Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ yêu thích môn học tạo hình Lớp Lá - Hoàng Thùy Dung

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ yêu thích môn học tạo hình Lớp Lá - Hoàng Thùy Dung

1. UBND QUẬN HOÀN KIẾM TRƯỜNG MẪU GIÁO HOA HỒNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Một số kinh nghiệm Đề tài: “Một số biện pháp giúp trẻ yêu thích môn học tạo hình” Lĩnh vực/ Môn: Giáo dục mẫu giáo / Tạo hình Cấp học: Mầm non Họ và tên tác giả: Hoàng Thùy Dung Chức vụ: Giáo viên ĐT: 0386859031 Email: hoangthuydung20795@gmail.com Đơn vị công tác: Trường Mẫu giáo Hoa Hồng - Quận Hoàn Kiếm - Hà Nội MỤC LỤC Hoàn Kiếm, tháng 4 năm 2020 18
2. MỤC LỤC STT Nội dung Trang 1 I.Đặt vấn đề (Lý do chọn đề tài). 2 II. Giải quyết vấn đề (Nội dung giải pháp, cải tiến). 4 1. Những nội dung lý luận có liên quan trực tiếp đến 4 vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm (các bản pháp quy, quy chế, quy định, hướng dẫn, ). 2 2. Thực trạng vấn đề. 4 2.1. Ưu điểm của vấn đề khi nghiên cứu. 5 2.2. Hạn chế của vấn đề trước khi nghiên cứu cần phải 6 giải quyết. 3. Các biện pháp đã tiến hành. 6 3.1. Vấn đề được đặt ra. 6 3.2. Tiến trình thực hiện. 6 4. Hiệu quả SKKN. 10 3 III. Kết luận, kiến nghị 11 Tài liệu tham khảo. 15 4 IV. Phụ lục ảnh minh họa. 16 18
3. PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Lý do chọn đề tài: Giáo dục là hiện tượng xã hội đặc biệt, bản chất của nó là sự truyền đạt và lĩnh hội kinh nghiệm lịch sử – xã hội của các thế hệ loài người, là sự truyền đạt và lĩnh hội giữa các thế hệ. Giáo dục cũng là sự hoàn thiện của mỗi cá nhân từ người giáo dục, hay có thể gọi là thế hệ trước, có nghĩa vụ phải dẫn dắt, chỉ hướng, phải truyền tải lại cho thế hệ sau ( người được giáo dục) tất cả những gì có thể để làm cho thế hệ sau trở nên phát triển hơn, hoàn thiện hơn.Vì thế mà giáo dục đã ra đời từ khi xã hội loài người mới hình thành, do nhu cầu của xã hội và trở thành một yếu tố cơ bản để làm phát triển loài người, phát triển xã hội. Giáo dục là một hoạt động có ý thức của con người nhằm vào mục đích phát triển con người và phát triển xã hội. Nó được thực hiện một cách có ý thức của con người trong nhà trường, gia đình và ngoài xã hội. Giáo dục được thực hiện thông qua hệ thống những tác động có mục đích xác định được tổ chức một cách khoa học (có kế hoạch, có phương pháp, có hệ thống) của các cơ quan giáo dục chuyên biệt (nhà trường). 2.Mục đích của đề tài: Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nền tảng đầu tiên của ngành giáo dục và đào tạo. Chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ mầm non tốt có tác dụng rất lớn tới các bậc học tiếp theo. Giáo dục mầm non có mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng nhầm giáo dục toàn diện cho trẻ về thể chất, tình cảm, đạo đức, thẩm mỹ, trí tuệ là cơ sở để hình thành nên nhân cách con người mới XHCN Việt Nam và chuẩn bị những tiền đề cần thiết cho trẻ bước vào trường tiểu học được tốt.Vì vậy, trường mầm non có nhiệm vụ giáo dục trẻ có được những thói quen học tập, sinh hoạt hàng ngày. Và trong đó hoạt động tạo hình là một hoạt động học tập mang tính nghệ thuật giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh và phản ánh thế giới qua những tác phẩm nghệ thuật đó. 3.Đối tượng nghiên cứu: Ở trường mầm non có rất nhiều môn học giúp trẻ phát triển toàn diện về nhân cách và các kỹ năng sống cho trẻ. Nó là tiền đề giúp trẻ nhận thức và khám phá về thế giới xung quanh. Chính vì vậy mà thực hiện tốt các hoạt động tạo hình trong trường mầm non thông qua việc cung cấp cho trẻ các biểu tượng trong xã hội và thế giới xung quanh để góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ. 18
4. Thông qua hoạt động tạo hình sẽ cho trẻ những sản phẩm ngộ nghĩnh, dễ thương, tuy đơn giản nhưng lại khắc họa lại trong tâm trí trẻ những sự vật hiện tượng, những đồ vật vật dụng và mọi điều của thế giới xung quanh. Qua đó trẻ có cái nhìn đánh giá tổng quan, đưa ra ý kiến của bản thân mình mà không phụ thuộc vào ai. Mỗi sản phẩm của trẻ đều mang nội dung và tên gọi riêng do trẻ tự sáng tạo ra. Và từ những màu sắc rất tươi sáng, sặc sỡ mà trẻ chọn để thể hiện biểu tượng cho ta thấy tâm hồn trẻ luôn tươi mới, trong sáng hướng tới những điều tốt đẹp. Trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình giúp trẻ pháp triển đức tính tốt như: yêu thích cái đẹp và mong muốn tạo ra cái đẹp, biết tận dụng những đồ dung nguyên vật liệu đã bỏ đi, những vật dụng tư thiên nhiên để tạo nên sản phẩm. 4.Phạm vi nghiên cứu: Thực hiện theo yêu cầu đổi mới hiện nay đáp ứng điều kiện phát triển của trẻ: năng động, linh hoạt, tự tin, sáng tạo, trẻ phải có điều kiện tìm tòi khám phá, tiếp cận nhiều hơn với thế giới xung quanh, đưa trẻ lại gần với thiên nhiên, mà trong đó trẻ là người được làm chủ chính môi trường của mình, cô giáo chỉ là người cung cấp hỗ trợ kiến thức cho trẻ. Hơn thế nữa trẻ ngày nay được tiếp cận với công nghệ thông tin hiện đại nhiều, trẻ được tiếp nhận kiến thức thông qua tranh ảnh, sách báo, ti vi, mạng internet nên sự tri giác và kiến thức về các biểu tượng xung quanh trẻ rất phong phú và đa dạng nhưng trẻ rất thụ động ít sáng tạo, không được vận dụng nhiều những kỹ năng tinh vào các bài vẽ, nặn, xé, dán, tô màu để tạo ra sản phẩm Hiểu được tầm quan trọng đó, bản thân tôi là giáo viên được phân công phụ trách lớp mẫu giáo lớn, lứa tuổi luôn thích tìm hiểu, khám phá những điều mới lạ từ thế giới thiên nhiên xung trẻ. Vì vậy từ những băn khoăn trăn trở nêu trên tôi đã nghiên cứu và thực hiện đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ yêu thích môn học tạo hình” PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Những vấn đề lý luận Như chúng ta đa biết năm học 2019 – 2020 triển khai chuyên đề “ Phát triển thẩm mỹ”. Trong đó có hoạt động tạo hình là một trong những nhiệm vụ hàng đầu. Môn học dạy trẻ hoạt động tạo hình đóng vai trò vô cùng quan trọng trong chương trình học tập của trẻ, cũng như các hoạt động khác. Chính vì thế là một giáo viên mầm non tôi muốn được nâng cao nhận thức của bản thân đồng thời góp một phần nhỏbé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ phát triển toàn diện.Với mục đích chung của giáo dục mầm non thì hoạt động giáo dục tạo hình là một bộ phận của văn hoá tinh 18
5. thần, nó gắn liền với những kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo và thể hiện nghệ thuật. Thông qua hoạt động tạo hình đem đếncho trẻ ấn tượng về cái đẹp và nhng cảm xúc chân thật, những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người. Trẻ mầm non ngay từ những ngày tháng đầu tiên đa có nhu cầu tiếp nhận và hứng thú vơí môi trường xung quanh thông qua các hình ảnh, âm thanh, tiếng động Dần dần lớn lên trẻ có thêm nhiều kiến thức và từ đó trẻ sử dụng các thao tác của đôi bàn tay để tạo ra các sản phẩm tạo hình cho mình. Ở lứa tuổi mẫu giáo lớn trẻ đã sử dụng linh hoạt, khéo léo đôi bàn tay, các ngón tay. Trẻ lứa tuổi này đã có sự ghi nhớ có chủ đích, các đặc điểm đặc trưng hình thành ở trẻ tương đối đầy đủ (hình dáng, màu sắc, kích thước ), lứa tuổi này đang trong giai đoạn phát triển tư duy trực quan hành động và tư duy trực quan hình tượng. Mọi