Tập huấn Phương pháp cho trẻ làm quen với toán - Đinh Thị Nhung
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tập huấn Phương pháp cho trẻ làm quen với toán - Đinh Thị Nhung", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
- tap_huan_phuong_phap_cho_tre_lam_quen_voi_toan_dinh_thi_nhun.docx
Nội dung text: Tập huấn Phương pháp cho trẻ làm quen với toán - Đinh Thị Nhung
- TËp huÊn ph¬ng ph¸p cho trÎ LQVT I.D¹y trÎ ®Õm: 1.D¹y trÎ ®Õm ®Ó nhËn biÕt sè lîng (MGB): a.Môc ®Ých: X¸c ®Þnh sè lîng ®èi tîng trong mét nhãm. * Chó ý: Sè lîng c¸c ®èi tîng trong mét nhãm phô thuéc vµo tªn gäi cña nhãm. VD: 1 lä hoa gåm 3 hoa hång, 2 hoa cóc, 1 hoa lay ¬n, vµ c¸c b«ng hoa nµy cã mµu tr¾ng, ®á, tÝm,vµng. Yªu cÇu trÎ: - §Õm cã bao nhiªu b«ng hoa? (6) -§Õm cã bao nhiªu lo¹i hoa? (3) -§Õm cã bao nhiªu mµu hoa? (4) b.§Þnh nghÜa: §Õm lµ mét ho¹t ®éng gåm cã qu¸ tr×nh ®Õm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña phÐp ®Õm. . D¹y trÎ thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®Õm: - C« híng dÉn trÎ biÕt chØ tay vµo tõng vËt, mçi vËt ®äc mét sè b¾t ®Çu tõ sè 1 vµ nhÊn m¹nh vµo tªn sè cuèi cïng. . X¸c ®Þnh kÕt qu¶ ®Õm: - C« híng dÉn trÎ dïng tay khoanh trßn c¶ nhãm ®èi tîng vµ ®äc c©u “TÊt c¶ cã , tªn sè cuèi cïng, tªn ®èi tîng”. 1
- VD: C C C 1 2 3 Mét, hai, ba. TÊt c¶ cã 3 qu¶ cam. ( TrÎ dïng tay khoanh trßn nhãm ®èi tîng khi x¸c ®Þnh kÐt qu¶ ®Õm, kh«ng dïng tay ®Æt ngang phÝa díi). . Nªu kÕt qu¶ ®Õm:“ Cã tÊt c¶ ”. c. CÊu tróc gi¸o ¸n:( §äc môc II ch¬ng tr×nh ®èi míi) . PhÇn 1: ¤n luyÖn ®Õm trong ph¹m vi sè ®· häc. ( §äc tµi liÖu) . PhÇn 2: D¹y trÎ ®Õm ®Ó nhËn biÕt nhãm cã sè lîng. ( §äc tµi liÖu) - LÇn 1: C« ®Õm mÉu: (kh«ng ph©n tÝch) - LÇn 2: C« ®Õm + ph©n tÝch - LÇn 3: C« ®Õm l¹i 1 lÇn n÷a. - C« chØ vµ ®Õm cïng víi trÎ trªn mÉu cña c«. - Cho trÎ tù ®Õm trªn ®å dïng cña m×nh (c¶ líp-> tæ ->nhãm->c¸ nh©n). . PhÇn 3: LuyÖn tËp 2.D¹y trÎ ®Õm ®Ó lËp sè vµ nhËn biÕt ch÷ sè (MGN:Tõ 1->5;MGL:Tõ 6->10) Chän 1 trong 2 c¸ch d¹y: *C¸ch 1: Theo ch¬ng tr×nh c¶i c¸ch: ( §äc môc III CT§M) MGN: trang 63-64 s¸ch ph¬ng ph¸p. MGL: trang 66-67 s¸ch ph¬ng ph¸p. *C¸ch 2: Theo CT§M: 2
- . PhÇn 1: ¤n nhËn biÕt sè lîng vµ ch÷ sè. . PhÇn 2: D¹y trÎ lËp sè. + LËp sè míi. + Nªu ý nghÜa sè lîng cña sè. + Nªu ý nghÜa cña ch÷ sè. VD: D¹y trÎ 4-5 tuæi lËp sè 5 - ChuÈn bÞ: C« vµ trÎ : 5 con thá, 5 c©y nÊm. - D¹y trÎ lËp sè: + Cho trÎ lÊy 4 thá xÕp thµnh hµng ngang vµ ®Õm. + Cho trÎ chØ vµo thá vµ ®Õm cña trÎ tríc->dÕm cña c«. + LÊy thªm 1 con thá xÕp tiÕp vµo d·y -> ®Õm xem cã mÊy con thá? + NhËn xÐt: “4 thá thªm 1 thá lµ mÊy thá?” - LÊy 4 c©y nÊm, xÕp díi mçi thá mét nÊm -> ®Õm xem cã mÊy c©y nÊm -> nhËn xÐt: “VËy 4 nÊm thªm 1 nÊm lµ mÊy nÊm?” (gäi 3-4 trÎ tr¶ lêi). - C« KL: 4 thá thªm 1 thá lµ 5 thá 4 nÊm thªm 1 nÊm lµ 5 nÊm. => 4 thªm 1 lµ 5. - C« nh¾c l¹i: 4 thªm 1 lµ 5. - Gäi 3-4 trÎ nh¾c l¹i nguyªn t¾c lËp sè míi: “B¹n nµo cho c« biÕt 4 thªm 1 lµ mÊy?”. - Cho c¶ líp ®äc l¹i nguyªn t¾c lËp sè m¬Ý 2-3 lÇn: 3
- C¶ líp ®äc cïng c« “4 thªm 1 lµ 5”. *Chó ý: §èi víi líp MGN & MGL, viÖc d¹y trÎ ®Õm vµ nhËn biÕt sè lîngtõ 1®Õn 10 kh«ng d¹y trªn tiÕt häc. C« cã thÓ d¹y trÎ ë mäi lóc, mäi n¬i. . PhÇn 3: LuyÖn tËp. II.D¹y trÎ so s¸nh sè lîng ®Ó h×nh thµnh c¸c mèi quan hÖ: 1. D¹y trÎ so s¸nh b»ng kÜ n¨ng ghÐp t¬ng øng 1-1 (MGB, MGN): a. PhÇn 1: ¤n kÜ n¨ng ghÐp t¬ng øng 1-1. (Chän 1 TC trong quyÓn TC sè ®Õm). b. PhÇn 2: H×nh thµnh c¸c mèi quan hÖ nhiÒu h¬n, Ýt h¬n, nhiÒu b»ng nhau - Cho trÎ ghÐp t¬ng øng 1-1 c¸c ®èi tîng cña 2 nhãm. - Cho trÎ nhËn xÐt: + §· ghÐp mçi c¸i g× víi mét c¸i g×? + Nhãm nµo cã ®èi tîng thõa ra? Nhãm nµo con thiÕu? + Sè lîng nhãm nµo nhiÒu h¬n? SL nhãm nµo Ýt h¬n? V× sao? -C« chÝnh x¸c hãa kÕt qu¶: Hoa nhiÒu h¬n l¸ v× - C« kh¸i qu¸t hãa: Khi so s¸nh sè lîng 2 nhãm, nhãm nµo thõa ra th× nhiÒu h¬n, nhãm nµo cßn thiÕu th× Ýt h¬n. - Cho trÎ nhËn xÐt(MGN): 4
