụ biểu diễn của trẻ, cho rất nhiều vải vụn để cô và trẻ thiết kế các trang phục biểu diễn. III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN Sau thời gian thực hiện đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc” tôi đã tiến hành khảo sát và thu được kết quả sau (Bảng số liệu kèm theo sau sáng kiến) Sau khi thực hiện những biện pháp giúp trẻ hứng thú với hoạt động giáo dục âm nhạc tôi thấy: - Trẻ rất hứng thú và tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc. - Trẻ đã mạnh dạn, tự tin, rất thích được nghe và vận động theo nhạc, chơi các trò chơi âm nhạc. - Qua hoạt động giáo dục âm nhạc tôi đã tạo điều kiện cho trẻ trong lớp tôi được thể hiện mình, thể hiện được cảm xúc tình cảm của mình, mạnh dạn tự tin tham gia vào các hoạt động văn nghệ cũng như các hoạt động khác. - Những kết quả mà tôi đã đạt được sau khi thực hiện một số biện pháp giúp trẻ tích cực tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc, đã góp phần rất tốt vào việc phát triển toàn diện cho trẻ. 1. Đối với giáo viên: Qua quá trình thực hiện các biện pháp tôi nhận thấy: là một người giáo viên phải kiên trì không nóng vội trước kết quả của trẻ tạo ra, mà dẫn dắt trẻ bằng tất cả tấm lòng nhiệt tình, sự yêu nghề của chính bản thân mình. Tạo được môi trường phong phú phù hợp với nội dung của từng chủ đề. Có nhận thức đúng đắn về kỹ năng tổ chức các hoạt động giáo dục âm nhạc một cách tự tin, linh 13/19
15. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc hoạt. Thông qua đó tôi hiểu sâu hơn về công tác chỉ đạo của phòng giáo dục trong công tác hướng dẫn thực hiện chương trình giáo dục mầm non. 2. Đối với trẻ: Kỹ năng âm nhạc của trẻ lớp tôi ngày càng tiến triển. Giờ học trẻ chú ý không tự ý nghịch và làm việc riêng. Trẻ hứng thú tham gia hoạt động giáo dục âm nhạc. Trẻ mạnh dạn hơn, tự tin hơn khi tham gia biểu diễn văn nghệ. 3. Đối với các bậc phụ huynh: Quan tâm hơn đến việc học của con em mình, thường xuyên kết hợp với cô giáo trong việc trao đổi để các cháu có kỹ năng tốt hơn trong các hoạt động. C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN Hoạt động giáo dục âm nhạc là một hoạt động vô cùng quan trọng đối với trẻ mẫu giáo lớn. Với những biện pháp và kết quả nêu trên, tôi rút ra một số kinh nghiệm sau: - Giáo viên nắm vững phương pháp của bộ môn, thực sự tâm huyết với nghề, say sưa học hỏi, tìm tòi, nghiên cứu tài liệu để nắm chắc mục đích yêu cầu, nội dung nhiệm vụ của bộ môn. - Sáng tạo, linh hoạt trong mỗi bài dạy, kiên trì và không ngừng nâng cao kiến thức, tự học hỏi tu dưỡng, rèn luyện bản thân, đổi mới phương pháp, hình thức giảng dạy, bổ xung đồ dùng dạy học đa dạng phong phú. - Lựa chọn nội dung và hình thức tổ chức phải dựa trên yếu tố: Lấy trẻ làm trung tâm. - Hoạt động giáo dục âm nhạc được giáo viên lồng ghép, tích hợp, khéo léo linh hoạt đưa vào các hoạt động học khác trong ngày một cách nhẹ nhàng. Cho trẻ ôn luyện các bài hát, múa ở mọi lúc mọi nơi. - Lựa chọn, ứng dụng các trò chơi hay, phù hợp, hấp dẫn vào tiết học tạo hứng thú, phát huy trí thông minh cho trẻ. - Cần lưu ý dạy từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, khối lượng vận động từ ít đến nhiều, và phải thường xuyên luyện tập, thường xuyên theo dõi, cập nhật tình trạng phát triển của trẻ để làm cơ sở xây dựng các hệ thống tập luyện về sau. Ngoài việc quan tâm đến sức khỏe chung của toàn lớp còn cần phải tìm cách hướng dẫn riêng và giúp đỡ từng trẻ cá biệt trong lớp, cần nhận biết sớm trẻ khi trẻ có biểu hiện mệt mỏi để có hành động điều chỉnh kịp thời, phù hợp. - Cần làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh và Ban giám hiệu nhà trường hỗ trợ cơ sở vật chất. Tham khảo tài liệu, sách báo và học hỏi chị em đồng nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn. 14/19
16. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc - Cần có sự kết hợp hài hòa với giáo viên cùng lớp để có biện pháp giúp trẻ yêu thích và hứng thú với hoạt động giáo dục âm nhạc. II. KHUYẾN NGHỊ - Tôi muốn đề xuất với BGH nhà trường tham mưu với các cấp lãnh đạo đầu tư thêm đàn, máy in để giáo viên có đủ phương tiện sử dụng phục vụ trong công tác giáo dục trẻ. - Tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia các buổi kiến tập, dự giờ để cùng nhau trao đổi kinh nghiệm giảng dạy. Trên đây là một số biện pháp tôi thấy khả quan khi thực hiện nhằm giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc. Song các biện pháp đó cũng không tránh khỏi sự thiếu sót và có những hạn chế kính mong các cấp trên xem xét đóng góp ý kiến để bản thân tôi học hỏi thêm nhiều biện pháp hay và đưa vào ứng dụng có được kết quả khả quan hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn! D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Sách “Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non” - Mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi. NXB Hà Nội - 2005 2. Sách “Giáo dục âm nhạc”. Tập II. Tác giả Phạm Thị Hòa - Ngô Thị Nam - NXB Đại học sư phạm. 3. Sách “Phương pháp giáo dục âm nhạc”. Tác giả Phạm Thị Hòa - NXB Đại học sư phạm. 4. Tài liệu chương trình giáo dục mầm non. 5. Bạn bè, đồng nghiệp; Mạng internet. 15/19
17. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc MỤC LỤC A. ĐẶT VẤN ĐỀ 1 I. Lý do chon đề tài 1 1. Lý do về mặt lý luận 1 2. Lý do về mặt thực tiễn 2 II. Mục đích nghiên cứu 3 III. Đối tượng nghiên cứu 3 IV. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm 3 V. Phương pháp nghiên cứu 3 VI. Phạm vi và khách thể nghiên cứu 3 B. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3 I. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 3 1. Tình trạng khi chưa thực hiện 3 a. Thuận lợi 4 b. Khó khăn 4 2. Số liệu điều tra trước khi thực hiện 4 II. Các biện pháp thực hiện 4 1. Biện pháp 1: Tự học bồi dưỡng nâng cao việc tổ chức hoạt động âm nhạc và năng khiếu âm nhạc trong trường mầm non 4 2. Biện pháp 2: Làm đồ dùng đồ chơi, tạo môi trường phong phú cho trẻ hoạt động .5 3. Biện pháp 3: Nghiên cứu các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc lôi cuốn hấp dẫn trẻ 7 a. Xác định nội dung trọng tâm 7 b. Tạo hứng thú giới thiệu bài 7 c. Các hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc 8 4. Biện pháp 4: Tạo hứng thú cho trẻ thông qua việc lồng ghép hoạt động giáo dục âm nhạc vào các hoạt động khác, mọi lúc mọi nơi 10 5. Biện pháp 5: Ứng dụng công nghệ thông tin vào trong hoạt động học 12 6. Biện pháp 6: Làm tốt công tác tuyên truyền công tác với giáo viên cùng lớp và phụ huynh 12 III. Kết quả thực hiện 13 C. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 14 D. TÀI LIỆU THAM KHẢO 15 16/19
18. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc BẢNG KHẢO SÁT SỐ LIỆU 1. Số liệu khảo sát đầu năm Số lượng trẻ trong lớp: 39 cháu STT Nội dung khảo sát Số trẻ đạt Tỷ lệ (%) Trẻ mạnh dạn hứng thú tham gia hoạt động giáo 1 25 64,1 dục âm nhạc Trẻ mạnh dạn tự tin, có kỹ năng vận động theo 2 18 46,2 nhạc, trò chơi âm nhạc 3 Trẻ cảm nhận và thể hiện cảm xúc của bài hát 15 38,5 4 Đồ dùng của cô và trẻ 65 2. Số liệu khảo sát cuối năm Kết quả Số trẻ Đối chứng (%) STT Nội dung khảo sát Đầu Cuối Đầu Cuối Tăng Giảm năm năm năm năm (%) (%) (%) (%) 1 Trẻ mạnh dạn hứng thú tham gia hoạt động giáo 25 37 64,1 94,8 30,7 dục âm nhạc Trẻ mạnh dạn tự tin, có 2 kỹ năng vận động theo 18 35 46,2 89,7 43,5 nhạc, trò chơi âm nhạc Trẻ cảm nhận và thể hiện 15 34 38,5 87,2 48,7 3 cảm xúc của bài hát 4 Đồ dùng của cô và trẻ 60 90 30 17/19
19. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc Đồ dùng, nhạc cụ tự tạo Trẻ hát, vận động theo nhạc 18/19
20. Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi hứng thú tham gia vào hoạt động giáo dục âm nhạc Trẻ chơi trò chơi âm nhạc Ứng dụng công nghệ thông tin - múa rối bóng Múa rối chân tạo hứng thú cho trẻ 19/19