Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 82: Sự giàu đẹp của Tiếng việt - Năm học 2018-2019 - Nguyễn Thu Hương

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn Lớp 7 - Tiết 82: Sự giàu đẹp của Tiếng việt - Năm học 2018-2019 - Nguyễn Thu Hương

1. Ngày soạn: Ngµy d¹y: Tiết 82: Đäc thªm SỰ GIÀU ĐẸP CỦA TIẾNG VIỆT Đặng Thai Mai A . Mục đích yêu cầu : 1-KiÕn thøc: Sơ giản về tác giả Đặng Thai Mai. Những đặc điểm của tiếng Việt. Những điểm nổi bật trong nghệ thuật nghị luận của bài văn . 2-KÜ n¨ng: Đọc – hiểu văn bản nghị luận. Nhận ra được hệ thống luận điểm và cách trình bày luận điểm trong văn bản.Phân tích được lập luận thuyết phục của tác giả trong văn bản 3 - Th¸i ®é: Yªu thÝch vµ tù hµo vÒ tiÕng V|iÖt. 4.Năng lực : - Năng lực chung : Hợp tác; Tự quản lí; Giao tiếp; Đọc hiểu văn bản; Giải quyết vấn đề; Thu thập và xử lí thông tin. - Năng lực chuyên biệt: Sử dụng tranh ảnh, videoclip, thuyết trình II.CHUẨN BỊ - GV: Giáo án, các tư liệu về bài học. - HS: Soạn bài, đọc thêm tư liệu. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định : ktss (1p) 2. Kiểm tra bài cũ : kết hợp trong bài học mới 3. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động Nội dung cần đạt của HS A. HOẠT ĐỘNG KHỜI ĐỘNG (4p) - Trò chơi: kể tên các văn bản văn - Chơi dưới sự chương đã học? hướng dẫn của quản trò B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (15’) Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña Nội dung cần đạt häc sinh Hoạt động 1. Hướng dẫn tìm hiểu về -GV yeâu caàu I. Đọc – tìm hiểu chung tác giả, tác phẩm: HS ñoïc chuù 1.Taùc giaû: -Neâu nhöõng neùt chính veà taùc giaû , taùc thích (*) SGK +Queâ ôû Ngheä An phaåm ? -Ñoïc vaên baûn: +Laø nhaø vaên , nhaø nghieân +Queâ quaùn ? Gioïng roõ raøng, cöùu vaø hoaït ñoäng xaõ hoäi coù +Neùt noãi baät veà taùc giaû? maïch laïc, uy tín . +Xuaát xöù ? Theå loaïi ? nhaán gioïng 2. Xuaát xöù: -GV ñoïc maãu moät ñoaïn vaø höôùng daãn nhöõng caâu môû Vaên baûn“Söï giaøu ñeïp cuûa HS ñoïc caùc ñoaïn coøn laïi ñaàu, keát luaän Tieáng Vieät” laø ñoaïn trích ôû
2. -GV cho HS ñoïc thaàm chuù thích SGK (in nghieâng) phaàn ñaàu cuûa baøi nghieân cöùu vaø kieåm tra vieäc ñoïc chuù thích cuûa HS chuù yù caâu daøi. daøi Tieáng Vieät, moät bieåu hieän huøng hoàn cuûa söùc soáng daân toäc ,in laàn ñaàu vaøo naêm 1967. Hoạt động 2. Hướng dẫn tìm hiểu chi -Luaän ñieåm II. Đọc - hiểu chi tiết tiết VB “Tieáng Vieät coù *Luaän ñieåm “Tieáng Vieät coù ñaëc saéc cuûa ñaëc saéc cuûa moät thöù tieáng +Luaän ñieåm chính cuûa baøi vaên laø gì ? moät thöù tieáng ñeïp, moät thöù tieáng hay .” Em haõy tìm caâu vaên mang luaän ñieåm ? ñeïp, moät thöù 1. Boá cuïc cuûa baøi vaên +Theo em, vaên baûn naøy boá cuïc chia tieáng hay .” Goàm 2 phaàn : laøm maáy phaàn ? -Luaän cöù : Giaûi -Phaàn 1: “Ngöôøi Vieät Nam +Em haõy neâu noäi dung chính töøng thích veà ñaëc thôøi kì lòch söû phaàn ? tính “ ñeïp” vaø . -Phaàn 1:Neâu nhaän ñònh tieáng vieät laø “ hay” cuûa -Phaàn 2:Phaàn coøn laïi moät thöù tieáng “ñeïp” ,moät thöù tieáng tieáng Vieät . “hay” vaø giaûi thích nhaän ñònh aáy . -> Chöùng cöù 2.Söï giaøu coù vaø khaû naêng -Phaàn 2 Chöùng minh caùi ñeïp vaø söï thuyeát phuïc , phong phuù cuûa Tieáng Vieät. giaøu coù phong phuù (caùi hay)cuûa tieáng laäp luaän chaët Vieät . cheõ -Tieáng vieät raát ñeïp: Ngöõ aâm, +Haõy cho bieát nhaän ñònh “Tieáng Vieät heä thoáng nguyeân aâm vaø phuï coù ñaëc saéc cuûa moät thöù tieáng ñeïp, moät *Tieáng Vieát raát aâm phong phuù, giaøu thanh thöù tieáng hay”, ñaõ ñöôïc giaûi thích nhö ñeïp. ñieäu , theá naøo ?Tieáng Vieät ñeïp vaø hay nhö +Tieáng vieät theá