- H H H H L L L + NhiÒu h¬n bao nhiªu? Ýt h¬n bao nhiªu? T¹i sao? + Hoa nhiÒu h¬n l¸ lµ 1 v× thõa 1 hoa. + L¸ Ýt h¬n hoa lµ 1 v× thiÕu 1 l¸. - D¹y trÎ biÕt t¹o sù b»ng nhau vÒ sè lîng gi÷a 2 nhãm b»ng c¶ 2 c¸ch : + Thªm ®èi tîng vµo nhãm Ýt h¬n. + Bít ®èi tîng ë nhãm nhiÒu h¬n. * Chó ý: Khi d¹y trÎ MGN so s¸nh sè lîng 2 nhãm kh¸c nhau c« cÇn d¹y trÎ 3 néi dung sau: - D¹y trÎ nhËn biÕt nhãm nµo nhiÒu h¬n? Nhãm nµo Ýt h¬n?(gièng MGB) - D¹y trÎ nhËn biÕt nhiÒu h¬n bao nhiªu? Ýt h¬n bao nhiªu? ( Sè lîng nhiÒu h¬n hay Ýt h¬n chØ lµ sè ®èi tîng thõa ra hoÆc cßn thiÕu cña mçi nhãm chø kh«ng ph¶i tæng sè c¸c ®èi tîng cña c¶ nhãm). - D¹y trÎ biÕt t¹o sù b»ng nhau vÒ sè lîng gi÷a 2 nhãm b»ng c¶ 2 c¸ch lµ + Thªm ®èi tîng vµo nhãm Ýt h¬n. + Bít ®èi tîng ë nhãm nhiÒu h¬n. c. PhÇn 3: LuyÖn tËp (Chän 1 -> 2 TC trong quyÓn TC sè ®Õm). VD: TC “Thi xem ai nhanh h¬n” - ChuÈn bÞ : 5 chiÕc ghÕ, 7-8 trÎ ch¬i. - C¸ch ch¬i: TrÎ võa ®i võa h¸t. Khi cã hiÖu lÖnh mçi trÎ t×m 1 ghÕ. 5
- - NhËn xÐt: Mçi ghÕ cã mÊy b¹n?( Nõu d¹y t¬ng øng 1-1). (* NÕu d¹y nhiÒu h¬n, Ýt h¬n ë MGB th× hái tiÕp: + VËy sè lîng nhãm nµo nhiÒu h¬n? T¹i sao biÕt? + Sè lîng nhãm nµo Ýt h¬n? T¹i sao biÕt? * NÕu d¹y nhiÒu, Ýt cña MGN th× hái tiÕp: + Sè b¹n nhiÒu h¬n sè ghÕ lµ mÊy? T¹i sao? + Sè ghÕ Ýt h¬n sè b¹n lµ mÊy? T¹i sao? + Lµm thÕ nµo ®Ó sè ghÕ vµ sè b¹n nhiÒu b»ng nhau? 2.D¹y trÎ so s¸nh b»ng kÕt qu¶ ®Õm (MGN, MGL): a. MGN:D¹y trÎ so s¸nh ®Ó h×nh thµnh mèi quan hÖ vÒ sè lîng gi÷a 2 nhãm (§äc gi¸o ¸n trang 64, 65,66 s¸ch ph¬ng ph¸p). VD: So s¸nh 5 con thá vµ 4 c©y nÊm: - GhÐp ®«i thá vµ nÊm: T T T T T 5 N N N N 4 - §Õm sè thá vµ sè nÊm -> g¾n thÎ sè. -So s¸nh 5 thá vµ 4 nÊm: 5 thá nhiÒu h¬n 4 nÊm lµ 1 4 nÊm Ýt h¬n 5 thá lµ 1 => C« kÕt luËn: CXH kÕt qu¶: 5 thá nhiÒu h¬n 4 nÊm lµ 1 4 nÊm Ýt h¬n 5 thá lµ 1 KQH: Nhãm cã 5 nhiÒu h¬n nhãm cã 4 lµ 1. Nhãm cã 4 Ýt h¬n nhãm cã 5 lµ 1. 6
- - T¹o sù b»ng nhau: Lµm thÕ nµo ®Ó nhãm thá b»ng nhãm nÊm? - NhËn xÐt: 5 thá bít 1 thá cßn 4 thá 4 nÊm thªm 1 nÊm lµ 5 nÊm b.MGL:D¹y trÎ so s¸nh sè lîng 2 nhãm ®Ó h×nh thµnh c¸c mèi quan hÖ: *Quan hÖ vÒ sè lîng gi÷a 2 nhãm: Gièng MGN. * Quan hÖ gi÷a 2 sè tù nhiªn kh¸c nhau: Sè lín h¬n, sè nhá h¬n. * Quan hÖ vÒ vÞ trÝ gi÷a 2 sè tù nhiªn: + Sè ®øng tríc, sè ®øng sau. + Sè ®øng liÒn tríc, sè ®øng liÒn sau (D¹y trong phÇn 3 cña tiÕt häc). VD: So s¸nh nhãm cã 6 vµ nhãm cã 7 - ChuÈn bÞ: 6 c¸, 7 mÌo, thÎ sè 6-7 - C¸ch d¹y: + GhÐp t¬ng øng 1-1 mÌo vµ c¸: M M M M M M M 7 C C C C C C 6 + §Õm sè mÌo, sè c¸ -> g¾n thÎ sè t¬ng øng. + So s¸nh 7 mÌo vµ 6 c¸ ->Nªu nhËn xÐt: 7 mÌo nhiÒu h¬n 6 c¸ lµ 1 6 c¸ Ýt h¬n 7 mÌo lµ 1 + So s¸nh sè 7 vµ sè 6: Sè 7 lín h¬n sè 6 Sè 6 nhá h¬n sè 7 + So s¸nh vÞ trÝ sè 6 vµ sè 7 -> Nªu nhËn xÐt: Sè 7 ®øng sau sè 6 7
- Sè 6 ®øng tríc sè 7 + C« CXH:7 mÌo nhiÒu h¬n 6 c¸ nªn sè 7lín h¬n sè 6 -> sè 7 ®øng sau sè 6. 6 c¸ Ýt h¬n 7 mÌo nªn sè 6 nhá h¬n sè 7 -> sè 6 ®øng tríc sè 7. + C« KQH kÕt qu¶: Khi so s¸nh sè lîng 2 nhãm th× nhãm nµo nhiÒu h¬n biÓu thÞ b»ng sè lín h¬n, nhãm nµo Ýt h¬n biÓu thÞ b»ng sè nhá h¬n. Sè lín h¬n ®øng phÝa sau, sè nhá h¬n ®øng phÝa tríc. + T¹o sù b»ng nhau: Lµm thÕ nµo ®Ó sè mÌo vµ sè c¸ b»ng nhau? C¸ch 1: Bít 1 mÌo (C« lµm)->®Õm ->NX:7 mÌo bít 1 cßn bao nhiªu? C¸ch 2: Thªm 1 c¸ ( C¶ c« vµ trÎ cïng lµm) ->NX: 6 c¸ thªm 1 c¸ b»ng bao nhiªu? *Chó ý: Khid¹y trÎ ®Õm hoÆc so s¸nh sè lîng th×: - §èi víi MGB: C« chØ sö dông c¸c ®èi tîng ®¬n lÎ gièng nhau. - §èi víi MGN: Ngoµi c¸c ®èi tîng ®¬n lÎ gièng nhau, c« cã thÓ cho trÎ ®Õm c¸c ®èi tîng ®¬n lÎ kh¸c nhau. - §èi víi trÎ MGL: Ngoµi c¸c ®èi tîng ®¬n lÎ gièng vµ kh¸c nhau, c« cã thÓ cho trÎ sö dông c¸c ®èi tîng ®¬n lÎ kh¸c nhau sau ®ã cho trÎ ph©n thµnh c¸c nhãm vµ ®Õm theo nhãm. Khi d¹y trÎ ®Õm hoÆc so s¸nh sè lîng th× trong phÇn II cña tiÕt häc c« vµ trÎ nªn xÕp c¸c ®èi tîng thµnh d·y theo hµng ngang hoÆc hµng däc.Cßn ph©n 1 vµ phÇn 3 cña tiÕt häc th× c¸c ®èi tîng sã thÓ xÕp tïy ý, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i xÕp 8
- thµnh d·y vµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®Õm tõ tr¸i sang ph¶i. TrÎ cã thÓ ®Õm b»ng bÊt cø c¸ch nµo. Khi d¹y trÎ MGN vµ MGL nhËn biÕt c¸c sè tù nhiªn th× c« kh«ng d¹y trÎ “+” hoÆc “-”, thªm hoÆc bít, t¸ch hoÆc gép 2 sè tù nhiªn.( VD: TC t×m nhµ, khi cã tÝn hiÖu trÎ cÇm thÎ sè 2 ghÐp víi trÎ cÇm thÎ sè 5 ®Ó ®îc 7 lµ sai v× 2 ghÐp víi 5 lµ 25 chø kh«ng ph¶i lµ 7). Khi d¹y trÎ ®Õm, kh«ng cã kh¸i niÖm “®Õm ngîc”. Khi d¹y trÎ MGL so s¸nh sè lîng th× sau khi trÎ biÕt so s¸nh sè lîng 2 nhãm mét c¸ch thµnh th¹o th× c« cã thÓ cho trÎ so s¸nh tõ 3 nhãm ®èi tîng cã sè lîng kh¸c nhau trë lªn ®Ó h×nh thµnh mèi quan hÖ nhiÒu nhÊt, Ýt nhÊt vµ d¹y trÎ biÕt t¹o sù b»ng nhau vÒ sè lîng gi÷a c¸c nhãm b»ng nhiÒu h¬n 2 c¸ch. VD: So s¸nh 4 na, 5 xoµi, 6 cam N N N N X X X X X C C C C C C C¸ch 1: Thªm 1X, 2N -> tÊt c¶ ®Òu b»ng 6. C¸ch 2: Bít 2C, 1X -> tÊt c¶ ®Òu b»ng 4. C¸ch 3: Thªm 1N, bít 1C -> tÊt c¶ ®Òu b»ng 5. C¸ch 4: ChuyÓn 1C sang d·y N ->tÊt c¶ ®Òu b»ng nhau vµ b»ng 5 qu¶. III. D¹y trÎ t¸ch vµ gép: 1. Ph¬ng ph¸p d¹y: 1.1.D¹y trÎ t¸ch 1 nhãm thµnh 2 nhãm ( 5 bíc): Bíc 1: C« híng dÉn trÎ ®Õm sè lîng c¶ nhãm cÇn t¸ch xem tÊt c¶ cã bao nhiªu? Bíc 2: C« híng dÉn trÎ t¸ch 1 nhãm thµnh 2 nhãm. Cã 2 h×nh thøc: -TrÎ t¸ch theo ý thÝch cña trÎ: C¶ líp cã thÓ cã nhiÒu c¸ch kh¸c nhau. 9
- - TrÎ t¸ch theo yªu cÇu cña c«. Khi ®ã c« nªu tríc sè lîng 1 nhãm cßn 1 nhãm lµ sè lîng cßn l¹i. (C¶ líp chØ cã 1 kÕt qu¶). Bíc 3: C« híng dÉn trÎ ®Õm sè lîng tõng nhãm võa t¸ch xem mçi nhãm cã bao nhiªu? (§èi víi líp MGL, c« cho trÎ lÊy thÎ sè t¬ng øng víi sè lîng tõng nhãm ®Æt vµo mçi nhãm). Bíc 4: Cã 2 møc ®é: -Møc 1: Nªu kÕt qu¶ cô thÓ ph¶i cã tªn ®èi tîng ( trÎ nªu). -Møc 2: Nªu kÕt qu¶ tæng qu¸t th× kh«ng cã tªn ®èi tîng(c« nªu). * Néi dung nªu: “NÕu t¸ch mét nhãm cã ®èi tîng thµnh hai nhãm th× 1 nhãm cã ®èi tîng, cßn 1 nhãm cã ®èi tîng”. *Chó ý: - NÕu trong bíc 2 c« cho trÎ t¸ch theo ý thÝch th× ®Õn bíc 4, c« gäi ®¹i diÖn tõng c¸ch t¸ch nªu kÕt qu¶. ( §èi víi MGL, sau mçi lÇn trÎ nªu kÕt qu¶, c« g¾n cÆp thÎ sè t¬ng øng víi sè lîng tõng nhãm lªn b¶ng. Gi÷a 2 thÎ sè ph¶i cã v¹ch ng¨n c¸ch). Bíc 5: ( ChØ sö dông cho MGL) - C« híng dÉn trÎ t¸ch 1 nhãm th¸nh 2 nhãm = tÊt c¶ c¸c c¸ch kh¸c nhau theo yªu cÇu cña c«.sau mçi lÇn t¸ch trÎ nªu kq xong,c« g¾n cÆp thÎ sè t¬ng øng víi sè lîng tõng nhãm lªn b¶ng ,gi÷a hai thÎ sè ph¶i cã v¹ch ng¨n c¸ch. - Sau khi cho trÎ t¸ch 1 nhãm thµnh 2 nhãm = tÊt c¶ c¸c c¸ch kh¸c nhau ,c« chi vµo c¸c cÆp thÎ sè ®· g¾n trªn b¶ng cho c¶ líp ®Õm sè c¸ch t¸ch vµ ®äc kq tõng c¸ch t¸ch. - C« chØ vµo c¸c cÆp thÎ sè ®· g¾n thÎ trªn b¶ng KL: + NÕu t¸ch mét nhãm cã ®èi tîng thµnh 2 nhãm th× cã tÊt c¶ c¸ch 10
- + Kq tõng c¸ch lµ: C1 : 1 nhãm cã 1 cßn 1 nhãm cã C2 : 1 nhãm cã 2 ( c« nªu tÊt c¶ c¸c c¸ch t¸ch) -C« gäi 2-3 trÎ nªu n/xÐt ( mçi trÎ tr¶ lêi ®ñ c¸c c©u hái sau: 1. Nªu t¸ch 1 nhãm cã ®èi tîng thµnh 2 nhãm th× cã tÊt c¶ bao nhiªu c¸ch ? 2. KÕt qu¶ tõng c¸ch nh thÕ nµo ? 1.2.D¹y trÎ gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm: *Bíc 1 : c« híng dÉn trÎ ®Õm SL tõng nhãm cÇn gép xen mçi nhãm cã bn ?(®v MGB, sau khi cho trÎ ®Õm SL tõng nhãm , c« cho trÎ ®Õm liªn tiÕp SL c¶ 2 nhãm) VD : - §Õm mçi ®Üa cã bn cam ? : 1,2 tÊt c¶ cã 2 qu¶ cam , 1,2,3 tÊt c¶ cã 3 qu¶ cam. -§Õm c¶ 2 ®Üa cã bn cam ? cam : 1,2,3,4,5 .tÊt c¶ cã 5 q¶ cam *Bíc 2 : C« híng dÉn trÎ gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm theo yªu cÇu cña c« *Bíc3 : C« híng dÉn trÎ ®Õm sè lîng c¶ nhãm võa gép xem tÊt c¶ cã bn? *Bíc4 :Nªu kÕt qu¶: Cã 2 møc ®é: + Møc 1: Nªu kÕt qu¶ cô thÓ (TrÎ nªu) + Møc 2: Nªu kÕt qu¶ tæng qu¸t ( C« nªu) * Néi dung nªu kÕt qu¶: “NÕu gép 1 nhãm cã ®èi tîng víi 1 nhãm cã ®èi tîng th× ®îc 1 nhãm cã ®èi tîng”. ( §èi víi MGL, sau khi trÎ nªu kÕt qu¶ xong, c« cho trÎ cÊt 2 thÎ sè ®· ®Æt ë bíc 3 trong ho¹t ®éng t¸ch). *Bíc 5: ( ChØ sö dông cho MGL). 11
- + C« híng dÉn trÎ gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm b»ng tÊt c¶ c¸c c¸ch kh¸c nhau theo yªu cÇu cña c«. + C« chØ vµo c¸c cÆp thÎ sè ®· g¾n trªn b¶ng cho c¶ líp ®Õm sè c¸ch gép vµ ®äc kÕt qu¶ tõng c¸ch gép. + C« chØ vµo c¸c cÆp thÎ sè ®· g¾n trªn b¶ng KL: . NÕu gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm cã ®èi tîng th× cã tÊt c¶ c¸ch. . KÕt qu¶ tõng c¸ch lµ: C1: Gép nhãm cã 1 víi nhãm cã C2: Gép nhãm cã 2 víi nhãm cã ( C« nªu tÊt c¶ c¸c c¸ch gép) + Gäi 2-3 trÎ nªu nhËn xÐt: . NÕu gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm cã ®èi tîng th× cã tÊt c¶ mÊy c¸ch? . KÕt qu¶ tõng c¸ch nh thÕ nµo? 2.Néi dung d¹y: . MGB: D¹y tõ bíc 1->bíc 3. . MGN: D¹y tõ bíc 1 -> bíc 4. . MGL: D¹y tõ bíc 1 -> bíc 5. * Chó ý: 1) Trong 1 tiÕt d¹y c¶ 2 néi dung t¸ch vµ gép. 2) TrÎ MGB chØ thùc hiÖn tõ B1 ->B3, cßn bíc 4 c« thùc hiÖn. 3) NÕu trong bíc 2 c« cho trÎ t¸ch theo ý thÝch th× sau khi thùc hiÖn xong B4, c« cho lÇn lît tõng c¸ch t¸ch gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm theo yªu cÇu cña c«. Sau khi cho tÊt c¶ c¸c c¸ch t¸ch kh¸c nhau gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm c« KL: “NÕu gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm cã ®èi tîng th× cã nhiÒu c¸ch kh¸c nhau ®Ó gép. TÊt c¶ c¸c c¸ch gép mµ c¸c ch¸u ®· lµm ®Òu ®óng”. 12
- * VD: D¹y trÎ c¸ch t¸ch gép nhãm cã sè lîng 7 theo ý thÝch: - ChuÈn bÞ: Mçi trÎ 7 qu¶ cam, 2 ®Üa, thÎ sè tõ 1->7. C«: thÎ sè tõ 1 ®Õn 7. - TiÕn hµnh: T¸ch: - B1: LÊy tÊt c¶ cam ra xem cã mÊy cam? (C« g¾n thÎ sè 7 lªn b¶ng). - B2:Cho trÎ lÊy 2 ®Üa ra ->xÕp cam vµo 2 ®Üa theo ý thÝch. - B3:Cho trÎ ®Õm xem mçi ®Üa cã mÊy cam?->LÊy thÎ sè ®Æt vµo tõng ®Üa. - B4:Nªu kÕt qu¶: + XÕp 7 cam vµo 2 ®Üa, mçi ®Üa cã mÊy cam? (C« gäi ®¹i diÖn tõng c¸ch xÕp nªu kÕt qu¶, cßn c« g¾n c¸c thÎ sè t¬ng øng lªn b¶ng). o TrÎ A nªu kÕt qu¶: Ch¸u xÕp 1 ®Üa 1 cam, 1 ®Üa 6 cam. (C« g¾n cÆp thÎ sè 1 vµ 6 lªn b¶ng. 7 7 1 6 o TrÎ B: Ch¸u xÕp 1 ®Üa 2 cam, 1 ®Üa 5 cam. (C« g¾n cÆp thÎ sè 2 vµ 5 lªn b¶ng) 7 1 6 2 5 o TrÎ C: Ch¸u xÕp 1 ®Üa 3 cam, 1 ®Üa 4 cam. (C« g¾n tiÕp cÆp thÎ sè 3 vµ 4 lªn b¶ng). 7 1 6 2 5 3 4 + C« hái: Cßn b¹n nµo cã c¸ch kh¸c kh«ng? 13
- + C« KL: T¸ch nhãm cã 7 thµnh 2 nhãm cã nhiÒu c¸ch ®Ó t¸ch. Mçi c¸ch t¸ch cã 1 kÕt qu¶. TÊt c¶ c¸c c¸ch mµ c¸c ch¸u ®· lµm ®Òu ®óng. Gép: Gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm: - §Õm l¹i xem mçi ®Üa mÊy qu¶ cam? - LÇn 1: + C¸c b¹n cã 1 ®Üa 1 cam, 1 ®Üa 6 cam h·y xÕp 1 ®Üa cã 1 cam vµo ®Üa cã 6 cam. + §Õm xem cã mÊy qu¶ cam? + VËy gép 1 cam víi 6 cam ®îc mÊy cam? (Gäi 2-3 trÎ trong c¸ch lµm ®ã nªu kÕt qu¶). + C« KL: Gép nhãm cã 1 víi nhãm cã 6 ®îc nhãm cã 7. - LÇn 2: Gép nhãm cã 2 víi nhãm cã 5. - LÇn 3: Gép nhãm cã 3 víi nhãm cã 4. (Lµm gièng nh lÇn 1) - C« KL: Gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm cã 7 ®èi tîng cã nhiÒu c¸ch ®Ó gép, tÊt c¶ c¸c c¸ch mµ c¸c ch¸u ®· lµm ®Òu ®óng. 4) NÕu trong bíc 2 c« cho trÎ t¸ch theo yªu cÇu cña c« th× sau mçi lÇn t¸ch trÎ thùc hiÖn xong 4 bíc cña ho¹t ®éng t¸ch th× c« cho trÎ gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm vµ thùc hiÖn ®ñ 4 bíc cña ho¹t ®éng gép. Sau dod c« l¹i cho trÎ t¸ch vµ gép b»ng c¸c c¸ch kh¸c. §èi víi MGL, sau khi cho trÎ t¸ch vµ gép b»ng tÊt c¶ c¸c c¸ch kh¸c nhau theo yªu cÇu cña c« th× c« thùc hiÖn tiÕp c¸c néi dung cña môc 2,3,4 cña bíc 5. * VD: D¹y trÎ c¸ch t¸ch gép nhãm cã sè lîng 7 theo yªu cÇu cña c«: - ChuÈn bÞ: C«: thÎ sè tõ 1 ->7 TrÎ: mçi trÎ 7 b«ng hoa, thÎ sè tõ 1 ->7. . T¸ch vµ gép b»ng tÊt c¶ c¸c c¸ch kh¸c nhau: 14
- LÇn 1:T¸ch vµ gép nhãm 1 vµ 6: *T¸ch: - B1: LÊy tÊt c¶ hoa ra, ®Õm cã mÊy hoa?-> C« g¾n thÎ sè 7 lªn b¶ng. - B2: Ch¸u h·y xÕp 7 hoa thµnh 2 hµng sao cho 1 hµng cã 1 hoa, 1 hµng sè hoa cßn l¹i. - B3: §Õm xem mçi hµng cã mÊy hoa? ->LÊy thÎ sè t¬ng øng ®Æt vµo tõng hµng. - B4: Nªu kÕt qu¶: XÕp 7 hoa thµnh 2 hµng mçi hµng cã mÊy hoa? (Gäi 3-4 trÎ tr¶ lêi, cßn c« g¾n cÆp thÎ sè 1-6 lªn b¶ng). 7 7 1 6 7 -> C« KL: NÕu t¸ch 1 nhãm cã 7 ®èi tîng thµnh 2 nhãm th× 1 nhãm cã 1 ®èi tîng cßn 1 nhãm cã 6 ®èi tîng. * Gép: - B1: §Õm l¹i xem mçi hµng cã mÊy hoa? -> Gäi 1-2 trÎ nªu kÕt qu¶. - B2: Ch¸u h·y xÕp 1 hoa vµo hµng 6 hoa. - B3: §Õm xem tÊt c¶ cã mÊy hoa? (C¶ líp ®Õm ®ßng thanh 2-3 lÇn). - B4: Nªu kÕt qu¶: + VËy gép 1 hoa víi 6 hoa ®îc mÊy hoa? (Gäi 3-4 trÎ tr¶ lêi). + C« KL: Gép nhãm cã 1 víi nhãm cã 6 ®îc nhãm cã 7. -> Cho trÎ cÊt thÎ sè 1&6. LÇn 2: T¸ch gép nhãm cã 2 vµ 5 (Lµm gièng lÇn 1) LÇn 3: T¸ch gép nhãm cã 3 vµ 4(Lµm gièng lÇn 1) =>C« chØ vµo c¸c cÆp thÎ sè ®· g¾n lªn b¶ng cho c¶ líp ®Õm sè c¸ch t¸ch gép vµ ®äc kÕt qu¶ tong c¸ch t¸ch gép. 7 1 6 7 27 5 3 4 15
- => C« chØ vµo c¸c cÆp thÎ sè ®· g¾n lªn b¶ng KL: o NÕu t¸ch 1 nhãm cã 7 ®èi tîng thµnh 2 nhãm th× cã tÊt c¶ 3 c¸ch: + C¸ch 1: 1 nhãm cã 1, mét nhãm cã 6 + C¸ch 2: 1 nhãm cã 2, mét nhãm cã 5 + C¸ch 3: 1 nhãm cã 3, mét nhãm cã 4. o NÕu gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm cã 7 th× cã tÊt c¶ 3 c¸ch: + C¸ch 1: Gép nhãm cã 1 víi nhãm cã 6. + C¸ch 2: Gép nhãm cã 2 víi nhãm cã 5. + C¸ch 3: Gép nhãm cã 3 víi nhãm cã 4. - Gäi 1 sè trÎ nªu kÕt qu¶ (Mçi trÎ chØ nªu kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng t¸ch hoÆc gép. C©u hái: + NÕu t¸ch 1 nhãm cã 7 ®èi tîng thµnh 2 nhãm th× cã tÊt c¶ mÊy c¸ch? KÕt qu¶ tõng c¸ch nh thÕ nµo? + NÕu gép 2 nhãm thµnh 1 nhãm cã 7 th× cã tÊt c¶ mÊy c¸ch? KÕt qu¶ tong c¸ch nh thÕ nµo? 5) §èi víi trÎ MGL, sau khi trÎ ®· biÕt t¸ch gép thµnh th¹o th× c« cã thÓ cho trÎ: + T¸ch 1 nhãm thµnh nhiÒu h¬n 2 nhãm vµ ngîc l¹i gép tõ nhiÒu h¬n 2 nhãm thµnh 1 nhãm. + Cho trÎ t¸ch 1 nhãm c¸c ®èi tîng kh¸c nhau thµnh 2 nhãm theo dÊu hiÖu riªng cña tõng nhãm. VD: Gµ, vÞt, chã, mÌo, voi, c¸ - Møc 1: C« nªu ®Ê hiÖu – trÎ nãi sè lîng. - Møc 2: C« nªu tªn ®èi tîng - trÎ chia nhãm, ®Õm sè lîng tõng nhãm vµ nªu dÊu hiÖu cña nhãm. 3. CÊu tróc gi¸o ¸n: §äc IV ch¬ng tr×nh ®æi míi. 16
- IV. D¹y trÎ s¾p xÕp theo quy t¾c: 1. Ph¬ng ph¸p d¹y: 1.1. D¹y trÎ x¸c ®Þnh quy t¾c s¾p xÕp cô thÓ (6 bíc): . B1: C« hoÆc trÎ s¾p xÕp c¸c ®èi tîng thµnh d·y theo quy t¾c vµ cã Ýt nhÊt 3 chu k× ( kh«ng xÕp theo h×nh vßng trßn). . B2: C« hoÆc trÎ chØ vµo tõng ®èi tîng theo thø tù tõ ®Çu cho ®Õn hÕt. . B3: Cho trÎ tr¶ lêi 2 c©u hái: + C« ®· xÕp nh÷ng c¸i g×? + Cã mÊy lo¹i. . B4: Cho trÎ x¸c ®Þnh xem trong 1 chu k× lo¹i nµo xÕp thø nhÊt? Lo¹i nµo xÕp thø 2? Lo¹i nµo xÕp thø 3? . B5: Cho trÎ x¸c ®Þnh xem trong 1 chu k×: Lo¹i thø nhÊt cã mÊy? Lo¹i thø 2 cã mÊy? Lo¹i thø 3 cã mÊy? . B6: 1) C« chØ vµo tõng lo¹i ®èi tîng ®· xÕp trong d·y, nªu quy t¾c xÕp cô thÓ. 2) C« hoÆc trÎ chØ vµo tõng lo¹i ®èi tîng trong d·y cho c¶ líp ®äc quy t¾c xÕp tõ ®Çu ®Õn cuèi( §äc sè lîng vµ tªn gäi tõng lo¹i ®èi tîng). 3) Gäi 2-3 trÎ nªu nhËn xÐt. Mçi trÎ tr¶ lêi ®ñ 2 c©u hái: + C« hoÆc ch¸u ®· xÕp nh÷ng g×? + C¸c ®èi tîng ®îc s¾p xÕp theo quy t¾c nµo? Chó ý: §èi víi MGB c« cã thÓ gép bíc 4 vµ bíc 5 thµnh 1 bíc vµ hái trÎ b»ng c¸c c©u hái sau: Trong 1 chu k× lo¹i nµo xÕp thø nhÊt? Cã mÊy? Lo¹i nµo xÕp thø 2? Cã mÊy? 1.2. D¹y trÎ nªu quy t¾c xÕp cô thÓ(4 bíc): . B1:Gièng néi dung 1.1. 17
- . B2:Gièng néi dung 1.1 . B3:Cho trÎ tr¶ lêi 3 c©u hái: + C«(ch¸u) ®· xÕp nh÷ng c¸i g×? Cã mÊy lo¹i? + C¸c ®èi tîng ®íc s¾p xÕp theo quy t¾c nµo?(Gäi 3-4 trÎ). . B4: - B4.1: C« hoÆc trÎ chØ vµo tõng lo¹i ®èi tîng trong d·y cho c¶ líp ®äcquy t¾c xÕp tõ ®Çu ®Õn cuèi 1-2 lÇn. - B4.2: C« chØ vµo ®å dïng cña c« KL nªu quy t¾c xÕp cô thÓ. 1.3. D¹y trÎ x¸c ®Þnh quy t¾c xÕp tæng qu¸t(5 bíc): . B1:Lµm gièng néi dung 1, 2. . B2: Lµm gièng néi dung 1, 2. . B3: Lµm gièng néi dung 1, 2. . B4: C« chØ vµo chu k× ®Çu tiªn hái trÎ: + Trong 1 chu k×, lo¹i thø nhÊt cã mÊy? Lo¹i thø 2 cã mÊy?Lo¹i thø 3 cã mÊy? ( TrÎ tr¶ lêi ®Õn ®©u c« g¾n thÎ sè t¬ng øng xuèng díi tõng lo¹i ®èi tîng trong chu k× ®Çu tiªn ®Õn ®Êy.Gi÷a c¸c thÎ sè ph¶i cã g¹ch ngang. . B5: - B5.1: C« chØ vµo thÎ sè ®· g¾n trªn b¶ng nªu quy t¾c xÕp tæng qu¸t vµ gi¶i thÝch néi dung cña quy t¾c. - B5.2: Gäi 2-3 trÎ nªu nhËn xÐt. Mçi trÎ tr¶ lêi ®ñ c¸c c©u hái sau: + C« ®· xÕp lo¹i ®èi tîng theo quy t¾c tæng qu¸t nµo? + Lo¹i thø nhÊt cã mÊy? Lo¹i thø 2 cã mÊy? Lo¹i thø 3 cã mÊy? *Chó ý: 1). ViÖc d¹y trÎ x¸c ®Þnh quy t¾c tæng qu¸t chØ thùc hiÖn ®èi víi MGN, MGL trong ®iÒu kiÖn trÎ kh¸ vµ giái. 18
- 2). ViÖc d¹y trÎ x¸c ®Þnh quy t¾c tæng qu¸t chØ thùc hiÖn trªn ®å dïng cña c«, kh«ng thùc hiÖn trªn ®å dïng cña trÎ. Vµ khi ®ã, c« chØ g¾n thÎ sè ë 1 chu k× ®Çu tiªn, kh«ng g¾n hÕt trong c¶ d·y. 3). NÕu d¹y trÎ x¸c ®Þnh quy t¾c tæng qu¸t ngay sau khi x¸c ®Þnh quy t¾c cô thÓ th× kh«ng cÇn thùc hiÖn c¸c bíc 1,2 vµ 3, chØ thùc hiÖn bíc 4 vµ bíc 5. * VÝ dô: Cho 1 c¸ch xÕp sau: H L L Q H L L Q H L L Q D¹y trÎ x¸c ®Þnh quy t¾c xÕp. 1. Dạy trẻ xác định quy tắc xếp cụ thể (6 bước): . B1: Xếp các đối tượng thành dẫy theo quy tắc: Hoa Lá Lá Qủa Hoa Lá Lá Qủa Hoa Lá Lá Qủa . B2: Cô chỉ đối tượng nào cả lớp đọc tên đối tượng đó (cô chỉ trẻ đọc) (Hoa Lá Lá Qủa lại đến Hoa Lá Lá Qủa lại đến Hoa Lá Lá Qủa ) . B3: Câu hỏi: - Các cháu cho cô biết cô đã xếp những cái gì? (Cô xếp Hoa, Lá, Quả) - Có mấy loại? ( có 3 loại) . B4: Cô chỉ vào chu kỳ đầu tiên hỏi trẻ: - Trong chu kỳ loại nào xếp thứ nhất? (Hoa) - Loại nào xếp thứ hai? (Lá) - Loại nào xếp thứ ba? (Quả) . B5: Cô chỉ vào chu kỳ đầu tiên hỏi trẻ xác định xem chu kỳ thứ nhất: - Có mấy bông hoa?(1) - Có mấy chiếc lá? (2) - Có mấy quả? (1) 19
- . B6: 6.1. Cô chỉ vào từng loại đối tượng trong dẫy kết luận: Cô đã xếp 3 loại đối tượng là Hoa Lá Qủa theo quy tắc 1 H 2L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q 6.2. Cô chỉ vào từng loại đối tượng đã xếp cho cả lớp đọc quy tắc xếp 1 H 2L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q (đọc 1-2 lần) 6.3. Gọi 2-3 trẻ nêu nhận xét: - Cô đã xếp những cái gì? (hoa, lá, quả) - Hoa, lá, quả được cô sắp xếp như thế nào? (cho trẻ đọc quy tắc sắp xếp từ đầu đến cuối – Đọc số lượng và tên gọi từng loại đối tượng từ đầu cho đên hết): 1 Hoa 2Lá 1 Qủa lại đến 1 Hoa 2 Lá 1 Qủa lại đến 1 Hoa 2 Lá 1 Qủa 2. Dạy trẻ nêu quy tắc xếp cụ thể (4 bước): . B1: Xếp . B2: Đọc . B3: Câu hỏi: - Các cháu cho cô biết cô đã xếp những cái gì? (Hoa, Lá, Quả) - Có mấy loại/ (3 loại) - Hoa, Lá, Quả được xếp theo quy tắc nào? (1 Hoa 2Lá 1 Qủa lại đến 1 Hoa 2 Lá 1 Qủa lại đến 1 Hoa 2 Lá 1 Qủa ) . B4: 4.1. Cô chỉ vào từng loại đối tượng trong dẫy cho cả lớp đọc quy tắc xếp: 1 H 2L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q 20
- 4.2. Cô chỉ vào từng loại đối tượng đã xếp trong dẫy kết luận: “Cô đã xếp 3 loại đối tượng là Hoa, Lá, Quả theo quy tắc 1 H 2L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q lại đến 1 H 2 L 1 Q 3.Dạy trẻ xác định quy tắc xếp tổng quát (5 bước): . B1: Xếp . B2: Đọc . B3: Câu hỏi 3 bước này giống ở trên , nếu ở nội dung (1) đã làm rồi thì sang nội dung (3) này không làm nữa tránh lặp đi lặp lại. Ta thực hiện tiếp B4. . B4: Cô chỉ vào chu kỳ đầu tiên hỏi trẻ: - Trong một chu kỳ loại thứ nhất có mấy? (1) Cô gắn thẻ chữ số 1 xuống phía dưới bông hoa - Loại thứ nhất có mấy? (2) Cô gắn thẻ chữ số 2 xuống phía dưới 2 chiếc lá - Loại thứ nhất có mấy? (1) Cô gắn thẻ chữ số 1 xuống phía dưới quả Giữa các thẻ chữ số có gạch ngang. Ví dụ: Hoa Lá Lá Qủa Hoa Lá Lá Qủa Hoa Lá Lá Qủa 1 - 2 - 1 (chỉ cần gắn số 1 chu kỳ đầu tiên) . B5: 5.1. Cô chỉ vào các thẻ chữ số đã gắn trên bảng kết luận: 21
- “Cô đã xếp 3 loại đối tượng theo quy tắc 1-2-3 nghĩa là loại thứ nhất có 1, loại thứ 2 có 2, loại thứ 3 có 1” 5.2.Gọi 2-3 trẻ nêu nhận xét, mỗi trẻ trả lời đủ các câu hỏi sau: - Cô đã xếp 3 loại đối tượng theo quy tắc tổng quát nào? - Loại thứ nhất có mấy? - Loại thứ hai có mấy? - Loại thứ ba có mấy? 2. Néi dung d¹y: 2.1.MẪU GIÁO BÉ a. Số đối tượng tham gia sắp xếp: 2 loại b. Quy tắc xếp 1-1 : còn gọi là xếp xen kẽ (Cuối năm hoặc thi GVG có thể dạy quy tắc 2-1 hoặc 1-2 của MGN) c. Nội dung dạy cụ thể * Trẻ xếp theo mẫu của cô * Trẻ xếp theo yêu cầu cụ thể của cô. Cô hướng dãn trẻ xếp từ 3-4 chu kỳ bằng lời bằng cách: Cô đọc số lượng và tên gọi từng loại đối tượng cho trẻ xếp, trẻ xếp xong loại này cô mới đọc tiếp số lượng và tên gọi của loại tiếp theo để trẻ xếp. * Sau khi cho trẻ xếp xong cô cũng xếp 3-4 chu kỳ giống của trẻ ( xếp trên bảng không được xếp trên bàn) * Cô hướng dẫn trẻ xác định quy tắc xếp cụ thể trên đồ dùng của cô (6 bước) * Cô chỉ vào đồ dùng của cô kết luận: nêu quy tắc xếp của cô và trẻ “Cô và các con vừa xếp ” 22
- 2.2. MẪU GIÁO NHỠ a. Số đối tượng tham gia sắp xếp: 2-3 loại b. Quy tắc xếp: - Nếu xếp 2 loại ĐT thì theo quy tắc 2-1; 1-2; 2-2 (chọn 1 trong 3 quy tắc) - Nếu xếp 3 loại ĐT thì xếp theo quy tắc 1-1-1. c. Nội dung dạy cụ thể 1) Trẻ xếp theo mẫu của cô 2) Trẻ xếp theo yêu cầu cụ thể của cô: 2 mức độ Mức 1: Trẻ xếp theo yêu cầu cụ thể của cô (hướng dẫn giống nội dung 2 của MGB nhưng cô chỉ yêu cầu trẻ nêu quy tắc xếp cụ thể (quy tắc 4 bước)) Mức 2: Trẻ xếp theo yêu cầu tổng quát của cô (chỉ dạy ở phần 3): Trình tự: - Cô đưa ra một quy tắc tổng quát gắn lên bảng và giải thích nội dung của quy tắc. - Cô hướng dẫn trẻ lựa chọn các đối tượng đã có và sắp xếp theo quy tắc tổng quát đã cho. - Sau khi trẻ xếp được ít nhất 3 chu kỳ cô gọi đại diện từng cách xếp (nêu kết quả). Mỗi đại diện từng cách xếp nêu kết quả cô gắn lên bảng các đối tượng của một chu kỳ. - Dựa vào quy tắc tổng quát đã cho cô nêu kết luận chung những cách xếp nào là đúng hoặc sai trong từng cách xếp. - Dựa vào quy tắc tổng quát đã cho cô nêu kết luận chung những cách xếp nào là đúng ? tại sao? cách xếp nào là sai ? tại sao? 3) Liên hệ thực tế: 23
- Cô nêu tên các đối tượng, còn trẻ nêu quy tắc xếp cụ thể Ví dụ: Cô nêu “dây xúc xích’ hoặc “Rèm cửa”, trẻ nêu quy tắc “dây xúc xích 1 vòng tròn màu đỏ , 2 vòng tròn màu vàng, 1 vòng tròn màu xanh, ” 2.3. MẪU GIÁO LỚN a. Số đối tượng tham gia sắp xếp: 3 loại b. Quy tắc xếp: 1-1-1; 2-1-1;1-2-1; (chú ý trong giờ học cô không nên chọn quy tắc 222; 333; ) c. Nội dung dạy cụ thể * Trẻ xếp theo mẫu của cô * Trẻ xếp theo yêu cầu cụ thể của cô: 2 mức độ giống MGN * Liên hệ thực tế: trẻ tìm xem môi trường xung quanh lớp học các đối tượng được sắp xếp theo quy tắc, và nêu được quy tắc xếp cụ thể. * Trẻ sáng tạo quy tắc xếp: Trẻ sắp xếp đối tượng thành quy tắc theo ý thích của trẻ. Xếp xong trẻ nêu được quy tắc xếp cụ thể 3. CÊu tróc gi¸o ¸n: (ĐỌC MỤC V CHƯƠNG TRÌNH ĐỔI MỚI) V. D¹y trÎ ®o: 1. D¹y trÎ kÜ n¨ng ®o (Dạy trẻ đo 1 đối tượng bằng 1 đơn vị đo (trước kia không dạy MGN bây giờ dạy) 24
- a.Mục đích: Đo nhằm mục đích xác định kích thước của đối tượng theo 1 đơn vị đo Ví dụ: chiều dài bàn = 5 lần thước kẻ = 7 lần que tính b. Nội dung đo: - Đo độ dài gồm chiều dài, chiều rộng, chiều cao của đối tượng - Đo độ lớn (đo thể tích) c. §Þnh nghÜa: - Đo là một hoạt động gồm có quá trình đo và xác định kết quả đo * Dạy trẻ thực hiện quá trình đo: Dạy trẻ xác định 3 yếu tố - Xác định đối tượng đo: (Đo cái gì?) - Xác định đơn vị đo: (Đo bằng gì?) - Cách đo: (Đo như thế nào?) ND1: Đo độ dài: chiều dài, chiều rộng theo phương nằm ngang Chiều cao thẳng đứng Phương nằm ngang đo từ trái sang phải thẳng đứng dưới lên trên ND2: Đo độ lớn: Đong đầy đơn vị đo đổ vào đối tượng đo cho đến lúc đầy đối tượng đo Ví dụ: Đong nước bằng cốc đổ vào chai: Đối tượng đo - chai Đơn vị đo - cốc Nước - vật liệu đong 25
- * Hướng dẫn trẻ thực hiện các thao tác đo: 1) Đo độ dài: Tay trái cầm thước đo, tay phải cầm phấn (bút) đặt 1 đầu thước đo trùng với 1 đầu vật cần đo, cạnh thước đo sát với cạnh vật cần đo đánh dấu đầu còn lại rồi nhấc thước đo ra. Tiếp tục đặt 1 đầu thước đo trùng với vạch vừa đánh dấu cạnh thước đo sát với cạnh vật cần đo đánh dấu đầu còn lại rồi nhấc thước đo ra. Cứ tiếp tục như vậy đo cho đến hết. * Chú ý: Khi làm mẫu cho trẻ xem thì cô phải sử dụng thước đo có chiều rộng (bản rộng) để vạch đánh dấu của cô có độ dài cho trẻ dễ nhìn , nếu vạch đánh dấu ngắn quá trẻ khó nhìn. 2) Đo độ lớn: chia 2 loại ( vật liệu đong là chất lỏng, vật liệu đong là các loại hạt) - Vật liêu đong là chất lỏng: Ví dụ: Đối tượng đo là chai Đơn vị đo là cốc Vật liệu đong là nước Thì thao tác đo như sau: + Đong nước đầy cốc + Đổ nước vào chai, lấy 1 vật đại diện là 1 bông hoa hay 1 viên sỏi đặt cạnh chai, cứ tiếp tục như vậy đong cho đến lúc đầy chai. - Nếu vật liệu đong là các loại hạt: gạo, đỗ , ngô, Ví dụ: Đối tượng đo là hộp Đơn vị đo là bát Vật liệu đo là gạo Thì thao tác đo như sau: + Đong gạo đầy bát, lấy que gạt = miệng bát + Đổ gạo vào hộp, lấy 1 vật đại diện đặt cạnh hộp, cứ tiếp tục như vậy đong cho đến lúc đầy hộp. 26
- * Dạy trẻ xác định kết quả đo - Cô hướng dẫn trẻ đếm số lần đo: + Đo độ dài: cô hướng dẫn trẻ đếm số khoảng cách giữa 2 vạch đánh dấu không đếm số vạch + Đo độ lớn: cô hướng dẫn trẻ đếm số vật đại diện đã đặt cạnh đối tượng đo - Cô hướng dẫn trẻ nêu kết quả đo: cho trẻ trả lời các câu hỏi sau: - Đo cái gì? - Đo bằng gì? - Được mấy lần? - Độ dài (hoặc độ lớn) đối tượng ghi rõ cái hộp (hay cái bàn, ) bằng mấy lần đơn vị đo. Ví dụ: Độ dài cái bàn bằng mấy lần cái - Cô hướng dẫn trẻ chọn thẻ số tương ứng đặt vào kết quả đo d.Cấu trúc giáo án d1. Dạy trẻ kỹ năng đo độ dài (dạy trẻ đo độ dài 1 đối tượng bằng 1 đơn vị đo) : – Đọc giáo án trang 73, 74, 75 sách phương pháp quyển màu xanh. d2. Dạy trẻ kỹ năng đo độ lớn:(Dạy trẻ đo độ lớn 1 đối tượng bằng 1 đơn vị đo) (Đọc chương trình đổi mới mục VI, nội dung 1) * Kết luận : Khi dạy trẻ MGN kỹ năng đo chỉ yêu cầu 2 việc sau: - Thực hiện quá trình đo - Xác định kết quả đo 2.D¹y trÎ ®o ®Ó h×nh thµnh c¸c mèi quan hÖ 27
- 2.1. Dạy trẻ đo 1 đối tượng bằng các đơn vị đo khác nhau để hình thành mối quan hệ giữa kết quả đo và kích thước các đơn vị đo a. Đo độ dài 1 đối tượng bằng các thước đo khác nhau (giáo án trang 75, 76 sách phương pháp) b. Đo độ lớn 1 đối tượng bằng các đơn vị đo khác nhau (Đọc chương trình đổi mới mục VI, nội dung 2, phần a) 2.2. Đo các đối tượng khác nhau bằng một đơn vị đo để hình thành mối quan hệ giữa kết quả đo và kích thước các đối tượng (2 giáo án) a. Đo độ dài các đối tượng khác nhau bằng 1 thước đo (giáo án trang 76, 77 sách phương pháp) b. Đo độ lớn các đối tượng khác nhau bằng 1 đơn vị đo (Đọc chương trình đổi mới mục VI, nội dung 2, phần b) *Ví dụ: Dạy trẻ đo độ lớn 2 đối tượng 2 đối tượng khác nhau bằng 1 đơn vị đo Phần 1: Ôn kỹ năng đo: trẻ đo, nêu kết quả đo (có thể chia nhóm, gọi cá nhân 2-3 trẻ lên đong gạo hay đỗ, không nên dùng nước vì ướt, dùng nước thì ra sân); đong gạo bằng ca (đong xong nêu được mấy lần). - Cháu đong cái gì? (gạo) - Đong bằng gì? (cốc) - Đổ vào đâu? (hộp) - Được mấy cốc? (VD: 4 cốc) - Vậy hộp đựng được mấy cốc? (4 cốc) Sau khi trẻ trả lời xong cô làm mẫu lại quá trình đo và cách xác định kết quả đo trên đồ dùng của 1 trẻ 28