hoạt động diễn ra xung quanh trẻ đều là những đối tượng gây sự chú ý cho trẻ và kích thích trẻ bắt chước theo do nhu cầu tìm tòi khám phá ở trẻ cao. Ở lứa tuổi mẫu giáo lớn trẻ đã thể hiện rõ tính cách cá nhân của mình. Trẻ bộc lộ rõ tính tự lực, tự do, chủ động của trẻ. Trẻ lứa tuổi mẫu giáo lớn có sự tập trung chú cao, trong khoảng thời gian dài, nhưng lại chưa ổn định. Trẻ có ngôn ngữ tương đối đầy đủ, khi diễn đạt đã đi liền với hoàn cảnh, đi liền với đối tượng cụ thể. Trẻ lĩnh hội và hiểu được nhiều hơn vì vốn từ của trẻ phong phú đa dạng hơn. Trẻ lứa tuổi này có lối tư duy trực quan hình tượng chiếm ưu thế và bắt đầu xuất hiện tư duy trực quan trừu tượng. Trí tưởng tượng phong phú, có nhiều sáng tạo trong hoạt động. Trẻ phát triển tâm lý tình cảm đa dạng, biết thể hiện tình cảm, xúc cảm của mình với hoàn cảnh cụ thể. Tuy nhiên khả năng của trẻ còn hạn chế, trẻ dễ mất tập trung đặc biệt trong hoạt động nặn, vẽ, xé dán quan sát tranh ảnh. Dựa trên những điều đó tôi đã chọn hoạt động tạo hình để giúp trẻ tiếp cận, thêm yêu quý, gầngũi với thiên nhiên. Từ đó phát huy hết khả năng ham khám phá tìm tòi, sự sáng tạo của trẻ. Khơi gợi và giáo dục cho trẻ thêm yêu quý thiên nhiên, yêu quý những thứ rất đỗi thân thuộc hàng ngày. 2. Thực trạng việc tổ chức hoạt động 2.1. Đặc điểm tình hình nhà trường Thực trạng việc giáo dục trẻ hoạt động tạo hình tại trường Mẫu giáo Hoa Hồng việc thực hiện hoạt động tạo hình được đưa vào chương trình học của trẻ thực hiên theo chủ đề, chủ điểm. Nó là hoạt động chủ đạo 18
6. trong các giờ hoạt động học tập, hoạt động góc, hoạt động ngoài trười của trẻ mà các cô giáo thường xuyên áp dụng cho trẻ khám phá, tìm hiểu và rèn luyện kỹ năng. Trẻ có phòng học tạo hình riêng phục vụ việc học vẽ cho trẻ. Tại phòng học thì trẻ có đầy đủ đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động tô màu, vẽ, nặn, xé dán, gấp được diễn ra thuận lợi và hấp dẫn trẻ. Phòng học còn được trang trí theo chủ đề chủ điểm để trẻ tiếp cận gần hơn với các đối tượng cần tri giác. Việc dạy trẻ học tạo hình được chúng tôi thực hiện có kế hoạch, phương pháp, hình thức tổ chức linh hoạt hàng ngày. Nhà trường cũng thường xuyên tổ chức các buổi thăm quan dã ngoại các khu du lịch sinh thái như trang trại Erahuose, công viên Thiên đường Bảo Sơn, khu vườn Ecopark, khu thủy cung dưới nước để đưa trẻ tiếp cận trực tiếp với thiên nhiên, với nhiều đối tượng trực quan hơn. Và trong quá trình thực hiện thì tôi gặp một số thuận lợi và khó khăn như sau: 2.2. Thuận lợi: - Cơ sở vật chất được trang bị hiện đại. - Ban giám hiệu nhà trường thường xuyên giúp đỡ chỉ tạo trong việc xây dựng môi trường mới cho trẻ. - Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ các nguyên vật liệu cho các hoạt động của trẻ. - Trẻ rất hào hứng, thích thú, tích cực tham gia hoạt động tạo hình cùng cô. - Nhà trường có môi trường cảnh quan sư phạm đẹp góp phần rất lớn cho trẻ quan sát, từ đó cung cấp cho trẻ những biểu tượng thể hiện sự hiểu biết của mình về thế giới xung quanh. - Bản thân tôi có trình độ đại học sư phạm, nhiều năm được phân công dạy lớp mẫu giáo lớn nên đã đúc rút được một số kinh nghiệm từ việc từ việc dạy trẻ môn tạo hình 2.3. Khó khăn: - Đa số phụ huynh hiện nay do công việc bận rộn không có nhiều thời gian dành cho con tìm hiểu về thế giới xung quanh, tham quan dã ngoại, nơi ở khu đô thị chật chội, không gian thiên nhiên còn hạn hẹp vì thế mà sự hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh, được tiếp xúc với các đối tượng còn hạn chế. - Trang thiết bị đồ dung còn hạn hẹp chưa phong phú, đa dạng. 18
7. - Nguyên vật liệu thiên nhiên trong hoạt động tạo hình còn nghèo nàn. - Trẻ tham gia vào hoạt động còn chưa đồng đều về chất lượng, có nhiều trẻ thụ động chưa mạnh dạn, hạn chế trong ý tưởng và chưa nói nên được ý tưởng sản phẩm của mình. 3. Những biện pháp tiến hành 3.1. Xây dựng môi trường học tập và phương pháp giảng dậy cho trẻ 3.1.1. Xây dựng môi trường học tập cho trẻ - Trước hết ta cần xây dựng nề nếp học tập cho trẻ trong các giờ học, trẻ cần có nề nếp tốt để luôn có hứng thú với giờ học. Tôi luôn tạo ho trẻ cảm giác thoải mái tự tin khi vào giờ học, tôi sắp xếp xen kẽ những trẻ kỹ năng còn yếu, những trẻ nhút nhát chưa mạnh dạn, tự tin với những trẻ có kỹ năng tạo hình tốt, mạnh dạn để còn giúp nhắc nhở, hướng dẫn cho bạn. - Luôn nhắc nhở, chỉnh cho trẻ tư thế ngồi học cho trẻ, không để trẻ nói chuyện riêng, nói leo, rèn cho trẻ mạnh dạn trả lời và nêu ý tưởng rõ rang, dễ hiểu. - Tạo môi trường học tập mở, gần gũi với thiên nhiên môi trường xung quanh, cho trẻ có thời gian tiếp xúc với các đối tượng tri giác, để tự trẻ nêu lên những nhận xét so sánh sự giống nhau, khác nhau về mặt kích thước, tính chất của các sự vật, hiện tượng. Để trẻ tự cảm nhận, lĩnh hội cảm xúc từ những điều xung quanh trẻ thấy. - Sắp đặt các nguyên vật liệu tạo hình phù hợp, gần gũi, dễ cho trẻ hoạt động bất cứ lúc nào, và để trẻ tự trưng bày sản phẩm của mình làm ra. VD: Tạo góc tạo hình trong lớp có sẵn các nguyên vật liệu tạo hình, có giá treo, trưng bày sản phẩm của trẻ. - Tạo môi trường nghệ thuật đẹp mắt xung quanh trẻ như bầy đồ chơi đẹp, xắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lý đẹp mắt, Từ đây tạo cho trẻ cảm giác thích thú và mong muốn được tái tạo. - Tạo không gian sáng tạo cho trẻ, với đầy đủ các loại đồ dùng để trẻ có thể tự phát huy trí tưởng tượng của bản thân. 3.1.2. Phương pháp giảng dậy cho trẻ - Phương pháp dậy trẻ đó là lấy trẻ làm trung tâm, cô là người hưỡng dẫn, chỉ bảo cho trẻ. Trong giờ học nói chung và giờ học tạo hình nói riêng hãy để trẻ tự thể hiện, cô luôn là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo. Trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật, trẻ muốn được lựa chọn. - Trẻ pháp huy tính tích cực một cách tối đa nhất từ cái trẻ thích, trẻ muốn, đến quá trình trẻ thực hiện và hoàn thành sản phẩm cho mình. Tôn trọng và phát huy ở trẻ sự mong muốn của trẻ cần được tự thể hiện với 18
8. những phương tiện tạo hình khác nhau. Sự thể hiện mang tính cá nhân, bởi vì trẻ luôn tiếp cận theo đặc tính riêng của mình. VD: Mỗi trẻ tự lựa chọn cho mình cách thức phản ánh lại sự vật hiện tượng khác nhau như xé dán, vẽ, nặn, lắp ghép và các hình thức khác nữa sau buổi thăm quan vườn hoa ngoài sân trường của trẻ. - Cô đưa ra những câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh nghiệm đã lĩnh hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ suy nghĩ, thăm dò, tìm cách giải quyết vấn đề của trẻ. Và để cho trẻ tự nói ra, miêu tả những gì trẻ biết và trẻ có thể làm. - VD: + Hãy cho cô biết vì sao? + Con có những suy nghĩ gì? + Nếu như vậy thì con sẽ làm như thế nào? + Con có cách làm nào khác? - Đồng thời cô đưa ra những cử chỉ, hành động, lời nói tạo ra cho trẻ thấy là trẻ đã làm tốt việc của mình. - VD: + Cô thấy đây là một bức tranh rất nhiều điều thú vị + Cô rất thích sản phẩm này của con, nó thật sáng tạo - Tôi hạn chế sử dụng sản phẩm mẫu cho trẻ mà tích cực tăng cường các hoạt động theo ý thích , các tiết đề tài vì trẻ mẫu giáo lớn đac có sự ghi nhớ và trí tưởng tượng rất phong phú và đa dạng. Còn với trường hợp cần làm mẫu cho trẻ thì ta sẽ gợi ý chứ đừng nên làm ngay. - VD: + Với tiết xé dán : Con đang định xé gì? Con sẽ xé bắt đầu xé từ đâu, xé như thế nào, + Cô tạo tình huống để trẻ làm giúp cô: Con giúp cô lấy giấy màu con thích nhé. Con cầm giấy xé nào . - Tôi tổ chức các hoạt động ngoại khóa, các buổi kĩ năng sống hay các chuyên đề để trẻ thực hiện kéo dài thường xuyên nhằm giúp trẻ có những kiến thức có thêm kinh nghiệm trong việc tái chế sử dụng các đồ dùng đã cũ - VD: + Tổ chức chuyên đề tái chế sử dụng túi nilong: Trẻ sẽ định làm gì với túi nilong? Trẻ tạo ra các sản phẩm như thế nào? + Kĩ năng làm búp bê từ cuộn giấy vệ sinh 18
9. - Tôi áp dụng công nghệ thông tin vào các bài khám phá, kĩ năng, thông qua sự hướng dẫn, một vài thí nghiệm trẻ có thể tự sáng tạo theo mong muốn của mình. - VD: + Qua thí nghiệm sự chuyển màu các màu sắc: Trẻ có thể tự pha màu theo mong muốn để tạo ra các màu sắc của bài vẽ của mình - Tôi cho trẻ vẽ tranh theo các trường phái cổ điển như vẽ tranh theo tác giả Van-goc - Ngoài ra tôi còn tổ chức các hoạt động với màu để trẻ tự do khám phá màu sắc và tạo ra các màu sắc theo ý thích của mình. Khám phá được các tính chất của các chất liệu màu và sự biến đổi của màu - VD: + Nhào màu bột, vẽ tranh trên màu bột + Sự tan chảy của màu - Áp dụng phương pháp Stem tạo ra các sản phẩm tái chế - VD: Làm robot từ vỏ sữa, làm ô tô từ các chai nhựa . 3.2. Một số hoạt động tạo hình để giải quyết vấn đề 3.2.1. Hoạt động tô màu, in màu Đề tài: Những hình màu dễ thương - Mục đích: + Giúp trẻ nhận biết thêm về các màu sắc khác nhau + Phát triển cho trẻ trí tưởng tượng phong phú với các hình bé tạo ra. + Khai thác sự sáng tạo của trẻ từ các nguyên vật liệu thiên nhiên + Rèn cho trẻ kỹ năng in màu, sự khéo léo của đôi bàn tay. - Chuẩn bị: + Khay pha màu các màu sắc khác nhau, màu nước + Giấy, bìa cát tông, cho trẻ in hình lên đó. + Một số chai nước lavi, nút chai, lõi giấy vệ sinh + Khăn lau tay cho trẻ - Cách tiến hành: + Cô và trẻ cùng pha các loại màu nước + Cô đưa một số đồ dùng như chai nước lavi, lõi giấy vệ sinh, nút chai và hỏi ý tưởng của trẻ + Cô hỏi trẻ: > Các con dự định sẽ làm gì với những đồ vật này? > Với màu nước này các con còn làm được gì nữa? 18
10. > Với đôi tay, các ngón tay các con sẽ tạo ra những gì? + Cô cho trẻ hoạt động với màu nước như in hình bàn tay, các ngón tay, vân tay tạo thành hoa vân tay, đế chai lavi tạo thành bông hoa, + Trẻ trưng bày sản phẩm và giới thiệu đặt tên cho sản phẩm của mình. - Cô khái quát lại cho trẻ: Từ chính những vật liệu đơn giản, hay từ các bộ phận trên cơ thể ta sẽ tạo thành những hình vẽ khác nhau, rất sinh động và thú vị. 3.2.2. Hoạt động vẽ Đề tài: Bé với các nguyên vật liệu thiên nhiên - Mục đích: + Trẻ biết đến các vật liệu thiên nhiên như vỏ sò, vỏ ngao, lá cây khô, cành cây khô + Trẻ biết tận dụng các đồ không dùng nữa tạo thành nên những bức tranh đẹp + Giúp trẻ củng cố các hình tượng trẻ đã ghi nhớ được và kết hợp các kỹ năng như sắp xếp, gắn hồ keo, vẽ, cắt mà trẻ đã học để tạo nên bức tranh đẹp, sáng tạo. + Phát triển khả năng mạnh dạn tự tin của trẻ trước cô và các bạn. - Chuẩn bị: + Các loại vỏ ngao, vỏ sò, lá cây, cành cây khô, thìa sữa chua, hồ keo + Giấy vẽ cho trẻ + Màu các loại ( màu nước, màu sáp, màu chì, phấn ), bút lông. + Giá trưng bày sản phẩm cho trẻ, giá vẽ của trẻ - Cách tiến hành: + Cô và trẻ cùng trò chuyện về các nguyên vật liệu thiên nhiên gần gũi với trẻ + Trẻ nói lên ý định của trẻ và trẻ sử dụng nguyên liệu nào để tạo nên bức tranh + Trẻ về bàn thực hiện ý tưởng của mình. + Cô quan sát động viên trẻ thực hiện. + Trẻ lên trưng bày sản phẩm và đặt tên, giới thiệu vê bức tranh của mình. 3.2.3. Giờ học vẽ Đề tài: Vẽ theo ý thích với thiên nhiên quanh bé - Mục đích: + Trẻ biết thêm nhiều chất liệu vẽ như cát, sỏi, lá cây 18
11. + Giúp trẻ biết tận dụng mọi vật dụng để vẽ như ngón tay, cành cây, viên đá, sỏi, phấn + Củng cố cho trẻ những kỹ năng vẽ mà trẻ đã được học: vẽ nét cong, nét thẳng, uốn lượn, kỹ năng sắp xếp, tạo bố cục cho bức tranh. + Phát triển óc quan sát, trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ trước những điều tự nhiên. + Trẻ thêm yêu quý môi trường xung quanh và từ đó có ý thức giữ gìn vệ sinh sạch sẽ. -Chuẩn bị: + Khoảng sân cát, sân sỏi, đá, đất trống cho trẻ hoạt động. + Các cành cây khô, lá cây, sỏi, phấn cho trẻ vẽ -Cách tiến hành: + Cô cùng trẻ ra khu vui chơi sân cát, sỏi và trò chuyện về nội dung buổi học:Đó là vẽ theo ý thích, khả năng của trẻ. + Cô đưa ra tình huống cho trẻ để trẻ tự đưa ra phương án giải quyết: > Lớp mình muốn vẽ mà không có bút vẽ, giấy vẽ thì các các con sẽ dùng gì để vẽ nào? > Theo các con với toàn sỏi như thế này các con có vẽ được không? > Các con vẽ bằng những gì? + Cô cho trẻ vẽ theo ý thích trên nền cát, sỏi, lá cây bằng dụng cụ vẽ tự chọn của trẻ + Cô và trẻ cùng nhận xét, trẻ giới thiệu bài vẽ của mình đã vẽ gì và cảm nhận của trẻ khi vẽ trên các chất liệu đó. 3.2.4. Giờ học nặn theo ý thích Đề tài: Nặn các sản phẩm làng gốm Bát Tràng - Mục đích: + Trẻ biết được tên gọi, đặc điểm của các sản phẩm làng gốm + Trẻ biết sử dụng các kỹ năng: lăn tròn, lăn dọc, ấn dẹp, ấn lõm, vuốt mép, miết để tạo nên sản phẩm + Trẻ đặt tên được cho sản phẩm của mình và giới thiệu về sản phẩm của mình với cô giáo, các bạn. + Giúp trẻ thêm yêu và cảm nhận về vẻ đẹp của các đồ vật gần gũi xung quanh. -Chuẩn bị: + Đất nặn thủ công, đất nặn làm từ bột mỳ + Các sản phẩm cô nặn và trang trí môi trường lớp 18
12. + Các khay trưng bày sản phẩm cho trẻ -Cách tiến hành + Cô cho trẻ xem hình ảnh giới thiệu về sản phẩm làng gốm Bát Tràng + Cô giới thiệu cho trẻ quan sát: bộ ấm chén, bát, đĩa, lọ hoa, lọ lục bình + Trẻ lựa chọn và nói về ý tưởng của mình sẽ tạo nên sản phẩm từ chất liệu gì? Sử dụng các kỹ năng gì tạo ra sản phẩm? + Trẻ về bàn và thực hiện ý tưởng của mình + Cô quan sát và gợi ý giúp trẻ hoàn thiện sản phẩm. + Trẻ lên giới thiệu, đặt tên sản phẩm của mình. 3.2.5. Hoạt động tạo hình: Gấp Đề tài: Những con vật ngộ nghĩnh - Mục đích: + Trẻ biết về nhiều loại giấy khác nhau, dùng giấy đó để tạo thành con vật ngộ nghĩnh + Củng cố các kỹ năng tạo hình cho trẻ như gấp mép,gấp ngang, gấp dọc, miết, buộc dây, xuyên lỗ + Giúp trẻ sự phát triển khéo léo của bàn tay, khả năng mạnh dạn trước đám đông. + Phát triển khả năng sáng taọ và thẩm mỹ cho trẻ + Giáo dục trẻ biết yêu quý sản phẩm của mình và của bạn. - Chuẩn bị: + Một số tranh ảnh, video cho trẻ quan sát về gấp các con vật từ các nguyên vật liệu. + Một số con vật cô gấp như con chó, con mèo, con ếch + Lá cây các loại, cánh hoa, hạt đỗ + Khay trưng bày sản phẩm, hồ dán, khăn lau tay + Giấy màu, giấy báo, giấy gói quà + Màu nước, bút long cho trẻ vẽ - Cách tiến hành: + Thông qua video giới thiệu cách gấp các con vật khác nhau cô cung cấp cho trẻ nhiều hình ảnh về các con vật và đặc điểm của chúng. + Cô và trẻ trò chuyện, đàm thoại về con vật cô gấp ( con mèo, con chó, con ếch ) , trò chuyện về chất liệu giấy để gấp và kỹ năng, cách gấp các con vật bằng giấy. + Trẻ nói lên dự định và cách gấp con vật của mình. 18