naøo? ñeïp nhö theá -Hoûi : Ñeå chöùng minh cho veõ ñeïp cuûa naøo ? -Tieáng Vieät raát hay : Teá nhò , tieáng vieät taùc giaû ñaõ ñöa ra nhöõng +Taùc giaû ñöa uyeån chuyeån , coù khaû naêng chöùng cöù naøo theo trình töï laäp luaän ra maáy daãn dieãn ñaït tö töôûng , tình caûm naøo ? chöùng thöïc teá , . * Tieáng Vieät raát hay ? -Hoûi:Tieáp theo tieáng vieät laø moät thöù +Tieáp theo taùc tieáng hay nhö theá naøo giaû chöùng + Phong phuù vaø doài daøo veà caáu taïo töø minh vaø giaûi ngöõ vaø hình thöùc dieãn ñaït . thích veõ ñeïp +Töø ngöõ môùi taêng nhanh ñeå dieãn taû cuûa tieáng vieät nhöõng khaùi nieäm môùi,hình aûnh môùi, ôû nhöõng caûm xuùc môùi. phöông dieän 3.Ngheä thuaät nghò luaän: *Ngheä thuaät nghò luaän: naøo? -Keát hôïp giaûi thích,chöùng
3. -Hoûi: Nhöõng öu ñieåm noåi baät trong (Ma-ket-tinh, minh,bình luaän. ngheä thuaät nghò luaän cuûa baøi vaên naøy in-ten-et,com- -Laäp luaän chaët cheõ, daãn laø gì ? pu-tô,hoäi thaûo, chöùng thuyeát phuïc . +Laäp luaän chaët cheõ (ñöa ra nhaän ñònh giao löu ). ngay ôû phaàn môû baøi ,tieáp ñoù giaûi thích +Ngöõ phaùp môû roäng nhaän ñònh aáy,sau cuøng duøng uyeån chuyeån chöùng cöù ñeå chöùng minh ). chính xaùc hôn . -Hoûi :Taùc giaû ñaõ chöùng minh söï giaøu +Khonâg ngöøng ñeïp cuûa Tieáng Vieät baèng caùch naøo ? ñaët ra nhöõng +Taùc giaû ñaõ söû duïng nhöõng phöông töø môùi ,caùch dieän naøo ñeå chöùng minh? noùi môùi laùng gieàng +Söû duïng bieän phaùp môû roäng caâu +Daáu hieäu duøng ngoaëc ñôn ,gaïch ngang, daáu phaåy  chuù thích C.HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG (24’) (?)Tìm điệp ngữ trong các đoạn trích 1. Bài tập 1. sau: Thảo luận Tìm điệp ngữ a- Mùa xuân của tôi - mùa xuân Bắc nhóm đôi a- Mùa xuân, có Việt, mùa xuân của Hà Nội - là mùa Trình bày b- Khăn thương nhớ ai xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, Nhận xét - Khăn có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có - lo tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng. ( Thương nhớ mười hai - Vũ Bằng ) b- Khăn thương Đèn thương nhớ ai nhớ ai, Khăn rơi xuống Mà đèn không đất? tắt? Khăn thương nhớ Mắt thương ai, nhớ ai, Khăn vắt lên vai? Mắt ngủ không 2. Bài tập 2. Khăn thương nhớ yên? Xác định và nêu tác dụng của
4. ai, Đêm qua em điệp ngữ Khăn chùi nước những lo phiền, a- Điệp ngữ Tôi yêu mắt? Lo vì một nỗi làm nổi bật một tình yêu không yên một nồng nhiệt say đắm đối với bề? ( Ca dao) Sài Gòn, b-Điệp ngữ đừng thương, ai - HS: làm bài tập. cấm được chỉ rõ tình cảm - GV: nhận xét, bổ sung. - HS: lên bảng mê luyến mùa xuân là một => củng cố lại kiến thức về “các biện làm bài. tình cảm tự nhiên, rất đẹp của pháp NT” cho HS. Nhận xét con người, tình cảm ấy rất (?)Xác định và nêu tác dụng của điệp nhân bản ngữ trong các ví dụ: a- Tôi yêu Sài Gòn da diết Tôi yêu trong nắng sớm, một thứ nắng ngọt ngào Tôi yêu cả đêm khuya thưa thớt tiếng ồn. Tôi yêu phố phường náo động, dập dìu xe cộ vào những giờ cao điểm. Yêu cả cái tĩnh lặng của buổi sáng tinh sương với làm không khí mát dịu, thanh sạch trên một số đường còn nhiều cây xanh che chở ( Sài Gòn tôi yêu - Minh Hương ) b- Ai bảo con đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió, ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ thương con, ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân. (Vũ Bằng ) - GV: nhận xét, bổ sung. (?) Viết đoạn văn khoảng 8 câu với chủ đề tự chọn. Trong đó có sử dụng câu rút gọn. D.HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG (1’) Học bài cũ.Đọc soạn trước bài mới “bố cục và phương pháp lập luận trong bài văn nghị luận” SGK trang 30. Rút kinh nghiệm: