Giáo án Chuyên đề Toán Lớp 4 - Năm học 2020-2021 - Lê Thị Minh Thái

Nội dung text: Giáo án Chuyên đề Toán Lớp 4 - Năm học 2020-2021 - Lê Thị Minh Thái

1. CHUYÊN ĐỀ TOÁN LỚP 4 Ngày thực hiện: 24 / 10/ 2020 NgưƟ thực hiện: Lê Thị Minh Thái BÀI: TÌM HAI SỐ KHI BIẾT TỔNG VÀ HIỆU CỦA HAI SỐ ĐÓ I. Mục tiêu : Sau bài học, HS có khả năng: 1. Kiến thức: - Biết xác định tổng , hiệu của hai số cần tìm. - Biết cách tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó. - Biết cách giải bài toán tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó. 2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng vẽ sơ đồ - Rèn luyện các kĩ năng tính toán, giải toán. 3. Thái độ: - Ý thức cẩn thận, chăm học - Yêu thích môn học * Bài tập cần làm 1,2. II. Chuẩn bị. - GV: BGĐT - HS: sách,vở môn học. III. Tổ chức hoạt động dạy - học Hoạt động dạy Hoạt động học A. Bài cũ: - Yêu cầu học sinh thực hiện tính giá - 1 hs lên bảng làm còn lại làm vào vở trị của biểu thức: nháp a) ( 70 + 10 ) : 2 - Yêu cầu hs nêu cách làm - Hs nêu: Thực hiện trong ngoặc trước lấy 70 + 10 bằng 80, sau đó lấy 80 : 2 bằng 40 - Yêu cầu hs nhận xét - Hs nhận xét - Gv nhận xét, khen: - Hs lắng nghe B. Bài mới: 1. Giới thiệu bài: - Nêu: Các con ạ! 40 chính là trung - Hs lắng nghe bình cộng của 70 và 10. Đó chính là dạng toán “ tìm số trung bình cộng” mà các con đã học - Nêu: Nếu cô gọi 70 là tổng của hai - Hs lắng nghe. số, 10 là hiệu của hai số thì 40 chính là một trong hai số phải tìm. Đó là dạng toán nào. Hôm nay cô và các con tìm hiểu qua bài: “ Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó”
2. - Gv ghi đầu bài, yêu cầu hs nhắc lại - Hs nhắc lại đề bài 2. Hướng dẫn tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó: a) Giới thiệu bài toán: - Gv đọc bài toán - Hs lắng nghe - Yêu cầu hs đọc lai bài toán - Hs đọc - Nêu: Bài toán cho biết tổng hai số là - Hs lắng nghe 70 hiệu hai số là 10. Tìm hai số đó. Vậy bài toán cho biết tổng và hiệu yêu cầu tòm hai số đó. Nên bào toán thuộc dạng “ Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó” - Nêu: Bài tập yêu cầu tìm hai số mà - Hs lắng nghe đề bài cho biết tổng và hiệu vậy ta làm thế nào? Trước hết dùng sơ đồ đoạn thẳng để tóm tắt cho bài toán này. b) Hướng dẫn vẽ sơ đồ bài toán: - Nêu: Vì bài toán cho biết tổng và - Hs lắng nghe, quan sát hiệu nên hai số phải tìm là số lớn và số bé. Số lớn cô biểu thị bằng một đoạn thẳng, số bé cô biểu thị bằng đoạn thẳng ngắn hơn. Số lớn: Số bé: - Nêu: Để chỉ tổng 2 số ta viết sau dấu - Hs lắng nghe, quan sát ngoặc nhọn Số lớn: 70 Số bé: - Nêu: Chỉ hiệu 2 số ta viết ở phần - Hs lắng nghe, quan sát nhiều nhiều hơn của số lớn với số bé. Số lớn: 10 70 - Nêu: Sau khi vẽ xong sơ đồ chúng ta - Hs lắng nghe cùng nhau làm bài giải. c) Hướng dẫn giải bài toán (Cách 1). - GV che phần lớn hơn của số lớn và hỏi: + Nếu bớt phần hơn của số lớn so với + Lúc này số lớn sẽ bằng số bé số bé cụ thể bớt 10 thì số lớn như thế nào so với số bé?
3. + Khi bớt đi 10 thì tổng của chúng thay đổi thế nào? + Tổng của chúng giảm đi 10. + Tổng khi đó là bao nhiêu? + Tổng này chính là hai lần của số bé, + Tổng là: 70 – 10 = 60 vậy ta có: + Hs lắng nghe Hai lần số bé là: 70 – 10 = 60 + Vậy tìm số bé ta làm thế nào? + Biết số bé rồi, con hãy nêu cách tìm + Số bé là 60 : 2 = 30 số lớn? + Số lớn là 30 + 10 = 40 ( hoặc 70 – - Yc hs đọc lại bài giải. 30 = 40) - Nêu : Ở hai bước giải đầu tiên chúng - 1 hs đọc ta có thể gộp thành 1 bước giải, cô gộp - Hs lắng nghe như sau : Số bé = ( Tổng – hiệu ) : 2 - Nêu : Các con sũy nghĩ, dựa vào 2 phép tính đầu của bài giải, các con hãy - Hs nêu : 70 là số chỉ tổng 10 là số nêu cách tìm số bé ? chỉ hiệu. Lấy Tổng – Hiệu được 2 lần số bé. Để tìm số bé ta lấy kết quả đó chia cho 2. - Gv ghi bảng : Nên : Số bé = ( Tổng – hiệu ) : 2 Số bé = ( Tổng – hiệu ) : 2 - Hs quan sát - Yc HS nhắc lại - Nêu : Vừa rồi cô cùng các con đi tìm - Hs nhắc lại số bé, vậy để tìm số lớn ta làm như thế - Hs lắng nghe nào ? Thì cô và các con cùng nhau đến với cách giải thứ 2. d) Hướng dẫn giải toán (cách 2) - GV vẽ thêm đoạn còn thiếu của số bé cho bằng số lớn. - Hs quan sát Số lớn: 10 70 Số bé: - Nêu: Cô kéo thêm 1 đoạn thẳng bằng hiệu của hai số thì lúc này tổng thay - Tổng hai số 70 + 10 đổi như thế nào? - Nêu: Trên sơ đồ đoạn thẳng cô có 2 đoạn bằng nhau và bằng số lớn con hãy - Hai lần số lớn là: 70 + 10 = 80 nêu lời giải và phép tính tìm hai lần số lớn - Yêu cầu thảo luận nhóm đôi: + Tìm số lớn - Hs trình bày: + Tìm số bé Số lớn là 80 : 2 = 40 Số bé là 40 – 10 = 30 Đáp số : Số lớn : 40
4. - Yêu cầu hs nhận xét Số bé : 30 - Hs nhận xét, nêu các làm khác : Số lớn là 80 : 2 = 40 Số bé là 70 – 30 = 30 Đáp số : Số lớn : 40 - Gv nhận xét Số bé : 30 - Nêu : Để tìm số lớn trước hết ta tìm - Hs lắng nghe hai lần số lớn lấy kết quả rồi chia cho - Hs lắng nghe 2. Cô gộp như sau : Số lớn = ( Tổng + Hiệu ) : 2 - Hỏi : 70 là gì ? 10 là gì ? - Hỏi : Muốn tìm số lớn ta làm như thế - 70 là tổng, 10 là hiệu nào ? - Muốn tìm số lớn ta lấy tổng cộng - Yêc cầu hs nhắc lại hiệu rồi chia cho 2 - Nêu : Vừa rồi cô cùng các con thực - 2 hs nhắc lại hiện giải bài toán. Vậy 2 cách giải này - Cách 1 tìm số bé trước, cách 2 tìm có gì khác số lớn trước. Nhưng cả 2 cách giải * Chốt : Với dạng toán tìm hai số khi đều cho đáp số giống nhau. biết tổng và hiệu của hai số đó các con - Hs lắng nghe có thể giải theo 2 cách + Cách 1 : Số bé = ( Tổng – hiệu ) : 2 Số lớn = Số bé + Hiệu Hoặc : Số lớn = Tổng – Số bé + Cách 2 : Số lớn = ( Tổng + hiệu ) : 2 Số bé = Tổng – số lớn Hoặc : Số bé = Tổng – Số lớn => Chuyển ý : Để các con hiểu hơn về cách giải của dạng toán này chúng ta cùng nhau chuyển sang phần luyện tập 3. Thực hành: * Bài 1: Tuổi bố và tuổi con cộng lại được 58 tuổi. Bố hơn con 38 tuổi. Hỏi bố bao nhiêu tuổi, con bao nhiêu tuổi ? - HS đọc bài toán - 1 Hs đọc - Hỏi: + Bài toán cho biết gì? + Bài toán cho biết tuổi bố và tuổi con cộng lại được 58 tuổi. Bố hơn con 38 tuổi + Bài toán hỏi gì ? + Bài toán hỏi bố bao nhiêu tuổi, con bao nhiêu tuổi + Đâu là tổng của bài toán? + Vì đề bào cho biết tổng số tuổi của hai bố con là 58. Nên 58 chính là tổng
5. + Đâu là hiệu của bài toán? + Bố hơn con 38 tuổi. Nên 38 chính là hiệu + 2 số phải tìm là gì? + Tuổi bố, tuổi con + Bải toán thuộc dạng toán gì? + Bài toán thuộc dạng tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó. + Tuổi ai ứng với số lớn, tuổi ai ứng + Tuổi bố ưng với số lớn, tuổi con ứng với số bé. với số bé. - Nêu : Ở bài toán này khi tóm tăt - Hs lắng nghe chúng ta không ghi số lớn và số bé mà chúng ta ghi tuổi bố và tuổi con - Yêu cầu hs tóm tắt : - Hs tóm tắt: ? tuổi Tuổi bố: 38tuổi 58 tuổi Tuổi con: ? tuổi - Hỏi: + Muốn tìm tuổi bố trước ta làm như + Tuổi bố = ( Tổng + Hiệu ) : 2 thế nào? + Muốn tìm tuổi con trước ta làm thế + Tuổi con = ( Tổng – Hiệu ) : 2 nào? - Hs đọc lại đề - Yêu cầu hs làm bài - Cả lớp làm ra vở, 1 hs lên bảng làm: Bài giải Tuổi con là: (58 - 38 ) : 2 = 10 (tuổi) Tuổi bố là: 10 + 38 = 48 (tuổi) Đáp số: Con 10 tuổi Bố 48 tuổi - Yc hs nhận xét - Hs nhận xét - Gv nhận xét, chốt đáp án: - Hs lắng nghe - Hỏi: - Hs nêu + Muốn tìm số bé ta làm như thế nào? + Số bé = ( Tổng – Hiệu ) : 2 + Muốn tìm số lớn ta làm như thế nào? + Số lớn = ( Tổng + Hiệu ) : 2 * Củng cố giải bài toán liên quan đến tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số. => Chuyển ý: Vừa rồi cô thấy các con giải rất tốt. Vậy để khắc sâu kiến thức hơn cô và các con cùng sang bài tâp 2. * Bài 2: Một lớp học có 28 học sinh. Số học sinh trai hơn số học sinh gái là 4 em. Hỏi lớp học đó có bao nhiêu học sinh trai, bao nhiêu học sinh gái? - HS đọc bài toán - Hs đọc đề
6. - Hỏi: - Hs trả lời: + Bài toán cho biết gì? + Một lớp học có 28 học sinh. Số học sinh trai hơn số học sinh gái là 4 em. + Hỏi lớp học đó có bao nhiêu học sinh + Bài toán hỏi gì? trai, bao nhiêu học sinh gái - Bài toán thuộc dạng tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó. - Yêu cầu hs xác định tổng, hiệu và 2 - Học sinh nêu số phải tìm của bài toán. - Yêu cầu hs lên tóm tắt - 1 hs lên bảng tóm tắt, con lại làm vào vở : Tóm tắt: Trai ? em Gái 4em 28 em ? em - Yêu cầu hs nhận xét - Hỏi: - Hs nêu: + Muốn tìm số hs trai trước ta làm thế + Trai = ( Tổng + Hiệu ) : 2 nào? + Muốn tìm số hs gái trước ta làm thế + Gái = ( Tổng – Hiệu ) : 2 nào? - Hs nhận xét - Yc hs tự làm vào vở, báo cáo kết quả - Hs lên bảng làm còn lại làm vào vở : Bài giải Số học sinh trai là: ( 28+ 4 ) : 2 = 16 (HS) Số học sinh gái là: 16 - 4 = 12 (HS) Đáp số: 16 học sinh trai 12 học sinh gái * GV nhận xét, chốt bài: - Hs lắng nghe * Củng cố giải bài toán liên quan đến tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số. 4. Củng cố: - Hỏi: Hôm nay học bài gì?. - Tìm hai số khi biết tổng và hiệu của hai số đó - Trò chơi: “ Ai nhanh, ai đúng” - Hs điền + Yêu cầu hs điền vào chỗ chấm: + Nội dung: Số lớn Số bé Tổng Hiệu
7. Số bé = ( Tổng – Hiệu ) : 2 Số bé = ( – Hiệu ) : 2 Số lớn = ( Tổng + Hiệu ) : 2 Số lớn = ( Tổng + ) : 2 Số bé = ( Tổng – Hiệu ) : 2 = ( Tổng – Hiệu ) : 2 - Hs lắng nghe - Gv nhận xét, khen - Hs lắng nghe - Nhận xét tiết học IV. Dặn dò: - Dặn hs về nhà làm lại các bài tập và chuẩn bị bài sau.