13. + Trẻ về bàn và thực hiên bài gấp của mình + Trẻ trưng bày sản phẩm và đặt tên cho bài sản phẩm của mình, nhận xét về bài của các bạn 3.2.6. Hoạt động tạo hình trong hoạt động góc Đề tài: Một số kỹ năng tinh cho trẻ thực hành - Mục đích: + Củng cố các kỹ năng tạo hình cho trẻ: kỹ năng cắt, xé dán, + Phát triển thêm kỹ năng tinh cho trẻ như: thêu, xuyên lỗ, sâu qua lỗ to nhỏ khác nhau + Phát triển cho trẻ sự khéo léo, dẻo dai của đôi bàn tay - Chuẩn bị: + Kéo, kim khâu, len, + Khung thêu, hình vẽ đục lỗ, đường cắt các kiểu ( xoắn ốc, zích zắc, ) + Bút màu, màu nước, màu sắp, rổ đựng . - Cách tiến hành: + Cô đưa vào giờ hoạt động góc cho trẻ trong góc tạo hình ở lớp + Cô đưa các kỹ năng thực hành vào giờ hoạt động theo tuần và tăng dần từ dễ đến khó + Mỗi ngày trẻ thực hành môt kỹ năng theo sở thích và khả năng của trẻ VD: Từ kỹ năng cắt sau đó đến kỹ năng xuyên lỗ với hình vẽ có sẵn rồi đến xuyên lỗ không có hình vẽ. + Cho trẻ luyện kỹ năng theo khả năng của trẻ và trong quá trình thực hiện trẻ nào còn kém sẽ quay lại cho trẻ thực hành tiếp kỹ năng đó. -Bài học kinh nghiệm: + Kỹ năng rèn cho trẻ cần rèn cho trẻ từ những cái dễ đến cái khó và dựa vào khả năng cho trẻ + Không ép trẻ thực hiện kỹ năng trẻ không thích mà cho trẻ quan sát và dần thích thực hiện kỹ năng đó. + Các kỹ năng rèn cho trẻ cần thực hiện linh hoạt và theo nhu cầu của trẻ. 3.2.7. Hoạt động trải nghiệm khám phá: Đề tài: Dự án tái chế các rác thải nhựa: -Mục đích: + Trẻ biết các đồ vật như thế nào là rác thải nhựa 18
14. + Rác thải nhựa có thể tái chế ra các sản phẩm như thế nào? + Quá trình tái chế rác thải nhựa trải qua các công đoạn như thế nào? + Trẻ có thể sự dụng tất cả các kĩ năng tạo hình đã học để tạo các sản phẩm -Chuẩn bị: + Các đồ dùng như chai nhựa, nắp chai, ống hút, hộp sữa + Kéo, keo, màu nước -Tiến hành: + Cô đưa ra vấn đề cần làm để trẻ thực hiện + Công việc tái chế này nó là dự án kéo dài nên thực hiện theo ngày và các giờ hoạt động khác nhau + Cô chia trẻ thành các nhóm để tạo ra các sản phẩm tái chế như mình mong muốn + Khi tạo ra các sản phẩm thì lấy các sản phẩm đó để làm những việc có ích VD: Trang trí hộp sữa để trồng cây xanh 4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm Kết quả đánh giá trên trẻ tại lớp mẫu giáo lớn A1 – Trường Mẫu giáo Hoa Hồng Trẻ Kỹ năng hoạt động Thái độ hoạt động Trẻ hứng thú, Trẻ chưa hứng Trẻ có kỹ năng Trẻ chưa có kỹ tích cực hoạt thú, chưa tích hoạt động năng hoạt động động cực hoạt động Đầu năm 23 trẻ 36/55 = 65% 19/55 = 35% 39/55 = 71% 16/47 = 29% Trẻ hứng thú, Trẻ chưa hứng Trẻ có kỹ năng Trẻ chưa có kỹ tích cực hoạt thú, chưa tích hoạt động năng hoạt động động cực hoạt động Cuối năm 23 trẻ 50/55 = 91% 5/55 = 9% 52/55 = 94% 3/55 = 6% PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ - Để giúp trẻ hứng thú với hoạt động tạo hình trong quá trình áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào thực tế tôi rút ra một số bài hoạc kinh nghiệm như sau: + Cô giáo phải luôn trau dồi kiến thức để tạo cho mình khối lượng kiến thức phong phú đa dạng nhằm cung cấp cho trẻ. + Qua quá trình áp dụng bản thân tôi thấy rằng không phải hình thức, nội dung nào cũng phù hợp và được áp dụng. Cần tận dụng những thời điểm 18