- - Nhìn cô làm lại nhé “ Cô ” - Cô kết luận: Có 4 cốc gạo đổ đầy hộp, hộp đựng được 4 cốc gạo Phần 2: Hình thành mối quan hệ giữa kết quả đo và độ lớn cac đối tượng -Chuẩn bị: Cô và trẻ mỗi người có 1 hộp xanh, 1 hộp đỏ, 1 cốc và gạo sao cho: hộp xanh đựng được 5 cốc, hộp đỏ đựng được 6 cốc, thẻ số 5 và 6. Hoạt động 1: Trẻ đong và nêu kết quả đong *Lần 1: cô yêu cầu trẻ đưa hộp xanh và cốc ra - Hãy đong gạo bằng cốc đổ vào hộp xanh (Cô làm cùng trẻ). - Sau khi đong đầy hộp xanh cô hướng dẫn trẻ đếm số vật đại diện đặt cạnh hộp xanh và nêu kết quả. Ví dụ: - Có mấy bông hoa? (5 bông hoa) - Cháu đã đong được mấy cốc đổ vào hộp xanh? (5 cốc) - Vậy hộp xanh đựng được mấy cốc gạo? (5 cốc) - Chọn thẻ chữ số mấy? (5) - Cho trẻ đếm số hoa của cô - Cô lấy số đặt vào (chính xác hóa kết quả) *Lần 2: Yêu cầu trẻ cất hoa vào rổ - Lấy hộp màu đỏ ra, cũng hướng dẫn trẻ đong gạo bằng cốc đổ vào hộp đỏ (Hướng dẫn giống lần 1) Hoat động 2: So sánh các kết quả đong: 4 việc - Cho trẻ nêu lại kết quả đong : + Hộp xanh đựng được mấy cốc? + Hộp đỏ đựng được mấy cốc? 29
- - So sánh kết quả đong: + Hộp nào đựng được nhiều cốc hơn? + Hộp nào đựng được ít cốc hơn? - Nêu mối quan hệ về độ lớn của 2 hộp: 2 câu: + Các con đoán xem hộp nào to hơn? + Hộp nào nhỏ hơn? - Giải thích kết quả: + Tại sao biết hộp đỏ to hơn hộp xanh? + Tại sao biết hộp xanh nhỏ hơn hộp đỏ? Hoạt động 3: Hình thành mối quan hệ giữa kết quả đo và độ lớn các đối tượng: 3 việc - Cô chính xác hóa kết quả: Hộp đỏ to hơn hộp xanh vì hộp đỏ đựng được nhiều cốc hơn hộp xanh. Hộp xanh nhỏ hơn hộp đỏ vì hộp xanh đựng được ít cốc hơn hộp đỏ. - Cô kiểm tra lại kết quả bằng cách: Lần 1: Cô đong gạo đầy hộp đỏ sau đó đổ sang hộp xanh cho đầy hộp xanh để cho trẻ quan sát, sau đó cho trẻ nêu nhận xét. + Hộp xanh đã dầy chưa? (đầy rồi) + Hộp đỏ có còn thừa gạo không? (còn thừa) + Vậy hộp đỏ như thế nào so với hộp xanh? (đỏ to hơn xanh) Lần 2:Đong đầy hộp xanh, sau đó đổ hết vào hộp đỏ cho trẻ quan sát và cho trẻ nêu nhận xét: + Hộp xanh đã hết gạo chưa? (Hết rồi) + Hộp đỏ đã đầy chưa? (Chưa đầy) + Vậy hộp xanh như thế nào so với hộp đỏ? (Xanh nhỏ hơn đỏ). 30
- -Cô khái quát hóa kết quả: Khi đo độ lớn các đối tượng khác nhau bằng 1 đơn vị đo thì đối tượng nào đựng được nhiều lần hơn là to hơn, đối tượng nào đựng được ít lần hơn là nhỏ hơn. Phần 3: Luyện tập: - Cô phát cho mỗi trẻ (hoặc mỗi nhóm) 1 đối tượng đo và 1 đơn vị đo, trong đó các đối tượng đo khác nhau còn các dơn vị đo phải bằng nhau - Cô hướng dẫn từng trẻ (hoặc từng nhóm) đo độ lớn của đối tượng bằng đơn vị đo đã có. Đo xong cho trẻ đếm số lần đo và lấy thẻ số tương ứng số lầnđo. - Cho các trẻ hoặc các nhóm nêu kết quả: + Cháu đo độ lớn cái gì? + Đo bằng gì? + Được mấy lần? + Cái nào đo được nhiều lần hơn? + Cái nào đo được ít lần hơn? + Cái nào to hơn? cái nào nhỏ hơn? tại sao con biết? - Cô kết luận: Nêu mối quan hệ + Cái này to hơn vì đựng đươc nhiều lần ca hơn nhỏ hơn ít * Kết luận: Khi dạy trẻ MGL đo để hình thành các môi quan hệ cô cần dạy trẻ các nội dung sau: 1. Dạy trẻ thực hiện quá trình đo 2. D¹y trÎ xác định kết quả đo 3. Dạy trẻ so sánh các kết quả đo với nhau 4. Dạy trẻ nêu mối quan hệ giữa kết quả đo với kích thước các đơn vị đo hoặc kích thước các đối tượng đo 31
- 5. Giải thích kết quả. *Chú ý: a) Khi dạy trẻ đo ở lớp nhỡ và lớn thì trong Phần 2 của tiết học cô nên chuẩn bị đối tượng đo và đơn vị đo sao cho kết quả đo là nguyên lần và nhỏ hơn hoặc bằng 10(để dễ nói). b) Trong Phần 1 và Phần 3 của tiết học thì kết quả đo có thể không nguyên lần khi đó cô dạy trrer cách diễn đạt hơn hoặc gần bằng Ví dụ 1: - Chiều dài băng giấy đỏ = 42 cm - Chiều dài hình chữ nhật = 10cm Kết quả đo ta nói như sau: Chiều dài băng giấy đỏ bằng hơn 4 lần chiều dài hình chữ nhật Ví dụ 2: - Chiều dài băng giấy xanh = 48 cm - Chiều dài hình chữ nhật = 10cm Kết quả đo ta nói như sau: Chiều dài băng giấy xanh bằng gần 5 lần chiều dài hình chữ nhật c) Nguyên tắc làm tròn: chọn số nguyên gần nhất giữa 2 số nguyên. Chị em cần hỏi gì thì liên hệ với cô giáo: Đinh Thị Nhung - TrườngCDSPTW: SĐT: 0988113402. Chúc chị em mạnh khỏe, hạnh phúc, tiếp thu kiến thức tốt để phục vụ cho sự nghiệp trồng người! 32