15. phù hợp lôi cuốn sự hứng thú của trẻ, lôi cuốn trí tò mò của trẻ, để tạo cho trẻ tâm lý thoải mái cho trẻ hoạt động. + Thường xuyên trao đổi cùng đồng nghiệp để học hỏi những kinh nghiệm, phương pháp giảng dậy tốt nhất cho trẻ. + Tận dụng mọi nguồn nguyên liệ từ thiên nhiên tạo ra thêm những đồ dùng đẹp mắt, có ích cho cuộc sống để từ đó giáo dục cho trẻ tính tiết kiệm, tính sáng tạo từ những vật dụng thiên nhiên. + Tạo môi trường mở cho trẻ hướng trẻ lại gần môi trường thiên nhiên, tạo môi trường mở giúp trẻ phát triển hết khả năng tư duy, sáng tạo của trẻ, kích thích trí tò mò thích khám phá của trẻ. + Cô cần phải luôn chủ động, chuẩn bị chu đáo bài giảng trước khi dậy trẻ, cần lựa chọn linh hoạt ứng dụng những trò chơi hay, hấp dẫn vào tiết học để thu hút trẻ lại gần với hoạt động. + Cô cần có thêm những biện pháp riêng với những trẻ chưa thực sự thích thú với các hoạt động tập thể, chưa thích ứng với môi trường thiên nhiên như cháu còn sợ bẩn, không thích lao động, thích ngồi xem ti vi mà không thích vận động Khi có những biện pháp riêng dành cho trẻ cô sẽ thu hút trẻ lại với cô với các bạn cùng tham gia hoạt động. - Qua một thời gian cho các cháu hoạt động và tham gia theo các phương pháp trên tôi nhận thấy các cháu trở nên nhanh nhẹn, linh hoạt, thông minh, sáng tạo, tích cực và chủ động hơn trong mọi hoạt động tìm tòi khám phá của mình. Các cháu đã chủ động đưa ra những câu hỏi lý thú có tính suy luận cho cô, cho bạn trả lời. Trẻ đã rất hào hứng và thích thú khi được tham gia hoạt động tạo hình. Trẻ đã chủ động tham gia tích cực khám phá tìm tòi thế giới xung quanh mình thông qua hoạt động tạo hình. Hơn nữa trẻ con vận dụng được những kiến thức mới thu thập được thông qua quá trình hoạt động tạo hình với thế giới xung quanh vào các môn học khác, vào chính cuộc sống sinh hoạt của trẻ. Trẻ tạo ra được những sản phẩm có lợi cho cuộc sống và luôn có ý thức tiết kiệm, tận dụng đò vật bỏ đi để phục vụ sinh hoạt hàng ngày. - Bên cạnh đó ngôn ngữ của trẻ trỏ nên mạch lạc hơn, trẻ mạnh dạn tự tin hơn trong giao tiếp, thói quen tự lao động phục vụ trở nên tốt hơn. Không những thế cò hình thành cho trẻ hành vi cư xử văn minh như giúp đỡ cô, bạn bè. Tăng cường khả năng phối hợp, nhường nhịn lẫn nhau ở trẻ. Và đặc biệt là hình thành cho trẻ được tình yêu với môi trường thiên nhiên, biết tận dụng những đồ vật không còn sử dụng được vào các trò chơi hoạt động của mình, từ đó hình thành cho trẻ ý thức tiết kiệm, hạn chế sử dụng nguồn điện, nguồn nước tại nơi mình sinh sống. Từ đó còn hình thành 18
16. cho trẻ ý thức giữ gìn vệ sinh sạch sẽ nơi công cộng, trẻ biết chăm sóc và bảo vệ môi trường sống của chính mình. Trên đây là một số những biện pháp và trò chơi sáng tạo giúp trẻ hứng thú với hoạt động ngoài trời. Những biện pháp và trò chơi của tôi còn có những hạn chế nhất định, tôi mong nhận được sự đóng góp, góp ý của các đồng nghiệp, của ban giám hiệu, các cấp lãnh đạo để tôi hoàn chỉnh hơn những phương pháp dạy học của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn./. Hà Nội, ngày 15 tháng 2 năm 2020 Người viết Hoàng Thùy Dung 18
17. PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Giáo trình tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non .Tác giả: Nguyễn Bích Thủy – Nguyễn Thị Anh Thư. Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam 2. Hướng dẫn tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục trong trường mầm non theo chủ đề ( Theo chương trình giáo dục mầm non mới) – Trẻ 5 - 6 tuổi. Tác giả: Lê Thu Hương (Chủ biên ). Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam 3. Tuyển chọn giáo án lĩnh vực phát triển thẩm mỹ cho lớp mẫu giáo 5 -6 tuổi. Tác giả: Lý Thị Hằng – Nguyễn Thị Xuân – Nguyễn Thị Thanh Giang. Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam 4. Phương pháp REGGIO EMILIA, phương pháp giáo dục STEM, STEAM 18
18. PHỤ LỤC Trẻ tạo ra sản phẩm hoa từ túi nilon Trẻ thực hành vẽ sáng tạo trên meca 18
19. Trẻ làm con vật bằng lõi giấy vệ sinh Trẻ hào hứng tạo ra các sản phẩm mà mình lựa chọn 18